Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment


Kronika senacka

1 września br. w Warszawie uroczystą odprawą wart przed Grobem Nieznanego Żołnierza uczczono 62. rocznicę wybuchu II wojny światowej i Dzień Weterana.

W uroczystości, oprócz kombatantów i mieszkańców Warszawy, uczestniczyli m.in.: minister obrony narodowej Bronisław Komorowski, biskup polowy Wojska Polskiego Sławoj Leszek Głódź, szef Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik, posłowie i senatorowie oraz władze Warszawy.

Podczas uroczystości złożono wieńce przed Grobem Nieznanego Żołnierza, a na zakończenie odbyła się uroczysta defilada.

* * *

W dniach 5-10 września br. w Tarnowie, Kielcach, Łodzi i Warszawie odbyło się IX Światowe Forum Mediów Polonijnych, w którym uczestniczyło 150 dziennikarzy z 31 krajów. Jednym z tematów tegorocznych obrad była promocja polskiego członkostwa w Unii Europejskiej.

5 września br. w Tarnowie forum otworzyła marszałek Alicja Grześkowiak, która powiedziała:

Cieszę się niezmiernie, że mogę uczestniczyć w uroczystym otwarciu IX Światowego Forum Mediów Polonijnych. Witam serdecznie przedstawicieli mediów polonijnych, którzy tak licznie, często z odległych stron przybyli do Tarnowa. Witam organizatorów i wszystkich gości Forum.

Jak wielką rolę odgrywają media polonijne w kształtowaniu wizerunku Polski poza granicami naszego kraju nie muszę Państwa przekonywać. W trakcie II Światowego Zjazdu Polonii często padało określenie: " Jesteśmy przecież naturalnymi ambasadorami Polski w krajach swojego zamieszkania i jesteśmy gotowi do współpracy w promowaniu Polski". Często w swoich wystąpieniach dziękowałam za takie rozumienie powinności wobec Ojczyzny. Wielokrotnie w momentach krytycznych Polacy doświadczyli wsparcia rodaków z zagranicy, w czasie klęsk żywiołowych, w momentach przełomowych dla naszej historii. Za to wszystko raz jeszcze, najpiękniej jak potrafię, jako Marszałek Senatu dziękuję.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, doceniając znaczenie mediów, udziela wsparcia wielu pismom polonijnym. Dzięki Państwu wielu Polaków może podtrzymać więź z językiem ojczystym, więź z krajem ojczystym, który staje się bliższy po przeczytaniu artykułu, relacji, wysłuchaniu audycji.

"Dziennikarze, pracownicy środków społecznego komunikowania i wszyscy ci, którzy w różny sposób pracują na tym polu, są wezwani do spełniania tej misji w sposób odpowiedzialny, ze świadomością, że pracując z szacunkiem dla prawdy, oddaje się cenną przysługę samej prawdzie, a więc człowiekowi". Niech te słowa Ojca Świętego Jana Pawła II będą dla Państwa oparciem w codziennej pracy.

W trakcie Forum możecie Państwo wymieniać swoje doświadczenia, możecie uzyskać bezpośrednie informacje o tym, co dzieje się w Polsce. Niezmiernie ważne jest, że w trakcie tych spotkań dyskutujecie Państwo o roli mediów polonijnych w utrzymaniu więzi pomiędzy środowiskami Polonii a krajem oraz o roli w promocji Polski w świecie. Choć trudno nie zauważyć, jak wiele w tym względzie zostało zrobione, to wciąż stają przed nami nowe zadania, wciąż możemy rozważać, jak jeszcze lepiej wykorzystać nasze możliwości.

W trakcie historycznej wizyty w Sejmie i Senacie w czerwcu 1999 r. Ojciec Święty Jan Paweł II powiedział: "(...) pragnę raz jeszcze wyrazić moje uznanie dla podejmowanych konsekwentnie i solidarnie wysiłków, których celem, od chwili odzyskania suwerenności, jest poszukiwanie i utrwalanie należnego i bezpiecznego miejsca Polski w jednoczącej się Europie i świecie" (...) Integracja Polski z Unią Europejską jest od samego początku wspierana przez Stolicę Apostolską (...)

Senat Rzeczypospolitej Polskiej wielokrotnie wyrażał swoje poparcie dla dążenia Polski do członkostwa w Unii Europejskiej. Już w 1992 r. podjął uchwałę, w której stwierdzono, że "podjęcie starań o pełne włączenie Polski do Wspólnot Europejskich stanowi szansę rozwoju naszego kraju, pomimo niezbędnych społecznych kosztów tego procesu, i jest celem zgodnym z naszą tradycją i historią, a także z najgłębiej rozumianą polską racją stanu".

Cieszę się, że tematem tegorocznego Forum Mediów Polonijnych jest właśnie integracja Polski z Unią Europejską.

W tym zadaniu możecie Państwo wiele nam pomóc. Wielu z Was mieszka w państwach Unii Europejskiej, Wasza wiedza może być użyteczna dla Polaków mieszkających w kraju. Również pomoc w promocji członkostwa Polski w Unii Europejskiej ma bardzo duże znaczenie.

Życzę owocnych obrad. Wzbogaceni wiedzą jeszcze lepiej będziecie Państwo wypełniać swoją misję.

Podczas inauguracji przyznano nagrody Fidelis Poloniae 2001 za przyczynianie się do budowania trwałych związków między Polonią a krajem. Otrzymali je: prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Andrzej Stelmachowski i Fundacja Kościuszkowska.

6 września br. uczestnicy forum przebywali w Kielcach, gdzie odwiedzili m.in. Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego.

IX Forum Mediów Polonijnych zakończyło się w Warszawie spotkaniem z marszałek A. Grześkowiak.

Witając uczestników spotkania, marszałek powiedziała:

W trakcie czterech lat kończącej się kadencji każdego roku spotykałam się z uczestnikami Forum Mediów Polonijnych. Opiekę nad Polakami i Polonią za granicą zawsze traktowałam jako szczególnie ważne zadanie Senatu i Marszałka Senatu.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej, zwłaszcza Marszałek Senatu, sprawuje opiekę nad Polakami i Polonią za granicą. Jest to mandat z ramienia Państwa Polskiego, równoległy do duchowego protektoratu nad wychodźstwem polskim, który z woli Stolicy Apostolskiej sprawuje każdorazowy Prymas Polski. Mandat Marszałka Senatu do opieki nad Polakami za granicą uzyskali sprawujący przed II wojną światową ten urząd: Marszałek Senatu II kadencji prof. Juliusz Szymański, który był prezesem Rady Organizacyjnej Polaków z Zagranicy oraz Władysław Raczkiewicz - prezes Światowego Związku Polaków z Zagranicy "Światpolu". Senat odrodzony w 1989 nawiązał do tej tradycji, głównie za sprawą pierwszego Marszałka prof. Andrzeja Stelmachowskiego, pełniącego funkcję Prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" jest głównym realizatorem polityki wspierania Polaków i Polonii za granicą. W budżecie Kancelarii Senatu umieszczono środki na taką pomoc. Z pomocy tej korzysta również wiele innych organizacji w tym również Małopolskie Forum Współpracy z Polonią na organizację Światowego Forum Mediów Polonijnych.

Najważniejszym zadaniem Senatu jest stanowienie prawa. Dzisiejsze spotkanie jest dobrą okazją do podsumowania dokonań IV kadencji Senatu. Niech mi będzie zatem wolno przypomnieć o najważniejszych inicjatywach legislacyjnych dotyczących Polonii i Polaków mieszkających poza granicami kraju.

Senat, pomny protestów wniesionych przez rodaków mieszkających poza granicami kraju w trakcie wyborów prezydenckich w roku 1995, wniósł inicjatywę ustawodawczą dotyczącą zmiany ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Celem tej inicjatywy było nadanie obywatelom polskim przebywającym za granicą prawa, którego wcześniej byli pozbawieni, głosowania w drugiej turze wyborów Prezydenta. Dziś z prawa tego możecie Państwo korzystać.

Senat wystąpił również z inicjatywą trzech ustaw; o obywatelstwie polskim, o Karcie Polaka, o repatriacji. Przygotowanie projektów ustaw było dziełem przede wszystkim senackiej Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą. W trakcie swej pracy Komisja podejmowała wiele konsultacji ze środowiskami polonijnymi, tak aby ustawy te jak najlepiej odpowiadały potrzebom i sytuacji naszych rodaków.

Projekt ustawy o obywatelstwie polskim przedstawiony przez Senat stwarzał możliwość przynajmniej częściowego wyrównania krzywd Polakom, bezprawnie pozbawionym polskiego obywatelstwa podczas II wojny Światowej i w okresie PRL. W projekcie utrzymano tradycyjną zasadę nabywania obywatelstwa przez urodzenie z rodziców będących obywatelami polskimi. Wprowadzono nową zasadę, że obywatelstwa polskiego nie można utracić, można się go jedynie zrzec. Zostało uznane i zaakceptowane zjawisko podwójnego obywatelstwa. Uchwalony projekt ustawy Senat przekazał do Sejmu 22 kwietnia 1999 roku. Senat rozpatrzył uchwaloną przez Sejm ustawę w dniu 21 lipca 2000 i wniósł do niej poprawki. Sejm w dniu 12 października 2000 r. rozpoczął rozpatrywanie poprawek Senatu, głosowanie odłożono do następnego posiedzenia. Jednak do głosowania poprawek Senatu nie doszło. Uznano mianowicie, że skoro proces legislacyjny nie zakończył się przed terminem wejścia w życie ustawy określonym w projekcie - ustawa straciła ważność.

Kolejna inicjatywa Senatu to projekt ustawy o Karcie Polaka. Projekt przewiduje, że Polacy mieszkający poza granicami państwa polskiego przyjeżdżający do Polski nie byliby traktowani jako cudzoziemcy, jak to ma miejsce obecnie, ale korzystaliby z tzw. przywileju ojczyźnianego. Przywilej potwierdzany byłby w dokumencie osobistym - Karcie Polaka. Do otrzymania takiej Karty uprawnione byłyby osoby, które:

- posiadały obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej, lecz wskutek sytuacji po II wojnie światowej znalazły się poza jej granicami i pozbawione zostały obywatelstwa polskiego,

- będąc obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej i zamieszkując jej terytorium, wyemigrowały wskutek prześladowań politycznych, narodowościowych, religijnych lub z przyczyn ekonomicznych.

Kartę mogłyby też otrzymać osoby pochodzenia polskiego, które wprawdzie nigdy obywatelstwa polskiego nie posiadały, ale kultywują narodowość polską.

Posiadacz Karty Polaka uprawniony byłby m.in. do:

- wjazdu na terytorium Państwa Polskiego bez obowiązku posiadania niezbędnych środków finansowych wymaganych od cudzoziemców;

- prawa pobytu w Polsce nieograniczonego w czasie;

- nauki języka polskiego i dostępu do szkół publicznych wszystkich szczebli oraz świadczeń z zakresu opieki zdrowotnej, w czasie pobytu w Polsce, na zasadach obowiązujących obywateli polskich.

Niestety projekt przekazany przez Senat do Sejmu w kwietniu 1999 r. nie został do dziś ostatecznie rozpatrzony.

Kolejna inicjatywa senacka to projekt ustawy o repatriacji. Projekt tej ustawy realizuje zapis Konstytucji, że osoby pochodzenia polskiego mają prawo do osiedlenia się na stałe na terytorium Rzeczypospolitej. Ustawa o repatriacji powinna ułatwić rozwiązanie problemu repatriacji Polaków i osób polskiego pochodzenia z Kazachstanu i innych państw środkowoazjatyckich, z których - jak się szacuje - ok. 50 tysięcy osób pragnie osiedlić się w Polsce. Są to osoby deportowane w okresie terroru stalinowskiego ze swoich stron ojczystych oraz ich potomkowie. Projekt ustawy przewiduje, że osoby te winny mieć nie tylko prawo do powrotu, ale do świadczeń socjalnych na równi z obywatelami polskimi zamieszkałymi w kraju, do wykonywania zawodu zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, wreszcie do swobodnego dostępu swoich dzieci do kształcenia na wszystkich szczeblach nauczania. Repatriantom z państw azjatyckich udzielano by pomocy w rozszerzonym zakresie, ułatwiającej im adaptację w nowym środowisku.

Przyjęta ustawa o repatriacji tylko w części zgodna jest z intencją Senatu. Senat konsekwentnie dążył, aby ustawa ta objęła jak najszersze grono naszych rodaków ze Wschodu. Tak się jednak nie stało.

Kolejną inicjatywę legislacyjną Senat podjął w dniu 5 lipca 2001 r. Celem niniejszej ustawy jest ustanowienie Dnia Polonii i Polaków za Granicą, którym ma być 2 maja. Podjęcie niniejszej inicjatywy stanowi nawiązanie do przedwojennej tradycji obchodzenia Dnia, a nawet Tygodnia Opieki nad Rodakami na Obczyźnie, których organizacją zajmowały się krajowe organizacje sprawujące opiekę nad emigracją polską. Ustawa spełni także oczekiwania polskiej diaspory w tym względzie wyrażone w trakcie II Zjazdu Polonii i Polaków zza Granicy.

Ustanowienie 2 maja świętem naszego wychodźstwa obejmującego 1/3 narodu stanowić będzie w sposób symboliczny dowód uznania dla jego wielowiekowego dorobku i wkładu Polonii i Polaków zza granicy w odzyskanie przez Polskę niepodległości, za wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych okresach. Będzie to też potwierdzeniem więzi z Macierzą, jedności i równości wszystkich Polaków, tak mieszkających w Kraju jak i żyjących poza nim, podkreśli wspólnotę dorobku kulturowego Polaków w Ojczyźnie i na Obczyźnie.

W Sejmie projekt ustawy został skierowany do Komisji Łączności z Polakami za Granicą.

W tym roku Senat, w ramach konstytucyjnego prawa zgłaszania poprawek do ustaw uchwalonych przez Sejm, rozszerzył w ustawie o reprywatyzacji krąg osób uprawnionych do świadczeń reprywatyzacyjnych, co m.in. umożliwiało udział w reprywatyzacji większej rzeszy Polaków zamieszkałych za granicą.

Bardzo ważna jest wola II Zjazdu Polonii i Polaków za Granicą, aby nastąpiła intensywniejsza koordynacja działań organizacji polonijnych na świecie oraz, aby głos Polonii i Polaków z Zagranicy był uwzględniany w kraju w większym stopniu. Również przed Państwem stoi w związku z tym wielkie wyzwanie.

Uznając wagę bezpośrednich kontaktów, miałam przyjemność gościć wielu przedstawicieli środowisk polonijnych w Senacie, jak też odwiedzać Polaków w ich miejscach zamieszkania.

Cieszę się, że dane mi było jako Marszałkowi Senatu Rzeczypospolitej Polskiej wziąć udział w II Zjeździe Polonii i Polaków za Granicą. Wszystkie spotkania były dla mnie bardzo ważne, w trakcie konferencji poświęconej polskiej kulturze na emigracji, zorganizowanej w Senacie, czy tej w Pułtusku poświęconej wkładowi Polonii brytyjskiej w odzyskanie niepodległości Polski, czy tej w Kazimierzu Dolnym poświęconej polityce Państwa Polskiego wobec Polaków na Wschodzie, czy w trakcie wielu innych. Nie sposób wszystkich wymienić. Bogactwo tematyczne tych spotkań przekonuje mnie, jak ważna jest aktywność środowisk polonijnych i jak ważne jest, abyśmy tu w kraju rozumieli potrzeby naszych rodaków mieszkających poza granicami.

Wielokrotnie wyrażałam przekonanie, że Polska, zabiegając o dobre stosunki ze wszystkimi państwami, powinna mieć na uwadze, aby Polacy mieszkający w danym państwie mieli zapewnione tam prawa mniejszości narodowej zgodnie ze standardami międzynarodowymi. I choć nie wszędzie Polacy mogą z tych praw korzystać, to przybywa państw, gdzie dzięki sprawnej organizacji status ten udało im się osiągnąć.

Jako przedstawiciele mediów polonijnych macie przed sobą ważne zadanie mobilizowania środowisk polonijnych wokół spraw dla nich ważnych. A potrzeba nam mobilizacji, potrzeba informacji, żeby lepiej rozumieć sytuacje naszych rodaków mieszkających choćby na Syberii. Choć tak daleko, wciąż mocno są przywiązani do polskości.

Życzę Państwu powodzenia w wypełnianiu niełatwej misji.

* * *

9 września na alianckim cmentarzu w Tobruku odbyły się uroczystości 60. rocznicy walk tę libijską twierdzę.

Podczas uroczystości przemawiał premier Jerzy Buzek. Obecni byli również wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając oraz senatorowie Wiesław Chrzanowski i Andrzej Ostoja-Owsiany, kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jacek Taylor, prezes Instytutu Pamięci Narodowej Leon Kieres, wiceministrowie spraw zagranicznych i obrony narodowej - Radosław Sikorski i Jadwiga Zakrzewska, sekretarz generalny Rady Pamięci, Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik.

W obchodach wzięli udział także przedstawiciele Krajowego Związku byłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz Ogólnokrajowego Stowarzyszenia Kombatantów PSZ.

Uroczystą mszę św. odprawił biskup polowy Leszek Sławoj Głódź. W ceremoniach uczestniczył również prawosławny ordynariusz wojskowy Mirosław Miron Chodakiewicz.

* * *

12 września br. w Senacie odbyła się uroczystość wręczenia senatorom resortowych odznaczeń Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej. Odznaczenia za współpracę i pomoc w rozwiązywaniu problemów kultury fizycznej i sportu w latach 1998-2001 wręczał prezes UKFiT Mieczysław Nowicki, który szczególnie podziękował za senacką inicjatywę w sprawie przyznania świadczeń finansowych byłym olimpijczykom. Odznaczenia otrzymali senatorowie: Dorota Czudowska, Elżbieta Płonka, Paweł Abramski, Zbigniew Antoszewski, Franciszek Bachleda-Księdzularz, Janusz Bielawski, Andrzej Chronowski, Jerzy Cieślak, Jan Cimanowski, Kazimierz Drożdż, Dariusz Kłeczek, Stefan Konarski, Jerzy Kopaczewski, Andrzej Krzak, Grzegorz Lipowski, Zdzisław Maszkiewicz, Adam Struzik, Maciej Świątkowski, Roman Skrzypczak, Marcin Tyrna i Sławomir Willenberg.

* * *

13 września br. biskup Sławoj Leszek Głódź odprawił mszę św. w Katedrze Polowej WP w intencji ofiar terrorystów w USA.

Przed mszą odegrano hymny Polski i Stanów Zjednoczonych. Za ofiary zamachów w katolickiej katedrze modlili się również duszpasterze wojskowi Kościołów prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego.

W mszy uczestniczyli m.in. prezydent Aleksander Kwaśniewski, premier Jerzy Buzek, marszałkowie: Sejmu - Maciej Płażyński i Senatu - Alicja Grześkowiak, ambasador USA w Polsce Christopher Hill, przedstawiciele władz wojskowych, policjanci, strażacy oraz mieszkańcy stolicy. Podczas mszy św. kondolencje na ręce ambasadora USA złożyli prezydent, premier i marszałkowie obu izb parlamentu.

* * *

14 września br. w Warszawie rozpoczął się I Kongres Demograficzny w Polsce, poświęcony procesom demograficznym i polityce ludnościowej w naszym kraju.

Kongres organizowany jest przez Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Rządową Radę Ludnościową, Komitet Nauk Demograficznych PAN, Główny Urząd Statystyczny i Program Rozwojowy ONZ (UNDP).

W skład komitetu honorowego kongresu weszli premier Jerzy Buzek, marszałek Sejmu Maciej Płażyński, marszałek Senatu Alicja Grześkowiak oraz prymas Polski Józef Glemp.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment