U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 29 marca 2000 r.

w sprawie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 2 marca 2000 r. ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

  1. w art. 1 w ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
    "7) prawomocnie ukaranych za wykroczenia,";
  2. w art. 4 w ust. 1 w pkt 3 wyraz "administracyjnych" zastępuje się wyrazem ", postanowień";
  3. w art. 6 w pkt 5 wyrazy ", w związku z prowadzonym postępowaniem," zastępuje się wyrazami "i Trybunałowi Konstytucyjnemu, w związku z prowadzonymi postępowaniami,";
  4. w art. 6 pkt 9 otrzymuje brzmienie:
    "9) organom administracji rządowej, organom samorządu terytorialnego oraz innym organom wykonującym zadania publiczne, w przypadkach kiedy jest to uzasadnione potrzebą wykonania nałożonych na nie zdań, określonych w ustawie,";
  5. w art. 6 w pkt 10 wyrazy " lub korzystania z pełni praw publicznych" zastępuje się wyrazami ", korzystania z pełni praw publicznych a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej";
  6. w art. 12 w ust. 1 w pkt 6 po wyrazach "wychowawczo-lecznicze" dodaje się wyrazy "oraz podstawę prawną ich orzeczenia";
  7. w art. 12 w ust. 2 w pkt 12 skreśla się wyraz "kary";
  8. w art. 14 dodaje się ust. 8 w brzmieniu:
    "8. Dane osób określonych w art. 1 ust. 2 pkt 2, 3 oraz 5 usuwa się z Rejestru, jeżeli według nowej ustawy zarzucany im czyn nie jest zabroniony pod groźbą kary.";
  9. w art. 18 w ust. 1 skreśla się wyrazy "sądu" i "sądowych";
  10. w art. 22 wyraz "Rejestr" zastępuje się wyrazami "Biuro informacyjne";
  11. w art. 22 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
    "2. W sprawach o wykroczenia biuro informacyjne informuje właściwy sąd o ponownym prawomocnym skazaniu za wykroczenie osoby, wobec której warunkowo zawieszono wykonanie kary aresztu.";
  12. w art. 25 wyrazy "karze grzywny," zastępuje się wyrazami "grzywnie, karze";
  13. po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu:
    "Art. 28a. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 133, poz. 883 oraz z 2000 r. Nr 12, poz. 136) w art. 43 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
    "2) przetwarzanych przez właściwe organy dla pot
    rzeb postępowania sądowego oraz na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Karnym,".";
  14. w art. 29 w ust. 1 i 2 po wyrazach "likwiduje się" dodaje się wyrazy ", o ile nie podlegają archiwizacji na podstawie odrębnych przepisów".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


UZASADNIENIE

Rozpatrując uchwaloną na posiedzeniu w dniu 2 marca 2000 r. ustawę o Krajowym Rejestrze Karnym Senat przyjął 14 poprawek.

Część z nich nie zmieniła rozstrzygnięć merytorycznych zawartych w rozwiązaniach sejmowych. Doprecyzowała jedynie niektóre przepisy bądź dostosowała przyjętą w ustawie terminologię do regulacji już istniejących.

Do takich należą poprawki ujęte w pkt 2 i 10 uchwały Senatu, dotyczące zadań Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego oraz poprawki nr 7 i 12, dostosowujące terminologię kary grzywny do przyjętej w Kodeksie karnym wykonawczym (vide art. 51 i następne Kkw)

Kilka przyjętych zmian ma charakter uzupełniający i eliminujący dostrzeżone luki prawne.

I tak, poprawka ujęta w pkt 6 uchwały Senatu, dotycząca art. 12 ust.1 pkt  6 ustawy, obejmująca obowiązkiem rejestracji również podstawę prawną orzeczenia określonych środków odpowiedzialności karnej, uzasadniona jest tym, że podstawa ta nie musi być tożsama z kwalifikacją prawną czynu zabronionego, o której mowa w art. 12 ust 1 pkt 5 ustawy.

Poprawka nr 8, dodająca w art. 14 dodatkowy przepis ust. 8, stwarza podstawę do usunięcia z Rejestru danych osób, co do których nie odnosi się instytucja zatarcia skazania. Dotyczy to orzeczeń, które nie mają charakteru skazania ani ukarania a podlegają rejestracji, zgodnie z przepisem art. 1 ust. 2 pkt 2, 3 oraz 5, tj w przypadkach warunkowego umorzenia postępowania, umorzenia postępowania na podstawie amnestii czy umorzenia postępowania z równoczesnym orzeczeniem środków zabezpieczających.

Natomiast poprawka zawarta w pkt 9 uchwały Senatu, dotycząca art. 18 ustawy, wypełnia lukę w zakresie konstytucyjnych uprawnień do żądania sprostowania oraz usunięcia z rejestru danych sprzecznych z treścią orzeczenia lub nieodpowiadającym zapisom w dokumentach źródłowych. Przepis dotychczasowy zawierał podstawę sprostowania danych wprowadzonych do Rejestru jedynie na podstawie orzeczenia sądu bądź akt sądowych. Rejestracji podlegają jednak również dane pochodzące od innych organów, tj. organu wykonującego orzeczenie bądź prokuratora (vide art. 11 ust. 3).

W poprawce nr 12, polegającej na dodaniu w art. 22 przepisu ust. 2, Senat rozciągnął, wynikający z ust. 1, obowiązek informowania właściwego sądu w przypadku ponownego ukarania za wykroczenie osoby, wobec której warunkowo zawieszono wykonanie kary aresztu za inne wykroczenie. Informacja ta jest niezbędna, bowiem w takiej sytuacji sąd ma obowiązek zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary aresztu za inne wykroczenie.

W dodanym przepisie art. 28a Senat pragnął wyeliminować niespójność rozwiązań prawnych w zakresie obowiązku rejestracji zbiorów danych osobowych, który spoczywa na administratorze danych osobowych. W odniesieniu do Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego, obowiązek ten, wynikający z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 29 października 1997 r. o ochronie danych osobowych, wydaje się zbędnym formalizmem. Administratorzy danych osobowych, dotyczących tych samych podmiotów, na mocy wskazanego przepisu są z obowiązku tego zwolnieni. Przepis ten nie obejmuje jednak Krajowego Rejestru Karnego, bowiem zgodnie z art. 6 ustawy gromadzi on dane nie tylko dla potrzeb postępowania sądowego.

Uzupełnienie, którego dokonał Senat w przepisach art. 29, podyktowane zostało potrzebą wyeliminowania jakichkolwiek wątpliwości, co do obowiązywania przepisów dotyczących archiwizacji, w odniesieniu do dokumentów i akt osobowych nie podlegających przejęciu przez Krajowy Rejestr Karny a zgromadzonych w dotychczas prowadzonych rejestrach. Uzupełnienie to wydaje się konieczne z uwagi na zawartą w zmienianych przepisach dyspozycję likwidacji danych, które nie będą przejęte.

Największy ciężar merytoryczny zawierają zmiany zaproponowane przez Senat do art. 6  ustawy, dotyczące zakresu podmiotowego i przedmiotowego rozwiązań dotyczących udostępniania danych z Rejestru (poprawki nr 3, 4 i 5) oraz zmiana w art. 1, dotycząca zakresu gromadzonych w Rejestrze danych (poprawka nr 1).

Oceniając zakres podmiotów uprawnionych do korzystania z informacji zgromadzonych w Rejestrze, Senat dostrzegł zasadność zrównania uprawnień w tym zakresie Trybunału Konstytucyjnego z uprawnieniami Trybunału Stanu (poprawka zawarta w pkt 3 uchwały Senatu). Potrzeba taka, zdaniem Senatu, uzasadniona jest kompetencją Trybunału Konstytucyjnego w zakresie orzekania w sprawach zgodności z Konstytucją działalności partii politycznych.

Rozszerzeniu zakresu podmiotów, którym powinny być udostępniane dane z Rejestru służy również poprawka zawarta w pkt 4 uchwały Senatu. W przyjętym przez Sejm w art. 6 ust. 9 zakresie, obejmującym organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego, nie mieści się szereg organów administracji publicznej oraz innych organów władzy publicznej, realizujących zadania publiczne. Przykładowo wskazać można na Państwową Komisję Wyborczą, Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, Najwyższą Izbę Kontroli, organy ustawowego samorządu zawodowego, jak Naczelna Izba Lekarska, Krajowa Izba Radców Prawnych czy organy administracji sądowej, jak Krajowa Rada Sądownictwa. Organy te realizują zadania publiczne i z tych względów umożliwienie im dostępu do danych gromadzonych w Rejestrze Senat uznał za konieczne.

Ingerencja Senatu w przepis art. 6 pkt 10 ma na celu umożliwienie pracodawcy korzystania ze zbioru danych w rejestrze w szerszym zakresie, niż mogłaby wskazywać literalna wykładnia tej normy. Zaproponowane brzmienie pozostaje w korelacji z terminologią środków karnych, związanych ze sferą zatrudnienia, określonych w przepisie art. 39 ust. 2 Kodeksu karnego.

Zmieniając przepis art. 1 ust. 2 pkt 7 Senat miał na względzie potrzeby wymiaru sprawiedliwości w zakresie orzekania. Rejestr powinien uwidaczniać stan naruszeń prawa nie tylko w skali przestępstw i wykroczeń karanych aresztem ale wszelkich, nawet drobnych wykroczeń. W postępowaniu karnym informacja o notorycznym naruszaniu prawa winna być przesłanką oceny sprawcy i tym samym rzutować na rodzaj i dolegliwość wymierzanej kary.