To właśnie Sejm i Senat jako władza ustawodawcza Rzeczypospolitej Polskiej, Izby Parlamentu wybrane w wolnych i powszechnych wyborach, wyraziły w imieniu narodu wolę przystąpienia Polski do NATO, bo tak należy rozumieć uchwalenie ustawy zezwalającej Prezydentowi Rzeczypospolitej na ratyfikowanie Traktatu Północnoatlantyckiego. Ta decyzja polskiego Parlamentu była prawie jednogłośna.

Ta decyzja była także zwieńczeniem współpracy międzynarodowej między polskim Parlamentem a parlamentami państw członków NATO. Od listopada 1990 r. delegacja Sejmu i Senatu uczestniczyła w pracach Zgromadzenia Północnoatlantyckiego. Delegacja miała w tym Zgromadzeniu status członka stowarzyszonego. Teraz staje się członkiem pełnoprawnym. Dodajmy, że nieraz w polskim Parlamencie gościliśmy przedstawicieli władz politycznych i wojskowych NATO.

Taka sytuacja nie sprzyjała spokojnej, systematycznej pracy nad urządzaniem ojczystego domu, budowanie dobrobytu i pomyślności Rzeczypospolitej i jej obywateli.

Przystąpienie Polski do NATO porównano nawet do zawinięcia statku, pływającego dotąd po wzburzonym morzu, do potężnego, bezpiecznego i sprawdzonego portu. Ten "port" nie jest nam obcy. Znaleźliśmy w nim naszych dawnych sojuszników. Łączy nas z nimi tradycja braterstwa broni, wspólnota walki o wolność i zasady demokracji w Europie i na świecie.

Eminencjo,

Koniec wieku nasuwa myśl o potrzebie dokonania bilansu odchodzącego stulecia, a sprzężony z końcem tysiąclecia skłania do spojrzenia na całe tysiąclecie dziejów ludzkości. Jak zmieniliśmy oblicze świata i co wnieśliśmy do jego historii? Jaką część dziedzictwa poprzednich wieków odrzuciliśmy, a jaką ochroniliśmy i teraz przenosimy w przyszłe tysiąclecie? Jaka cywilizacja jest naszym wytworem, co zaliczymy do jej sukcesów, a co do klęsk? Jacy w tworzonym przez nas świecie byliśmy i jaki zgotowaliśmy los człowiekowi? Co jest naszą winą, a na co nie mogliśmy mieć wpływu? Pytań jest wiele, a poszukiwanie na nie odpowiedzi prowadzi do konieczności przeprowadzenia rachunku sumienia w wymiarze indywidualnym, narodowym, społecznym. Trzeba zacząć od sprawy najważniejszej - człowieka. Bo to człowiek, jego godność i wynikające z niej prawa bez wątpienia stały się najpoważniejszym przesłaniem naszego wieku. Uznanie człowieka za wartość - każdego i całego człowieka, w prawdzie jego bytu osobowego i ludzkiego losu było dziełem wielu pokoleń. Ten proces w XX wieku postępował dalej, choć szczególnie w tym wieku był złożony, ulegał regresom i zahamowaniom przez okrutne wojny, eksterminację całych narodów, systemy totalitarne - nazizm czy komunizm stalinowski, który zabił ponad 60 milionów osób, ludobójstwo, terroryzm, spiralę zamachów na życie, przemoc i poniżenie, jakich człowiek doznawał.

Można więc stwierdzić, że uznanie wartości i godności człowieka jest największym dokonaniem tysiąclecia, a w szczególności naszego wieku. Jeżeli jednak rozwój ludzkości w historii jej mijającego tysiąclecia i ostatniego stulecia zmierzał ku upodmiotowieniu i waloryzowaniu człowieka, to jednak nie można nie dostrzec, że z równą siłą starano się tę wartość niszczyć. Zjawisko to stało się widoczne z ostrością pod koniec naszego wieku. Uderzono z pełnym rozmysłem i całą siłą właśnie w człowieka. Zamachy na wartość człowieka objawiły się zwłaszcza pod postacią zamachów na jego prawo do życia. To prawo - dopiero co w XX w. uznane przez społeczność międzynarodową za przyrodzone i fundamentalne prawo człowieka - za pierwsze i najważniejsze wśród wszystkich praw człowieka, to prawo - tak jak w naszym wieku zostało pięknie wysłowione, tak i szybko zostało zaatakowane. Stało się ono przedmiotem ataków najpoważniejszych na przestrzeni całej historii ludzkości; ataków przybierających charakter globalny. Zda się więc, że życie przestało być widziane jako święte, nienaruszalne, a systemy polityczne końca XX wieku i końca tysiąclecia starają się zeń uczynić wartość względną. Przedstawiciele Narodu zasiadający w ciałach ustawodawczych w głosowaniu decydują o pozbawieniu prawa do życia określonych grup ludzi; legalizują zabijanie dzieci poczętych jeszcze nie narodzonych, czy legalizują eutanazję. Ale zamachy te przejawiają się także w manipulacjach procesami życia człowieka, w badaniach prowadzonych wbrew normom moralnym, nakazującym bezwzględny szacunek wobec każdej istoty ludzkiej. Jaką więc kulturę wytworzyliśmy - kulturę życia czy paradoksalnie - kulturę śmierci?

Konferencja, którą mam zaszczyt otworzyć, ma charakter narodowego rachunku sumienia składanego u progu nowego tysiąclecia. Wskazuje ona, jak Polska wpisała się w wielką batalię obrony życia ludzkiego. Przedstawi, co uczyniono w Polsce, by każda ludzka istota była prawnie chroniona w swoim przyrodzonym prawie - prawie do życia. I czego nie uczyniono, a co uczynić należało. Pokaże nam też drogę, którą należy nieść chrześcijańskie orędzie o życiu w przyszłe tysiąclecie. Szacunek dla życia stanowi najpewniejszą gwarancję wszystkich wartości cennych dla świata. Wagę zadania podkreślić ma zwołanie konferencji w dniu 25 marca, a więc w dniu Świętości Życia. To Jan Paweł II zaproponował, by w każdym kraju obchodzono Dzień Życia. Powiedział "Trzeba, aby dzień ten był przygotowany i obchodzony (...) Jego podstawowym aktem jest budzenie w sumieniach, w rodzinach, w Kościele i w społeczeństwie świeckim wrażliwości na sens i wartość ludzkiego życia w każdym momencie i w każdej kondycji (Ewangelium Vitae, 85).

Eminencjo, Ekscelencjo, Państwo Senatorowie, Czcigodna Pani Doktor, Szanowni Państwo.

Ile to już lat minęło, gdy do tej sali, wówczas jako wicemarszałek Senatu, zaprosiłam polskich obrońców życia, by zainspirować ich do wspólnego organizacyjnie działania w obronie życia. Plonem tamtej konferencji z 1992 r. było powstanie Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia. Dzisiaj mogę powiedzieć - była to dobra sprawa, skoro przyniosła tyle dobra czynionego w jedności. Serdecznie witam Przedstawicieli Ruchów Obrony Życia.

Wasza Świątobliwość

Zebrani na Konferencji "O nową kulturę życia. Obrona życia w Polsce - bilans dokonań u progu trzeciego tysiąclecia" odbywającej się w Dniu Świętości Życia 25 marca 1999 r. w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej pod patronatem Marszałka Senatu, kierujemy do Ciebie Ojcze Święty podziękowanie za trud Twojej wielkiej misji obrony życia. Jesteś, Ojcze Święty Papieżem Życia od pierwszych dni Twojego posługiwania na Stolicy Piotrowej. Bez Twojej, Ojcze Święty niezłomnej służby życiu, bez Twojego nauczania, bez orędzia nadziei zawartego w Evangelium Vitae, bez Twojego wezwania by strzec życia, bronić i miłować życie, świat końca XX w. nie byłby zdolny życia chronić.

Dziękujemy Ci Ojcze Święty także za wszystkie słowa skierowane do nas Polaków, ażebyśmy łączyli się we wspólnym wysiłku dla obrony życia. I za dramatyczną przestrogę "Naród, który zabija własne dzieci jest narodem bez przyszłości. Wierzcie, że nie było mi łatwo to powiedzieć. Nie było mi łatwo powiedzieć to z myślą o moim Narodzie, bo ja pragnę dla niego przyszłości, wspaniałej przyszłości (Jan Paweł II, Homilia w Sanktuarium Św. Józefa, Kalisz 4 VI 1999 r.).

Parlamentarna Komisja Wspólna Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej odbyła w dniach 29-31 marca 1999 r. w Warszawie swoje XI posiedzenie, podczas którego dokonała wymiany poglądów z przedstawicielami Rządu RP, urzędującej Prezydencji Rady Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej oraz Głównymi Negocjatorami i w trakcie którego przedyskutowała:
- Wyniki Rady Europejskiej 12-13 grudnia 1998 w Wiedniu i 24-25 marca 1999 w Berlinie,
- Realizację Zaleceń X posiedzenia PKWRPiUE,
- Przygotowania Polski do członkostwa, w tym realizację Partnerstwa dla Członkostwa i zaktualizowanego Narodowego Programu Przygotowań do Członkostwa,
- Postęp screeningu i realizację postanowień I Międzyrządowej Konferencji RP - UE, która miała miejsce w Brukseli 10 listopada 1998 r.,
- Reformę Unii Europejskiej i jej polityk,
- Stanowisko opinii publicznej w Polsce i w Unii Europejskiej w sprawie perspektywy rozszerzenia,
- Sytuację polityczną w krajach Unii Europejskiej,
PKWRPiUE dokonała także pozytywnej oceny dotychczasowej pracy oraz omówiła perspektywy jej kontynuowania w nowej kadencji Parlamentu Europejskiego.

Parlamentarna Komisja Wspólna
A. z zadowoleniem odnotowała starania strony polskiej na rzecz wprowadzenia procedur legislacyjnych i regulaminowych, zapewniających opiniowanie wszystkich projektów ustawodawczych pod kątem ich zgodności z prawem Unii Europejskiej i w konsekwencji skuteczne dostosowanie polskiego prawa do acquis communautaire. PKWRPiUE równocześnie podkreśliła, iż wprowadzenie takich procedur do Regulaminu Sejmu stanowi istotny krok, zbliżający Polskę do wypełnienia zobowiązań zawartych w art. 68 Układu Europejskiego, a tym samym zapewnienia sukcesu działań dostosowawczych w Polsce;
B. z zadowoleniem odnotowała utrzymanie dynamiki procesu negocjacyjnego. Jednocześnie wyraziła przekonanie, że negocjacje w 8 rozdziałach zostaną otwarte zgodnie z przyjętym kalendarzem, a znaczną część spośród 12 rozdziałów (8 "nowych", 4 "stare") uda się tymczasowo zamknąć w pierwszym półroczu 1999 r. PKWRPiUE wyraziła nadzieję na utrzymanie tempa negocjacji przez Prezydencję niemiecką, a następnie fińską;
C. wyraziła oczekiwanie, że podjęte zostaną kroki w celu zwołania konferencji międzyrządowej w sprawie reformy instytucjonalnej. Byłoby pożądane, aby kraje negocjujące swoje członkostwo w UE mogły uczestniczyć w takiej konferencji jako obserwator;
D. wyraziła oczekiwanie, że Prezydencja niemiecka doprowadzi do zintensyfikowania procesu reform wewnętrznych Unii, które byłyby kontynuowane przez Prezydencję fińską. Jednocześnie PKWRPiUE podkreśliła znaczenie, jakie reforma instytucjonalna będzie miała dla powodzenia procesu rozszerzenia Unii Europejskiej;
E. z zadowoleniem powitała fakt przyjęcia RP oraz Czech i Węgier do Sojuszu Północnoatlantyckiego;
F. z zadowoleniem odnotowała fakt pomyślnego wprowadzenia wspólnej waluty euro, co nadaje procesowi integracji europejskiej nowy wymiar,
G. wyraziła oczekiwanie, że szczyt Rady Europejskiej w Kolonii, w czerwcu 1999, będzie istotnym impulsem na drodze do przeprowadzenia reformy instytucjonalnej w Unii Europejskiej;
H. z zadowoleniem odnotowała usprawnienie przygotowania programów w ramach PHARE na rok 1999 oraz znaczny postęp w realizacji PHARE z lat ubiegłych. PKWRPiUE podkreśliła, iż wzrost zdolności wykorzystania środków z funduszu PHARE jest dobrym sygnałem dla dalszej realizacji polityki pomocowej ze strony Unii Europejskiej;
I. stwierdziła, że dla pełnego wykorzystania możliwości oferowanych przez program SAPARD pożądane byłoby umożliwienie przenoszenia nie wykorzystanych w danym roku środków na rok następny, rozważenie przez stronę europejską odstąpienia od wymogu deponowania z góry 25 proc. udziału własnego oraz zbliżenie procedur SAPARD do obowiązujących w zarządzaniu Sekcją Orientacji FEOGA;
J. zwróciła szczególną uwagę na kwestie związane z rolnictwem i wyraziła przekonanie o znaczeniu reformy Wspólnej Polityki Rolnej dla procesu poszerzenia. PKWRPiUE podkreśliła również, że proces integracji polskiego sektora rolno-żywnościowego z warunkami gospodarki rolno-żywnościowej w UE jest utrudniany przez:
- utrzymywanie przez obie strony barier w handlu żywnością i produktami rolnymi pomiędzy Polską i Unią Europejską,
- kryzys finansowy i dewaluację walut w Rosji i WNP oraz stosowanie przez Unię Europejską subsydiów eksportowych, co doprowadziło do utraty tradycyjnych rynków rolnych dla Polski. PKWRPiUE zaleca redukcję subsydiów eksportowych do tych krajów stosowanych przez Unię Europejską i innych eksporterów, takich jak Stany Zjednoczone, tak aby stworzyć bardziej wyrównane warunki dla konkurencji,
PKWRPiUE podkreśliła także potrzebę podjęcia działań przez Polskę w celu spełnienia standardów weterynaryjnych i fitosanitarnych.
K. uznała fakt, że pożądane zrealizowanie zasady swobody przepływu pracowników i kapitału pomiędzy UE a Polską może prowadzić do powstania specyficznych problemów, które powinny być poruszone na możliwie wczesnym etapie negocjacji;
L. podkreśliła znaczenie pierwszej wizyty przewodniczącego Komitetu Regionów Unii Europejskiej w Europie Środkowej, szczególnie w obliczu przeprowadzonej przez Polskę reformy samorządowej, umożliwiającej realizowanie zasady subsydiarności oraz uczestnictwo w programach strukturalnych;
M. przyjęła z zainteresowaniem raport sprawozdawcy Komisji Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa Parlamentu Europejskiego, deputowanej Magdalene Hoff. PKWRPiUE zaznaczyła zarazem, że osiągnięcie ostatecznej formuły porozumienia w poruszonej w Raporcie kwestii działań restrukturyzacyjnych w hutnictwie wymaga dalszych dyskusji;
N. PKWRPiUE z zadowoleniem przyjęła wyniki Szczytu Rady Europejskiej w Berlinie, a w szczególności część dotyczącą porozumienia wokół pakietu Agenda 2000, co powinno zapewnić, że tempo negocjacji akcesyjnych zostanie utrzymane. PKWRPiUE stwierdziła, że nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej na lata 2000-2006 przyjmuje robocze założenia rozpoczęcia procesu przyjmowania nowych członków od roku 2002. PKWRPiUE zwróciła uwagę, iż określenie daty członkostwa Polski w UE będzie miało znaczenie mobilizujące dla powodzenia polskich reform systemowych;
O. uznała, że w interesie Unii i państw kandydujących konieczne jest przeciwdziałanie stereotypom dotyczącym możliwych negatywnych konsekwencji poszerzenia.
P. stwierdziła, że proces ratyfikacji Traktatu Amsterdamskiego zostanie zamknięty przed końcem aktualnej Prezydencji. PKWRPiUE wyraziła oczekiwanie, że nowe zapisy Traktatu Amsterdamskiego i ich implikacje zostaną w pełni wzięte pod uwagę w negocjacjach z Polską i innymi krajami kandydującymi.

PKWRPiUE zaleciła:
1. działania mające na celu stworzenie możliwie przychylnego klimatu wokół kwestii związanych z rolnictwem - tak w samej UE, jak i w Polsce, w tym większego otwarcia rynku UE na towary rolne,
2. kontynuację działań, mających na celu restrukturyzację polskiego przemysłu stalowego w celu dostosowania go do warunków wolnej konkurencji i Jednolitego Rynku,
3. kontynuację działań mających na celu jak najszybsze usuwanie przeszkód utrudniających handel między Polską a Unią Europejską, w szczególności tych powodowanych opóźnieniami w zakresie funkcjonowania służb celnych,
4. położenie większego nacisku na implementację acquis communautaire,
5. podjęcie działań mających na celu ustalenie, podczas szczytu Unii w Helsinkach w grudniu 1999, harmonogramu procesu akcesyjnego, łącznie z datą przyszłego poszerzenia Unii,
6. przeprowadzenie procedury przejścia do drugiego etapu Układu Stowarzyszeniowego,
7. prowadzenie działań informacyjnych w Polsce i krajach Unii Europejskiej na temat Unii Europejskiej oraz konsekwencji jej poszerzenia,
8. kontynuację działań dostosowawczych w ramach zmodyfikowanego NPPC i Partnerstwa dla Członkostwa,
9. zaangażowanie Polski oraz innych krajów kandydujących w opracowywanie Milenijnej Deklaracji Unii Europejskiej, dotyczącej celów i zadań stojących przed integracją europejską w XXI wieku,
10. dalsze przyczynianie się Unii Europejskiej i Polski do kształtowania pokojowych stosunków z krajami sąsiedzkimi. W tym kontekście PKWRPiUE z zadowoleniem odnotowała utworzenie Stałej Konferencji pomiędzy Polską i Ukrainą, której pierwsze posiedzenie odbyło się 29 marca 1999 r.

Problemy polityczne, które były przedmiotem dyskusji podczas konferencji w Rambouillet, muszą być rozwiązane w sposób pokojowy, przy poszanowaniu praw wszystkich mieszkańców Kosowa. Parlamentarzyści wyrazili swoje poparcie dla wysiłków, zmierzających do zaprzestania czystek etnicznych w Jugosławii.

Dramatyczna sytuacja ludności w Kosowie i państwach ościennych stwarza pilną potrzebę rzeczywistej i efektywnej solidarności ze strony Unii Europejskiej, jej państw członkowskich oraz innych krajów europejskich, które powinny współpracować na rzecz zorganizowania wsparcia i pomocy finansowej dla tych wszystkich, którzy zostali dotknięci aktualną sytuacją w Kosowie, a także wypracowania rozwiązania zgodnego z wytycznymi konferencji w Rambouillet, chroniącego prawa całej ludności Kosowa.