Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment

Kontakty międzynarodowe

W dniach 26-28 kwietnia br. w Bratysławie odbyło się V Spotkanie Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Obrony Narodowej oraz Integracji Europejskiej parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej.

W spotkaniu wzięli udział senatorowie: Stefan Jurczak - przewodniczący Komisji Obrony Narodowej, Krzysztof Majka - wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, oraz posłowie: Czesław Bielecki - przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych, Bronisław Komorowski - przewodniczący Komisji Obrony Narodowej, Zbigniew Chrzanowski - wiceprzewodniczący Komisji Integracji Europejskiej, a także parlamentarzyści z Węgier, Republiki Czeskiej i Słowacji.

V Spotkanie Przewodniczących Komisji Parlamentarnych po raz pierwszy odbywało się z udziałem przedstawicieli komisji parlamentarnych wszystkich państw Grupy Wyszehradzkiej oraz w gronie poszerzonym o przewodniczących komisji ds. integracji europejskiej. Przebieg toczonych w tym składzie obrad czytelnie oddawał zasadnicze cele spotkania, będącego wyrazem poparcia dla członkostwa Słowacji w NATO oraz dołączenia gospodarzy do grona kandydatów do Unii Europejskiej skupionych w tzw. Grupie luksemburskiej. Ponadto strona słowacka podnosiła sprawę obowiązku wizowego nałożonego na wszystkich jej obywateli przez kilka państw członkowskich Unii Europejskiej w związku z emigracją słowackich Romów. Sprawy związane z mniejszością romską w niektórych krajach momentami dominowały całą dyskusję plenarną. Gospodarze przyjęli jednak argument delegacji węgierskiej, że tematyka ta należy do kompetencji wyspecjalizowanych komisji ds. praw człowieka. Innym wątkiem dyskusji była sytuacja w Kosowie, w tym zwłaszcza w kontekście podnoszonej przez delegację czeską odpowiedzialności Unii Europejskiej za niewielki postęp procesu normalizacji w ciągu minionego roku. Delegacje były w zasadzie zgodne, że deklaracje Unii co do możliwości osiągnięcia stanu gotowości do poszerzenia z końcem 2002 r. należy przyjąć za dobrą monetę. Zgadzano się również, że najbardziej pożądaną byłaby równoległa ratyfikacja przez państwa członkowskie pierwszych traktatów akcesyjnych oraz wyników konferencji między rządowej poświęconej wewnętrznej reformie Unii. Delegacja czeskiej Izby Deputowanych była wszakże zdania, że skoro ratyfikacja wyników reformy UE potrwa prawdopodobnie dwa lata, to jest za wcześnie, aby mówić o późniejszych datach.

Podczas prac grupy redakcyjnej dyskutowano o oczekiwaniach pod adresem polityki Rosji po wyborach prezydenckich, mniejszościach narodowych i polityce azylowej oraz relacjach z Białorusią i Ukrainą w kontekście przystąpienia przyszłych członków Unii Europejskiej do konwencji z Schengen. W sprawie Kosowa uczestnicy spotkania podzielili diagnozę Petera Weissa, że powrót do status quo ante jest już niemożliwy.

Postanowiono, że VI spotkanie w Warszawie zostanie poświęcone jednemu głównemu tematowi, którym będzie stosunek Grupy Wyszehradzkiej do układu z Schengen oraz problemy współpracy transgranicznej. Delegacja czeskiego Senatu proponowała z kolei umieszczenie we Wspólnym oświadczeniu możliwości przystąpienia do konwencji jeszcze przed uzyskaniem członkostwa.

Dyskusja skupiła się na projekcie wspólnego oświadczenia. W skład grupy redakcyjnej weszli: Czesław Bielecki, Lubomír Záoralek, Richard Hörcsik i František Šebej. Oprócz projektu przedłożonego przez gospodarzy własne propozycje przedstawili Michael Žantovský i Lubomír Záoralek. Na wniosek Czesława Bieleckiego za podstawę prac redakcyjnych przyjęto projekt Michaela Žantovskýego. Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu sprzeciwił się sformułowaniom proponowanym przez część delegacji czeskiej, prowadzącym do eksponowania ewentualnych nowych struktur w ramach Europejskiej Inicjatywy Obronnej i Bezpieczeństwa kosztem struktur euroatlantyckich.

Po zakończeniu obrad przewodniczący komisji zostali przyjęci przez prezydenta Republiki Słowackiej Rudolfa Schustera, spotkali się z przewodniczącym Parlamentu Słowacji Jozefem Migašem oraz wicepremierem odpowiedzialnym za sprawy integracji europejskiej Pavolem Hamžikiem, sekretarzem stanu w Ministerstwie Obrony Jozefem Pivarči i Jánem Figelem, sekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.

ŤWspólne oświadczenie

przewodniczących komisji spraw zagranicznych, komisji integracji europejskiej i komisji obrony czterech państw grupy wyszehradzkiej przyjęte podczas V spotkania

Bratysława 26-28 kwietnia 2000 r.

1. My, przedstawiciele parlamentów krajów Europy Środkowej, złączeniu wspólną historią, stwierdzamy, że w naszym wspólnym interesie leży współpraca w procesie integracji europejskiej oraz współodpowiedzialność za budowę stabilności i bezpieczeństwa na kontynencie. Traktujemy zatem współpracę w ramach grupy wyszehradzkiej jako drogę wiodącą jej uczestników do członkostwa w Unii Europejskiej.

2. Republika Czeska, Węgry i Polska w pełni popierają dążenia Republiki Słowackiej do członkostwa w NATO. Kierunek ten jest zgodny z pierwotną koncepcją i celem współpracy w ramach grupy wyszehradzkiej od czasu jej utworzenia w 1991 roku.

3. Nasze cztery kraje zdają sobie sprawę z faktu, iż bezpieczeństwo jest niepodzielne i powinno być postrzegane zarówno w kontekście globalnym, jak i regionalnym. Szczyt waszyngtoński Sojuszu Północnoatlantyckiego utrzymał możliwość dostępu Słowacji i innych krajów do korzyści związanych z kolektywną obroną. Potwierdzenie przez Sojusz polityki otwartych drzwi traktujemy jako podstawowy element umacniania bezpieczeństwa na obszarze euroatlantyckim. NATO winno, w uznaniu osiągnięć reform politycznych i społecznych w Słowacji i innych krajach, przystąpić do drugiej rundy procesu rozszerzenia.

4. Z życzliwym zainteresowaniem śledzimy proces rozwoju Wspólnej Polityki Obronnej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej i wyrażamy gotowość uczestniczenia w tym przedsięwzięciu. Pragniemy wraz z wszystkimi państwami członkowskimi NATO nie należącymi do UE wziąć udział w dyskusji nad kształtowaniem tej polityki, zwłaszcza w dziedzinie zarządzania kryzysami i operacji petersburskich. Uznajemy, że polityka ta zwiększa bezpieczeństwo euroatlantyckie, którego fundamentem jest Sojusz Północnoatlantycki. W związku z tym wyrażamy przekonanie, iż rozszerzenie współpracy grupy V4 w dziedzinie przemysłu zbrojeniowego i zakupu broni mogłoby stanowić pozytywny wkład naszych rządów w tym zakresie.

5. Węgry, Polska, Republika Czeska i Słowacja popierają wspólne działania krajów demokratycznych na rzecz budowy i umocnienia społeczeństwa pokoju, stabilności, bezpieczeństwa, demokracji i dobrobytu. Opowiadamy się za takim porządkiem międzynarodowym, który odrzuca wojnę jako sposób rozwiązywania konfliktów między państwami, w którym groźby i zagrożenia są wspólnie rozpoznawane i likwidowane. Równocześnie uznajemy za konieczną obronę tych wartości za pomocą realnych potencjałów obronnych.

6. Grupa V4 docenia postęp osiągnięty przez jej kraje członkowskie w procesie negocjacji z UE od czasu poprzedniego spotkania, wita również z zadowoleniem fakt zaproszenia - podczas spotkania w Helsinkach - Słowacji do negocjacji akcesyjnych. Kraje grupy V4 przyjmują z zadowoleniem oświadczenie szczytu helsińskiego, a zwłaszcza deklarację osiągnięcia przez UE do końca 2002 roku gotowości do rozszerzenia i przyjęcia nowych państw członkowskich.

7. Tempo negocjacji akcesyjnych winno zostać zwiększone w celu ich zakończenia tak, aby umożliwić jednoczesne przeprowadzenie przez państwa członkowskie w 2002 roku postępowania ratyfikacyjnego zarówno w odniesieniu do pierwszych umów akcesyjnych, jak i wyników Konferencji Międzyrządowej.

8. W naszym wspólnym interesie jest to, aby wszystkie cztery nasze kraje znalazły się w pierwszej grupie państw stowarzyszonych uzyskujących członkostwo w UE. Jednocześnie uczestniczące strony stwierdzają, iż żaden z kandydatów do członkostwa w UE po spełnieniu stosownych wymogów nie jest obowiązany czekać na żaden innych kraj.

9. Wyrażamy pogląd, iż międzynarodowe działania mające na celu zaprowadzenie stabilności i pokoju w Bośni, Kosowie i innych częściach Południowej Europy muszą być kontynuowane do czasu, gdy wszyscy mieszkańcy tego regionu poczują się na tyle bezpieczni, by uczestniczyć w korzyściach płynących z europejskiej wymiany handlowej, współpracy i integracji. W tym kontekście szczególne ważne dla rozwoju współpracy gospodarczej w Europie Środkowej i Południowej jest, by najszybciej jak to możliwe uczynić Dunaj rzeką żeglowną.

10. Będziemy pilnie śledzić postęp Rosji na drodze ku demokracji po wyborach prezydenckich w tym kraju. Popieramy Zalecenie nr 1444 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie sytuacji w Czeczenii. Jesteśmy zainteresowani rozwojem partnerskich, przyjaznych stosunków z Federacją Rosyjską i innymi krajami WNP, opartych na zasadach wzajemnego poszanowania i wzajemnych korzyści. Wierzymy, że prawdziwy postęp demokracji w Rosji będzie opierać się na poszanowaniu praw człowieka oraz zasad społeczeństwa obywatelskiego.

11. Spotkanie w Bratysławie wykazało trwałą wartość współpracy organów parlamentów na szczeblu regionalnym oraz słuszność podjętej podczas ostatniego spotkania w Budapeszcie decyzji przewodniczących komisji spraw zagranicznych i obrony parlamentów Węgier, Polski i Republiki Czeskiej o rozszerzeniu omawianego procesu przez włączenie doń Słowacji, a także przewodniczących komisji integracji europejskich z wszystkich czterech krajów.

12. Stwierdzamy zgodnie, iż współpraca nasza będzie w przyszłości kontynuowana, a nasze następne spotkanie, które odbędzie się w Polsce jesienią 2000 roku, będzie poświęcone zagadnieniom przyszłego funkcjonowania krajów wyszehradzkich "czwórki" w ramach Konwencji z Schengenť.

* * *

17 maja br. przebywającego w Polsce ministra spraw zagranicznych Azerbejdżanu Vilayata Guliyeva przyjął wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski. Omówiono stan polsko-azerbejdżańskich stosunków gospodarczych, politycznych i kulturalnych.

Minister V. Guliyev podkreślił, że Polacy są bliscy narodowi azerskiemu, a osiągnięcia Polski w ostatnich latach, zwłaszcza w dziedzinie gospodarki, są godne naśladowania. Azerbejdżan jest zainteresowany utrzymywaniem i rozwijaniem stosunków z Polską - stwierdził minister.

Wicemarszałek T. Rzemykowski wyraził gotowość wspierania przez Polskę starań Azerbejdżanu w dążeniu tego państwa do członkostwa w Radzie Europy, a także podzielenia się doświadczeniami w budowaniu demokracji. Jest to o tyle aktualne, że w tym roku w Azerbejdżanie odbędą się wybory parlamentarne - stwierdził wicemarszałek.

Obaj rozmówcy wyrazili opinię, że wymiana handlowa i kulturalna między obydwoma krajami ma dobre perspektywy.

* * *

19 maja br. wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski przyjął przebywającego z oficjalną wizytą w Polsce premiera Królestwa Danii Poula Nyrupa Rasmussena.

Wicemarszałek podziękował za duńskie wsparcie naszych starań o przyjęcie do NATO i Unii Europejskiej. Ta przyjacielska postawa Danii jest bardzo cenna, ponieważ Polska spotyka się często z chłodnymi deklaracjami innych państw - powiedział T. Rzemykowski

Wicemarszałek podkreślił, że polsko-duńska współpraca gospodarcza leży w interesie obu krajów, czego dowodem może być zrównoważony bilans handlowy. Równie dobrze układa się współpraca między naszymi parlamentami. Wicemarszałek wyraził nadzieję, ze wizyta premiera Danii w Polsce wpłynie na jej wzmocnienie.

Podobną ocenę przedstawił premier Rasmussen. Jego zdaniem, obecne problemy Polski są zupełnie normalne i ustąpią po uzyskaniu przez nasz kraj dostępu do wspólnego rynku europejskiego. Premier Danii podkreślił zadowolenie duńskich przedsiębiorców z inwestycji w Polsce.

Podczas rozmowy z podobną aprobatą spotkała się współpraca w dziedzinie ochrony Bałtyku. Jak stwierdził wicemarszałek T. Rzemykowski, tutaj duńskie zaangażowanie jest szczególnie widoczne.

* * *

25 maja br. wizytę w Senacie RP złożył szef Sztabu Obrony Włoch gen. Mario Arpino. Gościa przyjęła marszałek Alicja Grześkowiak. W spotkaniu uczestniczył przewodniczący Komisji Obrony Narodowej senator Stefan Jurczak, a także szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Henryk Szumski.

W czasie spotkania marszałek przypomniała, że związki polskiego i włoskiego oręża mają długą tradycję, nasze narody łączy przyjaźń, są więc - jak stwierdziła marszałek - podstawy do jak najlepszej współpracy Polski i Włoch, w tym naszych armii, w ramach NATO. Marszałek A. Grześkowiak podkreśliła, że w Polsce w krótkim czasie dokonano tak wielu reform, jak w niewielu innych państwach. Armia, jej przekształcenie, jest dla naszego państwa niezwykle ważna, niestety, tempo tej transformacji ograniczają, między innymi, możliwości budżetowe. Marszałek A. Grześkowiak wyraziła nadzieję na pomoc NATO, na wsparcie Włoch w unowocześnianiu polskich sił zbrojnych.

Szef Sztabu Obrony Włoch Mario Arpino przypomniał, że jego państwo wspierało polskie starania o przystąpienie do NATO, zapewnił również, że Włochy nie przestaną wspierać dążeń Polski do integracji z Unią. Generał wyraził także gotowość współpracy armii włoskiej z armią polską.

Marszałek Alicja Grześkowiak zapewniła, że członkostwo w NATO jest dla Polski gwarancją bezpieczeństwa, natomiast integracja z Unią Europejską - to jedyna droga rozwoju.

* * *

25 maja br. wizytę w Senacie RP złożył premier Irlandii Bertie Ahern. Gościa przyjęła marszałek Alicja Grześkowiak. W spotkaniu uczestniczyli wicemarszałek Donald Tusk oraz senatorowie Krzysztof Majka - wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej i Kazimierz Kleina - przewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej.

Jak stwierdziła marszałek A. Grześkowiak, Polskę i Irlandię łączy przyjaźń i dobra współpraca. Marszałek wyraziła zainteresowanie rozwiązaniami ekonomicznymi i społecznymi, stosowanymi przez rząd premiera Aherna w Irlandii, a zwłaszcza sposobami rozwiązywania problemów między pracodawcami i pracownikami w drodze dialogu i preferowania niskich podatków, jako czynnika rozwoju gospodarczego.

Premier B. Ahern stwierdził, że w Irlandii znane są dokonania Polski w ostatnim dziesięcioleciu i ogrom pracy, między innymi parlamentarnej, jaki został wykonany. Premier zapewnił, że Irlandia będzie wspierać starania Polski o członkostwo w Unii Europejskiej i czeka na możliwość pomocy Polsce w procesie dostosowawczym, dzielenia się swoimi doświadczeniami.

Premier zapewnił o gotowości Irlandii do współpracy z Polską w różnych dziedzinach gospodarczych. Zapytany przez marszałek A. Grześkowiak o możliwość zatrudnienia polskich pielęgniarek w Irlandii, potwierdził, iż w Irlandii istnieją braki kadrowe w tej grupie zawodowej i możliwość zatrudnienia pielęgniarek z Polski może być rozważana.

* * *

31 maja br. wizytę w Senacie RP złożył przewodniczący Komitetu Spraw Zagranicznych Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej Dimitrij Olegowicz Rogozin wraz z delegacją. Gości przyjął wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski. W spotkaniu uczestniczył przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Władysław Bartoszewski.

W czasie rozmowy D. Rogozin podkreślił, że celem wizyty w Polsce delegacji komitetu, któremu przewodniczy, jest "przebicie ściany ochłodzenia", jaka powstała w stosunkach polsko-rosyjskich.

Wicemarszałek T. Rzemykowski stwierdził, że Polska - dążąc do integracji ze strukturami europejskimi - nie chce na swojej wschodniej granicy stawiać granicy Europy. Polska jest zainteresowana rozwijaniem kontaktów z Rosją - zadeklarował wicemarszałek. Senator W. Bartoszewski podkreślił, że w interesie Polski leży rozwój gospodarczy i stabilizacja w Rosji oraz aktywna współpraca z naszym krajem.

D. Rogozin zapewnił, że Komitet Spraw Zagranicznych Dumy będzie czuwał nad rozwojem kontaktów Rosji z Polską i dążył do stworzenia nowej epoki politycznej w stosunkach między naszymi państwami.

Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment