Warszawa, dn. 1999.05.10

Nawiązując do oświadczenia złożonego przez senatora RP p. Jerzego Markowskiego na 33 posiedzeniu Senatu w dniu 30 marca 1999 r. przesłanego przy piśmie z dnia 7 kwietnia br. znak AG/043/140/99/IV uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112) nie przewiduje rekompensat dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu restrukturyzacji zobowiązań przedsiębiorstw górniczych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Przywoływane w oświadczeniu rozwiązanie z lat 1995-1997 dot. restrukturyzacji zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorstw państwowych i spółek z udziałem Skarbu Państwa również nie może być zastosowane. Podstawą bowiem jego zastosowania były upoważnienia zawarte w ustawach budżetowych na te lata i środki budżetowe przeznaczone na ten cel.

Powołana na wstępie ustawa przewiduje restrukturyzację zobowiązań przedsiębiorstw górniczych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, w ramach której zobowiązania zaległe, powstałe przed dniem 1 kwietnia 1998 r., ulegną umorzeniu, po spełnieniu warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy w okresie od jej wejścia w życie do dnia 31 grudnia 2002 r. Wszystkie te warunki mają charakter działań powtarzalnych (np. począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r. terminowe regulowanie zobowiązań z tytułu ubezpieczeń społecznych), a ostateczna ocena ich dochowania, umożliwiająca umorzenie zobowiązań, dokonana będzie po upływie daty 31 grudnia 2002 r. Powyższe oznacza, że zmniejszenie należności Funduszu Ubezpieczeń Społecznych od przedsiębiorstw górniczych jeszcze nie nastąpiło, lecz dopiero nastąpi.

Warto przy tym podkreślić poprawę w terminowości regulowania składek na ubezpieczenie społeczne przez przedsiębiorstwa górnicze. Z zebranych dotychczas danych w zakresie wpływów ww. składek wynika, że w 1999 r. ściągalność składek od górnictwa osiągnęła poziom 90%, wobec 20-30% w roku ubiegłym. Ma to wpływ na rzeczywistą poprawę sytuacji płatniczej FUS, a ta przecież, a nie narastające należności, decyduje o możliwości realizacji świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych. Nie można więc zgodzić się z twierdzeniem, że zarząd ZUS realizując postanowienia ww. ustawy działa na szkodę Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przeciwnie, na podstawie dotychczasowych skutków działanie to ocenić należy pozytywnie.

Podnoszone w oświadczeniu trudności finansowe ZUS miały rzeczywiście miejsce. Wynikały one jednak nie z powodu wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa (...), lecz z bardzo istotnej zmiany zasad opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Zmiana ta, obowiązująca od dnia 1 styczna 1999 r., spowodowała zmniejszenie wpływów z tych składek w pierwszych miesiącach br. Jednocześnie miały miejsce większe, niż to przewidywano, wydatki z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na zasiłki chorobowe. Rezultatem było pogorszenie płynności finansowej Funduszu.