Warszawa, dnia 14.09. 1998 r.

Szanowna Pani Marszałek,

Uprzejmie dziękuję za przekazanie oświadczenia Pana Senatora Zbigniewa Kulaka w sprawie udzielania świadczeń zdrowotnych przez nie-lekarzy.

Jednakże, jak słusznie zauważa Pani Senator, zapobieżenie uprawiania tego typu praktyk wymaga uregulowań prawnych, odnoszących się wprost do towarzystw "medycyny niekonwencjonalnej". Jak bowiem dowodzi praktyka, obowiązujące ustawy (o zawodzie lekarza, o izbach lekarskich, o zakładach opieki zdrowotnej) mimo, iż definiują kto jest uprawniony do udzielania świadczeń zdrowotnych, nie są respektowane, czemu sprzyja brak w nich zapisów zabraniających wykonywania świadczeń leczniczych przez osoby nie legitymujące się odpowiednim wykształceniem.

Szerzeniu się omawianych praktyk sprzyja również obowiązująca ustawa o działalności gospodarczej z dnia 28 grudnia 1988 r. (Dz.U. Nr 41, poz. 324, z późn. zm.), która powierza decyzje w sprawach działalności gospodarczej dotyczącej ochrony zdrowia terenowym organom administracji, przy czym zapis art. 3 cytowanej ustawy jest nieprecyzyjny w odniesieniu do wydawania zezwoleń na działalność polegającą de facto na diagnozowaniu i leczeniu. Umożliwia to praktyki osób nie posiadających uprawnień, pod pozorem wykonywania zabiegów przypisanych do zawodów medycznych średniego szczebla.

W tej sytuacji, już w 1992 r., Minister Zdrowia i Opieki Społecznej skierował do wszystkich wojewodów pismo zawierające wykładnię prawa w odniesieniu do wykonywania świadczeń leczniczych nie przyniosło ono jednak widocznych efektów.

Wydaje się, iż pierwszym doraźnym działaniem powinno być wydanie aktu wykonawczego do ustawy, o działalności gospodarczej, (przygotowanego z udziałem Ministerstwa Zdrowia i Izb Lekarskich wprowadzającego, tak jak to wnosi Pan Senator koncesjonowanie usług paramedycznych oraz prowadzenie ich pod nadzorem osób posiadających odpowiednie kwalifikacje lekarzy). Uzyskanie koncesji powinno być uzależnione od zaakceptowania wniosku przez właściwą terytorialnie Izbę Lekarską, która ustaliłaby niezbędne kryteria i procedury koncesyjne.

Natomiast kompleksowe rozwiązanie problemu wiąże się z inicjatywą ustawodawczą, zmierzającą do uregulowania problemu stosownymi zapisami, wprost ustawie o zawodach medycznych, która zostanie przedłożona Parlamentowi do końca bieżącego roku.

Niezbędne wydaje się również podjęcie odpowiednich działań przez Resort Edukacji Narodowej, bowiem znaczny liberalizm procedur związanych z uruchamianiem szkół niepaństwowych sprzyja tworzeniu placówek "kształcących" kadrę zasilającą szeregi osób podejmujących działalność leczniczo-usługową. Legitymują się one zaświadczeniami i świadectwami, które przy nieznajomości prawa mogą być traktowane jako uprawnienie zawodowe.

Pragnę też zadeklarować, iż kierowany przeze mnie Urząd dołoży wszelkich starań, aby zabezpieczyć interesy pacjentów, poprzez dostępne działania legislacyjne i organizacyjne.

Wojciech Maksymowicz