Minister Finansów przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Markowskiego, złożonym na 53. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 59):
Warszawa, dnia 2000-05-23
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
W związku z pismem z dnia 4 kwietnia 2000 r., przy którym przesłano "Oświadczenie złożone przez senatora Jerzego Markowskiego na 53. posiedzeniu Senatu w dniu 29 marca 2000 r.", uprzejmie informuję.
1. Zgodnie z § 54 ust. 5 pkt 1 i ust. 6 pkt 1 obowiązującego do dnia 31 grudnia 1999 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 156, poz. 1024 oraz z 1998 r. Nr 153, poz. 999) faktury (faktury korygujące) wystawione przez zakład pracy chronionej w rozumieniu przepisów ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji z
awodowej osób niepełnosprawnych nie stanowiły podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego, w przypadku gdy podatnik VAT, który otrzymał taką fakturę nie zapłacił bezpośrednio w formie pieniężnej za pośrednictwem banku należności wynikającej z tej faktury.Powyższe dotyczyło jednak jedynie sytuacji, gdy należność wynikająca z faktury VAT ZPChr przekroczyła kwoty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (DZ.U. Nr 41, poz. 324 z późn. zm.), tzn. kwoty stanowiące równowartość 3.000 EURO lub 1.000 EURO (w zależności od obrotów między kontrahentami w poprzednim miesiącu).
W pozostałych przypadkach, tzn. gdy faktura opiewała na kwoty niższe niż odpowiednio równowartość 3.000 EURO lub 1.000 EURO oraz w przypadku, gdy zapłata należności wynikającej z faktury (faktury korygującej) następowała w formie wzajemnych potrąceń należności i zobowiązań, potwierdzonych przez właściwy dla nabywcy urząd skarbowy, na podstaw
2. Z dniem 1 stycznia 2000 r., przepisami ustawy z dnia 20 listopada 1999 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 95, poz. 1100), zostały m.in. wprowadzone zmiany w zakresie rozliczania podatku VAT przez zakłady pracy chronionej, polegające na tym, że ww. zakłady wpłacają do budżetu różnicę między podatkiem należnym a naliczonym na takich samych zasadach jak pozostali podatnicy VAT, a następnie mają prawo (z pewnymi wyjątkami) do otrzymania całkowitego lub częściowego zwrotu podatku z urzędu skarbowego.
W tej sytuacji w obowiązującym od dnia 1 stycznia 2000 r. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 109, poz. 1245) nie było potrzeby utrzymywania przepisów zawartych w § 54 ust. 5, 6 i 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. (które obowiązywało do końca 1999 r.).
3. Od dnia 1 stycznia 2000 r. nie obowiązuje zatem przepis § 54 ust. 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. dotyczący potwierdzenia przez urząd skarbowy rozliczeń w formie wzajemnych potrąceń należności i zobowiązań, w przypadku gdy sprzedawcą był zakład pracy chronionej. Obecnie brak jest zatem zarówno przepisów nakazujących podatnikowi posiadanie potwierdzenia dokonanych kompensat, jak i przepisów uprawniających urzędy skarbowe do oceny tym kompensat.
W związku z powyższym obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur stwierdzających nabycie towarów lub usług otrzymanych od zakładu pracy chronionej, następuje na zasadach określonych w art. 19 ust. 3 i 3a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), tzn. w rozliczeniu za miesiąc otrzymania faktury, lub w miesiącu następnym, nie wcześniej jednak niż w miesiącu otrzymania przez nabywcę towaru lub wykonania usługi.
Należy nadmienić, że z dniem 1 stycznia 2000 r. został wprowadzony przepis art. 19 ust. 3b ww. ustawy, zgodnie z którym w przypadku uchybienia terminom, o których mowa w ust. 3 tego artykułu, podatnik traci prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
W związku z powyższymi uregulowaniami podatnik, który otrzymał fakturę VAT wystawioną przez zakład pracy chronionej (Faktura VAT ZPChr) w miesiącu grudniu 1999 r. mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tej faktury w rozliczeniu za miesiąc, w którym ją otrzymał, tj. za grudzień 1999 r., jeśli zapłata należności wynikającej z tej faktury nastąpiła w formie wzajemnych potrąceń należności i zobowiązań. Warunkiem, który musiał być spełniony, aby faktura taka stanowiła podstawę do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w rozliczeniu za ten miesiąc, było otrzymanie potwierdzenia o prawidłowości dokonanych kompensat przez właściwy dla nabywcy urząd skarbowy w grudniu 1999 r. lub w styczniu 2000 r. przed złożeniem deklaracji za miesiąc grudzień 1999 r.
Przepis § 75 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym dotyczy natomiast sytuacji, które nie były objęte kompensatami i jednocześnie należność za towary i usługi nie została zapłacona przed złożeniem deklaracji za miesiąc grudzień. W takim przypadku, w celu umożliwienia w ogóle dokonania odliczeń podatku od tych transakcji, wprowadzono regulacje zawarte w § 75 ww. rozporządzenia. Brak tych regulacji uniemożliwiałby w ogóle dokonanie odliczeń podatku od towarów i usług nabytych od zakładów pracy chronionej w 1999 r., z uwagi na przepis art. 19 ust. 3b ww. ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.
Z poważaniem
Z upoważnienia MINISTRA FINANSÓW
PODSEKRETARZ STANU
Jan Rudowski