Warszawa, dnia 11 grudnia 2000 r.

Kwestia ewentualnego przebiegu przez terytorium Polski gazociągu transportującego gaz z Rosji do państw Europy Zachodniej jest przedmiotem wnikliwych analiz. W opinii Rządu jest to jeden z kluczowych problemów międzynarodowych. Stanowisko rządowe uwzględnia jego wieloaspektowy charakter.

Należy podkreślić, że Unia Europejska nie podjęła jeszcze żadnych decyzji w sprawie przebiegu konkretnych tras gazociągów. Prowadzone obecnie negocjacje mają dopiero doprowadzić do zarysowania przyszłej infrastruktury energetycznej Europy. Nagłośniona przez środki masowego przekazu sprawa rozmów między Unią i Rosją w sprawie ewentualnego przebiegu gazociągu przez terytorium Polski bez jej uczestnictwa w dyskusji, nie przedstawia faktycznego stanu rzeczy. Rozmowy z naszymi partnerami są prowadzone na różnych forach i przy różnych okazjach.

Polska jest otwarta na negocjacje z Rosją w sprawie dalszej realizacji porozumienia z 1993 roku zawartego między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej "O budowie systemu gazociągów dla tranzytu gazu rosyjskiego przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dostawach gazu rosyjskiego dla Rzeczypospolitej Polskiej". Względy ekonomiczne przemawiają za realizacją tranzytu dodatkowych ilości jamalskiego gazu przez Polskę, w kierunku "Wschód-Zachód", pokrywającym się w przybliżeniu z wykonanym już gazociągiem jamalskim. Rozmowy w tej sprawie są obecnie prowadzone. Jednocześnie polska strona podkreśla swoje negatywne stanowisko w sprawie rozszerzenia jamalskiego gazociągu o dodatkowy łącznik systemowy jako niezgodną z duchem ww. "Porozumienia". Za taką opcją przemawiają względy ekologiczne (rurociąg miałby przebiegać m.in. przez tereny Bieszczadzkiego i Roztoczańskiego Parku Narodowego) oraz gospodarcze (brak odbiorców gazu na tej trasie).

Jednocześnie polska strona prowadząc negocjacje bierze pod uwagę strategiczne znaczenie Ukrainy dla nowego porządku i stabilizacji w Europie i potrzebę kształtowania jej europejskiej roli jako sąsiada Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, że w swoich negocjacjach nie godzimy się na warianty przesyłu gazu, które mogłyby osłabić pozycję Ukrainy. Dla Polski bowiem istotne jest dobre sąsiedztwo z Ukrainą, a jego kluczowym warunkiem jest pomyślna transformacja ukraińskiej gospodarki.

Polska nie przyjmuje biernej postawy wobec projektów wysuwanych przez zagranicznych inwestorów. Dlatego też równolegle do sprawy tranzytu jamalskiego gazu jesteśmy zainteresowani wznowieniem kontaktów z innymi partnerami, na przykład z Norwegią. W świetle prowadzonych w ostatnim czasie rozmów, zarówno ze stroną rosyjską, jak i ukraińską, a także z przedstawicielami Komisji Europejskiej kwestia zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju przez dywersyfikację źródeł zaopatrzenia w nośniki energii jawi się jako jedno z najistotniejszych zadań polskiej polityki gospodarczej.

Z wyrazami szacunku