Minister Finansów przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jana Chojnowskiego, złożone na 43. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 48):
Warszawa, dn. 2 listopada 1999 r.
Szanowna Pani
Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek,
Niniejszym przekazuję odpowiedź Ministra Finansów na oświadczenie złożone przez Senatora Pana Jana Chojnowskiego podczas 43 posiedzenia Senatu RP w dniu 07 października 1999 r., skierowane do Leszka Balcerowicza, Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Finansów.
Działalność w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej regulowana jest przepisami ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach losowych i zakładach wzajemnych (Dz.U. z 1998 r. Nr 102, poz. 650, z późn. zm.) oraz przepisami - wydanych na jej podstawie - aktów wykonawczych. Zgodnie z definicją określoną w art. 2 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, grami losowymi są
gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin. Grami losowymi są między innymi gry w automatach losowych. Przepisy art. 2 ust. 1 pkt 6 cytowanej ustawy stanowią, iż grą w automatach losowych jest gra prowadzona na urządzeniach, które rozstrzygają o wygranej lub przegranej.Zgodnie z § 10.1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 października 1993 r. w sprawie ogólnych warunków urządzania gier losowych i zakładów wzajemnych, warunków dopuszczenia do eksploatacji i użytkowania automatów losowych i innych urządzeń do gier losowych oraz warunków produkcji i sprzedaży kartonów do gry bingo pieniężne (Dz.U. nr 103, poz. 473), za automat losowy uważa się urządzenie realizujące grę o wygrane pieniężne lub
rzeczowe w systemie o udowodnionym losowym przebiegu gry.Z uwagi na powyższe, aby uznać grę na automatach za grę, która może być prowadzona zgodnie z przepisami cytowanej ustawy, muszą wystąpić jednocześnie dwa elementy tj. losowość czyli uzależnienie wyniku gry od przypadku i wypłata wygranej.
Powyższy stan prawny, stwarza warunki dla podmiotów gospodarczych do podejmowania prób prowadzenia działalności z pominięciem przepisów ustawy. Metodą stosowaną przez podmioty gospodarcze jest wykorzystywanie faktu, iż gra losowa musi wypełniać obie wyżej wymienione przesłanki. Podmioty podejmują próby udowadniania, że gry prowadzone na urządzeniach będących ich własnością, mają charakter zręcznościowy lub też, że automaty są co prawda losowe, ale brak jakichkolwi
ek wygranych sprawia, że nie są spełnione warunki konieczne do uznania danej gry za grę losową. Według otrzymywanych sygnałów, faktycznie prowadzona jest typowa działalność z zakresu gier losowych. Zjawisko to nasiliło się w ostatnim okresie do rozmiarów uzasadniających stwierdzenie, że powstaje w omawianym zakresie tzw. "szara strefa". Należy zauważyć, że działania prokuratur i policji napotykają na trudności związane z istniejącym stanem prawnym, w szczególności w zakresie wyżej opisanej definicji gry w automatach losowych, umożliwiającej niejednoznaczną interpretację charakteru gier w automatach. Sytuacja taka powoduje, że w trakcie postępowania przygotowawczego, występuje szereg trudności formalnych uniemożliwiających szybkie jej zakończenie.Celem skutecznego ograniczenia nielegalnej działalności w zakresie gier losowych, w dniu 21 sierpnia 1998 r. został przekazany do Sejmu rządowy projekt nowelizacji ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych (druk nr 574).
Aby wykluczyć możliwości wykorzystywania niejednoznacznych przepisów w zakresie gier na automatach, zrezygnowano w w/w projekcie z pojęcia gier w automatach losowych na rzecz gier na automatach prowadzonych o wygrane pieniężne lub rzeczowe. Proponowana zmiana oznacza, że niezależnie, czy automat jest zręcznościowy czy losowy, w każdym przypadku, gdy realizowane są wygrane pieniężne lub rzeczowe, prowadzona gra będzie podlegać przepisom ustawy.
W dniu 23 października 1998 r. na 32 posiedzeniu Sejmu, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych oraz o zmianie innych ustaw został skierowany do Komisji Finansów Publicznych, w celu jego rozpatrzenia po zasięgnięciu opinii Komisji Integracji Europejskiej. Do dnia dzisiejszego, powyższy projekt nowelizacji ustawy jest przedmiotem prac Sejmowej Komisji Finansów Publicznych.
Niezależnie od zgłoszonej inicjatywy legislacyjnej, Minister Finansów korzystając z uprawnień określonych przepisami art. 2 ust. 3 obowiązującej obecnie ustawy, podejmuje kroki mające na celu ograniczenie, a w dłuższym okresie wyeliminowanie nielegalnej działalności w zakresie gier losowych.
W 1998 r. i 1999 r. prowadził kilkanaście postępowań administracyjnych wszczętych z urzędu lub na wniosek strony, zakończonych wydaniem decyzji rozstrzygających, że gry w automatach będących własnością strony są grami losowymi - grami w automatach losowych, w rozumieniu przepisów ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych. Naczelny Sąd Administracyjny podzielił stanowisko Ministra Finansów w tym zakresie i wyrokam
i z dnia 19 marca 1999 r., z dnia 18 maja 1999 r. oraz z dnia 27 października 1999 r., oddalił skargi spółek "Allround", "Maxi Fun Group Poland Sp. z o.o. "Grapol" Sp. z o.o. oraz "Polmatic Ltd." Sp. z o.o., na decyzje Ministra Finansów rozstrzygające o losowym charakterze gier w automatach, będących ich własnością.Ponadto nawiązana została współpraca z Komendą Główną Policji w omawianym zakresie. Na wniosek poszczególnych prokuratur lub komend policji, Minister Finansów wszczyna odpowiednie postępowania administracyjne rozstrzygające charakter organizowanych gier. Ministerstwo Finansów przekazało Komendzie Głównej Policji informacje o jednostkach badawczych upoważnionych do przeprowadzenia badań homologacyjnych i rejestracyjnych automatów i innych urządzeń
do gier losowych eksploatowanych przez podmioty, które uzyskały zezwolenie Ministra Finansów na prowadzenie działalności w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych oraz przekazuje informacje w tym zakresie wszystkim prokuraturom, które zwracają się z odpowiednimi zapytaniami.Podjęcie przez Ministra Finansów działania zarówno o charakterze legislacyjnym jak też administracyjnym, w konsekwencji doprowadzą do znacznego ograniczenia nielegalnej działalności w zakresie gier losowych.
Z poważaniem
Z upoważni
enia MINISTRA FINANSÓWPODSEKRETARZ STANU
Jan Wojcieszczuk