Warszawa, dnia 05.03.1999 r.

W związku z przekazanym przy piśmie z dnia 24 lutego br. znak: AC/043/52/99/IV tekstem oświadczenia złożonego przez panią senator Genowefę Ferenc podczas 30 posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 17 lutego br. pozwalam sobie uprzejmie wyjaśnić, iż:
Dochody z pracy w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie są szacowane przez Główny Urząd Statystyczny według metodologii obowiązującej w krajach Unii Europejskiej, tj. zgodnie z zasadami systemu rachunków narodowych SNA'93 i ESA'95 (System of National Accounts 1993 i European System of Accounts 1995). Są to tzw. dochody do dyspozycji gospodarstw indywidualnych w rolnictwie. Dane takie są publikowane od 1990 r.

Metoda obliczania dochodów z pracy w rolnictwie indywidualnym najogólniej ujmując, polega na oszacowaniu (na podstawie bilansów poszczególnych produktów rolnych) rolniczej produkcji globalnej w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Produkcja globalna pomniejszona o zakup towarów i usług na jej wytworzenie (zużycie pośrednie) stanowi wartość dodaną brutto w rolnictwie. Wartość dodana brutto powiększona o inne przychody związane z produkcją rolniczą i pomniejszona o sumę obciążeń dodatkowych i innych zobowiązań finansowych, stanowi dochód do dyspozycji brutto z pracy w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie.

Do 1996 r. przeciętny roczny dochód z pracy w rolnictwie nieuspołecznionym z 1 ha przeliczeniowego, przyjmowany dla celów ustalania uprawnień do świadczeń socjalnych dla rolników i członków ich rodzin był ogłaszany przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Na podstawie wstępnych szacunków GUS o wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych w przeliczeniu na 1 ha fizyczny Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej dokonywało obliczenia przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych na 1 ha przeliczeniowy.

W wyniku dokonanej ustawą z dnia 19 marca 1997 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U. Nr 43, poz. 272) nowelizacji ustawy o podatku rolnym obowiązek ogłaszania przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych nałożony został na Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W trakcie uzgodnień projektu tej nowelizacji ustalono, że przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych, który od 1997 r. miał być ogłaszany przez Prezesa GUS, będzie wyliczany na 1 ha fizyczny i ogłaszany w formie komunikatu w terminie do dnia 30 października każdego roku. Zatem w obwieszczeniu z dnia 27 października 1997 r. (Monitor Polski Nr 80, poz. 784) przeciętny dochód z 1 ha fizycznego w 1996 r. określony został w wysokości 843,85 zł.

Dokonana w 1998 r. proponowana nowelizacja art. 18 ustawy o podatku rolnym przywróciła poprzednio obowiązującą zasadę określania dochodu z 1 ha przeliczeniowego. W efekcie ogłoszona 30 października 1998 r. przez Prezesa GUS wysokość przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych na 1 ha przeliczeniowy za 1997 r. wyniosła 1265 zł (Monitor Polski nr 38, poz. 525).

Dla uzyskania szeregu rocznych wskaźników dynamiki dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w latach 1995-1997, przy założeniu, że wskaźnik jakości użytków rolnych w gospodarstwach indywidualnych za rok 1996 jest równy wskaźnikowi jakości użytków rolnych za rok 1997 (0,72 - oszacowany na podstawie wyników powszechnego spisu rolnego 1996), przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego za rok 1996 oszacowano na poziomie 1157,62 zł (wielkość nie publikowana).

Wówczas odpowiednie dynamiki nominalne dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wynoszą:

- 1996 r. przy podstawie 1995 r. = 118,3%

- 1997 r. przy podstawie 1996 r. = 109,3%