6. Spotkanie Stowarzyszenia Senatów Europejskich

Warszawa, 24-25 maja 2004 r.

1. Senat, jako jedna z izb parlamentu hiszpańskiego (Kortezów Generalnych), uczestniczy w sprawach związanych z Unią Europejską w dwojaki sposób:

a) Na zasadach ogólnych, czyli poprzez wykonywanie swoich konstytucyjnych uprawnień i funkcji w sprawach europejskich tak, jak czyni to we wszystkich innych dziedzinach życia politycznego, gospodarczego i społecznego, a więc stanowi prawo, kontroluje działania rządu oraz reprezentuje obywateli w kwestiach związanych z UE. Np. przyjmuje ustawy, które wdrażają dyrektywy do krajowego porządku prawnego, prowadzi debaty nad interpelacjami oraz pytaniami ustnymi i pisemnymi w sprawach europejskich.

b) na zasadach szczególnych, czyli poprzez współuczestnictwo z Kongresem Deputowanych w tworzeniu i działalności Komisji Wspólnej do Spraw Europejskich (Comisión Mixta para la Unión Europea). Jest to organ parlamentarny, w skład którego wchodzą członkowie obu izb, wyposażony na mocy ustawy no 8 z 19 maja 1994 r. w uprawnienia, związane głównie ze sprawowaniem kontroli nad rządem w sprawach europejskich.

Zgodnie z art. 1 tej ustawy, Komisję Wspólną do Spraw Europejskich powołano "w celu zapewnienia Kortezom Generalnym odpowiedniego uczestnictwa w propozycjach legislacyjnych Komisji Europejskiej oraz dostarczenia im najpełniejszej informacji o działaniach Unii Europejskiej".

Zgodnie z art. 3 ustawy, Komisja ma następujące uprawnienia:

- za pośrednictwem rządu otrzymuje do zbadania propozycje ustawodawcze Komisji Europejskiej

- omawia poszczególne propozycje legislacyjne Komisji Europejskiej; może wystąpić z wnioskiem o debatę plenarną z udziałem przedstawicieli rządu

- otrzymuje od rządu informacje na temat działalności instytucji UE

- jest informowana przez rząd o głównych kierunkach jego polityki w sprawach europejskich oraz o decyzjach Rady Ministrów UE

- przygotowuje sprawozdania na temat wybranych spraw europejskich

- współpracuje z odpowiednimi organami parlamentów państw członkowskich UE i z Parlamentem Europejskim

- odbywa wspólne posiedzenia z hiszpańskimi deputowanymi do Parlamentu Europejskiego

- uczestniczy w wymianie informacji i współpracuje z komisjami do spraw europejskich innych parlamentów oraz z odpowiednimi komisjami Parlamentu Europejskiego.

2. Komisja Wspólna do Spraw Europejskich reprezentuje obie izby, a więc dzielenie uprawnień pomiędzy dwie izby staje się bezprzedmiotowe. Możliwe jest jednak, że w przyszłości, po reformie Senatu, w Komisji Wspólnej będą reprezentowane interesy regionów autonomicznych.

3. Odpowiedzi na główne pytania udzielono w pkt 1. Senat nie ma żadnego wpływu na obsadzanie przez rząd stanowisk w instytucjach UE. Jeśli chodzi o wdrażanie prawa europejskiego do krajowego porządku prawnego, Senat uczestniczy w procesie ustawodawczym, prowadzącym do przyjęcia określonych aktów prawnych. Należy wszakże zaznaczyć, iż nie wszystkie dyrektywy UE są wdrażane do prawa krajowego na mocy ustaw. W niektórych przypadkach dokonuje się to poprzez wydawanie rozporządzeń (reglamentos). W kwestiach, które należą do kompetencji regionów autonomicznych, wdrażenie prawa europejskiego następuje na mocy regulacji prawnych na szczeblu regionalnym (poprzez ustawy lub rozporządzenia).

4. Główną formą uczestnictwa Senatu we współpracy międzyparlamentarnej w UE jest udział Komisji Wspólnej w pracach COSAC. Uczestniczy on regularnie również w spotkaniach z innymi parlamentami narodowymi, głównie organizowanymi z inicjatywy Parlamentu Europejskiego (np. w spotkaniach komisji merytorycznych - komisji rolnictwa, komisji spraw społecznych etc.). Utrzymuje także dwustronne stosunki i współpracuje w ramach grup przyjaźni z kilkoma parlamentami narodowymi poszerzonej UE.

5. Elementy takiej oceny zawarte są niekiedy w pytaniach lub uwagach krytycznych, kierowanych ze strony parlamentu w związku z jego udziałem w sprawach europejskich. Choć na razie nie przewiduje się żadnych zmian w tej dziedzinie, nowy rząd przedstawił pewne ogólne plany wzmocnienia roli parlamentu w życiu politycznym kraju.