Minister Gospodarki przekazał stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Ryszarda Gibuły, złożonym na 59. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 63):
Warszawa, dn. 01 LIP.2000
Pani
Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek
Z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów, przesyłam na ręce Pani Marszałek stanowisko dotyczące oświadczenia Senatora, Pana Ryszarda Gibuły, złożonego na 5
9. posiedzeniu Senatu RP, w sprawie eksportu energii elektrycznej.Sektor energii elektrycznej od kilku lat podlega procesowi restrukturyzacji i przekształceń z funkcjonującego poprzednio modelu monopolistycznego do modelu rynkowego. Zmiany te wynikają i dokonują się w oparciu o ustawę - Prawo energetyczne i są zgodne z "Założeniami polityki energetycznej Polski do 2020 roku", przyjętymi przez Radę Ministrów w dniu 22 lutego br. Podobny proces zachodzi w wielu krajach, w tym w krajach ubiegających się o członkostwo w Unii Europejskiej, a zwłaszcza w krajach członkowskich UE, gdzie jest znacznie bardziej zaawansowany.
Zmiany te, zgodnie z przyjętym modelem społecznej gospodarki rynkowej opartej na wolności działalności gospodarczej i własności prywatnej, określonymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, kierują się zasadą, że działalność gospodarcza może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
Ministerstwo Gospodarki realizując ww. dokumenty wspiera inicjatywy zwiększenia eksportu energii elektrycznej jak również eksportu węgla. Równocześnie Ministerstwo Gospodarki stoi na stanowisku, że zwiększanie importu energii jest niekorzystne dla gospodarki narodowej, w sytuacji nadwyżki mocy zainstalowanej w systemie el
ektroenergetycznym i zdolności wydobywczych węgla, a w związku z tym prowadzi politykę ograniczania importu do poziomu niezbędnego ze względu na bezpieczeństwo energetyczne i konkurencyjność. Istotnym faktem jest, że nadwyżki mocy występują obecnie w wielu krajach europejskich, szczególnie niektórych byłych republikach radzieckich i dlatego możliwość zwiększenia eksportu energii elektrycznej należy uznać jako znaczne osiągnięcie. Polska jest już obecnie per saldo eksporterem energii elektrycznej. Dane w tabeli pokazują, że od roku 1997 następuje wzrost udziału energii eksportowanej w energii wytworzonej w kraju.
Rok |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
eksport [GWh) |
7925 |
7542 |
8082 |
8426 |
Import [GWh] |
4801 |
5357 |
4608 |
3491 |
Saldo (Eksport-import) [GWH] |
3124 |
2185 |
3474 |
4935 |
Produkcja krajowa ogółem [GWh] |
143174 |
142790 |
142789 |
142114 |
Saldo / Produkcja krajowa ogółem [%] |
2,2 |
1,5 |
2,4 |
3,5 |
Tab. 1 Rzeczywiste przepływy energii elektrycznej w wymianie z zagranicą w latach 1996-1999
Podpisane przez polskie i niemieckie spółki porozumienie przyczyni się do utrzymania tego korzystnego trendu. Głównym celem porozumienia jest eksport energii polskiej do Niemiec z uwzględnieniem reeksportu taniej energii od wschodnich sąsiadów, w celu uzyskania opłacalności przedsięwzięcia. Zgodnie z umową s
tron, udział ilości energii polskiej w całości energii eksportowanej w ramach tego porozumienia, ma wynosić 1/2, ale nie mniej niż 1/3. Realizacja przedsięwzięcia uwarunkowana jest dokonaniem rozbudowy systemu przesyłowego w Polsce i Niemczech, w celu zwiększenia zdolności w paśmie powyżej poziomu 1600 MW, gdyż obecne zdolności przesyłowe zajęte są przez realizację kontraktów zawartych przez PSE S.A. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., nie dysponują jednak wystarczającym kapitałem, aby samodzielnie podołać realizacji tego kosztownego przedsięwzięcia, szczególnie w aspekcie zamierzonych innych poważnych inwestycji, jak np. budowa połączenia transgranicznego pomiędzy Polską i Litwą.Porozumienie dla realizacji tego eksportu, powołujące spółkę POLENERGIA S.A., zostało podpisane 25 marca br., przez prezesów spółek: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., PressenElektra A.G. i Kulczyk Holding S.A. na warunkach komercyjnych, w oparciu o ww. konstytucyjne prawo oraz zgodnie z założeniami polityki energetycznej p
aństwa. Ministrowie Gospodarki Polski i Niemiec, obecni przy jego podpisywaniu, z zadowoleniem przyjęli fakt nawiązania współpracy pomiędzy podmiotami gospodarczymi obu państw. Dla polskiej gospodarki narodowej przedsięwzięcie ma ponadto wielkie znaczenie w aspekcie zmniejszania ujemnego bilansu handlowego z zagranicą.Zaangażowanie kapitału prywatnego, dysponującego szerokimi kontraktami handlowymi i zachodnimi i wschodnimi przedsiębiorcami, było przez stronę niemiecką postrzegane jako gwarancja powodzenia przedsięwzięcia.
Pragnę podkreślić, że planowane przedsięwzięcie jest korzystne dla Polski także ze względu na to, że to związana z nim rozbudowa sieci przesyłowych, może umożliwić uczynienie z Polski "pomostu" łączącego systemy energetyczne krajów Unii Europejskiej i krajów Europy Wschodniej. Ponadto rozbudowa linii przesyłowych zapewni poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju. Przesył energii i jej sprzedaż do państw Europy Zachodniej pozwoli uzyskać zwrot kosztów poniesionych na synchronizację krajow
ego systemu elektroenergetycznego z UCTE i rozbudowę systemu przesyłowego, poprzez pobieranie transgranicznych opłat przesyłowych.Jestem przekonany, że przedstawione powyżej informacje usatysfakcjonują Pana Senatora i rozwieją wątpliwości jakie były u podstaw Jego oświadczenia w związku ze sprawą powstania spółki POLENERGIA S.A. i przedsięwzięcia, dla którego została ona powołana.
Z wyrazami szacunku
MINISTER
z up.
Andrzej Karbownik
Podsekretarz Stanu