Warszawa, dnia 22.09. 2000 r.

Jednym z wielu przedsięwzięć, które mają m.in. skutkować poprawą bezpieczeństwa na imprezach masowych, a tym samym ograniczyć liczbę zaangażowanych funkcjonariuszy Policji, jest poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji. Obecnie projekt ten został przekazany do Sejmu, gdzie trwają prace zmierzające do uchwalenia wspomnianej ustawy (druk sejmowy nr 1904).

Proponowany, nowy art. 5a ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (art. 1 pkt 5 projektu ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji), przewidujący możliwość zapewnienia przez organizatora imprezy masowej odpłatnego jej zabezpieczenia przez Policję, podyktowany jest dążeniem do stworzenia możliwości skuteczniejszego zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego podczas imprez. Propozycja ta ma charakter fakultatywny i spełnia oczekiwania tych podmiotów, które pragną w bardziej profesjonalny sposób zapewnić bezpieczeństwo organizowanych imprez masowych.

Do realizacji zadań bezpośrednio na imprezie będą mogli być zaangażowani funkcjonariusze Policji nie pełniący w danym dniu służby, co pozwoli na efektywniejsze wykorzystanie sił policyjnych w innych, zagrożonych rejonach. Uzyskane z tego tytułu przez Policję środki finansowe byłyby przeznaczone na dodatkowe wynagrodzenie policjantów za ponadnormatywny czas służby, który nie byłby wliczany do czasu służby określonego w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r o Policji (Dz.U. Nr 30, poz. 179, ze zm.). Ponoszenie przez organizatora imprezy masowej kosztów z tytułu udziału m.in. Policji w jej zabezpieczeniu jest znane prawodawstwu innych państw europejskich, w tym Austrii i Wielkiej Brytanii.

Wskazana powyżej ustawa jednoznacznie wskazuje, iż organizator imprezy masowej jest obowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas jej trwania (art. 5 ust. 1 ustawy). Należy zauważyć, że w powyższym akcie prawnym oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 marca 1998 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobów działania służb porządkowych organizatora imprezy masowej (Dz.U. Nr 32, poz. 169) nadano szerokie uprawnienia służbom porządkowym organizatora, polegające m.in. na legitymowaniu osób w celu ustalenia ich tożsamości, przeglądaniu zawartości bagaży, odzieży (w przypadku zaistnienia podejrzenia, że wnoszą broń lub inne niebezpieczne przedmioty /narzędzia/ oraz materiały wybuchowe i pirotechniczne), a także niewpuszczaniu na imprezę masową, wobec zaistnienia przesłanek określonych w art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych (tzw. zakaz stadionowy).

Istota tego zagadnienia sprowadza się do sprawnego realizowania zadań w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie trwania imprez masowych (np. meczy piłkarskich) przez służby porządkowe organizatora (Policja organizuje nieodpłatne szkolenia dla tych służb). W wyniku uzgodnień z kierownictwem Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, w oparciu o centralnie opracowany jednolity program, w 1999 r. przeszkolono ok. 1800 osób. Ponadto, przeprowadzono szkolenia dla spikerów poszczególnych dyscyplin sportowych w zakresie poprawy bezpieczeństwa na imprezach sportowych: żużla, hokeja na lodzie, koszykówki i piłki nożnej. Tego rodzaju szkolenia organizowane są również w roku bieżącym.

Warto jest również wskazać na problem aktualnego stanu technicznego obiektów sportowych, które w znacznej mierze nie spełniają obowiązujących w tym zakresie przepisów UEFA (np. brak stałych siedzisk, możliwość wykorzystywania przez pseudokibiców elementów wyposażenia stadionu do wywoływania awantur i atakowania sił policyjnych). Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 8 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, zezwolenie na przeprowadzenie imprezy masowej wydają organy samorządu terytorialnego. W każdej jednostce Policji, na której obszarze działania funkcjonują kluby sportowe, wydelegowany został funkcjonariusz do stałej współpracy z kierownictwem klubu. Jego zadaniem jest m.in. przedkładanie propozycji o charakterze organizacyjno-technicznym, mających na celu właściwe przygotowanie imprezy. Podjęcie ww. działań sprowadza się do rozwiązań nie wymagających znacznego nakładu finansowego i wiąże się z należytym podejściem organizatora do tych propozycji. Ponadto, Komenda Główna Policji przekazała wiele propozycji rozwiązań w tej dziedzinie władzom związków sportowych, w tym Polskiemu Związkowi Piłki Nożnej (np. koncepcja sprzedaży biletów na mecze wyjazdowe drużyny piłkarskiej w macierzystym klubie).

Mając na uwadze ograniczenie udziału Policji w bezpośrednim zabezpieczaniu imprez masowych Pierwszy Zastępca Komendanta Głównego Policji - Pan nadinsp. Ireneusz Wachowski wydał polecenie wycofywania sił policyjnych z obiektów sportowych. Niezależnie od ww. decyzji oraz zapisów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, należy podkreślić, że na Policji spoczywa obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa i porządku podczas imprez masowych, w tym również sportowych, poprzez podejmowanie działań prewencyjnych poza obiektami sportowymi, na których są one organizowane, a także na wszystkich trasach przemieszczania się uczestników.

W związku z powyższym, wobec znacznej liczby organizowanych imprez masowych (tylko w I półroczu 2000 r. odbyło się ponad 12 000 różnego rodzaju imprez masowych), niezbędne jest kierowanie w te miejsca większej liczby funkcjonariuszy Policji.

Na zakończenie pragnę poinformować, iż nie wszystkie jednostki Policji posiadają dostateczne przygotowanie organizacyjno-techniczne, umożliwiające samodzielnie wykonywanie zadań polegających na zabezpieczaniu imprez masowych bez zakłócania trybu codziennych zajęć policjantów pracujących bezpośrednio na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa społeczności lokalnych. Dlatego też, niezbędne jest kierowanie do zabezpieczania imprez masowych sił porządkowych (wspierających) ze specjalnych pododdziałów Policji, które stacjonują jedynie w 22 miejscach na terenie kraju.

Marek Biernacki