Warszawa, dnia 14 kwietnia 2000 r.

Pani
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W rządowym programie reformy przyjęto, że podstawowym kierunkiem działań mającym na celu ograniczenie ponoszenia strat w górnictwie węgla kamiennego, będzie między innymi zmniejszenie nierentownych zdolności produkcyjnych. Oznacza to w konsekwencji likwidację kopalń, które charakteryzują się trwałą nierentownością, a w tym kopalń, w których eksploatowane zasoby zostały już w znacznej części wyczerpane, a udostępnienie nowych wymagałoby poniesienia znacznych nakładów finansowych bez szansy ich zwrotu.

• KWK "Dębieńsko" jest jednym z wielu producentów
  węgla gazowo-koksowego na rynku krajowym, na którym występuje jego znaczna nadprodukcja. Węgiel ten ze względu na dużą zmienność własności koksowniczych nie znajduje wielu nabywców. Z tego powodu następuje systematyczny spadek sprzedaży węgla kamiennego z poziomu 1787,6 tys. ton w 1995 roku do 1161,2 tys. ton w 1999 roku. Z uwagi na zmniejszenie się zapotrzebowania na węgiel gazowo-koksowy w kraju kopalnia zmuszona była do stałego zwiększania udziału eksportu węgla, który wzrósł z 36,1% w 1995 roku do 46,9% w 1999 roku. Sprzedaż węgla w kraju w 1999 roku wyniosła 616,8 tys. ton i była niższa niż w 1998 roku o prawie 200 tys. ton.
• Z eksploatowanych zasobów operatywnych 70% zalega w pokładach o grubości do 1,5 m, a wydobycie brutto charakteryzuje się dużym zanieczyszczeniem. Z wydobytego urobku w 1999 roku wydzielono 50% odpadów. W węglu handlowym aż 25,5% stanowiły przerosty ilaste o niskiej jakości.
• Od 1998 roku następuje - w porównaniu do roku poprzedniego - spadek średniej ceny zbytu węgla ogółem. Średnia cena zbytu ogółem w 1999 roku wyniosła 103,15 zł/t i była niższa niż w 1997 roku o 13,19 zł/t, tj. o 11,3%.
• W latach 1995 - 1999 jednostkowy koszt sprzedanego węgla wzrósł ze 102,64 zł/t do 147,17 zł/t, a więc o 53,1% a średnia cena zbytu węgla z 94,10 zł/t do 103,15 zł/t, tj. o 9,6%. W roku 1997 przy jednostkowym koszcie sprzedanego węgla w wysokości 134,56 zł/t KWK "Dębieńsko" znajdowała się na 33 miejscu w rankingu kopalń, a w 1999 roku na 42 miejscu.

Podkreślić należy również, że pomimo stałego zmniejszania zatrudnienia w ostatnich latach wystąpił wzrost udziału wynagrodzeń z narzutami w nakładach kosztowych z 50,7% w 1996 roku do 61,0% w 1999 roku. Spowodowane to było mniejszym tempem obniżania stanu zatrudnienia w stosunku do spadku sprzedaży węgla.

Wielkość zasobów operatywnych nadających się do górniczego zagospodarowania w partii leszczyńskiej wynosi 9 mln ton. Jednak w rejonie ich zalegania projektowana jest budowa autostrady A-1, dla której wyznaczony filar ochronny może uwięzić w przyszłości około 4 mln ton węgla.

Pan Marian Minkina został odwołany ze stanowiska prezesa zarządu KWK "Siemianowice - ZG Rozalia" Spółka z o.o. z powodu nabycia przez niego uprawnień emerytalnych. Działanie to było zgodne z uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników KWK "Siemianowice - ZG Rozalia" Spółka z o.o. z dnia 10.01.2000 r. zobowiązującą Zarząd Spółki do stosowania racjonalnej polityki zatrudnienia z uwzględnieniem przechodzenia na emeryturę osób, które uzyskały uprawnienia emerytalne bez względu na zajmowane stanowisko.

Niezależnie od tego, w kopalni KWK "Siemianowice - ZG Rozalia" ujawniono przypadki wykorzystywania przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do potrzeb gospodarki rynkowej i szczególnych uprawnieniach gmin górniczych (Dz.U. Nr 162, poz. 1112) w sposób niezgodny z zasadami racjonalnego wykorzystania środków dotacyjnych na restrukturyzację zatrudnienia. W przypadku 8 osób stwierdzono fakt przeniesienia pracowników powierzchni do zakładu przeróbki mechanicznej węgla na okres kilku lub kilkunastu tygodni, po czym osobom tym przyznano jednorazowe odprawy pieniężne bezwarunkowe w wysokości przewidzianej dla pracowników przeróbki, tj. ponad sześciokrotnie wyżej niż wynosiła jednorazowa odprawa pieniężna bezwarunkowa dla pracowników powierzchni. W jednym przypadku osoba, która pobrała odprawę bezwarunkową, przeniesiona na krótki okres czasu przed jej otrzymaniem do zakładu przeróbki, wykonywała równocześnie swoje dotychczasowe obowiązki kierowcy.

Działania takie nie są zgodne z inicjatywą ww. ustawy oraz wskazują na brak gospodarności w wykorzystaniu środków pochodzących z budżetu państwa. Zostały one negatywnie ocenione przez zarząd RŚl.SW S.A., co przyczyniło się do zmiany z dniem 1.03.2000 r. na stanowisku Prezesa Zarządu Spółki.

Z wyrazami szacunku

MINISTER GOSPODARKI

z up.

PODSEKRETARZ STANU