Druk nr 1014 A

18 lipca 2005 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

V KADENCJA

SPRAWOZDANIE

KOMISJI OBRONY NARODOWEJ I BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO

o uchwalonej przez Sejm w dniu 1 lipca 2005 r.

ustawie o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej

Marszałek Senatu dnia 4 lipca 2005 r. skierował ustawę do Komisji.

Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 lipca 2005 r.

- Komisja wnosi:

Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.

Przewodniczący Komisji

Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego

(-) Wiesław Pietrzak

p r o j e k t

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia

w sprawie ustawy o zmianie ustawy

o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 1 lipca 2005 r. ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w tytule ustawy po wyrazie "Polskiej" dodaje się wyrazy "oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej";

2)

w art. 1 w pkt 7 przed lit. a dodaje się lit. ... w brzmieniu:

"...) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Do poboru mogą się stawić również ochotnicy, którzy ukończyli osiemnaście lat życia.";

3)

w art. 1 pkt 14 otrzymuje brzmienie:

"14) w art. 39:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Odroczenia zasadniczej służby wojskowej udziela się poborowemu na jego udokumentowany wniosek ze względu na:

    1. wybór na posła - na czas pełnienia mandatu;

    2. kandydowanie do Sejmu - na czas trwania kampanii wyborczej;

    3. konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny wspólnie z nim zamieszkałym, który nie ukończył szesnastego roku życia lub został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji albo który ukończył siedemdziesiąty piąty rok życia, jeżeli nie ma innego pełnoletniego członka rodziny bliższego lub równego stopniem pokrewieństwa obowiązanego do sprawowania tej opieki, albo ze względu na obowiązek sprawowania opieki wynikającej z prawomocnego orzeczenia sądu - na czas sprawowania tej opieki, z zastrzeżeniem ust. 4;

    4. pobieranie nauki w szkole wyższej, jeżeli jest on studentem - na czas pobierania tej nauki;

    5. pobieranie nauki w zakładzie kształcenia nauczycieli - na czas pobierania tej nauki;

    6. pobieranie nauki w szkole ponadgimnazjalnej, a do dnia 31 sierpnia 2008 r. także w szkole ponadpodstawowej - na czas pobierania tej nauki;

    7. kształcenie w celu zdobycia kwalifikacji przydatnych w wojsku na podstawie umowy zawartej z wojskowym komendantem uzupełnień, o której mowa w art. 132a ust. 3, albo skierowania określonego w art. 132b ust. 2 - na czas tego kształcenia.",

b) uchyla się ust. 2a,

c) ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

"3. Odroczenia zasadniczej służby wojskowej można udzielić również ze względu na ważne sprawy osobiste lub rodzinne poborowego, a w szczególności związane z zaistnieniem trudnej sytuacji osobistej lub rodzinnej, które nie upoważniają do udzielenia poborowemu odroczenia z tytułu sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny albo z powodu konieczności załatwienia spraw związanych z prowadzeniem przez poborowego przedsiębiorstwa, gospodarstwa rolnego albo innej działalności gospodarczej.

4. Odroczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, udziela się nie więcej niż trzy razy, każdorazowo na czas określony we wniosku, nie dłuższy jednak niż dwanaście miesięcy.",

d) ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. Skreślenie z listy studentów, słuchaczy lub uczniów albo wydalenie ze szkoły wyższej, zakładu kształcenia nauczycieli lub szkoły ponadgimnazjalnej, a do dnia 31 sierpnia 2008 r. także szkoły ponadpodstawowej, a także niewywiązywanie się poborowego z umowy, o której mowa w art. 132a ust. 3, lub z obowiązku określonego w skierowaniu wskazanym w art. 132b ust. 2, powodują utratę udzielonego odroczenia zasadniczej służby wojskowej z tytułu pobierania nauki.",";

4)

w art. 1 w pkt 18 wyrazy "ust. 1 i 1a" zastępuje się wyrazami "ust. 1, 1a i 2" oraz dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. Odmowa udzielenia odroczenia lub udzielenie odroczenia w treści innej niż żądanie poborowego, określone w jego wniosku o udzielenie tego odroczenia, a także udzielanie odroczeń, o których mowa w art. 39 ust. 3, następuje w drodze decyzji administracyjnej, którą doręcza się poborowemu na piśmie wraz z uzasadnieniem.";

5)

w art. 1 w pkt 20 po wyrazach "w art. 45" dodaje się dwukropek pozostałą treść oznacza się, jako lit. a oraz dodaje się lit. b w brzmieniu:

"b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Wojskowy komendant uzupełnień na wniosek poborowego udziela mu informacji o przewidywanym terminie powołania go do odbycia zasadniczej służby wojskowej.";";

6)

w art. 1 pkt 21 otrzymuje brzmienie:

"21) art. 46 otrzymuje brzmienie:

"Art. 46. 1. Poborowych niepowołanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej w ciągu osiemnastu miesięcy od dnia stawienia się do poboru albo od dnia zgłoszenia się do wojskowego komendanta uzupełnień w celu uregulowania stosunku do powszechnego obowiązku obrony w przypadku, o którym mowa w art. 34, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu tego okresu, z zastrzeżeniem art. 93 ust. 2a i art. 93e.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do poborowych, którzy:

    1. nie mogli być powołani do odbycia zasadniczej służby wojskowej w okresie, o którym mowa w ust. 1, z powodu odroczenia tej służby albo złożenia wniosku o przeznaczenie do odbycia służby zastępczej;

    2. z przyczyn niezależnych od organów wojskowych nie mogli być powołani do odbycia zasadniczej służby wojskowej w terminie określonym w ust. 2 ze względu na:

    1. odbywanie kary pozbawienia wolności,

    2. orzeczenie środka karnego pozbawienia praw publicznych,

    3. czasowe przebywanie za granicą,

    4. niespełnienie wojskowego obowiązku meldunkowego,

    5. niestawienie się na wezwanie organów wojskowych w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku obrony lub niepoddanie się badaniom lekarskim lub psychologicznym;

    1. zostali uznani za czasowo niezdolnych do czynnej służby wojskowej;

    2. zostali uznani za niezdolnych do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju;

    3. spełnili obowiązek służby wojskowej w innym kraju, którego równocześnie byli lub są obywatelami.

3. Poborowych niepowołanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej z powodu:

    1. odroczenia tej służby, z zastrzeżeniem ust. 4, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu upływu osiemnastu miesięcy następujących po dniu uchylenia lub wygaśnięcia decyzji o  odroczeniu zasadniczej służby wojskowej albo powzięcia wiadomości przez wojskowego komendanta uzupełnień o tym wygaśnięciu, a  jeżeli odroczenie zostało udzielone ze względu na pobieranie nauki, w  przypadku skreślenia z  listy uczniów lub studentów albo wydalenia ze szkoły wyższej, zakładu kształcenia nauczycieli, szkoły ponadgimnazjalnej, a  do dnia 31 sierpnia 2008 r. także szkoły ponadpodstawowej, po dniu otrzymania zawiadomienia przez wojskowego komendanta uzupełnień o tym skreśleniu lub wydaleniu;

    2. złożenia wniosku o przeznaczenie do odbycia służby zastępczej, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu upływu trzydziestu sześciu miesięcy, a w przypadku absolwentów szkół wyższych osiemnastu miesięcy, następujących po dniu przeznaczenia do służby zastępczej, jeżeli poborowy nie został skierowany do odbycia tej służby, albo w  ostatnim dniu upływu okresu osiemnastu miesięcy następującego po dniu uchylenia przeznaczenia do służby zastępczej;

    3. odbywania kary pozbawienia wolności lub orzeczenia środka karnego pozbawienia praw publicznych, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu upływu osiemnastu miesięcy następujących po dniu otrzymania zawiadomienia przez wojskowego komendanta uzupełnień o odbyciu kary lub zakończenia obowiązywania środka karnego;

    4. czasowego przebywania za granicą albo niespełnienia wojskowego obowiązku meldunkowego, niestawienia się na wezwanie organów wojskowych w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku obrony lub niepoddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu upływu osiemnastu miesięcy następujących po dniu otrzymania zawiadomienia przez wojskowego komendanta uzupełnień o powrocie z zagranicy albo spełnienia wojskowego obowiązku meldunkowego, obowiązku stawienia się na wezwanie organów wojskowych w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku obrony lub poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym;

    5. uznania za czasowo niezdolnych do czynnej służby wojskowej, przenosi się do rezerwy w ostatnim dniu upływu osiemnastu miesięcy następujących po dniu, w którym orzeczenie komisji lekarskiej stwierdzającej zdolność do czynnej służby wojskowej stało się ostateczne;

    6. uznania za niezdolnych do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, przenosi się do rezerwy z dniem uprawomocnienia się orzeczenia komisji lekarskiej;

    7. spełnienia obowiązku służby wojskowej w innym kraju, którego równocześnie byli lub są obywatelami, przenosi się do rezerwy z dniem otrzymania udokumentowanego zawiadomienia przez wojskowego komendanta uzupełnień o spełnieniu obowiązku służby wojskowej w innym kraju.

4. Poborowych nie powołanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej z powodu odroczenia tej służby, o którym mowa w art. 39 ust. 1 pkt 3, przenosi się do rezerwy po uchyleniu lub wygaśnięciu decyzji przyznającej po raz trzeci to odroczenie.

5. Poborowych, wobec których przeprowadzone postępowanie kwalifikacyjne do służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu zakończyło się pozytywną oceną predyspozycji do służby i które zamierza się przyjąć do służby w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu, wojskowy komendant uzupełnień, na wniosek kierownika jednostki organizacyjnej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu właściwej w sprawach kadr, przenosi do rezerwy.

6. Poborowych niepowołanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej lub przeszkolenia wojskowego przenosi do rezerwy wojskowy komendant uzupełnień.

7. Minister Obrony Narodowej może zarządzić, w drodze rozporządzenia, przeniesienie określonej części poborowych, w tym również absolwentów szkół wyższych, do rezerwy, przed upływem okresu, w którym podlegają powołaniu do odbycia służby wojskowej, uwzględniając potrzeby Sił Zbrojnych dotyczące uzupełnień. Rozporządzenie w szczególności powinno określić grupę lub grupy poborowych podlegających przeniesieniu do rezerwy oraz termin tego przeniesienia.";";

7)

w art. 1 po pkt 26 dodaje się pkt 26a i 26b w brzmieniu:

"26a) w art. 83 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Do odbycia zasadniczej służby wojskowej określonej w art. 82 ust. 1 powołuje się również mężczyzn uznanych za zdolnych do służby wojskowej, którzy ukończyli osiemnaście lat życia i zgłosili się ochotniczo do tej służby.";

26b) art. 87 otrzymuje brzmienie:

"Art. 87. 1. Żołnierza, który odbył zasadniczą służbę wojskową, dowódca jednostki wojskowej przenosi do rezerwy.

2. Przed odbyciem zasadniczej służby wojskowej dowódca jednostki wojskowej zwalnia żołnierza z tej służby w razie:

    1. uznania go ze względu na stan zdrowia za czasowo niezdolnego do czynnej służby wojskowej lub niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju albo za trwale i całkowicie niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny;

    2. konieczności sprawowania przez niego bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny; przepis art. 39 ust. 1 pkt 3 stosuje się odpowiednio;

    3. wybrania go do Sejmu;

    4. zarządzenia w stosunku do niego wykonania kary pozbawienia wolności, w tym również kary zastępczej.

3. Po ustaniu przyczyn zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej, określonych w ust. 2, wojskowy komendant uzupełnień powołuje żołnierza do odbycia pozostałego okresu tej służby, jeżeli nie zachodzą okoliczności uzasadniające udzielenie odroczenia z innego tytułu, albo przenosi go do rezerwy w  ostatnim dniu upływu trzech miesięcy następujących po dniu, w  którym ustały przyczyny lub okoliczności wyłączające możliwość tego powołania.

4. Odroczenia, o którym mowa w ust. 3, wojskowy komendant uzupełnień udziela w przypadkach, o których mowa w art. 39 ust. 1 pkt 1-6.

5. Przeniesienie do rezerwy żołnierza zwolnionego przed odbyciem zasadniczej służby wojskowej, w przypadku uznania tego żołnierza za niezdolnego do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, należy do dowódcy jednostki wojskowej i następuje z dniem jego zwolnienia z tej służby.

6. Minister Obrony Narodowej może, w drodze decyzji administracyjnej, na udokumentowany wniosek żołnierza uzasadniony szczególnie ważnymi względami osobistymi lub rodzinnymi, złożony drogą służbową, zwolnić go z czynnej służby wojskowej przed odbyciem zasadniczej służby wojskowej i przenieść do rezerwy, jeżeli nie stoją temu na przeszkodzie potrzeby uzupełnieniowe Sił Zbrojnych.";";

8)

w art. 1 pkt 27 otrzymuje brzmienie:

"27) w art. 87a:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Żołnierza, który odbył nadterminową zasadniczą służbę wojskową, dowódca jednostki wojskowej zwalnia z tej służby i, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, przenosi do rezerwy.",

b) w ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) prawomocnego orzeczenia kary dyscyplinarnej usunięcia z nadterminowej zasadniczej służby wojskowej;",

c) w ust. 3 uchyla się pkt 3,

d) uchyla się ust. 4;";

9)

w art. 1 po pkt 28 dodaje się pkt 28a i 28b w brzmieniu:

"28a) w art. 90 ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:

"2. Przeniesienie do rezerwy żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej przedterminowo należy do wojskowego komendanta uzupełnień i następuje z upływem ustawowego czasu trwania tej służby, liczonego od dnia rozpoczęcia jej odbywania.

3. Przed przeniesieniem do rezerwy żołnierze zwolnieni z zasadniczej służby wojskowej przedterminowo mogą być w każdym czasie wezwani przez dowódcę jednostki wojskowej lub wojskowego komendanta uzupełnień do dalszego jej odbywania.";

28b) w art. 90a pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) szczegółowy sposób postępowania w zakresie zwalniania żołnierzy z zasadniczej służby wojskowej przed jej odbyciem i żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej przed upływem okresu, na który zgłosili się oni do tej służby, a także przenoszenia do rezerwy tych żołnierzy, ustalając terminy, w  których następuje zwolnienie ze służby i przeniesienie do rezerwy, uwzględniając w nich okres przewidziany na rozliczenie się żołnierza z jednostką wojskową;";";

 

10)

w art. 1 pkt 29 otrzymuje brzmienie:

"29) w art. 93:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Poborowych powołuje się do odbycia przeszkolenia wojskowego nie później niż w ciągu dwunastu miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia przez wojskowego komendanta uzupełnień o tym, że stali się oni absolwentami szkół wyższych.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. W ostatnim dniu upływu okresu, o którym mowa w ust. 2, poborowych niepowołanych do odbycia przeszkolenia wojskowego przenosi się do rezerwy, o ile nie zostaną oni wcześniej przeniesieni do rezerwy na podstawie art. 46.",

c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Wojskowy komendant uzupełnień odracza absolwentowi szkoły wyższej, na jego wniosek, przeszkolenie wojskowe również wtedy, gdy bezpośrednio po ukończeniu studiów podjął on naukę na studiach doktoranckich prowadzonych w systemie studiów dziennych. W takim przypadku poborowego powołuje się do odbycia przeszkolenia wojskowego nie później niż w ciągu dwunastu miesięcy od dnia uchylenia lub wygaśnięcia decyzji o odroczeniu. Przepis art. 42 stosuje się odpowiednio.";";

11)

w art. 1 po pkt 30 dodaje się pkt 30a i 30b w brzmieniu:

"30a) art. 93e otrzymuje brzmienie:

"Art. 93e. 1. Studentów, którzy odbyli i zdali egzamin z przysposobienia obronnego studentów, o którym mowa w art. 166a ust. 1, oraz złożyli wnioski o powołanie ich na przeszkolenie wojskowe odbywane w czasie studiów, ale nie zostali powołani do odbycia tego przeszkolenia w terminie do dnia, w którym stali się absolwentami szkół wyższych, przenosi się do rezerwy z dniem, w którym stali się tymi absolwentami, o ile nie zostaną oni wcześniej przeniesieni do rezerwy na podstawie art. 46.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do poborowych przeznaczonych do odbycia przeszkolenia wojskowego w czasie studiów, którzy:

    1. nie mogli być powołani do odbycia tego przeszkolenia z powodu niespełnienia wojskowego obowiązku meldunkowego, niestawienia się na wezwanie organów wojskowych w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku obrony lub niepoddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym;

    2. nie przyjęli karty powołania do odbycia tego przeszkolenia;

    3. nie stawili się do odbycia tego przeszkolenia w miejscu i terminie określonym w karcie powołania.

3. Poborowi, o których mowa w ust. 2, którzy staną się absolwentami szkół wyższych, podlegają obowiązkowi odbycia przeszkolenia wojskowego na zasadach ogólnych.";

30b) w art. 94 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Żołnierzy, którzy odbyli przeszkolenie wojskowe, oraz studentów, którzy odbyli zajęcia wojskowe określone w art. 95 ust. 1, przenosi do rezerwy odpowiednio dowódca jednostki wojskowej lub wojskowy komendant uzupełnień.";";

 

12)

po art. 1 dodaje się art. 1a w brzmieniu:

"Art. 1a. W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o służbie zastępczej (Dz. U. Nr 223, poz. 2217) w art. 33 uchyla się ust. 4.";

 

13)

po art. 3 dodaje się art. 3a w brzmieniu:

"Art. 3a. 1. Poborowym, którzy w dniu wejścia w życie art. 1 pkt 21 niniejszej ustawy lub w ciągu sześciu miesięcy po tym dniu podlegaliby przeniesieniu do rezerwy na podstawie art. 46 ustawy, o której mowa w art. 1, termin tego przeniesienia przedłuża się z mocy prawa o okres dwunastu miesięcy.

2. W okresie, o którym mowa w ust. 1, poborowi podlegają obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej na zasadach ogólnych.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie mają zastosowania do poborowych uznanych za niezdolnych do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju.";

 

14)

art. 5 otrzymuje brzmienie:

"Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów art. 1 pkt 14, pkt 20 lit. b, pkt 21, pkt 26b, pkt 27 lit. a i d, pkt 28a, pkt 28b, pkt 29 lit. a i c, pkt 30a i pkt 30b, art. 1a i 3a, które wchodzą w życie z dniem 3 stycznia 2006 r.".