Opinia do ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej

Warszawa, dnia 21 grudnia 2004 r.

KANCELARIA SENATU

BIURO LEGISLACYJNE

Opinia do ustawy

o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej

Nowelizacja uchwalona przez Sejm w dniu 16 grudnia 2004 r., oparta na projekcie rządowym, wprowadza m. in. następujące zmiany do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej:

ujęcie opakowania wielomateriałowego jako opakowania z materiału dominującego w jego składzie, co oznacza zwolnienie przedsiębiorców z obowiązku rozdzielania tych opakowań na poszczególne składniki w ramach recyklingu;

objęcie przepisami ustawy od dnia 1 stycznia 2006 r. przedsiębiorców wprowadzających na terytorium kraju materiały reklamy komercyjnej oraz akumulatory niklowo - żelazowe i inne akumulatory elektryczne, co oznacza m. in. obowiązek uiszczania przez nich opłaty produktowej;

uściślenie, w jakich sytuacjach może nastąpić samodzielne realizowanie obowiązku zapewnienia odzysku odpadów opakowaniowych i poużytkowych;

zwolnienie od wnoszenia opłaty produktowej, której roczna wartość nie przekracza 50 zł;

zwiększenie przychodów z opłat produktowych przekazywanych do budżetu samorządu województwa do 2% wpływów z tych opłat;

wprowadzenie dodatkowych terminów na przekazywanie środków z opłaty produktowej do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i następnie do gmin.

Uwagi do ustawy:

1) w art. 1 w pkt 2 w lit. e proponuję następujące uściślenie definicji przedsiębiorcy:

w art. 1 w pkt 2 w lit. e, pkt 9b otrzymuje brzmienie:

"9b) przedsiębiorcach - rozumie się przez to także przedsiębiorców wprowadzających na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia na potrzeby własne,";

Przyjęta definicja jest nieprecyzyjna i wprowadza odstępstwa od terminologii stosowanej w ustawie;

2) w art. 1 w pkt 5 w lit. a, w ust. 1a niejasne jest określenie "odpady opakowaniowe lub poużytkowe odpowiedniego rodzaju", wydaje się, że w kontekście ust. 1a wyrazy "odpowiedniego rodzaju" są zbędne, a nawet wprowadzają w błąd sugerując, iż są jakieś szczególne odpady wytworzone przez przedsiębiorcę, które może on we własnym zakresie poddać odzyskowi lub recyklingowi.

Propozycja poprawki:

w art. 1 w pkt 5, w ust. 1a skreśla się wyrazy "odpowiedniego rodzaju";

Ponadto proponuję przeniesienie do tego przepisu z art. 11 ust. 9 wyrazów "zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach". Będzie to oznaczało, że tylko poddanie odzyskowi lub recyklingowi zgodne z ustawą o odpadach uzasadnia samodzielne realizowanie tego obowiązku. Z drugiej zaś strony wydaje się, że wystarczającą przesłanką dla ustalenia masy lub ilości odpadów na podstawie ewidencji prowadzonej przez przedsiębiorcę jest samodzielne realizowanie przez niego obowiązku poddawania odpadów odzyskowi lub recyklingowi, tym bardziej, że ustawa nie mówi na jakiej podstawie będzie dokonywane to ustalenie w sytuacji działania niezgodnego z przepisami o odpadach.

Propozycja poprawek:

w art. 1 w pkt 5, w ust. 1a po wyrazach "odzyskowi lub recyklingowi" dodaje się wyrazy ", zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach,";

w art. 1 w pkt 7, w art. 11 w ust. 9 skreśla się wyrazy "zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o odpadach";

3) w art. 1 w pkt 5 w lit. a, treść przepisu ust. 1b zawiera skrót myślowy - odpady mają być takiego samego rodzaju i w tej samej ilości jak wprowadzone na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach. Proponuję rozważenie następującego brzmienia ust. 1b:

"1b. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1a, może obowiązek, o którym mowa w art. 3 ust. 1, realizować także poprzez poddanie odzyskowi lub recyklingowi odpadów, zebranych poprzez zorganizowaną przez siebie sieć ich selektywnego zbierania, takiego samego rodzaju i w takiej samej ilości jak powstałe z wprowadzonych przez siebie na terytorium kraju produktów lub produktów w opakowaniach.";

4) w art. 1 w pkt 8 należy dodać zmianę art. 12 ust. 3 polegającą na zastąpieniu wyrazów "akumulatory ołowiowe (kwasowe)" wyrazami "akumulatory kwasowo - ołowiowe";

5) należy zauważyć, iż z dniem 1 stycznia 2005 r. na podstawie obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 10 sierpnia 2004 r. maksymalne stawki opłat produktowych na rok 2005 wzrosną w porównaniu z opłatami za rok 2004 o wskaźnik inflacji.. Nowelizacja pozostawia te opłaty na poziomie z 2004 r., stąd z dniem jej wejścia w życie pojawi się sprzeczność pomiędzy obwieszczeniem stanowiącym realizację art. 14 ust. 3 ustawy a jej art. 14 ust. 1, co w efekcie należałoby rozumieć jako zamrożenie stawek maksymalnych na 2005 rok na poziomie z roku bieżącego. W praktyce nie musi to mieć znaczenia, gdyż konkretne stawki na dany rok zależą od treści rozporządzenia dotyczącego szczegółowych stawek opłat produktowych, które w tej chwili nie osiągnęły poziomu maksymalnego. Dla jasności stanu prawnego proponuję korektę stawek w art. 14 ust. 1, tak aby były one zgodne ze stawkami ogłoszonymi przez Ministra Środowiska na rok 2005;

6) w art. 1 w pkt 10, w ust. 1 pkt 2 i 3, w wyniku przenumerowania pozycji załącznika nr 2, odnoszą się odpowiednio do akumulatorów niklowo - kadmowych i niklowo - żelazowych oraz innych elektrycznych wielkogabarytowych (pkt 2) i małogabarytowych (pkt 3), brak jest natomiast maksymalnej stawki opłaty produktowej dla ogniw i baterii galwanicznych; proponuję w ust. 1 w pkt 2 zastąpienie wyrazów "poz. 2" wyrazami '"poz 2 i 3" oraz w pkt 3 zastąpienie wyrazów "poz. 3" wyrazami "poz. 4" , ewentualnie wpisanie nowej stawki opłaty dla akumulatorów małogabarytowych;

7) w art. 1 w pkt 16, w art. 30 w ust. 1 z przyczyny analogicznej jak w uwadze poprzedniej należy wyrazy "poz. 2 i 3" zastąpić wyrazami "poz. 2 - 4" w celu uwzględnienia w odesłaniu ogniw i baterii galwanicznych;

8) w art. 1 należy dodać pkt 17a zawierający zmianę do art. 35 ust. 4 w celu uwzględnienia nowej i dodatkowej daty przekazywania gminom przez wojewódzkie fundusze środków z opłat produktowych za opakowania. Zgodnie z nowelizowanym art. 29 ust. 3 wojewódzkie fundusze przekazują te środki gminom do dnia 30 czerwca i do dnia 15 grudnia roku następującego po roku, którego dotyczy opłata (dotychczas był to dzień 31 maja), stąd informacja o nich nie mogłaby być przekazana ministrowi i Narodowemu Funduszowi do dnia 30 czerwca.

opracowała Aleksandra Skorupka