U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 4 lutego 2000 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela

oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 stycznia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 1, w art. 1 w ust. 2 w zdaniu wstępnym po wyrazie "również" dodaje się wyrazy ", w zakresie określonym ustawą";

2)

w art. 1 w pkt 1, w art. 1 w ust. 2 w pkt 5 po wyrazie "wychowawców" dodaje się przecinek;

3)

w art. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) w art. 2 w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "art. 50 i";";

4)

w art. 1 w pkt 2 w lit. b) średnik na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. c) w brzmieniu:

"c) w pkt 5 wyrazy "z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
(Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153)" zastępuje się wyrazami ", o której mow
a w art. 1 ust. 1 pkt 1";";

5)

w art. 1 w pkt 3 skreśla się wyrazy "w art. 4 w ust. 1,";

6)

w art. 1 w pkt 3 kropkę na końcu zastępuje się średnikiem;

7)

w art. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) art. 6 otrzymuje brzmienie:

"Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego. Nauczyciel obowiązany jest kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.";";

8)

w art. 1 w pkt 6 w lit. a), w ust. 1 kropkę po pkt 4 zastępuje się przecinkiem oraz dodaje się pkt 5 w brzmieniu:

"5) rady rodziców.";

9)

w art. 1 w pkt 6 w lit. a), ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Dyrektor szkoły jest obowiązany dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące, od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem terminu określonego w ust. 1.";

10)

w art. 1 w pkt 6 lit. d) otrzymuje brzmienie:

"d) w ust. 7 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Przy ocenie pracy dyrektora przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.",";

11)

w art. 1 w pkt 6 w lit. g), w ust. 13 wyrazy "na wniosek nauczyciela" zastępuje się wyrazami "na jego wniosek";

12)

w art. 1 w pkt 8:

  1. w zdaniu wstępnym po wyrazach "w art. 9" dodaje się dwukropek i pozostałą treść oznacza się jako lit. b),
  2. dodaje się lit. a) w brzmieniu:

"a) w ust. 2 wyraz "wypadki" zastępuje się wyrazem "przypadki",";

13)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9a w ust. 3 wyraz "pięcioletnim" zastępuje się wyrazem "trzyletnim";

14)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9b w ust. 3 wyrazy "i czerwcu" zastępuje się wyrazami ", czerwcu i lipcu";

15)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9b w ust. 4 w pkt 4 wyrazy "art. 9e ust. 1-3" zastępuje się wyrazami "art. 9e ust. 3";

16)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9b w ust. 5 wyraz "ani" zastępuje się wyrazem "oraz";

17)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9c w ust. 9 po wyrazie "Od" dodaje się wyraz "negatywnej";

18)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9d:

  1. skreśla się ust. 4,
  2. w ust. 5 wyrazy "kontraktowy i mianowany mogą" zastępuje się wyrazem "może";

19)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9f w ust. 2 wyrazy "bezpośrednio po" zastępuje się wyrazami "nie później niż 3 miesiące po";

20)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9g w ust. 3 w pkt 3 wyraz "dwaj" zastępuje się wyrazem "trzej";

21)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9g ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Na wniosek nauczyciela w pracach komisji może brać udział w charakterze obserwatora przedstawiciel związku zawodowego wskazany we wniosku.";

22)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9g w ust. 12 po wyrazach "do spraw oświaty i wychowania" dodaje się wyrazy "w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego";

23)

w art. 1 w pkt 9, w art. 9g w ust. 12 wyraz "mieć" zastępuje się wyrazem "posiadać";

24)

w art. 1 w pkt 10, w art. 10 w ust. 5 skreśla się pkt 1;

25)

w art. 1 w pkt 10, w art. 10 w ust. 7 wyrazy "z nauczycielem kontraktowym lub" zastępuje się przecinkiem;

26)

w art. 1 w pkt 13:

a) po wyrazach "w art. 15" dodaje się dwukropek i pozostałą treść oznacza się jako
lit. a),

b) dodaje się lit. b) w brzmieniu:

"b) po wyrazie "Ojczyzny" dodaje się wyrazy ", tradycji narodowych",",

c) dodaje się lit. c) w brzmieniu:

"c) skreśla się wyrazy ", zgodnie z zasadami humanizmu, sprawiedliwości społecznej i wolności sumienia",",

d) dodaje się lit. d) w brzmieniu:

"d) na końcu dodaje się zdanie w brzmieniu: "Ślubowanie może być złożone z dodaniem słów: "Tak mi dopomóż Bóg".";";

27)

w art. 1 w pkt 15 w lit. a) po wyrazie "stanowisk" dodaje się kropkę;

28)

w art. 1 w pkt 17:

  1. w zdaniu wstępnym po wyrazach "w art. 20" dodaje się dwukropek i pozostałą treść oznacza się jako lit. a),
  2. dodaje się lit. b) w brzmieniu:

"b) dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. W razie złożenia przez nauczyciela wniosku o przeniesienie w stan nieczynny, ust. 3 stosuje się odpowiednio.";";

29)

w art. 1 w pkt 19 w lit. c), pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) w razie nieusprawiedliwionego niezgłoszenia się nauczyciela na badanie okresowe lub kontrolne, z końcem miesiąca, w którym dyrektor otrzymał o tym informację, z zastrzeżeniem ust. 5,";

30)

w art. 1 w pkt 19 w lit. d) wyraz "mianowanego" zastępuje się wyrazami "zatrudnionego na podstawie mianowania" oraz skreśla się wyrazy "lub kontrolne";

31)

w art. 1 w pkt 23, w art. 30 w ust. 2 wyrazy "wymiaru zajęć obowiązkowych" zastępuje się wyrazami "realizowanego wymiaru zajęć";

32)

w art. 1 w pkt 23, w art. 30 w ust. 3 wyrazy "na podstawie art. 5 pkt 1 lit. a) i art. 6 ust. 1 pkt 2" zastępuje się wyrazami ", o których mowa w art. 5 pkt 1 lit. a)";

33)

w art. 1 w pkt 23, w art. 30 w ust. 7 wyrazy "w przepisach ustawy" zastępuje się wyrazami "w ustawie";

34)

w art. 1 w pkt 23, w art. 30 w ust. 9 po wyrazie "szkół" dodaje się wyrazy ", a także odpowiednią strukturę kadry, zapewniającą właściwą jakość nauczania";

35)

w art. 1 w pkt 23, w art. 30 w ust. 11 wyrazy "dla pracowników państwowej sfery budżetowej, o których mowa w ust. 3" zastępuje się wyrazami "w art. 8 ustawy, o której mowa w ust. 3";

36)

w art. 1 w pkt 26 w lit. b) skreśla się wyrazy "będącego warunkiem uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, mianowanego lub dyplomowanego";

37)

w art. 1 w pkt 29 w lit. a), w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "w ust. 3 lub 4a" zastępuje się wyrazami "w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7";

38)

w art. 1 w pkt 29 w lit. b) po wyrazach "Dyrektor szkoły" dodaje się wyrazy ", po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej,";

39)

w art. 1 w pkt 29 w lit. e) wyrazy "lub 4a oraz na zasadach określonych przez organ prowadzący szkołę w trybie ust. 7" zastępuje się wyrazami "lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7";

40)

w art. 1 w pkt 29 w lit. f) przecinek na końcu zastępuje się średnikiem i skreśla się
lit. g);

41)

w art. 1 w pkt 56, w art. 91a w ust. 1 w pkt 2 wyrazy "i 86-90" zastępuje się wyrazami ", 86-88 i 90";

42)

w art. 1 w pkt 57 w lit. a), w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "w szkole, o której mowa" zastępuje się wyrazami "w szkołach, o których mowa";

43)

w art. 7 w ust. 2 wyrazy "lub kuratora oświaty" zastępuje się wyrazami ", kuratora oświaty lub równorzędnej";

44)

w art. 10 w ust. 6 po wyrazach "akt nadania wydaje" dodaje się wyraz "odpowiednio" oraz po wyrazie "wychowania" dodaje się wyrazy "lub minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2000 r. Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm w dniu 22 stycznia 2000 r. ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zadecydował o wprowadzeniu do niej 45 poprawek. Spośród tych zmian wiele ma charakter merytoryczny i wymaga omówienia.

Pierwsza z zaproponowanych przez Senat poprawek zaznacza, że w stosunku do podmiotów wskazanych w art. 1 ust. 2 ustawa nie jest stosowana w całości tylko w ograniczonym, określonym ustawą zakresie.

Ważną zmianą jest doprecyzowanie przez Senat (w poprawce nr 7) treści art. 6 określającego obowiązki i zadania stojące przed nauczycielem oraz cele, które winien on realizować w procesie kształcenia i wychowania ucznia. Ze zmianą tą wiąże się zawarta w poprawce nr 26 propozycja odpowiedniego przekształcenia treści roty ślubowania, które składa nauczyciel przy nadawaniu stopnia nauczyciela mianowanego. Senat uznał za wskazane przyznać nauczycielom, tak jak innym osobom spełniającym społecznie doniosłe funkcje, możliwość dodania po złożeniu ślubowania słów "Tak mi dopomóż Bóg".

Dostrzegając wagę współpracy szkoły i rodziców w wychowaniu dzieci i młodzieży oraz rosnące zainteresowanie rodziców życiem szkoły, Senat poprawką nr 8, włączył radę rodziców do grupy podmiotów uprawnionych do występowania z wnioskiem o dokonanie oceny pracy nauczyciela.

Proponując poprawkę nr 13 Senat stał na stanowisku, że już trzyletni okres pracy w szkole wyższej powinien uprawniać nauczyciela akademickiego do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego w przypadku podjęcia przez niego pracy w szkole.

Wydłużając czas pracy komisji kwalifikacyjnych i egzaminacyjnych o miesiąc lipiec, Senat, w poprawce nr 14, pragnął umożliwić dokonanie oceny nauczyciela w tym samym roku, w którym odbywał on staż oraz dać nauczycielowi możliwość rozpoczęcia nowego roku szkolnego z nowym stopniem awansu zawodowego.

Do najistotniejszych zmian należy niewątpliwie poprawka nr 18, w której Senat ustala dla nauczycieli stażystów identyczne zasady przerywania stażu i jego kontynuacji, jak te, które ustawa zapewnia nauczycielom kontraktowym i mianowanym. Proponując tę zmianę Senat pragnął przede wszystkim zapewnić godziwą pozycję zawodową tym młodym nauczycielkom, które w czasie odbywania stażu zostały matkami i okoliczność ta niewątpliwie stałaby na przeszkodzie ich awansowi zawodowemu, gdyż przepis ustawy w dotychczasowym brzmieniu nakazuje w przypadku przerwania stażu przez nauczyciela stażystę odbyć staż ponownie w pełnym wymiarze.

Ważną zmianą jest poprawka nr 19 w której Senat precyzuje, że okres przerwy w zatrudnieniu, który umożliwia zaliczenie okresu stażu odbytego w poprzednim miejscu pracy do wymaganego ustawą okresu stażu, to okres trzech miesięcy. Dotychczasowe określenie mogłoby, zdaniem Senatu, stać się przyczyną podejmowania w tej kwestii decyzji o charakterze uznaniowym.

Wprowadzając poprawkę oznaczoną nr 21 Senat pragnął nadać ocenie nauczyciela charakter ściśle merytoryczny, nie uzależniony od innej działalności nauczyciela, toteż Senat dokonał przeniesienia przedstawiciela związków zawodowych z pozycji podmiotu uczestniczącego w merytorycznej ocenie nauczyciela, na pozycję obserwatora prac komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej.

Kolejną z ważnych poprawek uchwalonych przez Senat jest poprawka nr 24. Senat nie uznał za konieczny, wprowadzonego ustawą wymogu posiadania obywatelstwa polskiego przez osobę kandydującą do zatrudnienia na podstawie mianowania. Senat podejmując decyzję w tej kwestii kierował się dwoma argumentami. Po pierwsze, wymóg ten uniemożliwia zatrudnienie w Polsce Polakom nie posiadającym obywatelstwa polskiego, po drugie przepis w dotychczasowym brzmieniu umożliwia zatrudnienie na podstawie mianowania obywatelom państw Unii Europejskiej, podczas gdy polscy nauczyciele odpowiedniego uprawnienia nie będą posiadali aż do dnia uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii.

Bardzo istotną dla Senatu jest zmiana zawarta w poprawce nr 34. Senat proponuje w niej nałożenie na ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, obowiązku określenia takich standardów zatrudnienia nauczycieli, które zapewnią szkołom właściwą jakość nauczania. Propozycja ta wynika z pojawiającej się obawy, że organy prowadzące szkoły kierując się chęcią zaoszczędzenia środków finansowych mogą nie wykazywać chęci zatrudniania wyżej kwalifikowanych, a co za tym idzie lepiej wynagradzanych kadr.

Pozostałe zmiany zaproponowane przez Senat mają na celu usunięcie usterek redakcyjnych bądź doprecyzowanie zapisów ustawy.