Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

Z PRAC KOMISJI SENACKICH

17 stycznia 2001 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła ustawę o wyrobie spirytusu, wyrobie i rozlewie wyrobów spirytusowych oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Senatorowie nie zgłosili zastrzeżeń do ustawy sejmowej i postanowili zarekomendować Senatowi przyjęcie jej bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Jerzego Chróścikowskiego.

* * *

Odbyło się posiedzenie Komisji Ustawodawczej. W pierwszym punkcie porządku dziennego rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

W przyjętej nowelizacji Sejm wydłużył do 22 i 35 tygodni urlop na prawach urlopu macierzyńskiego pracownicom na dziecko przysposobione. Umożliwiono także kobiecie skrócenie urlopu. Przyjęta zmiana pozwala pracownicy skrócić swój urlop, a pracodawca musi się na to zgodzić. Kobieta nie może jednak wrócić wcześniej niż po 16 tygodniach. Zgodnie z poprawką, niewykorzystaną część urlopu mógłby wykorzystać pracownik - ojciec wychowujący dziecko.

Zmiany zaproponowane przez sejmową komisję rodziny mają zadośćuczynić matkom niebędącym matkami biologicznymi, pominiętym przy nowelizacji kodeksu pracy w 1999 r. W dwóch etapach wydłużono wtedy wymiar urlopów macierzyńskich dla matek naturalnych: do 20 i 30 tygodni w 2000 r. oraz 26 i 39 tygodni w 2001 r.

W tej części posiedzenia Komisji Ustawodawczej wzięli udział: wiceminister pracy i polityki społecznej Ewa Lewicka, posłowie Marian Piłka, Krzysztof Śmieja i Jacek Szczot. Senatorowie wysłuchali ponadto opinii Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Na wniosek senatora Stefana Konarskiego Komisja Ustawodawcza zaproponowała skreślenie w art. 1 pkt 1 i 2, dotyczących skrócenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę i możliwości jego wykorzystania przez pracownika - ojca.

Stanowisko komisji przedstawi Izbie senator S. Konarski.

W drugim punkcie porządku dziennego Komisja Ustawodawcza rozpatrzyła ustawę o reprywatyzacji. W kolejnych głosowaniach senatorowie zaproponowali wprowadzenie szeregu poprawek do ustawy sejmowej.

Komisja proponuje m.in. zniesienie zapisu uzależniającego możliwość dochodzenia roszczeń od posiadania polskiego obywatelstwa, nie tylko w dniu utraty własności, ale także 31 grudnia 1999 roku. Sejm ograniczył krąg osób uprawnionych, wprowadzając wymóg obywatelstwa polskiego dla byłych właścicieli lub ich spadkobierców 31 grudnia 1999 roku. Rząd proponował natomiast, by reprywatyzacją objąć wszystkich, którzy byli obywatelami polskimi w dniu utraty majątku, niezależnie od tego, jakie obecnie mają obywatelstwo ani gdzie mieszkają.

Komisja Ustawodawcza zaproponowała również przywrócenie rządowego zapisu dotyczącego spadkobierców osób uprawnionych. Sejm postanowił że spadkobiercy będą musieli być członkami najbliższej rodziny uprawnionego. Rządowy projekt ustawy zakładał natomiast, że uprawnionymi do świadczenia reprywatyzacyjnego będą osoby, które nabyły spadek na mocy polskiego prawa spadkowego, czyli będą to tzw. Spadkobiercy ustawowi.

Obecni na posiedzeniu komisji przedstawiciele rządu podtrzymali wcześniejsze stanowisko Rady Ministrów dotyczące obywatelstwa osób uprawnionych. Zdaniem rządu, należy powrócić do pierwotnych zapisów ustawy w tej kwestii, czyli przed zmianami Sejmu.

W opinii wiceministra spraw zagranicznych Jerzego Kranza, wprowadzenie wymogu posiadania obywatelstwa polskiego 31 grudnia 1999 roku jest niesprawiedliwe i zepsuje obraz Polski w świecie. Krzywdzi też część Polonii, zwłaszcza byłych żołnierzy armii alianckich na Zachodzie.

Ponadto komisja zaproponowała zwrot byłym właścicielom 51% utraconego majątku, a nie jak uchwalił Sejm - 50%.

Stanowisko Komisji Ustawodawczej w sprawie ustawy o reprywatyzacji przedstawi Izbie senator Piotr Ł. J. Andrzejewski.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej, ustawy o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego i ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Omawiana ustawa dostosowuje polskie prawo do wymogów Unii Europejskiej w sprawach dotyczących Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencji Rynku Rolnego, które w przyszłości mają realizować Wspólną Politykę Rolną oraz politykę strukturalną w zakresie rolnictwa i obszarów wiejskich. Sejm postanowił, że obie agencje realizują zadania określone w odrębnych przepisach, w szczególności dotyczących regulacji rynków rolnych (chodzi tu o tzw. ustawy sektorowe, np. o już uchwalone: ustawę o regulacji rynku skrobi ziemniaczanej, ustawę o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego, a także o ustawy planowane w tym zakresie).

Ustawa ma ponadto stworzyć podstawy prawne do tego, by Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mogła być uznana za agencję płatniczą i wdrażającą w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej.

W ustawie - Kodeks celny wprowadzono zasadę, że Rada Ministrów - ustanawiając kontyngent taryfowy lub plafon taryfowy - może wprowadzić obowiązek uzyskiwania pozwolenia ministra właściwego do spraw gospodarki na objęcie towaru procedurą celną z zastosowaniem obniżonych stawek lub uzależnić wydanie tego pozwolenia od złożenia przez wnioskodawcę kaucji podlegającej przepadkowi w razie niewykorzystania udzielonego pozwolenia w określonej ilości lub wartości towaru objętego zezwoleniem. Dotąd pozwolenie to było wymagane (obligatoryjnie) w razie ustanowienia kontyngentu taryfowego. Nowelizacja wprowadza fakultatywność wprowadzania przez Radę Ministrów obowiązku uzyskania pozwolenia oraz umożliwia wprowadzenie tego obowiązku w wypadku ustanowienia plafonu taryfowego; nowością jest instytucja kaucji.

Ponadto w ustawie - Kodeks celny oraz w ustawie o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym przekazano prezesowi Agencji Rynku Rolnego kompetencje ministra właściwego do spraw gospodarki w zakresie wydawania pozwoleń na objęcie towaru procedurą celną z zastosowaniem obniżonych stawek, decyzji w sprawie przepadku kaucji, decyzji w sprawie wydania, odmowy wydania i cofnięcia wymaganego pozwolenia na przywóz towarów na polski obszar celny lub ich wywóz z tego obszaru, o ile decyzje te dotyczą towarów rolno - spożywczych.

Podczas posiedzenia Janina Stefańska z Głównej Inspekcji Sanitarnej stwierdziła, że Ministerstwo Zdrowia za bezzasadne merytorycznie uznało dodanie nowego art. 6a w ustawie o Inspekcji Sanitarnej. Zdaniem ministra zdrowia, obecnie obowiązująca ustawa zawiera już odpowiednie zapisy w art. 3 i 4. Zgodnie z tymi przepisami inspekcja zobowiązana jest do wydawania odpowiednich opinii sanitarnych o projektach budowlanych nowych inwestycji, przebudowywanych i modernizowanych obiektach. Także sprawując nadzór sanitarny nad obiektami żywieniowo-żywnościowymi, inspekcja dokonuje ich kontroli i oceny pod względem zgodności rozwiązań z przepisami. Senatorowie nie przychylili się do przedstawionej argumentacji i pozostawili zapisy sejmowe.

W opinii wiceministra rolnictwa i rozwoju wsi Zbigniewa Chrzanowskiego, reprezentującego rząd w pracach nad rozpatrywaną ustawą, przyjęcie takich zapisów przez Sejm było niezbędne, np. ze względu na uruchomienie programów pomocowych pochodzących z UE.

W dyskusji kontrowersje wywołały również zmiany wprowadzone do kodeksu celnego. Dyrektor Robert Kwaśniak z Departamentu Ceł w Ministerstwie Finansów stwierdził, że projekt rządowy nie przewidywał zapisów wprowadzonych przez Sejm.

Senatorowie zwracali uwagę na temat zbyt częstych, ich zdaniem, i nie synchronizowanych w czasie zmian w kodeksie celnym. Poprzednia jego nowelizacja była rozpatrywana zaledwie miesiąc temu i nie zdążyła się jeszcze ukazać w Dzienniku Ustaw.

W głosowaniu Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 7 poprawek do rozpatrywanej ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej, ustawy o utworzeniu Agencji Rynku Rolnego i ustawy o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Stanowisko komisji zarekomenduje Izbie senator Franciszek Bachleda-Księdzularz.

18 stycznia 2001 r.

Komisja Gospodarki Narodowej zebrała się w celu rozpatrzenia ustawy o reprywatyzacji. W przyjętym stanowisku senatorowie zaproponowali wprowadzenie poprawek do ustawy sejmowej.

Komisja zdecydowała m.in. o odstąpieniu od wymogu posiadania polskiego obywatelstwa 31 grudnia 1999 roku przez osoby uprawnione do skorzystania z ustawy reprywatyzacyjnej.

Senatorowie postulowali także przywrócenie rządowego zapisu dotyczącego spadkobierców osób uprawnionych. Sejm postanowił, że spadkobiercy będą musieli być członkami najbliższej rodziny uprawnionego. Rząd zakładał natomiast, że uprawnionymi do świadczenia reprywatyzacyjnego będą osoby, które nabyły spadek na mocy polskiego prawa spadkowego, czyli tzw. spadkobiercy ustawowi.

Zdaniem Stanisława Kolanowskiego z Ministerstwa Skarbu Państwa, koszty związane z techniczną obsługą reprywatyzacji wyniosą maksymalnie 200 mln zł. Będą m.in. związane z przeprowadzaniem wycen, drukiem formularzy.

Komisja Gospodarki nie poparła wniosku, zgłoszonego podczas posiedzenia przez senator Genowefę Ferenc, o odrzucenie ustawy reprywatyzacyjnej i postanowiła poprzeć ustawę wraz poprawkami.

Stanowisko komisji przedstawi Izbie senator Kazimierz Kleina. Do stanowiska zgłoszono wniosek mniejszości, postulujący, by wartość świadczenia reprywatyzacyjnego przysługującego osobie uprawnionej była równa 10% wartości utraconych nieruchomości, a nie jak postanowił Sejm - 50%. Sprawozdawcą wniosku mniejszości będzie senator Jerzy Suchański.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności przystąpiono do wstępnego rozpatrywania projektu ustawy budżetowej na rok 2001.

W pierwszej części posiedzenia senatorowie zapoznali się z projektem budżetu rzecznika praw obywatelskich.

W opinii komisji, przedstawiony projekt został przygotowany poprawnie. Przewodniczący komisji senator Zbigniew Romaszewski wyraził uznanie dla przedłożonego dokumentu i podkreślił, że jedynie ten budżet oraz budżet przedstawiony przez Naczelny Sąd Administracyjny nie budzą zastrzeżeń.

Oprócz przybliżenia zadań, jakie znowelizowana ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich nałożyła na ten urząd, prof. Andrzej Zoll zasygnalizował wątpliwości, które powziął w związku z przygotowaną w resorcie sprawiedliwości nowelizacją kodyfikacji karnych.

Już obecnie można zaobserwować gwałtowny wzrost zatrzymań i liczba sądzonych z 56 tys. wzrosła do 72 tys. Aby sprostać temu wzrostowi, w aresztach i zakładach karnych likwidowane są pomieszczenia niezbędne do pracy resocjalizacyjnej, takie jak świetlice itp. W założeniach do nowelizacji kodeksu karnego uwagę rzecznika zwróciło odejście od zasady humanitaryzmu kary, która to przesłanka była przyjęta w obecnie obowiązującym kodeksie karnym. Prof. A. Zoll ostrzegł, że taka polityka karna doprowadzi w niedalekiej przyszłości do znacznego pogłębienia przestępczości, gdyż skazywanie sprawców lżejszych przestępstw na karę pozbawienia wolności powoduje konieczność osadzania ich z doświadczonymi kryminalistami i dalszą deprawację.

Komisja Praw Człowieka i Praworządności zapoznała się również z projektem budżetu MSWiA w zakresie dotyczącym spraw wewnętrznych oraz wyznań religijnych. Omówienia projektu dokonali wiceminister spraw wewnętrznych Marek Naglewski oraz dyrektor departamentu budżetowego resortu.

W trakcie dyskusji referujący dokument senatorowie Jolanta Danielak i Krzysztof Kozłowski, a także przewodniczący komisji zgłosili zastrzeżenia do zapisów dotyczących rezerwowania środków na Nadwiślańskie Jednostki Wojskowe w likwidacji. Proces ten przedłuża się, pochłania znaczne kwoty i, zdaniem senatorów, przeprowadzany jest nieracjonalnie - żołnierze tych jednostek przesuwani są do Biura Ochrony Rządu, które rozrasta się ponad uzasadnioną potrzebę.

Kolejnym problemem, który został zauważony przez senatorów, jest zadłużenie stałe w jednostkach podległych MSWiA, które powstały na skutek niepełnego sfinansowania budżetu w roku 2000. W stosunku do przyznanego budżetu nie otrzymano następujących kwot: policja - około 82,5 mln zł, z czego na Komendę Główną Policji przypada 70,6 mln zł, na Komendy Wojewódzkie Policji - 7,2 mln zł, Komendy Powiatowe i Miejskie - 4,7 mln zł. Powoduje to przeniesienie na rok 2001 szeregu ważnych płatności (wydatki eksploatacyjne i remonty, centralne zakupy sprzętu i umundurowania), co może spowodować poważne zakłócenia w bieżącym funkcjonowaniu komend powiatowych, które realizują większość zadań związanych z utrzymaniem bezpieczeństwa i porządku publicznego. Na Straż Graniczną brak jest około 31 mln zł. Spowoduje to znaczne ograniczenie inwestycji. Szacuje się, że przeznaczone na inwestycje środki stanowią około 50 % wydatków, jakie należałoby ponieść, aby w pełni dostosować działalność Straży Granicznej do wymogów Unii Europejskiej. Na Państwową Straż Pożarną brak jest około 15,5 mln zł. Stanowi to 10 % limitu budżetowego; konieczność pokrycia narosłych zobowiązań z budżetu roku 2001 spowoduje spadek planowanych nakładów inwestycyjnych na krajowy system ratowniczo gaśniczy o 23 %.

Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności zapoznano się ponadto z projektem budżetu Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu.

W dyskusji zwrócono uwagę na zagrożenia, jakie wiążą się z brakiem możliwości precyzyjnego oceny poszczególnych etapów organizacji urzędu.

Zdaniem senatorów, konieczność pozyskania odpowiednich pomieszczeń w Warszawie oraz dla dziesięciu jednostek w miastach, w których są siedziby sądów apelacyjnych oraz ośmiu delegatur instytutu, a także przeprowadzenie niezbędnych remontów i adaptacji, zgodny z procedurami zakup wyposażenia stawia pod znakiem zapytania możliwość wykonania przedłożonego budżetu. Podobne obawy sygnalizowane były w opinii naczelnego dyrektora Archiwów Państwowych prof. Darii Nałęcz.

Komisja zapoznała się z informacją prezesa instytutu prof. Leona Kieresa, który przedstawił dotychczasowe dokonania organizacyjne. Senatorowie wysłuchali informacji dotyczących zabiegów o pozyskanie pomieszczeń dla instytutu. Uznanie wzbudziły starania o nieodpłatne pozyskiwanie nieruchomości od Skarbu Państwa i przekazanie ich instytutowi w trwały zarząd.

W toku dyskusji senatorowie podzielali pogląd prezesa instytutu, że z przyczyn obiektywnych trudno inaczej zaplanować budżet.

Na zakończenie posiedzenia rozpatrzono projekt budżetu Sądu Najwyższego, który przedstawił pierwszy prezes Lech Gardocki. W tej części najwięcej pytań i wątpliwości zgłoszono do budżetu Rzecznika Interesu Publicznego, w szczególności wytykając zbyt oszczędne planowanie wydatków i brak przebojowości nieodzownej w forsowaniu możliwości działania.

Dyskusja przerodziła się w debatę nad informacją o działalności Rzecznika Interesu, Publicznego, co miało być odrębnym punktem porządku obrad.

Do podstawowych problemów zaliczyć trzeba brak pomieszczeń (cały urząd mieści się w szesnastu pokojach) i związaną z tym szczupłość kadry - 31 osób (w tym rzecznik, dwóch zastępców i dwóch kierowców).

Komisja uznała, że opinia Kancelarii Sejmu dotycząca trybu rozpatrywania informacji o działalności Rzecznika Interesu Publicznego jest zasadna i dlatego nie przedstawi Senatowi projektu stanowiska, a jedynie w trakcie dyskusji senatorowie zabiorą głos.

* * *

Podczas posiedzenia Komisji Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

Senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Finansów oraz Fundacji Rodzin Adopcyjnych. Uwagi złożyło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W głosowaniu komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawki stwarzającej korzystniejsze warunki urlopu macierzyńskiego matkom adopcyjnym. Akceptacji senatorów nie uzyskały natomiast zmiany zgłoszone przez senatora Dariusza Kłeczka, zbieżne z poprawkami przyjętymi do nowelizacji kodeksu pracy przez Komisję Ustawodawczą.

Na sprawozdawcę stanowiska Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy wybrano senatora D. Kłeczka.

W drugiej części posiedzenia komisja przystąpiła do wstępnego rozpatrywania projektu ustawy budżetowej na 2001 r. w zakresie: zabezpieczenia społecznego i pracy. Założenia budżetowe przedstawił wiceminister pracy i polityki społecznej Piotr Kołodziejczyk.

Senatorowie zapoznali się także z planowanym na 2001 rok budżetem Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi, który omówił wiceprezes UNFE Paweł Pelc.

19 stycznia 2001 r.

Komisja Praw Człowieka i Praworządności na swym posiedzeniu wstępne rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na rok 2001w częściach: cz.37 - Sprawiedliwość, cz.05 - Naczelny Sąd Administracyjny, cz.10 - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, cz.06 - Trybunał Konstytucyjny, cz.54 - Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także zał. nr 6 - Plan finansowy Państwowego Funduszu Kombatantów. Projekt budżetu resortu sprawiedliwości, ze szczególnym uwzględnieniem wzrostu etatów, omówił podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Janusz Niemcewicz. Wzrost etatów nastąpił w następujących grupach: orzecznictwo 500 etatów, pozostali pracownicy cywilni ogółem 1230 etatów, funkcjonariusze Służby Więziennej 100 etatów.

Wzrost zatrudnienia wynika z następujących przyczyn. W sądownictwie - z wdrażania Krajowego Rejestru Sądowego, przejęcia rozpatrywania spraw karno-skarbowych, spraw o wykroczenia, spraw o roszczenia cywilno-prawne z zakresu ochrony własności przemysłowej, spraw związanych z roszczeniami konsumentów, spraw o przepadek rzeczy będących towarem, wzrostu spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych w związku ze zmianą sposobu orzekania o niezdolności do pracy dla celów rentowych;

W prokuraturze - z konieczności skrócenia postępowań sądowo-prokuratorskich oraz wykonywania dodatkowych czynności w związku z przekwalifikowaniem niektórych wykroczeń na przestępstwa.

W więziennictwie wzrost ten jest związany z obsadzeniem tworzonych oddziałów dla osadzonych niebezpiecznych, obsadzeniem działów penitencjarnych, obsadzeniem oddziałów dla osadzonych niepełnosprawnych fizycznie.

Jednocześnie resort uznał, że ten wzrost etatów, z uwagi na obciążenia w 2001 roku, nie jest wystarczający. Również wzrost środków na wydatki bieżące, ze względu na rosnące zadania wymiaru sprawiedliwości, nie jest wystarczający. Dotyczy to przede wszystkim zadań więziennictwa. Gwałtowny wzrost liczby osadzonych w ciągu kilku miesięcy - z 56 tys. na 72 tys. (przy założeniach budżetowych przyjęto maks. 60 tys. osadzonych) - powoduje ponadplanowy wzrost wydatków na koszty utrzymania (wyżywienie, środki czynności itp.), co może doprowadzić do utraty płynności finansowej.

Przedstawiciele więziennictwa poinformowali senatorów, że już obecnie w więziennictwie zużywane są środki finansowe, które przewidywane były na marzec br.

Wiceminister J. Niemcewicz odpowiadając na wątpliwości zgłoszone przez senator Annę Bogucką-Skowrońską stwierdził, że wzrost o 100 etatów dla funkcjonariuszy służby więziennej jest niewystarczający w stosunku do wzrostu liczby więźniów. Jak wyjaśnił Jan Pyrcak, zastępca dyrektora generalnego Centralnego Zarządu Służby Więziennej, aby rozwiązać problem nadgodzin oraz zwiększone obciążenia, potrzebne byłoby ok. 1500 etatów.

W dalszej części dyskusji omówiono sprawę odszkodowań za represje i analizy wysokości tych odszkodowań.

Przedstawione informacje o budżecie resortu sprawiedliwości podsumował przewodniczący komisji senator Zbigniew Romaszewski. Przewodniczący określił go jako katastrofalny. Jednocześnie, wyrażając ostrą dezaprobatę dla nieuwzględniania przez ministerstwo postulatów zgłaszanych od trzech lat przez Komisję Praw Człowieka i Praworządności odnośnie do służb probacyjnych, a w szczególności kuratorów sądowych - senator Z. Romaszewski zapowiedział gruntowną analizę konstrukcji budżetu resortu i dokonanie stosownych zmian.

Budżet Naczelnego Sądu Administracyjnego omówił prezes NSA Roman Hauser. W czasie debaty członkowie komisji nie zgłosili uwag do konstrukcji dokumentu.

W trakcie dalszej dyskusji poruszono sprawy związane z przygotowywaną dwuinstancyjnością postępowania przed sądem administracyjnym.

Budżet Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych przedstawiła Ewa Kulesza. W szczególności wskazała na: zasadniczy wzrost spowodowany planowanym zakupem siedziby (7 mln 650 tys. zł), wzrost wynagrodzeń osobowych pracowników (planowany wzrost do 113 %) wynikający z potrzeby zwiększenia liczby pracowników o pięć osób, zwiększenie kwot na podróże krajowe do 133%, wynikające z konieczności zwiększenia ilości inspekcji w terenie.

Jednocześnie główny inspektor zasygnalizowała, że podczas prac nad przedłożonym budżetem w komisjach sejmowych dokonano zmniejszenia środków w niektórych pozycjach.

Senatorowie w trakcie dyskusji krytycznie ustosunkowali się m.in. do planowanego zatrudnienia pięciu portierów, przy średnim wynagrodzeniu 4 tys. 800 zł (bez pochodnych), wzrostu o 100% zakupu pozostałych usług, wysokości kwoty przeznaczonej na zakup siedziby.

Odpowiadając na te wątpliwości E. Kulesza stwierdziła, że planowane kwoty na płace nie zostały wykonane na poziomie, który był przewidziany, i w grudniu ub.r. została odprowadzona do budżetu państwa kwota 450 tys. zł z wynagrodzeń.

Senatorowie polemizowali z głównym inspektorem ochrony danych osobowych również co do zakupu siedziby. Sugerowano zwrócenie się w tej sprawie do gmin warszawskich, i to niekoniecznie do Gminy Centrum.

Podczas wstępnego rozpatrzenia projektu budżetu Trybunału Konstytucyjnego, który przedstawił wiceprezes prof. Janusz Trzciński, członkowie komisji skoncentrowali się na planowanej inwestycji rozbudowy siedziby urzędu. Zaplanowano na ten cel 14 mln 658 tys. zł, co stanowi niemal połowę całego budżetu TK. Jak poinformowano, w Sejmie kwotę zaplanowaną na tę inwestycję zmniejszono o ok. 60%, ale zmiany te nie są jeszcze pewne.

Pozostałe pozycje projektu budżetu trybunału nie budziły wątpliwości, a z opinią co do planowanej inwestycji senatorowie wstrzymali się do czasu otrzymania ustawy budżetowej po uchwaleniu jej w Sejmie.

Projekt budżetu Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Plan finansowy Państwowego Funduszu Kombatantów przedstawił kierownik urzędu Jacek Taylor. Jak poinformował, zaplanowany wzrost budżetu tego funduszu jest mniejszy niż inflacja, co spowoduje dalszy deficyt.

J. Taylor wskazał też na obciążenia, które niosą zagwarantowanie ustawowo wypłaty ulg dla uprawnionych (1/2 abonamentu telefonicznego, abonament RTV, koszty rejestracji samochodu, ulgi 10% w zakupie mieszkania itp., wynikające z ust. 2 art.23 ustawy). Te "sztywne" wydatki pochłonęły w roku 2000 r. 50 mln zł; w bieżącym roku będzie to już 80 mln zł.

J. Taylor zaznaczył, że jednocześnie urząd ma świadomość, iż środki te nie trafiają do najbardziej potrzebujących, a na zapomogi - które zgodnie z tym samym artykułem 23 ust. 1 (a więc wskazane przez ustawodawcę jako ważniejsze) - nie starcza środków. W tej sposób, zdaniem J. Taylora, nastąpiło całkowite "zwichrowanie" ustawy.

23 stycznia 2001 r.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej dokonano oceny polskiej polityki europejskiej w okresie prezydencji francuskiej w Unii Europejskiej. Omówiono również zadania polskiej polityki europejskiej w okresie prezydencji szwedzkiej. Przedyskutowano także problemy związane z przyszłością bezpieczeństwa europejskiego w kontekście koncepcji wymiaru północnego Unii Europejskiej.

Senatorowie wysłuchali wystąpienia ambasadora Francji Benoît d'Abovilla, który dokonał podsumowania prezydencji francuskiej, w szczególności w kontekście poszerzenia i reformy instytucjonalnej Unii Europejskiej.

Ambasador Szwecji Mats Staffansson mówił natomiast o programie prezydencji szwedzkiej, w szczególności w kontekście poszerzenia i wymiaru północnego Unii Europejskiej.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej główny negocjator Jan Kułakowski wyraził pogląd, że Szwecja, która w tym półroczu przewodniczy UE, jest otwarta na rozszerzenie i uznaje, że przełom w negocjacjach jest możliwy.

J. Kułakowski podkreślił, że konieczne jest przyspieszenie negocjacji w sprawie członkostwa Polski w UE bez utraty ich jakości. Jego zdaniem, oczekiwany przez Polskę przełom to przede wszystkim zwiększenie liczby zamykanych obszarów negocjacyjnych do jedenastu. Po drugie, chodzi o zwiększenie liczby spotkań unijno-polskich tak, żeby od lutego do czerwca, kiedy kończy się prezydencja Szwecji w UE, odbywały się one co miesiąc. Główny negocjator zwrócił uwagę, że byłoby to konsekwentnym stosowaniem zasady zróżnicowania, bo Polska jest większym krajem, ma więcej problemów, więc powinna mieć również więcej spotkań. Po trzecie, J. Kułakowski zwrócił uwagę na możliwość ostrożnego używania nowej metody negocjacyjnej, polegającej na odkładaniu najtrudniejszych problemów w ramach obszarów negocjacyjnych na później i tymczasowe zamykanie łatwiejszych. Minister J. Kułakowski przyznał, że Szwedzi są temu raczej niechętni, ale np. w dziedzinie przepływu kapitału moglibyśmy zamknąć wszystko oprócz sprzedaży ziemi.

Strona polska oczekuje ponadto zdefiniowania przez stronę unijną kategoryzacji okresów przejściowych, czyli przedstawienie ich podziału na łatwe do negocjacji, negocjowalne i nienegocjowalne. Główny negocjator podkreślił, że jak najszybciej chcielibyśmy wiedzieć zarówno, do jakich kategorii trafią polskie propozycje okresów przejściowych, jak i o jakie okresy przejściowe wystąpi strona unijna. Polsce zależy na tym, powiedział J. Kułakowski, żeby nie ograniczać rozmów jedynie do tych obszarów negocjacyjnych, które chcemy w tym półroczu zamknąć. Według niego, należy już teraz poruszyć najtrudniejsze tematy, takie jak sprawy rolnictwa czy finansów, które chcielibyśmy zamknąć pod przewodnictwem Belgii, w drugiej połowie tego roku.

Wiceminister spraw zagranicznych Andrzej Ananicz dodał, że premier Jerzy Buzek już drugiego stycznia przesłał do premiera Szwecji list, w którym przedstawił oczekiwania Polski pod adresem szwedzkiego przewodnictwa. A. Ananicz podkreślił, że wciąż brak stanowiska Unii w wielu obszarach. Zapowiedział też konsultacje rządu w tej sprawie, również z parlamentarzystami, "bo potrzebne będzie szerokie wsparcie".

Obecny na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Jarosław Pietras, podsekretarz stanu w UKIE i sekretarz zespołu negocjacyjnego, zwrócił uwagę, że strona polska stosuje metodę prognozy "samospełniającej się". Zaznaczył, że jest to tym ważniejsze, iż "w wielu wypadkach chodzi jedynie o zbudowanie zaufania i zademonstrowanie nowych umiejętności, tak jak w dziedzinie harmonizacji prawa, gdzie osiągnęliśmy już duży postęp".

J. Pietras podał przykład granic, gdzie "druga strona musi być przekonana, że zrobimy to, co zapowiadamy" i przykład harmonizacji prawa, gdzie już udowodniliśmy, że zrobimy to, co zapowiadamy.

24 stycznia 2001 r.

Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu w pierwszym punkcie porządku posiedzenia wstępnie zapoznała się z budżetem UKFiS.

W drugim punkcie porządku posiedzenia komisja wstępnie zapoznała się z budżetem Ministerstwa Zdrowia.

Przedmiotem trzeciego punktu posiedzenia była rola i zadania Centrum Kształcenia Podyplomowego w kształtowaniu polityki państwa w zakresie ochrony zdrowia.

Zdaniem obecnego na posiedzeniu wiceministra zdrowia Andrzeja Rysia, CMKP powinno zostać przekształcone. System kształcenia nie może działać jak dotąd, gdyż jego wiarygodność została mocno nadwerężona. Według ministerstwa, centrum powinno się przekształcić, jego część administracyjna podlegałaby np. resortowi lub samorządowi lekarskiemu, natomiast wydziały zajmujące się edukacją lekarzy mogłoby zostać przyłączone np. do Akademii Medycznej w Warszawie.

CMKP nie ma racji bytu w obecnym kształcie - zgodził się Włodzimierz Bednorz, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej. Jego zdaniem, jedna instytucja nie może kształcić lekarzy i oceniać wyników tego kształcenia. Dlatego odpowiedzialność za egzaminy powinna przejąć Krajowa Rada Egzaminów Lekarskich, a pracownicy CMKP mogliby uczestniczyć w przygotowaniu programów kształcenia.

W wyniku wielogodzinnej dyskusji senatorowie przyjęli następujące stanowisko:

"Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu Senatu RP na posiedzeniu w dniu 24 stycznia 2001 r. zapoznała się z rolą i zadaniami Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w systemie kształcenia lekarzy.

W posiedzeniu brały udział osoby reprezentujące Ministra Właściwego ds. Zdrowia, Naczelną Radę Lekarską oraz Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Senatorowie po zapoznaniu się z otrzymanymi materiałami i wypowiedziami zaproszonych gości oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji, przedstawiają stanowisko Komisji w przedmiotowej sprawie.

Poziom wykształcenia lekarzy jest jednym z najważniejszych czynników wpływający na poziom zdrowia społeczeństwa. Organizacja i finansowanie szkoleń podyplomowych oraz ubiegania się o samodzielne stanowisko, nie mogą być realizowane bez udziału państwa.

Dotychczasowy system edukacji lekarzy wymaga zmian dostosowujących go do reformy w ochronie zdrowia, gospodarki rynkowej, do nowego podziału administracyjnego państwa, a także do standardów Unii Europejskiej.

Obecnie główny ciężar podyplomowego szkolenia lekarzy spoczywa na działającej w oparciu o ustawę o szkolnictwie wyższym samodzielnej placówce naukowo-dydaktycznej Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie utworzonej na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w 1970 roku.

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego posiada blisko 50-letnie doświadczenie w dydaktyce i egzaminowaniu lekarzy jak również prowadzi wysoko ocenianą działalność usługową i naukową.

Jednak niedostateczne finansowanie oraz konkurencja wynikająca z transformacji państwa w ostatnim dziesięcioleciu (działalność organizacji pozarządowych, obecność fundacji oraz sponsoring) znacznie ograniczają możliwości działalności Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego na miarę obecnych potrzeb i oczekiwań lekarzy.

Wyższy poziom finansowania pozwoliłby na dalszy wzrost poziomu merytorycznego szkoleń i poprawiłby standard warunków socjalnych dla uczestników kursów organizowanych przez Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego.

W poszukiwaniu nowego modelu szkoleń należy wykorzystać doświadczenie, osiągnięcia i bazę Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego angażując w system także inne podmioty odpowiedzialne za poziom wykształcenia lekarzy polskich.

Senatorowie, członkowie Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu deklarują współpracę z Rządem RP, Naczelną Radą Lekarzy oraz Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, na rzecz optymalnych rozwiązań w zakresie szkolenia podyplomowego, specjalizacji medycznych i egzaminów lekarskich".

Stanowisko komisji zostało wysłane do Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Centrum Kształcenia Podyplomowego, Naczelnej Rady Lekarskiej, towarzystw lekarskich i do Konferencji Rektorów Uczelni Medycznych.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Nauki i Edukacji Narodowej przyjęła projekt inicjatywy ustawodawczej dotyczący ustawy o utworzeniu Krajowej Rady Bioetyki. Do reprezentowania komisji w dalszych pracach nad projektem upoważniono senator Krystynę Czubę. Projekt skierowano do marszałek Senatu.

* * *

Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą kontynuowała prace nad oceną budżetu Kancelarii Senatu RP na r. 2001 w części dot. opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Po dyskusji komisja przyjęła następującą opinię:

Na posiedzeniu w dniu 24 stycznia 2001 r. Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, po rozpatrzeniu projektu budżetu Kancelarii Senatu na rok 2001 w części: pozostała działalność (Opieka nad Polonią i Polakami za granicą), postanowiła pozytywnie zaopiniować globalne sumy zaplanowane przez Kancelarię Senatu na zadania zlecone w ramach opieki nad Polonią i Polakami za granicą, realizowane przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" i Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie oraz kwotę pozostawioną w Kancelarii Senatu na realizację tych zadań przez inne podmioty niepaństwowe.

Jednocześnie, po dyskusji i wysłuchaniu wyjaśnień prof. Andrzeja Stelmachowskiego, prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", i Wiesława Turzańskiego, prezesa Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie", komisja w głosowaniu jednogłośnie uznała za konieczne wprowadzenie poprawek do poszczególnych pozycji w budżetach wydatków planowanych do realizacji w roku 2001 z dotacji Kancelarii Senatu RP zarówno przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" jak i Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie".

I tak - w planie wydatków na rok 2001 Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Komisja jednogłośnie zaproponowała wprowadzenie następujących poprawek:

1. w zadaniach programowych:

- poz. I.7- kwotę 900 000 zł "Pobyty wakacyjne, pobyty dzieci i młodzieży polonijnej u rodzin w Polsce" zmniejszyć do kwoty 500 000 zł, a kwotę 400 000 zł dodać do zadań poz. IV.2 "Fundusz stypendialny dla uczniów i studentów polonijnych",

- poz. I.8 - wstrzymać podjęcie decyzji o przekazaniu Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" kwoty 1.400 000 zł przeznaczonej na "Organizowanie i współudział w konferencjach, sympozjach naukowych i popularnonaukowych poświęconych Polonii i Polakom za granicą, Forum Oświaty Polonijnej, Zjazd Polonii Świata" - do czasu przedstawienia Komisji przez Stowarzyszenie szczegółowego kosztorysu wydatków związanych ze Zjazdem Polonii Świata i uwzględnienia uczestnictwa przedstawicieli Komisji w pracach organizacyjnych związanych z przygotowaniem Zjazdu Polonii Świata, a także sprawdzeniem przez delegację Komisji, jak jest realizowana budowa sali konferencyjno-odczytowej na Zjazd w Pułtusku, na którą zarezerwowano kwotę 650 000 zł

- poz. IV.3 - poszerzyć zadanie programowe "Organizowanie obozów rehabilitacyjnych i pobytów leczniczo-sanatoryjnych dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dorosłych" o dodanie zadania "oraz programów warsztatowych i integracyjnych dla osób niepełnosprawnych ze Wschodu,

- poz. VII.2 - zmniejszyć kwotę na "Wydawanie Biuletynu Informacyjnego dla polonijnych masmediów, utrzymywanie strony internetowej Stowarzyszenia, biblioteki, informatorów programowych"

z 700 000 zł do kwoty 400 000 zł, a pozostałą kwotę 300 000 zł dodać do zadań poz. IV.2 "Fundusz stypendialny dla uczniów i studentów polonijnych".

W ten sposób kwota przeznaczona na stypendia dla dzieci i młodzieży /poz.IV.2/ wzrośnie w sumie do kwoty 1 000 000 zł. Jednocześnie Komisja uznała, iż 70% tej kwoty powinno być przeznaczone na stypendia dla dzieci i młodzieży na Wschodzie - w miejscach ich zamieszkania.

2. w zadaniach inwestycyjnych:

- poz. 12 - kwotę 680 000 zł przewidzianą na remont Domów Polonii w Polsce /Warszawa, Kraków/ przeznaczyć: 1/ 300 000 zł - na zakup nadajników telewizyjnych do odbioru TV POLONIA dla Polaków w Kazachstanie, 2/ 100 000 zł - na zagospodarowanie strychu Domu Polskiego w Obera, stan Misiones w Argentynie, 3/ 280 000 zł - na wstępne prace projektowe Domu Polskiego w Kaliningradzie w Rosji.

Ponadto Komisja proponuje dodać do zadań inwestycyjnych Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" budowę siedziby Towarzystwa Dobroczynnego "Polonia" w Rio de Janeiro w Brazylii i przeznaczyć na to zadanie kwotę 406 000 zł kosztem zmniejszenia o tę kwotę wydatków inwestycyjnych przewidzianych w poz. 1 i 2 planu inwestycyjnego Stowarzyszenia - "Remont szkół na Litwie" i "Rozbudowa Szkoły Polskiej w Landwarowie na Litwie".

W planie wydatków na rok 2001 Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie Komisja jednogłośnie zaproponowała dokonanie następujących poprawek:

- p. 4 - środki przeznaczone na "Opiekę nad szkółkami niedzielnymi" w kwocie 115 000 zł zwiększyć do kwoty 198 000 zł,

p. 7 - środki przeznaczone na "Wspieranie aktywności obywatelskiej środowisk polskich" zmniejszyć z kwoty 283 000 zł do kwoty 200 000 zł"..

* * *

Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej zebrała się w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.

W posiedzeniu komisji wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego oraz Komitetu Integracji Europejskiej. Senatorowie zapoznali się ponadto z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W dyskusji rozpatrywana ustawa sejmowa nie wzbudziła kontrowersji. W wyniku głosowania senatorowie postanowili zarekomendować Senatowi jej przyjęcie bez poprawek. Na sprawozdawcę wybrano senatora Mariana Nogę.

30 stycznia 2001 r.

Odbyło się posiedzenie połączonych Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu. Na posiedzeniu, po wyświetleniu filmu "Złote Łany", wystąpił prof. socjologii UW Ireneusz Krzemiński i przeprowadzono dyskusję na temat: "Obraz wsi polskiej w środkach przekazu". Posiedzenie połączonych komisji poprzedziło otwarcie wystawy rękodzieła artystycznego polskiej wsi, na której zaprezentowano m.in. ręczne wycinanki, haftowane obrusy, serwetki, lalki ubrane w stroje regionalne, gliniane dzbany i rzeźby.

Podstawą do dyskusji był film "Złote Łany", mający pokazywać życie codzienne na polskiej wsi (film ten emitowany był przez publiczną telewizję). Film spotkał się ze zdecydowaną krytyką senatorów. Wskazywano, że obraz ten kreuje pewne postawy i wartości, które nie odzwierciedlają rzeczywistego obrazu wsi. Podkreślano, że w mediach pokazywany jest najczęściej fałszywy stereotyp polskiej wsi - biednej, zacofanej, prymitywnej.

Pozytywnie na temat filmu wypowiadała się natomiast przedstawicielka telewizji Iwona Bocian-Zaciewska.

W opinii prof. Ireneusza Krzemińskiego, media pokazują raczej obraz wsi rozgoryczonej i zagrożonej degradacją. Autorzy poszukują tematów sensacyjnych, których bohaterami są rolnicy postawieni w sytuacjach ekstremalnych. Niewiele jest natomiast programów pokazujących piękno polskiej wsi, o którym świadczyć może chociażby otwarta właśnie w Senacie wystawa rękodzieła artystycznego.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment