Spis oświadczeń, poprzednie oświadczenie
75. posiedzenie Senatu RP
14 lutego 2001 r.
Oświadczenie
Oświadczenie złożone
przez senatora Janusza Bielawskiego
skierowane do ministra zdrowia Grzegorza Opali
Wielce Szanowny Panie Ministrze!
Podczas 69. posiedzenia Senatu złożyłem oświadczenie skierowane do pana premiera Jerzego Buzka, zawierające zasadnicze pytanie, czy rządowi znana jest sytuacja finansowa publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej. W odpowiedzi, której mi Pan udzielił z upoważnienia premiera, nie dowiaduję się ani o poziomie zadłużenia publicznych zakładów opieki zdrowotnej, ani ile z nich utraciło płynność finansową, ani czy istnieje jakiś wzorcowy publiczny szpital, który nie je
st zadłużony, dobrze płaci personelowi i znakomicie leczy pacjentów. W rezultacie otrzymałem elaborat zawarty na sześciu stronach maszynopisu, który jest raczej swego rodzaju pokrętnym wykładem na temat celu reformy ochrony zdrowia, a także roli organu założycielskiego, zarządzającego itd.Serwowanie takiej odpowiedzi senatorowi, który jest nadal czynnym lekarzem i emerytowanym profesorem nadzwyczajnym Akademii Medycznej we Wrocławiu, uważam co najmniej za nietakt. Chyba, że resort nie ma dostatecznych wiadomości na ten temat.
Mimo że sam mogę się narazić na zarzut uprawiania infantylnej dydaktyki, pragnę zwrócić uwagę Pana na następujące fakty. Kondycja finansowa publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej zależy od przychodów, które powstają z sum uzyskanych za zakontraktowane świadczenia zdrowotne. Bo przychody z darowizn, zapisów spadków oraz ofiarności publicznej można między bajki włożyć. Ponadto wiele takich zakładów nie zostało oddłużonych w momencie startu reformy.
Poziom finansowania usług zdrowotnych przez kasy, w moim przekonaniu zbyt niski, spowodował, że ciężko chory, wymagający kosztownego leczenia pacjent staje się w szpitalu niechciany. Dla przykładu, w przypadku pacjenta z obrażeniami wielonarządowymi, który musi być przyjęty do szpitala, kasa nigdy nie pokrywa rzeczywistych kosztów związanych z jego leczeniem. Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym nakłada obowiązek leczenia zgodnego z zasadami współczesnej wiedzy medycznej, tyle że nie ma na to pieniędzy. Przypomina to sytuac
ję, kiedy mówi się komuś, że powinien jeździć mercedesem, a daje się pieniądze, które mogą wystarczyć jedynie na nabycie skorodowanego, dziesięcioletniego malucha.W takim samym stopniu, jak poziom przychodów, na kondycję finansową ma wpływ sposób zarządzania tymi skromnymi funduszami. W moim przekonaniu nadzieje reformatorów na poprawę zarządzania przez powołanie menedżerów w ochronie zdrowia zawiodły w ogromnym odsetku przypadków. Musiała to wreszcie przyznać minister Knysok, która odpowiadając na pytanie
senator Płonki, stwierdziła: "W podmiotach publicznych zarządzanie jeszcze w wielu przypadkach jest na bardzo słabym poziomie i tu, niestety, bardzo często o pozostawieniu na stanowisku takiego dyrektora, który sobie nie radzi, decydują względy polityczne. Obserwujemy wielu takich dyrektorów, którzy sobie nie radzą, ale to jest problem właściciela, czyli samorządów, i rząd nie będzie tu ingerował w kadrę zarządzającą samodzielnych publicznych zakładów".Pragnę przypomnieć, że pod koniec grudnia 1998 r. wojewodowie z odchodzących w niebyt województw zawarli z zarządzającymi kontrakty na okres czterech lat, robiąc w ten sposób wątpliwej jakości prezent samorządom gminnym i powiatowym. I obecnie o pozostawieniu na stanowisku takiego nieradzącego sobie menedżer
a w małym stopniu decydują względy polityczne, a przede wszystkim konieczność wypłacenia rocznego wynagrodzenia, osiągającego 150-200 tysięcy zł.W nawiązaniu do problemów płac pielęgniarek uprzejmie informuję, że jest mi doskonale znana nowelizacja ustawy o negocjacyjnym kształtowaniu przyrostu przeciętnych wynagrodzeń, przyjęta przez Senat pośpiesznie w dniu 23 grudnia. Znane jest mi również uzasadnienie, które załączył rząd, kierując nowelizację do Sejmu (druk sejmowy nr 2482).
Na koniec pragnę przypomnieć Panu Ministrowi, że nadal obowiązuje ratyfikowana przez Polskę w 1980 r. Konwencja 149 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotycząca zatrudnienia oraz warunków pracy i życia personelu pielęgniarskiego.
Proszę zatem o rzetelną odpowiedź: czy znana jest panu premierowi i Panu, Panie Ministrze, rzeczywista sytuacja finansowa samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w Polsce, a w szczególności:
a) Ile aktualnie wynosi ich zadłużenie?
b) O ile to zadłużenie wzrosło w latach 1999-2000?
c) Ile jednostek utraciło płynność finansową?
Zadając te pytania, nie traktuję ich jako retoryczne, choć znana mi jest z autopsji odpowiedź na nie. Na podstawie wypowiedzi członków rządu na temat skutków reformy ochrony zdrowia można jednak przypuszczać, że rząd nie jest świadom aktualnych problemów nękających służbę zdrowia.
prof. dr hab. med. Janusz Bielawski
senator RP