Warszawa, dnia 9 maja 2005 r.
KANCELARIA SENATU
BIURO LEGISLACYJNE
Opinia do ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.
Uchwalona przez Sejm w dniu 22 kwietnia ustawa o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, ma na celu dostosowanie krajowego porządku prawnego do prawa wspólnotowego a ponadto wprowadza do Prawa wodnego zmiany wynikające z praktycznego stosowania przepisów ustawy.
Nowela dokonuje szczegółowej transpozycji "Ramowej Dyrektywy Wodnej" Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. oraz ustanawia mechanizmy umożliwiające stosowanie rozporządzenia Rady z dnia 4 czerwca 1970 r. wprowadzającego system księgowy dla wydatków na infrastrukturę w transporcie kolejowym, drogowym i żegludze śródlądowej.
W ustawie zaproponowano w szczególności:
1) uzupełnienie katalogu zadań ogólnych zgodnie z postanowieniami Ramowej Dyrektywy Wodnej,
2) wyodrębnienie z dorzeczy Wisły i Odry obszarów stanowiących części międzynarodowych dorzeczy innych rzek,
3) wprowadzenie dodatkowego podziału zasobów wodnych na jednolite części wód powierzchniowych i wód podziemnych,
4) uszczegółowienie regulacji dotyczącej dokumentów planistycznych,
5) wprowadzenie systemu opiniowania i konsultacji w procesie przygotowania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy,
6) doprecyzowanie regulacji dot. uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa w stosunku do wód,
7) uporządkowanie spraw związanych z wprowadzaniem ścieków do wód i do ziemi,
8) uszczegółowienie zasad bezpieczeństwa budowli wodnych,
9) rozszerzenie katalogu działań nie wymagających uzyskania pozwolenia wodnoprawnego,
10) zmiany w katalogu zadań Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz Krajowej Rady Gospodarki Wodnej i rad regionów.
Uwagi szczegółowe:
1) W myśl art. 11 ust. 1 b (art. 1 pkt 8 noweli), minister właściwy do spraw gospodarki wodnej udziela Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz marszałkowi województwa, w drodze decyzji, zgody na powierzenie nadleśniczemu wykonywania uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa w stosunku do wskazanych w ustawie wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa, znajdujących się w granicach nadleśnictwa. Wydaje się, że nadanie rozstrzygnięciu ministra prawnej formy decyzji (administracyjnej) jest zbędne, zważywszy, że Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej jest organem nadzorowanym przez ministra a marszałek województwa wykonuje zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej
- w art. 1 w pkt 8 w lit. b, skreśla się ust. 1 b.
2) Zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 1 (art. 1 pkt 5 noweli), przez śródlądowe wody powierzchniowe płynące rozumie się wody: w ciekach naturalnych, kanałach oraz w źródłach, z których cieki biorą początek, znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych o ciągłym bądź okresowym naturalnym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych oraz znajdujące się w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących. Z taką definicją śródlądowych wód powierzchniowych płynących nie koresponduje przepis art. 14 ust. 1a (art. 1 pkt 11 noweli) stanowiący, że gruntami pokrytymi śródlądowymi wodami powierzchniowymi oraz morskimi wodami wewnętrznymi są grunty tworzące dna i brzegi cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników wodnych, w granicach linii brzegu, nie uwzględniający gruntów tworzących dna i brzegi pozostałych śródlądowych wód powierzchniowych, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1,
- w art. 1 w pkt 11 w lit. b, ust. 1a otrzymuje brzmienie:
"1a. Przez grunty pokryte śródlądowymi wodami powierzchniowymi oraz morskimi wodami wewnętrznymi rozumie się grunty tworzące dna i brzegi cieków naturalnych, kanałów oraz źródeł z których cieki biorą początek, sztucznych zbiorników wodnych usytuowanych na wodach płynących, jezior oraz in
nych naturalnych zbiorników wodnych, w granicach linii brzegu."3) Przepisy art. 114 ust. 2 oraz art. 114a ust. 2 - 4 (art. 1 pkt 75 i 76 noweli) wyznaczające termin do końca 2015 r. do osiągnięcia określonego stanu wód na obszarze dorzecza mają charakter przepisów przejściowych i zgodnie z Zasadami techniki prawodawczej powinny się znaleźć na końcu ustawy
a) w art. 1 w pkt 75, w art. 114 skreśla się ust. 2,
b) w art. 1 w pkt 76, w art. 11a skreśla się ust. 2 - 4,
c) dodaje się art. 19a w brzmieniu:
"Art. 19a. 1. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, o którym mowa w art. 114 ustawy, o której mowa w art. 1, należy przygotować w taki sposób, aby do końca 2015 r. możliwe było osiągnięcie dla poszczególnych jednolitych części wód:
1) powierzchniowych - dobrego stanu ekologicznego i chemicznego,
2) sztucznych oraz silnie zmienionych - dobrego potencjału ekol
ogicznego i dobrego stanu chemicznego,3) podziemnych - dobrego stanu ilościowego i chemicznego.
2. W planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza dopuszcza się ustalenie innego niż określony w ust. 1 terminu osiągnięcia celów środowiskowych dla wybranych jednolitych części wód, dla których nie zachodzi dalsze pogarszanie się stanu, a jednocześnie każda niezbędna poprawa stanu części wód nie może być w sposób racjonalny osiągnięta w terminie ze względu na przynajmniej jedną z następujących przyczyn:
1) możliwości techniczne,
2) byłoby to ekonomicznie nieuzasadnione działanie,
3) warunki naturalne.
3. Przedłużenie terminu, o którym mowa w ust. 2, jest ograniczone do maksymalnie dwóch kolejnych uaktualnień planu gospodarowania wodami w dorzeczu, z wyjątkiem przypadków, w których warunki naturalne uniemożliwiają osiągnięcie celów w tym okresie; w takiej sytuacji stosuje się odpowiednio przepis us
t. 1.4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do jednolitych części wód znajdujących się w obszarach chronionych."
4) Art. 119 ust. 3 (art. 1 pkt 81 noweli) stanowi, że Rada Ministrów zatwierdza i ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" plany, o których mowa w art. 113 ust. 1 pkt 2 i 5, sporządzane i aktualizowane przez Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej. Niezrozumiałe wydaje się zatwierdzanie przez Radę Ministrów i ogłaszanie w "Monitorze Polskim" planu korzystania z wód zlewni (art. 113 ust. 1 pkt 5) - dokumentu ustalanego w drodze aktu prawa miejscowego przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki morskiej. Na podstawie treści art. 119 ustawy w dotychczasowym brzmieniu należy wnosić, że chodzi o zatwierdzenie i ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza (art. 113 ust. 1 pkt 1a)
- w art. 1 w pkt 81, w art. 119 w ust. 3 wyrazy "art. 113 ust. 1 pkt 2 i 5" zastępuje się wyrazami " art. 113 ust. 1 pkt 1a i 2"
5) Zgodnie z art. 127 ust. 8 ustawy (art. 1 pkt 87 lit. e noweli) w postępowaniu o wydanie pozwolenia wodnoprawnego nie stosuje się art. 31 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem art. 33 ustawy - Prawo ochrony środowiska. Przepis ten jest nieprecyzyjny, ponieważ nie wiadomo, czy chodzi dopuszczenie do postępowania administracyjnego organizacji, o których mowa w art. 33 ustawy - Prawo ochrony środowiska, czy też o ich wyłączenie. Jeśli zamierzeniem ustawodawcy było ich dopuszczenie, z jednoczesnym wyłączeniem stosowania art. 31 Kpa, konieczne jest wprowadzenie odpowiedniej poprawki
- w art. 1 w pkt 87 w lit. e, ust. 8 otrzymuje brzmienie:
"8. W postępowaniu o wydanie pozwolenia wodnoprawnego stosuje się art. 33 ustawy - Prawo ochrony środowiska."
6) W art. 1 w pkt 90 w lit. a, w pkt 2 po wyrazach "w przypadku" dodaje się wyrazy "wniosku o wydanie".
7) W art. 8 w pkt 2, w pkt 9 - 11 skreśla się wyrazy "rozumie się przez to".
8) W myśl art. 11 ustawy, pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód inne niż określone w art. 205 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, wydane na okres dłuższy niż 20 lat, wygasają po upływie 20 lat od dnia, w którym decyzje stały się ostateczne. Przepis ten nie precyzuje, czy termin wygaśnięcia pozwoleń należy liczyć od dnia, w który stały się ostateczne decyzje o wydaniu pozwoleń czy też decyzje stwierdzające wygaśnięcie pozwoleń, o których mowa w art. 205 ust. 1.
9) Art. 21 ustawy zawiera przepis przejściowy czasowo utrzymujący w mocy akty wykonawcze wydane na podstawie zmienianych upoważnień. W katalogu przepisów upoważniających nie wskazano jednak art. 13 ust. 9. art. 110 ust. 9 i art. 132 ust. 10 - również nowelizowanych niniejszą ustawą
- w art. 21 dwukrotnie użyte wyrazy "art. 3 ust. 3, art. 45 ust. 1 pkt 3, art. 111 ust. 2 oraz art. 12" zastępuje się wyrazami "art. 3 ust. 3, art. 13 ust. 9, art. 45 ust. 1 pkt 3, art. 110 ust. 9, art. 111 ust.
2, art. 121 oraz art. 132 ust. 10".Oprac. Maciej Telec