Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Stanisława Gogacza i Stanisława Jarosza; listę mówców prowadził senator S. Gogacz.

w roku 2001 oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001,

Na wniosek senatora Kazimierza Kleiny pierwszy i drugi punkt porządku posiedzenia rozpatrywano łącznie.

Zgodnie z art. 223 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 74 Regulaminu Senatu Senat podejmuje uchwałę w sprawie ustawy budżetowej w ciągu dwudziestu dni od dnia jej przekazania przez Sejm.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie ustawy budżetowej na rok 2001 przedstawił senator Kazimierz Kleina. Senator poinformował, że komisja postanowiła zaproponować Izbie przyjęcie ustawy budżetowej na rok 2001 z poprawkami. Senator sprawozdawca podkreślił, że ocena budżetu oraz proponowane zmiany są wynikiem pracy poszczególnych komisji Senatu, które wnikliwie analizowały plany dochodów i wydatków sektora finansów publicznych w zakresie przydzielonych im części.

Senator K. Kleina przypomniał, że ustawa określa dochody budżetu państwa na kwotę 161 miliardów 50 milionów zł, a wydatki na kwotę ponad 181 miliardów zł. Deficyt budżetu państwa ustalono zatem na kwotę 20 miliardów zł. Przy skorygowaniu wskaźnika wzrostu produktu krajowego brutto do kwoty 4,5% powyższe wielkości, które zostały zaproponowane w ustawie budżetowej, mają szansę być zrealizowane. Autopoprawka rządu dokonała też odpowiedniej zmiany kursu dolara oraz kursu euro. Te wskaźniki powodują, że dokonano także stosownych zmian w budżecie już na poziomie prac w Sejmie. Zdaniem senatora, realna wydaje się też przewidywana na rok bieżący inflacja, która ma wynieść około 7%, a także możliwy do osiągnięcia w roku bieżącym jest zakładany poziom bezrobocia, mimo że dane za styczeń są bardzo wysokie. Przy tak wyważonych i ostrożnych szacunkach zakłada się wzrost przeciętnego wynagrodzenia o około 2%.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że podczas prac w Sejmie posłowie między innymi zmniejszyli wydatki proporcjonalnie w urzędach administracji centralnej, co nie zawsze daje pożądane rezultaty. Komisje senackie wnikliwie zapoznały się z sytuacją poszczególnych urzędów. Okazało się wówczas, że administracje odczuły redukcję w wydatkach bieżących w różnym stopniu. W celu zmniejszenia negatywnych skutków tego działania Komisja Gospodarki Narodowej, a wcześniej komisje branżowe zaproponowały odpowiednie poprawki.

Większość poprawek proponowanych zarówno przez komisje senackie, jak i przez senatorów poruszała bardzo istotne problemy państwa, a zwłaszcza te związane z niedawno rozpoczętymi reformami. W odniesieniu do dużej części poprawek wnioskodawcy nie potrafili jednak wskazać takich źródeł pokrycia zwiększonych wydatków, które mogłyby być zaakceptowane przez Komisję Gospodarki Narodowej.

Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001 oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 przedstawił senator Marek Waszkowiak. Senator sprawozdawca przypomniał, że postanowienia konstytucji dotyczące zasad i trybu wykonywania ustawy budżetowej określone zostały w ustawie z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, ustalającej obowiązujące generalne zasady w tym zakresie. W rozpatrywanym projekcie zawarte zostały regulacje, które w zakresie gromadzenia dochodów i dokonywania wydatków budżetu państwa będą obowiązywały tylko w 2001 r. oraz które umieszczane były dotychczas w ustawach budżetowych, co budziło wiele wątpliwości.

Senator sprawozdawca podkreślił, że z dwudziestu pięciu artykułów zawartych w  ustawie większość ma charakter instruktażowy i dotyczy prowadzenia oraz wykonywania budżetu. Na przykład postanowienia art. 1 projektu mają na celu ograniczenie do określonej kwoty ubytku dochodów budżetu państwa z tytułu ustanowienia kontyngentów taryfowych i plafonów taryfowych. Regulacje w tym zakresie zawierały dotychczas ustawy budżetowe. Art. 2 reguluje sprawy związane z zarządzaniem długiem publicznym. Art. 3 reguluje podstawy prawne do udzielania dotacji podmiotowej, zgodnie z art. 73 ustawy o finansach publicznych, w zakresie dotacji podmiotowej wymagającej ustawowego określenia. Znajdują się tu również artykuły dotyczące przeznaczenia pieniędzy, które zostaną w rezerwach celowych, na armię. Cała grupa artykułów: art. 4, 5, 22 i 25 i w pewnym zakresie art. 6, dotyczy wykonywania budżetu w związku z samorządem terytorialnym.

Senator M. Waszkowiak zaakcentował, że wszystkie wymienione artykuły nie budziły wątpliwości Komisji Gospodarki Narodowej i nie wywoływały żadnych kontrowersji. Artykułem, który zwrócił szczególną uwagę Komisji Gospodarki Narodowej i który był szczególnie mocno dyskutowany, jest art. 23, dotyczący środków specjalnych. Ma on znaczenie z racji tego, że zmienia warunki stosowania tego środka, jak również z tego powodu, że Sejm wprowadził w nim pewne nowe rozwiązania dotyczące środków specjalnych.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w sprawie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001 oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 przedstawił senator Mieczysław Janowski. Jak podkreślił, ustawa ta łączy różne zakresy prawa podatkowego, budżetowego oraz zmiany w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego, dlatego Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zainteresowała się w szczególności tymi artykułami ustawy. Część przepisów ustawy ma charakter epizodyczny - obowiązywać one będą jedynie w bieżącym roku - część zaś wkracza w materię ustaw o charakterze bardziej ustrojowym. Chodzi o ustawę o finansach publicznych i ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W szczególności art. 4 stwarza podstawy prawne do udzielenia dotacji na zadania własne jednostek samorządu terytorialnego. Te zadania dotyczą pięciu zakresów tematycznych: dofinansowania kosztów wdrażania reformy oświaty, realizacji zadań oświaty i wychowania, realizacji inicjatyw wspierania edukacji na wsi, w tym pomocy materialnej dla młodzieży wiejskiej, usuwania skutków powodzi oraz programu działań osłonowych i restrukturyzacji w ochronie zdrowia. Środki na te cele ujęte są w rezerwach, części 83 budżetu.

Senator sprawozdawca podkreślił też, że w odniesieniu do treści zapisu art. 4 ust. 4 padło wiele uwag krytycznych. Odnosiło się to w szczególności do drugiej części długiego zdania w ust. 4. W opinii dyskutantów, a także przedstawicieli organizacji grupujących samorząd terytorialny, zapis ten prowadzi do niesprawiedliwego rozdziału środków publicznych. Dotyczy on kwestii związanej z wynagrodzeniami nauczycieli w roku 2000. Część gmin skorzystała z tych środków, w formie pieniędzy rządowych, jeszcze w roku 2000, część zaś nie. Aby nie było zróżnicowania podmiotów samorządowych w tej materii, komisja zaproponowała stosowną poprawkę.

Jak stwierdził senator sprawozdawca, art. 23 wywołał sporo dyskusji podczas prac komisji. Środki specjalne, o których w nim się mówi, według przedstawionych komisji intencji miały obejmować jedynie jednostki państwowe. Dlatego też komisja po długiej dyskusji zaproponowała, żeby w celu uzyskania jednoznacznego zapisu dodać tam sformułowanie "przez państwowe jednostki budżetowe". Komisja stwierdziła również, że celowe będzie powrócenie do przedłożenia rządowego i zmniejszenie oprocentowania, które zostało tutaj określone na poziomie 18,5% planowanych wpływów, do poziomu 15%.

Art. 24, dotyczący nowego zwolnienia podatkowego, które zaistniało dla niektórych właścicieli spółek giełdowych, wprowadza zmiany, jeśli idzie o ulgi. Komisja zaproponowała pozostawienie tego artykułu, mimo iż były wątpliwości związane z wprowadzeniem zmiany w czasie roku podatkowego i wątpliwości dotyczące przepisów konstytucyjnych. Komisja zapoznała się w tej materii z opinią profesor Chojny-Duch i podziela to stanowisko.

W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator sprawozdawca rekomendował Izbie przyjęcie siedmiu poprawek do ustawy.

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 3 lutego 2001 r. ustawy budżetowej na rok 2001, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

Uchwała

Zgodnie z art. 54 ust 1 Regulaminu Senatu poddano pod głosowanie poszczególne poprawki w kolejności przepisów ustawy, a następnie Izba 75 głosami, przy 9 przeciw i 8 wstrzymujących się, powzięła uchwałę w sprawie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001 oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001:

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 3 lutego 2001 r. ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001 oraz o zmianie ustawy
o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

Uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 99. posiedzeniu, 1 lutego br. Do Senatu została przekazana 2 lutego. Marszałek Senatu 5 lutego, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Omawiając ustawę, senator J. Sauk wskazał, że w celu zapewnienia porządku publicznego na imprezach masowych Sejm wprowadził szereg zmian w ustawie z 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych. Przede wszystkim wprowadzono definicję "imprezy masowej o podwyższonym ryzyku". Jest to nowe pojęcie, którego przyjęcie powoduje szereg zaostrzeń stosowanych w czasie tej imprezy, łącznie ze wzmocnieniem ilościowym ochrony czy ewentualnie zaangażowaniem policji.

W wypadku imprez o podwyższonym ryzyku zwiększono liczbę porządkowych: do trzydziestu na każde trzysta osób. Rozszerzono też w związku z tym pewne uprawnienia wojewody. Wojewoda może zakazać odbycia imprezy na czas określony lub do odwołania albo zgodzić się na odbycie się tej imprezy, ale bez udziału widzów. Wojewoda upoważniony jest również do sporządzania wykazów obiektów lub terenów, gdzie będzie obowiązkowe utrwalanie przebiegu imprezy za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Jest to bardzo istotne, ponieważ mogą to być także dowody w sprawie, jeżeli takowe by były.

Senator sprawozdawca podkreślił, że bardzo istotny jest art. 21. W ust. 3 jest zapisane: "Kto wnosi lub posiada na imprezie masowej broń, inne niebezpieczne przedmioty, materiały wybuchowe, wyroby pirotechniczne lub materiały pożarowo niebezpieczne, podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności". Są to nowe zapisy. Ust. 4: "Kto wnosi lub posiada na imprezie masowej napoje alkoholowe, podlega karze grzywny". I ust. 5: "Może być orzeczony przepadek przedmiotów wymienionych w ust. 3 lub 4, chociażby nie stanowiły własności sprawcy". Jest to istotna zmiana, ponieważ dotychczas odzyskiwano te przedmioty przy wyjściu na przykład ze stadionu.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że podczas debaty na posiedzeniu komisji wynikły pewne kontrowersje. Dyskutowano m.in. nad samym sensem ustawy. Co do potrzeby wprowadzenia zaostrzeń i zmian nie było wątpliwości, ale były pewne zastrzeżenia i pytania. Wskazywano np., że policja ma ustawowy obowiązek interweniowania. Czy w ogóle zatem należy wprowadzać przepis mówiący o odpłatnej ochronie?

Kolejne pytanie: czy opłacanie policji nie doprowadzi do korupcji, np. jakiejś umowy między organizatorem a dysponentem?

Sprawozdanie Komisji Praw Człowieka i Praworządności o rozpatrywanej nowelizacji przedstawiła senator Jolanta Danielak. Senator sprawozdawca podkreśliła, że upływ czasu i praktyka realizacji ustawy, która obowiązywała od 22 sierpnia 1997 r., wskazują na potrzebę nowego podejścia do definicji imprezy masowej oraz potrzebę wprowadzenia nowej definicji imprezy masowej o podwyższonym ryzyku. Ważne są również: poprawienie poziomu bezpieczeństwa imprez masowych poprzez zwiększenie profesjonalizmu działania służb porządkowych organizatora oraz ich liczebne zwiększenie w wypadku imprez o podwyższonym ryzyku; zawarte we wnioskach organizatorów imprez masowych skrócenie terminów związanych z uzyskaniem zezwolenia na przeprowadzenie imprezy; dostosowanie ustawy do ustawy o działach administracji rządowej; ustawowe wprowadzenie możliwości zakazania - przez wojewodę, a także zarząd powiatu - przeprowadzania imprez masowych przez określonego organizatora na terenie województwa lub jego części oraz w określonych obiektach i na terenach w wypadku negatywnej oceny stanu bezpieczeństwa w związku z przeprowadzaną imprezą masową; wprowadzenie obligatoryjnego obowiązku monitorowania imprez masowych na określonych terenach, stadionach lub w obiektach; podniesienie wysokości i rozszerzenie środków karnych za łamanie ustawy przez pseudokibiców; dostosowanie tych przepisów prawa do prawa Unii Europejskiej. Te wszystkie rozwiązania zostały zawarte w nowelizacji.

Senator J. Danielak podkreśliła, że komisja odbyła kilka spotkań w celu wypracowania swojego stanowiska. Powodem tych licznych spotkań komisji były między innymi pewne zastrzeżenia do wprowadzenia najbardziej chyba kontrowersyjnego zapisu, a mianowicie art. 5a. Zmiana ta przewiduje możliwość (możliwość, a nie obowiązek) odpłatnego udziału policji w zabezpieczeniu imprez masowych w wyniku zawarcia przez organizatora imprezy porozumienia z właściwym miejscowo komendantem policji.

Zmiana ta spowodowała liczne uwagi członków komisji i przyjęcie poprawki, która umożliwiałaby negocjacje między komendantem powiatowym a organizatorem. Chodzi o negocjacje w sprawie kosztu, jaki organizator ponosi z tytułu zabezpieczenia obiektów, na których odbywają się imprezy masowe. Senator sprawozdawca zaznaczyła, że przyczyną tej szerokiej dyskusji był między innymi fakt, że jakiekolwiek swobodne negocjacje prowadzone między organizatorem a komendantem powiatowym mogłyby dać asumpt do pewnych zarzutów o korupcyjność w działaniach policyjnych, bo dawałoby to zbyt szeroką swobodę w stosowaniu stawek obowiązujących przy odpłatności za zabezpieczenie imprez masowych. Z uwagi na fakt, że - w opinii komisji - policja powinna być instytucją, która wszystkie działania winna podejmować w sposób jednoznaczny, ściśle określony, bez dowolności mogącej być przyczynkiem do stawiania różnego rodzaju zarzutów, komisja postanowiła tak skonstruować zapis art. 5a, aby wyłączyć ten element negocjacji.

Przeprowadzono głosowania nad poszczególnymi poprawkami w kolejności przepisów ustawy, a następnie Izba 88 głosami, przy 3 wstrzymujących się, podjęła uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji:

2) W art. 1 w pkt 5, art. 5a otrzymuje brzmienie:

3) W art. 1 w pkt 7 lit. a) otrzymuje brzmienie:

"a) w ust. 1 w pkt 1 wyraz "rejonowych" zastępuje się wyrazami "powiatowych (miejskich)" oraz po wyrazach "zabezpieczenia imprezy," dodaje się wyrazy "ze szczególnym uwzględnieniem liczby policjantów niezbędnych do zabezpieczenia tej imprezy,",";

4) W art. 1 w pkt 7 w lit. b) wyrazy "informację o liczbie miejsc dla osób, które mogą być obecne na imprezie masowej" zastępuje się wyrazami "informację o liczbie miejsc dla osób w obiekcie lub na terenie gdzie impreza masowa będzie zorganizowana" oraz po wyrazach "podwyższonym ryzyku oraz informację" dodaje się wyrazy "o liczbie osób, które mogą być obecne na imprezie masowej,";

5) w art. 1 w pkt 7 po lit. b) dodaje się lit. b¹) w brzmieniu:

9) w art. 1 w pkt 14, w art. 15 w ust. 1 wyrazy "ust. 2-4" zastępuje się wyrazami "ust. 2-5";

12) w art. 1 w pkt 22 po wyrazach "do 3 lat" dodaje się wyrazy ", który może być połączony z obowiązkiem osobistego stawiennictwa na wezwanie powiatowego (miejskiego) komendanta Policji, we właściwej dla miejsca zamieszkania ukaranego jednostce organizacyjnej Policji w czasie trwania imprezy masowej";

Sprawozdawca Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich senator Jerzy Cieślak poinformował, że 14 lutego br. senator Bogusław Litwiniec, na podstawie art. 20 Regulaminu Senatu, zgłosił marszałek Senatu swoją kandydaturę do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Następnego dnia marszałek skierowała ten wniosek do komisji, która 21 lutego jednogłośnie poparła ten wniosek.

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment