KANCELARIA SENATU
BIURO LEGISLACYJNE

Nowelizacja uzupełnia przepisy ustawy w zakresie gospodarki nieruchomościami w granicach portów i przystani morskich, uściśla zasady prywatyzacji wydzielonych z podmiotów zarządzających spółek świadczących usługi portowe oraz wprowadza zwolnienie z podatku od nieruchomości gruntów znajdujących się w posiadaniu podmiotów zarządzających, przeznaczonych na cele inwestycyjne.

Ustawa znosi m.in. pojęcie nieruchomości gruntowej zastępując je określeniem "nieruchomość", rozszerza regulację dotyczącą postępowania o wyrażenie zgody na obrót nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego albo podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską położonymi w granicach portów i przystani morskich, nakłada na podmioty zarządzające portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej posiadające udziały lub akcje w spółkach działających w sferze eksploatacji obowiązek ich zbycia w trybie publicznym w terminie do dnia 31 grudnia 2005 r.

1. Art. 4 ust. 1, ust. 2, ust. 3 i ust. 5 (art. 1 pkt 4 noweli) oraz art. 4a ust. 1 i 2 (art. 1 pkt 5 noweli) ustanawiające prawo pierwokupu przy sprzedaży oraz pierwszeństwa przy oddaniu w użytkowanie wieczyste i przeniesieniu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonych w granicach portów lub przystani morskich, posługują się określeniem "podmiot zarządzający portem", podczas gdy ustawa dotyczy podmiotów zarządzających portami lub przystaniami morskimi. Jeżeli zamierzeniem ustawodawcy nie było ograniczenie praw, o których mowa w stosunku do podmiotów zarządzających przystaniami morskimi, wymienione przepisy wymagają doprecyzowania.
   Propozycja poprawki:
   "w art. 1 w pkt 4, w art. 4 w ust. 1, ust. 2, ust. 3 w zdaniu pierwszym i ust. 5 oraz w art. 1 w pkt 5, w art. 4a w ust. 1 i 2 po wyrazie "portem" dodaje się wyrazy "lub przystanią morską".
2. Zgodnie z art. 4 ust. 2 (art. 1 pkt 4 noweli), w przypadku nieskorzystania z prawa pierwokupu przy sprzedaży albo pierwszeństwa przy oddaniu w użytkowanie wieczyste i przeniesieniu prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonych w granicach portów lub przystani morskich przez podmiot zarządzający portem, prawo to przysługuje Skarbowi Państwa. Nie wiadomo natomiast co się stanie, gdy z prawa pierwokupu nie skorzysta również Skarb Państwa. Przedstawiona poniżej propozycja poprawki zmierza do tego, aby w opisanej sytuacji prawo pierwokupu przysługiwało gminie.
   Propozycja poprawki:
   "w art. 1 w pkt 4, w art. 4 w ust. 3 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie: " W przypadku niepowołania podmiotu zarządzającego portem albo nieskorzystania z prawa pierwokupu przez Skarb Państwa prawo to przysługuje gminie.".
3. Art. 4 ust. 3 (art. 1 pkt 4 noweli) wskazuje gminę jako podmiot, któremu przysługuje prawo pierwokupu w przypadku niepowołania podmiotu zarządzającego portem. Przepis ten należy doprecyzować poprzez wskazanie właściwości gminy mogącej skorzystać z prawa pierwokupu.
   Propozycja poprawki:
   "w art. 1 w pkt 4, w art. 4 w ust. 3 w zdaniu pierwszym po wyrazie "gminie" dodaje się wyrazy "właściwej ze względu na położenie nieruchomości".
4. Zgodnie z art. 4 ustawy, zwolnienie od podatku od nieruchomości w stosunku do gruntów znajdujących się w posiadaniu podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską w dniu wejścia w życie ustawy, stosuje się nie dłużej niż przez okres 5 lat. Ponieważ w myśl art. 7, przepis art. 4 wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2006 r. a sama ustawa uzyska moc obowiązującą od dnia 1 stycznia 2005 r., mogą się pojawić wątpliwości jak interpretować dyspozycję art. 4. Wydaje się ponadto, że skoro art. 4 wejdzie w życie 1 stycznia 2006 r., nie może się w swojej treści odwoływać do terminu o rok wcześniejszego.
   Propozycja poprawki:
   "w art. 4 wyrazy "wejścia w życie ustawy" zastępuje się wyrazami "1 stycznia 2006 r.".
5. Art. 4 ustawy budzi także wątpliwości w zakresie pięcioletniego okresu stosowania zwolnienia podatkowego w stosunku do gruntów wskazanych w przepisie. Wydaje się, że przepis ten należy doprecyzować poprzez wskazanie daty, od której biegnie okres 5 lat.
   Propozycja poprawki:
   "w art. 4 po wyrazach "przez okres 5 lat" dodaje się wyrazy "począwszy od dnia 1 stycznia 2006 r.".
6. Zgodnie z art. 5 ust. 3, zbycie udziałów lub akcji należących do podmiotów zarządzających portami lub przystaniami morskimi w spółkach działających w sferze eksploatacji wymaga ogłoszenia zaproszenia do pisemnego przetargu lub zaproszenia do negocjacji. Art. 5 w ust. 5 wskazuje niezbędną treść ogłoszenia zaproszenia do negocjacji. W katalogu tym zabrakło jednak jakichkolwiek wymagań wobec uczestników negocjacji lub kryteriów ich wyboru, branych następnie pod uwagę przez zbywającego udziały lub akcje podczas negocjacji.