U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 15 stycznia 2000 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 16 grudnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
1) w art. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) w art. 33 po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:

"§ 2a. Sąd wymierza grzywnę obok kary pozbawienia wolności wymienionej w art. 32 pkt 3, jeżeli sprawca czynu określonego
w art. 202 działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść majątkową osiągnął.";";

2) w art. 1 w pkt 2 w lit b), w § 4 skreśla się wyrazy "lub wspólnie z innymi osobami";

3) w art. 1 skreśla się pkt 4;

4) w art. 1 w pkt 5, art. 202 otrzymuje brzmienie:

"Art. 202. §1. Kto rozpowszechnia treści pornograficzne, w szczególności
w formie pism, druków lub wizerunków,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Karze określonej w § 1 podlega, kto w celu rozpowszechniania takie treści, w szczególności w formie pism, druków lub wizerunków, produkuje, sprowadza, przechowuje, przenosi, przesyła lub przewozi.

§ 3. Kto małoletniemu prezentuje treści pornograficzne lub udostępnia mu przedmioty mające taki charakter,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 4. Jeżeli czyn określony w § 1 lub 2 dotyczy treści pornograficznych z udziałem małoletniego, związanych z użyciem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, sprawca

podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 5.".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


Uzasadnienie

W dniu 15 stycznia 2000 r. Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm w dniu
16 grudnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny zadecydował o wprowadzeniu czterech poprawek.

W pracach nad ustawą, za szczególnie niebezpieczne Senat uznał tworzenie się
w naszym kraju obok rynku obrotu treściami pornograficznymi, sfery działalności gospodarczej nakierowanej na osiąganie zysku z produkcji materiałów pornograficznych. Ukierunkowaniu orzecznictwa na stosowanie kar szczególnie efektywnych w walce z tego rodzaju przestępczością, bo godzących w osiągnięte z przestępstwa korzyści materialne ma służyć poprawka pierwsza wniesiona do art. 33 Kodeks
u karnego.

Do najistotniejszych zmian należy poprawka do art. 1 pkt 2, zmieniająca § 4
w art. 197. Senat uznał, że brak jest logicznego uzasadnienia do wyodrębniania szczególnych postaci przestępstwa zgwałcenia, ze względu na udział w nim jednego (§ 1 lub 2), dwóch (§3) albo trzech i więcej sprawców (§ 4). W związku z tym Senat dokonał przekształcenia
i uporządkowania przepisów dotyczących kwalifikowanych form zgwałcenia, w wyniku którego zgwałcenie zbiorowe (2 i więcej sprawców) pozostanie występkiem i
granice sankcji wyniosą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, zaś zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem będzie zbrodnią, a granice sankcji wyniosą od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. U podstaw takiego rozstrzygnięcia leżało przekonanie Senatu o zdecydowanie większej społecznej szkodliwości czynów dokonywanych ze szczególnym okrucieństwem.

Senat usunął z ustawy przestępstwo polegające na dopuszczania się obcowania płciowego lub innej czynności seksualnej w obecności małoletniego albo publicznie mając na uwadze dwie okoliczności. Po pierwsze w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Najwyższego znalazła się szeroko ujęta wykładnia pojęcia "innych czynności seksualnych" (orzeczenie nr I KZP 17/99, OSNKW 1999/7-8/37 ). Wykładnia ta w powiązaniu z dyspozycją normy zawartej w art. 200a penalizuje znaczną ilość zachowań nie noszących cech kryminalnych czy patologicznych. Ponadto w opinii Senatu część normy wyrażonej w art. 200a pokrywa się
z zakresem dyspozycji przepisu art. 140 Kodeksu wykroczeń.

Senat stojąc na straży przyrodzonej godności człowieka i wyrażonym w preambule Konstytucji RP odwołaniu się do kultury zakorzenionej w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartości uznał za konieczne wprowadzenie przedłożonej w uchwale zmiany do art. 202 Kodeksu karnego. Zdaniem Senatu niezbędne jest przywrócenie zakazu rozpowszechniania, produkcji, sprowadzania, przewożenia, przenoszenia, przesyłania oraz przechowywania wszelkich treści pornograficznych wyrażonych w każdej formie,
w szczególności zaś w formie pism,
druków lub wizerunków, albowiem pornografia nosi cechy wysokiej szkodliwości społecznej, godzi w dobro rodziny, jest źródłem patologii
i kryminalnych zachowań. Należy dodać, że Senat złagodził sankcję karną za rozpowszechnianie tzw. "twardej" pornografii
wyrażając w ten sposób przekonanie, że sankcje karne za poszczególne przestępstwa muszą tworzyć w całym Kodeksie karnym zwarty system, oparty na hierarchii wartości dóbr chronionych prawem.