Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment,

Kronika senacka

18 lutego br. otwarto uroczyście Dom Polski w Wilnie. Będzie on siedzibą 31 polskich organizacji działających na Litwie oraz uniwersytetu polskiego.

W uroczystości wzięła udział delegacja polskiego parlamentu: senatorowie Anna Bogucka-Skowrońska, Teresa Urniaż-Grabowska i Adam Struzik oraz poseł Tadeusz Wrona. Delegacji przewodniczyła marszałek Alicja Grześkowiak. W otwarciu Domu Polskiego uczestniczyli także przedstawiciele władz litewskich, miejscowej społeczności polskiej, ambasady polskiej w Wilnie, Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" z prezesem Andrzejem Stelmachowskim, przedstawiciele działających w Polsce organizacji kresowych i Polonii z Zachodu.

Podczas uroczystości otwarcia marszałek A. Grześkowiak przekazała symboliczny dokument nadania własności na ręce profesora Ewalda Pacowskiego z Kowna, działacza polskiego jeszcze w okresie międzywojennym, oraz ucznia wileńskiego gimnazjum im. Adama Mickiewicza Jana Drawnela. Profesor E. Pacowski podziękował za "autentyczną troskę Rzeczypospolitej o Polaków na Litwie" i wyraził nadzieję, że "czasy asymilacji i wynaradawiania na Litwie minęły bezpowrotnie".

Przemawiając do zebranych w Domu Polskim gości marszałek A. Grześkowiak powiedziała:

Cieszę się niezmiernie, iż mogę, jako Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, uczestniczyć w uroczystym otwarciu Domu Polskiego w Wilnie. Domu, który jest darem polskiego społeczeństwa dla Rodaków z Litwy. Jest dowodem pamięci Macierzy o Polakach - został bowiem wybudowany ze środków pochodzących z podatków obywateli Rzeczypospolitej - mimo niełatwej przecież sytuacji gospodarczej państwa polskiego. Domu, który ma służyć podtrzymywaniu kultury ojczystej, języka i tradycji.

Oddawana właśnie nowo wybudowana siedziba służyć będzie wszelkim działaniom na rzecz kultywowania polskości. Wiem, że przyjął już pod swój dach ponad 30 wileńskich organizacji polskich, stał się też siedzibą Teatru i Uniwersytetu Polskiego. Wierzę, że możliwości, jakie tworzy, pozwolą społeczności polskiej na Litwie przemawiać jednym głosem i koordynować swoje działania.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej obecnej kadencji, przekazując środki na budowę Domu Kultury Polskiej w Wilnie, za pośrednictwem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", doprowadził do końca inicjatywę poprzedniej kadencji. Jest to wyrazem ciągłości opieki nad Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą, sprawowanej przez izbę drugą polskiego parlamentu. To oczywiste, gdyż Senat, a zwłaszcza Marszałek Senatu, sprawuje tę szczególną opiekę z ramienia państwa polskiego. Jest to mandat równoległy do duchowego protektoratu nad wychodźstwem polskim, który sprawuje z woli Stolicy Apostolskiej każdorazowy Prymas Polski. Mandat Marszałka Senatu do opieki nad Polakami za granicą uzyskali moi przedwojenni poprzednicy na tym urzędzie: Marszałek Senatu II kadencji prof. Juliusz Szymański, który był prezesem Rady Organizacyjnej Polaków z Zagranicy, oraz Marszałek Senatu III kadencji, późniejszy Prezydent Rzeczypospolitej, Władysław Raczkiewicz - prezes Światowego Związku Polaków z Zagranicy - "Światpolu". A marszałkowie odrodzonego Senatu starają się sprostać tym niełatwym zadaniom.

Najwyższe władze państwa polskiego żywią głęboką nadzieję, że przekazując nową siedzibę organizacjom polskim, przyczynią się do rozwoju, a przede wszystkim jedności społeczności polskiej na Litwie. Wszyscy, zarówno Państwo tu, w Wilnie, jak i Polacy w kraju i na całym świecie największe nadzieje pokładają w młodym pokoleniu, które przecież już niedługo przejmie stery polskich organizacji na Litwie. Niech również im dobrze służy ta placówka - teraz, ale także w przez długie lata.

Niech Dom Polski służy wszystkim Polakom, pokazuje naszą jedność, promieniuje kulturą polską i budzi podziw pobratymczych narodów.

Reprezentujący władze litewskie wicemarszałek Sejmu Czeslovas Jurzsenas przemawiał po litewsku i polsku. W swoim wystąpieniu przekazanie Domu Polskiego uznał za "kolejny przejaw dobrych stosunków polsko-litewskich". Jego zdaniem, takie konkretne działania utrwalają naszą przyjaźń i współpracę. Po polsku życzył, by dom był miejscem spotkań ludzi dobrej woli i służył potrzebom miejscowych Polaków, dobrych obywateli Litwy.

Przecięcia symbolicznej wstęgi dokonali marszałek A. Grześkowiak, prezes "Wspólnoty Polskiej" A. Stelmachowski i prezes Związku Polaków na Litwie Jan Sienkiewicz. Gości powitano chlebem i solą, a miejscowy zespół "Wili" wykonał "Gaude Mater Polonia" i "Rotę". Hymny Polski i Litwy odegrała orkiestra reprezentacyjna litewskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Uroczysty koncert w mogącym pomieścić ponad 600 osób audytorium Domu Polskiego ułańskim mazurem rozpoczął zespół "Zgoda".

Decyzję o finansowaniu budowy Domu Polskiego w Wilnie ze środków przeznaczonych na realizację zadań państwowych dotyczących opieki nad Polonią i Polakami za Granicą, znajdujących się w budżecie Kancelarii Senatu, podjęło w 1995 roku Prezydium Senatu, na wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" oraz Związku Polaków na Litwie. Budowę zakończono jesienią 2000 r., koszt inwestycji wyniósł ponad 20,5 mln zł.

Dom Polski jest własnością Fundacji Dobroczynności i Pomocy "Dom Kultury Polskiej w Wilnie", zarejestrowanej 2 lutego br., której założycielami są Związek Polaków na Litwie i Stowarzyszenie "Wspólnota Polska".

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment