Z radością przyjąłem inicjatywę przeprowadzenia dzisiejszej konferencji, albowiem polityka transportowa kraju jest mi tematyką szczególnie bliską. W obecnej kadencji podjąłem dyskusję na ten temat, organizując w grudniu ubiegłego roku seminarium pt. "Ustalenie i weryfikacja problemów infrastruktury transportowej województwa małopolskiego", sądzę, iż tak głębokiego zaangażowania się Senatu RP w sprawy transportu kolejowego jest wyznacznikiem wagi, podnoszącej dziś przez państwa tematyki. Każdy z nas ma świadomość, iż utrzymanie i rozwój infrastruktury kolejowej, krajowej i lokalnej rzutuje bezpośrednio na rozwój polskiej gospodarki. Dlatego bardzo ważne na obecnym etapie wydają się cele postawione przed dzisiejszą konferencją. Ocena stanu obecnego, zidentyfikowanie problemów kolejnictwa oraz próba przedstawienia możliwych rozwiązań.

Cieszę się, że uczestnikami spotkania są także przedstawiciele samorządów lokalnych, albowiem również ja upatrują szansę dla regionalnego transportu kolejowego w ścisłej współpracy z władzami samorządowymi.

Dziękując Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Fundacji Wieku pary za organizację spotkania, pragnę wyrazić ubolewanie, iż obowiązki wicemarszałka Senatu nie pozwalają mi na aktywne uczestnictwo w dzisiejszej konferencji. Z wielkim zainteresowaniem będę jednak zaznajamiał się z diagnozą i wnioskami, które zostaną wysunięte przez państwa. Życzę państwu owocnych obrad.

Szanowni państwo, po ponad stu pięćdziesięciu latach służby, której znaczenie trudno przecenić, nadszedł czas na zasadnicze zmiany w organizacji polskich kolei. Zmiana tradycyjnego zapotrzebowania na transport zarówno pasażerski, jak i towarowy, tworzenie się rynków transportowych nowego typu to tylko niektóre symptomy przemian.

Ustawa kompetencyjna oraz projektowana ustawa o restrukturyzacji, komercjalizacji i prywatyzacji PKP wyznaczają całkowicie nowe warunki funkcjonowania kolei. Na kolejowym rynku transportowym pojawia się nowy i bardzo ważny podmiot, samorząd terytorialny, który dotychczas był w zasadzie wyłączony z uczestnictwa w organizacji i prowadzeniu komunikacji kolejowej.

W procesie restrukturyzacji kolei projektowane są znaczne redukcje infrastruktury kolejowej, w wykazie linii kolejowych, które będą utrzymywane przez państwo, nie znajdzie się kilka tysięcy kilometrów linii kolejowych, przewozy na tych liniach, a nawet ich istnienie zależeć teraz będzie od decyzji gospodarza regionu, samorządu terytorialnego.

Musimy jednocześnie zdać sobie sprawę, że infrastruktura kolejowa stanowi ogromne bogactw narodowe, ważny element naszego dziedzictwa kulturowego. W zmienionych warunkach kolej regionalna i lokalna może z powodzeniem stanowić ekologiczny opłacalny środek transportu, a dzięki swoim wartościom zabytkowym i historycznym może być dobrą ofertą turystyczną regionów.

Celem konferencji jest zapoznanie przedstawicieli samorządów z nową sytuacją prawną w zakresie kolei, a szczególnie przewozów regionalnych z nowymi uprawnieniami samorządów, polityką państwa i zamierzeniami PKP w tej dziedzinie, z możliwościami finansowania samorządów projektów kolejowych oraz przekonanie samorządów do organizacji transportu regionalnego z wykorzystaniem kolei oraz niedopuszczenia do całkowitego zniszczenia lokalnej infrastruktury kolejowej, która nie będzie utrzymywana przez PKP. Jest to także próba sprecyzowania problemów, które napotykają samorządy w realizacji projektów kolejowych oraz wypracowania propozycji rozwiązań.

Fundacja Wieku Pary, współorganizator dzisiejszej konferencji, stawia sobie za zadanie ochronę dziedzictwa kulturowego kolei oraz promocję i rozwój transportu kolejowego. Nazwa fundacji odwołuje się do dawnej kolei parowej, ale ma też inny aspekt, wiek pary był dla kolei wiekiem prosperity, do której fundacja nawiązuje, podejmując działania na rzecz rozwoju transportu kolejowego. Nasza działalność jest w dużym stopniu skierowana do samorządów, z którymi współpracujemy, między innymi pomagamy uruchomić lokalne linie kolejowe w sposób opłacalny ekonomicznie.