Diariusz Senatu RP, spis treści, poprzedni fragment
UTRWALONE W KADRZE
Początki prac odrodzonego Senatu
Z okazji jubileuszu Senatu Dział Edukacji Obywatelskiej Biura Informacji i Dokumentacji Senackiej Kancelarii Senatu RP przygotował wystawę upamiętniającą wydarzenia sprzed dziesięciu lat. Ekspozycję tworzą przede wszystkim dokumentalne fotografie, których jest około 90. Uzupełniają je dokumenty, druki senackie, film, ulotki, plakaty, rekwizyty, pamiątki - jak np. mały moździerzyk, którym pierwszy marszałek odrodzonego Senatu Andrzej Stelmachowski, niczym dzwonkiem, uciszał rozdyskutowanych senatorów.
Wystawa w swej zasadniczej części dokumentuje pierwsze miesiące pracy Senatu, od 4 lipca 1989 roku. Ale autorzy wystawy, chcąc zaakcentować ciągłość historyczną polskiego Senatu, rozpoczynają ekspozycję zdjęciem obrazującym ruiny sali senackiej, zbombardowanej we wrześniu 1939 r. Przez pięć lat ruiny te stały nietknięte, jakby czekały na odbudowę. Niestety, w 1946 roku, fałszując referendum "3 x tak", władza ludowa wydała wyrok na Senat i skazała go na pięćdziesięcioletni niebyt. Plakat z tego referendum znajduje się na wystawie.
Kolejne zdjęcia to sekwencja, którą można zatytułować "czas nadziei": ludzie za bramą Stoczni Gdańskiej, robotnicy odbijający nieoficjalne druki, zgromadzenie przed URM. A potem - "okrągły stół". W wyniku podjętych wówczas ustaleń przywrócono polskiemu parlamentowi drugą izbę.
Następna sekwencja wystawy przypomina wybory 6 czerwca 1989 r. Zgromadzone ulotki, plakaty, zdjęcia, rekwizyty oddają atmosferę tamtego wydarzenia i wielkiego zwycięstwa: do liczącego stu senatorów Senatu weszło dziewięćdziesięciu dziewięciu kandydatów rekomendowanych przez Komitety Obywatelskie.
Pierwsze posiedzenie Senatu, 4 lipca 1989 r., odbyło się w sali obrad Sejmu. Ilustruje je dokumentalny film i liczne zdjęcia. Autorzy wystawy odtworzyli układ sali obrad i przebieg posiedzenia. Obrady rozpoczął marszałek senior Stanisław Stomma. Senatorowie złożyli ślubowanie, wybrano marszałka Senatu Andrzeja Stelmachowskiego, a po przegłosowaniu uchwały w sprawie organów Senatu - trzech wicemarszałków: Zofię Kuratowską, Andrzeja Wielowieyskiego i Józefa Ślisza oraz trzech członków prezydium.
Dalsze sekwencje jubileuszowej wystawy można podzielić na dwa zasadnicze wątki: wybrane posiedzenia Senatu oraz szczególne wydarzenia w pierwszych miesiącach pracy wyższej izby parlamentu.
Ważne posiedzenie, nie tylko Senatu, ale całego Zgromadzenia Narodowego, odbyło się 19 lipca 1989 r. w celu wyboru prezydenta. Za wyborem jedynego wówczas kandydata, Wojciecha Jaruzelskiego, głosowało 270 parlamentarzystów, przeciw było 233, wstrzymało się od głosu 34. Przebieg tego głosowania ilustruje kilka fotografii.
Drugie i trzecie posiedzenie Senatu zdokumentowane eksponowanymi zdjęciami odbyło się również w sali obrad Sejmu. Powołano 9 komisji senackich. Senator Jerzy Regulski przedstawił założenia prawne ustroju samorządowego, a Senat przyjął uchwałę o podjęciu prac legislacyjnych, by jak najszybciej przeprowadzić wybory do samorządów miast i gmin. Senatorowie uznali tę sprawę za pierwszoplanową. Finałem podjętych prac było posiedzenie 19 stycznia 1990 r., gdy Senat zdecydował o przekazaniu Sejmowi pakietu ustaw o samorządzie terytorialnym.
Kolejne zdjęcia upamiętniają prace Senatu nad budżetem. Obrady trwają w kolejnej tymczasowej siedzibie drugiej izby parlamentu - sali kolumnowej Sejmu.
30 grudnia 1989 r. Senat jednomyślnie przyjął ustawę o godle państwowym. Zdjęcie pokazuje senatora Zbigniewa Romaszewskiego przypinającego do ściany sali kolumnowej nowe godło Rzeczypospolitej z orłem w koronie.
W czasie prac Senatu formowała się "w marszu" Kancelaria Senatu. Ponieważ w kompleksie zabudowań powojennego parlamentu nie przewidziano pomieszczeń dla Senatu, na początku 1990 roku podjęto decyzję o adaptacji trzech sal konferencyjnych na potrzeby drugiej izby. Wystawa ilustruje różne etapy realizacji tego przedsięwzięcia, aż po pierwsze posiedzenie w nowej sali.
Na dokumentalnej wystawie nie zabrakło też zdjęć z posiedzeń komisji senackich, zwłaszcza Komisji Konstytucyjnej, powołanej 7 grudnia 1989 r. i działającej równolegle do Komisji Konstytucyjnej Sejmu. Wynikiem prac tej komisji, która zebrała się 90 razy, był projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalony przez komisję 12 kwietnia 1991 roku. Został on uznany przez Senat na ostatnim posiedzeniu I kadencji, 24 października 1991 r., za materiał legislacyjny do przekazania Sejmowi i Senatowi następnej kadencji.
Z ważnych wydarzeń w tych pierwszych miesiącach istnienia odrodzonego Senatu autorzy wystawy odnotowują wizytę króla Hiszpanii Juana Carlosa z małżonką Zofią. Wizyta pary królewskiej w październiku 1989 r. była pierwszą wizytą głowy państwa hiszpańskiego w Polsce.
29 grudnia 1989 r. odbyło się pierwsze spotkanie opłatkowe posłów i senatorów z udziałem prymasa Polski Józefa Glempa.
22 grudnia 1990 r., w dniu odebrania przez Zgromadzenie Narodowe przysięgi wybranego w wyborach powszechnych prezydenta Lecha Wałęsy, ostatni prezydent RP na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski przekazał na Zamku Królewskim nowemu prezydentowi insygnia: chorągiew Rzeczypospolitej, pieczęcie prezydenckie i senackie, wielkie wstęgi prezydenckich orderów Orła Białego i Polonia Restituta oraz oryginał konstytucji z kwietnia 1935 r. Insygnia II Rzeczypospolitej były od 1939 roku przechowywane poza krajem. Gospodarzem tej uroczystości był marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski. Wydarzenie to ilustrują zdjęcia, dokumenty, wycinki prasowe.
3 października 1991 roku Senat odwiedziła była premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher. W swoim wystąpieniu poruszyła sprawę członkostwa Polski w NATO i Wspólnocie Europejskiej, doceniła wytrwałość Polaków we wprowadzaniu reform.
Ekspozycję zamyka zdjęcie marszałka Andrzeja Stelmachowskiego z godłem Senatu i laską marszałkowską, które są darem Cechu Rzemieślników Artystów miasta stołecznego Warszawy, przekazanym Senatowi z okazji dwusetnej rocznicy Konstytucji 3 maja.
Wystawa o początkach odrodzonego Senatu prezentowana jest w holu budynku Senatu, przed salą posiedzeń.
"Dzień otwarty"
Z okazji senackiego jubileuszu 4 lipca br. Dział Edukacji Obywatelskiej Kancelarii Senatu zorganizował "Dzień otwarty". Tego dnia wszyscy chętni mogli zwiedzić w budynki Senatu i Sejmu, obejrzeć wystawę fotograficzną przypominającą początek I kadencji odrodzonego Senatu.
Senat odwiedziło około 1000 osób, które w 30 grupach były oprowadzane przez przewodników senackiego Działu Edukacji Obywatelskiej i Biura Informacyjnego Kancelarii Sejmu.
Podczas zwiedzania szczególną uwagę zwracano na odsłoniętą poprzedniego dnia tablicę upamiętniającą senatorów II RP poległych, zamordowanych, zmarłych lub zaginionych podczas II wojny światowej i w wyniku represji okresu powojennego.
W gmachu Senatu uruchomiono specjalny punkt poczty polskiej, gdzie sprzedawano kartę pocztową z okolicznościowym znaczkiem i stemplem.
Zwiedzający otrzymali materiały informacyjne przygotowane przez Kancelarię Senatu. Znalazły się tam m.in. foldery i noty o Senacie. Dostali również upominki w postaci znaczka z orłem senackim i miniaturę laski marszałkowskiej. Kancelaria Senatu przygotowała specjalnie dla szkół i bibliotek płyty CD ROM z programem edukacyjnym o Senacie dla młodzieży.
W ramach współpracy ze Stowarzyszeniem "Dzielimy się tym, co mamy" zorganizowano specjalnie dla dzieci zabawę w "Senat Staropolski". Podstawowym jej celem była popularyzacja wiedzy historycznej o polskim parlamentaryzmie. Dzieci, przebrane w stroje historyczne, przyjęły role: króla, marszałków oraz senatorów, którymi w I RP byli mianowani przez króla biskupi i wojewodowie.
Dzieci debatowały nad podniesieniem podatków w sytuacji zagrożenia szwedzkiego.
Spotkanie marszałek Senatu Alicji Grześkowiak
z pracownikami Kancelarii Senatu
8 lipca br., z okazji 10-lecia Senatu, marszałek Alicja Grześkowiak spotkała się z pracownikami Kancelarii Senatu. W spotkaniu uczestniczyli wicemarszałek Andrzej Chronowski, szef Kancelarii Senatu minister Bogdan Skwarka i dyrektor Gabinetu Marszałka Senatu Jerzy Pietrzak.
Minister Bogdan Skwarka powitał zebranych i poprosił marszałek Alicję Grześkowiak o zabranie głosu.
Przemawiając do pracowników Kancelarii Senatu, marszałek A. Grześkowiak powiedziała m.in.:
Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowne Panie i Panowie!
To już dziesięć lat minęło, odkąd tak wielu spośród państwa przyszło do pracy do instytucji, o której tak naprawdę mało wiedzieliśmy.
Wiedzieliśmy, że jest to pierwsza instytucja wolnego państwa - Senat odrodzony, że jest to z pewnością z tradycji instytucja szacowna, ale jeszcze nikt nie wiedział, jaki Senat przyjmie kształt.
Ci, spośród państwa, którzy wtedy zdecydowali się przyjść tutaj, do Senatu, do pracy, szli w niewiadome, ale szli z wielkim zaufaniem, że będzie to praca pożyteczna, że ta praca przyniesie wiele dobra.
I tak przez te dziesięć lat było. To dzięki pracy każdego z państwa Senat może funkcjonować tak, że możemy z podniesionym czołem patrzeć na wyniki pracy Senatu.
Szczególnie serdeczne słowa podziękowania kieruję do tych spośród państwa, którzy wtedy, tak jak my, byli nowicjuszami, którzy przyszli, pracowali, pozostali i chcą pozostać w pracy w Senacie.
Słowa podziękowania kieruję także do każdego, kto później przychodził, bo przychodził z myślą, że będzie bardziej służył, niż pracował, bo taki jest c
harakter pracy Kancelarii.Całym sercem dziękuję państwu, tym z najdłuższym stażem pracy i tym, którzy pracują krócej, i tym, którzy przyszli niedawno, z nadzieją, że tu właśnie znajdą swoją zawodową przyszłość.
Wszystkim państwu dziękuję za to, że razem z senatorami tworzycie państwo Senat, Kancelarię Senatu, dzięki czemu możemy służyć Polsce.
Życzę państwu dalszych długich lat pracy, pracy radosnej w spełnieniu własnych oczekiwań, w związku z miejscem pracy, pracy, która daje satysfakcję, chociaż nie zawsze jest pracą efektowną, ale zawsze efektywną.
Dziękuję, jako Marszałek Senatu, w imieniu Prezydium Senatu i wszystkich senatorów, a zwłaszcza pochylam się z podziękowaniem wobec tych osób, które miały odwagę, nie znając Senatu, jego przyszłości, przyjść i pozostały z nami.
Oby nam się wszystkim razem dobrze pracowało, ale żeby tak było, musimy mieć do siebie wzajemne zaufanie i tę myśl serdeczną, że jeden z drugim tworzymy wspólnotę, w której każdy z nas jest ogniwem koniecznym i potrzebnym.
Dziękuję za pracę, gratuluję dokonań, gratuluję dziesięciolecia i wszystkich "leci", które już przeszły i które jeszcze będą.
Wszystkiego dobrego z tej okazji dziesięciolecia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej życzę każdemu pracownikowi Kancelarii Senatu Rzeczypospolitej
Polskiej.Na ręce pana ministra również składam najserdeczniejsze podziękowania za obecny kształt Kancelarii Senatu i nadzwyczajną pracę, jaką mogę zaobserwować teraz, jako marszałek Senatu.
.
W imieniu pracowników Kancelarii Senatu za serdeczne słowa podziękował minister B. Skwarka.
Podczas spotkania marszałek A. Grześkowiak wręczyła medale pamiątkowe, wybite z okazji dziesięciolecia Senatu, pracownikom, którzy podjęli pracę w Kancelarii Senatu w 1989 r. Otrzymali je: Halina Ambroziak, Andrzej Andruszkiewicz, Wanda Bączyk, Lucyna Białecka, Bogusław Całka, Bogumiła Cichońska, Elżbieta Czerwińska, Jacek Doktór, Małgorzata Gadomska, Hanna Jakubowska, Stefan Jarosz, Krystyna Kamianowska, Stanisław Kochański, Stanisław Kozioł, Janina Kotowska, Mirosław Kowalc
zyk, Anna Kuczyńska, Bożena Langner, Krzysztof Łazowski, Barbara Maciaszek, Zofia Makles, Anna Olędzka, Wiesława Obermeier, Elżbieta Piechal, Anna Pomianowska-Bąk, Piotr Poniatowski, Teresa Prokurat, Grażyna Rafałowicz, Ewa Romiszowska, Barbara Rosińska, Elżbieta Skwarek, Anna Szklennik, Elżbieta Szczęsna, Janina Waluk, Marianna Wąsowska, Stanisław Włodarz, Ewa Wróblewska, Irena Wróblewska,Diariusz Senatu RP, spis treści, poprzedni fragment