Druk nr 271 S

21 listopada 2002 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

V KADENCJA

SPRAWOZDANIE

KOMISJI USTAWODAWSTWA I PRAWORZĄDNOŚCI

oraz

KOMISJI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ

o projekcie uchwały w sprawie zwiększania sprawności administracji publicznej (druk nr 271)

Marszałek Senatu w dniu 14 listopada 2002 r. - zgodnie z art. 79 ust. 1 Regulaminu Senatu - skierował do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej projekt uchwały w sprawie zwiększania sprawności administracji publicznej w celu rozpatrzenia go w pierwszym czytaniu.

Komisje, na wspólnym posiedzeniu w dniu 21 listopada 2002 r. - zgodnie z art. 80 ust. 2 Regulaminu Senatu - po rozpatrzeniu projektu w pierwszym czytaniu - wprowadziły poprawki do przedstawionego przez wnioskodawców projektu uchwały i wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego, załączonego projektu uchwały w sprawie zwiększania sprawności administracji publicznej.

Przewodnicząca Komisji

Przewodniczący Komisji

Ustawodawstwa i Praworządności

Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej

(-) Teresa Liszcz

(-) Zbyszko Piwoński

p r o j e k t

UCHWAŁA

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia

w sprawie zwiększania sprawności administracji publicznej

Senat Rzeczypospolitej Polskiej

- biorąc pod uwagę konieczność działania całej administracji publicznej w interesie państwa,

- pamiętając o konieczności takiego ukształtowania administracji publicznej, aby była kompetentna, przyjazna obywatelom i oszczędna,

- uwzględniając fakt, że jednym z warunków sprawności państwa jest właściwy podział zadań pomiędzy samorząd terytorialny i terenową administrację rządową, wykluczający spory kompetencyjne,

zwraca się do Rady Ministrów o dokonanie oceny obecnego stanu administracji publicznej i jej zaprezentowanie Sejmowi oraz Senatowi.

1. Zdaniem Izby następujące sfery zagadnień zasługują na szczególnie dokładne zbadanie:

    1. wzajemne relacje pomiędzy terenową administrację rządową i samorządową,

    2. podział kompetencji i zadań pomiędzy gminy, powiaty i samorządowe województwa,

    3. organizacyjne podporządkowanie struktur, wykonujących zadania publiczne (osób prawnych i innych jednostek) gminom, powiatom i województwom oraz organom administracji rządowej,

    4. tworzenie i funkcjonowanie służby cywilnej.

2. W ocenie Senatu postulowana analiza pozwoli określić zmiany, jakie powinny być wprowadzone w obecnej strukturze administracji publicznej, aby osiągnąć zasadnicze cele wprowadzanych reform, w szczególności pełniejszą realizację zasady pomocniczości, koncentrację podstawowych funkcji na poziomie gminy, wzrost użyteczności administracji publicznej dla obywateli i dla gospodarki państwa, prosty i logiczny podział kompetencji.

3. W ocenie Izby aktualne pozostają wnioski sformułowane w uchwale Senatu
z 11 stycznia 2001 r. w sprawie oceny nowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa, o konieczności wspierania inicjatyw zmierzających do:

    1. racjonalizacji podziału terytorialnego kraju na powiaty,

    2. wyrównania poziomów zamożności i rozwoju poszczególnych obszarów kraju,

    3. efektywniejszego wykorzystywania środków publicznych,

    4. rozwiązań ustawowych uwzględniających szczególny charakter obszarów metropolitarnych.

4. Pilnych działań wymagają również:

    1. uchwalenie ustaw tworzących przejrzysty i stabilny system finansowania zadań publicznych, wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

    2. stworzenie prawnych i finansowych warunków pozwalających jednostkom samorządu terytorialnego na prowadzenie własnej polityki regionalnej,

    3. powołanie odpowiednika służby cywilnej w administracji samorządowej.

      4. 5. Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do wszystkich zainteresowanych, a zwłaszcza władz publicznych o współdziałanie w celu:

      1. doprowadzenia do powszechnego identyfikowania się obywateli ze swoim państwem,

      2. kreowania etosu służby publicznej.

6. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym "Monitor Polski".

UZASADNIENIE

Zarówno własne obserwacje członków Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, jak i otrzymywane sygnały z różnych gremiów samorządowych i organów administracji samorządowej i rządowej w terenie, oraz wnioski z odbytej w maju br. konferencji nt. "Sprawne państwo w świetle relacji samorząd terytorialny a administracja rządowa w terenie", skłoniły Komisję do zaproponowania odbycia w Senacie debaty na ten temat i przyjęcia stosownej uchwały.

Idea restytucji samorządu terytorialnego zrodziła się w Senacie RP i przyjęte w 1990 r. ustawy ustrojowe, powołujące do życia samorządy gmin i miast, zasługują na wysokie uznanie, co całkowicie potwierdziła praktyka.

Odmienną ocenę należy odnieść do rozwiązań prawnych z roku 1998, w wyniku których powołano do życia dwa kolejne ogniwa samorządu terytorialnego: powiat i województwo, dokonując jednocześnie rozdziału funkcji na szczeblu wojewódzkim, na rządowe i samorządowe. Te właśnie regulacje ustawowe wymagają wnikliwej oceny i dokonania odpowiednich zmian, co zawarte zostało w projekcie uchwały.

Uchwała ta stanowi również swoisty apel skierowany do wszystkich władz publicznych o kreowanie w społeczeństwie, a zwłaszcza wśród młodzieży, właściwego stosunku do Państwa i służby publicznej na jego rzecz.