Warszawa, 1999.11.15

Zajmując z upoważnienia prezesa Rady Ministrów stanowisko wobec oświadczenia Pana Senatora Lecha Feszlera w sprawie przedłużenia terminu obowiązywania planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych pod rządami ustawy o planowaniu przestrzennym oraz podjęcia działań, umożliwiających wypełnienie przez wszystkie podmioty wymogów ustawowych w zakresie gospodarki przestrzennej wyjaśniam, co następuje.

Zgodnie z art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. Nr 15 z 1999 r., poz. 139 i Nr 41, poz. 412) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, obowiązujące w dniu wejścia w życie tej ustawy, tzn. 1 stycznia 1995 r. mają utracić moc w dniu 31 grudnia 1999 r. Mając to na względzie oraz realizując program określony w dokumencie "Gospodarka Przestrzenna, Nieruchomości, Budownictwo Mieszkaniowe, Średniookresowa strategia sektorowa". Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast opracował projekt nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Przepisy w nim zawarte mają zapobiec sytuacji, w której gminy pozostałyby bez instrumentów prawnych pozwalających na kształtowanie ładu przestrzennego i realizację inwestycji celu publicznego. Projekt zakłada przedłużenie ważności miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które weszły w życie przed 1 stycznia 1995 r. o rok, tzn. do 31 grudnia 2000 r.

Przedłużenie to będzie połączone z jednoczesną zasadniczą przebudową systemu planowania przestrzennego zwłaszcza na poziomie gminy. Wprowadza się w nim m.in. nowe rodzaje dokumentów planistycznych - plan zabudowy oraz plan rozwoju przestrzennego gminy, który jako akt prawa miejscowego będzie stanowił podstawę do wydawania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Obawiając się jednak, że Sejm RP nie będzie miał możliwości uchwalenia ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do końca roku - wykorzystano inicjatywę legislacyjną, związaną z opracowaniem projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej i zamieszczono w niej zapis o przedłużeniu ważności ww. planów miejscowych o rok. Projekt ten został przyjęty przez Rząd i przekazany do Sejmu RP, który obecnie nad nim pracuje. Przewiduje się, że ustawa ta zostanie uchwalona do końca roku - a zatem nie ma niebezpieczeństwa, że gminy znajdą się w sytuacji braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co stanowiłoby zagrożenie dla zachowania zasad ciągłości planowania przestrzennego oraz utrudniłoby prowadzenie procesów inwestycyjnych na ich terenie.

Równocześnie uprzejmie informuję, że Rada Ministrów przyjęła dokument pn. "Koncepcja polityki zagospodarowania przestrzennego kraju" na posiedzeniu w dniu 5 października 1999 r. wypełniając tym samym procedurę ustawową określoną w ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1995 r. (art. 56, ust. 3), poprzedzającą przedstawienie "Koncepcji" Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej. Do "Koncepcji" dołączony jest Załącznik, dotyczący ustalenia zakresu, w jakim "Koncepcja" stanowi podstawę do sporządzania programów zadań rządowych, służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych wpływających na przestrzenne zagospodarowanie kraju. Na podstawie art. 56 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym ustalenie zakresu, w jakim Koncepcja stanowi podstawę do sporządzania programów zadań rządowych, należy do Rady Ministrów. Przyjęcie przez nią "Koncepcji" wraz z Załącznikiem należy rozumieć jako ustalenie aktualnego zakresu w jakim obydwa wymienione dokumenty stanowią podstawę do sporządzania programów zadań rządowych. "Koncepcja" jest dokumentem ukierunkowującym rozwój kraju a ustalenia w niej zawarte będą musiały być uwzględniane w strategiach rozwoju województw oraz w planach zagospodarowania przestrzennego tych województw - które to z kolei dokumenty będą wykorzystywane przy sporządzaniu studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W październiku br. Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast zebrał materiały i dokonał oceny stanu realizacji ustawowego obowiązku uchwalenia przez gminy studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Z analizy tej wynikało, że na ogólną liczbę 2489 gmin w Polsce 18,1% uchwaliło już studia, 66,2% podjęło uchwałę o przystąpieniu do sporządzania tego dokumentu planistycznego a jedynie 15,7% gmin nie podjęło jeszcze żadnych kroków w celu jego sporządzenia. Należy stwierdzić, że projektowane przedłużenie ważności "starych" miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego umożliwi gminom, które podjęły uchwały o przystąpieniu do sporządzania studium jego wykonanie lub co najmniej istotne zaawansowanie prac planistycznych - a to z kolei umożliwi w sytuacji wejścia w życie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stosunkowo szybkie uzyskanie przez gminy podstawowego dokumentu planistycznego jakim będzie plan rozwoju gminy.

Prezes