U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 16 grudnia 1999 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 3 grudnia 1999 r. ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

  1. w art. 1 w pkt 1, w ust. 2a wyrazy "oraz instytucji kultury" zastępuje się wyrazami ", instytucji kultury oraz jednostek organizacyjnych zajmujących się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii";
  2. w art. 1 w pkt 1, w ust. 2b i 2c skreśla się wyrazy "i kształcenia";
  3. w art. 1 w pkt 1, w ust. 2b po wyrazach "w roku 2005" dodaje się wyrazy "oraz w latach następnych";
  4. w art. 1 w pkt 1, w ust. 2d wyrazy "stanu w roku ubiegłym" zastępuje się wyrazami "stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego";
  5. w art. 1 w pkt 1, w ust. 2e wyrazy "głównym statutowym celem jest opieka nad osobami niepełnosprawnymi, rehabilitacja lecznicza i społeczna lub edukacja osób niepełnosprawnych" zastępuje się wyrazami "wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi";
  6. w art. 1 w pkt 1:
    a) w zdaniu wstępnym wyrazy "ust. 2a-2f" zastępuje się wyrazami "ust. 2a-2g",
    b) ust. 2f otrzymuje brzmienie:
    "2f. Pracodawcy osiągający wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, o których mowa w ust. 2, 2a i 2b oraz jednostki organizacyjne, o których mowa w ust. 2e, składają Zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych informacje miesięczne i roczne odpowiednio o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, o zatrudnieniu i kształceniu osób niepełnosprawnych lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych według wzoru ustalonego, w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Informacja miesięczna składana jest w terminie do dnia 20 miesiąca następująceg
    o po miesiącu, którego dotyczy informacja, a informacja roczna do 20 stycznia za rok poprzedni.",
    c) po ust. 2f dodaje się ust. 2g w brzmieniu:
    "2g. Pracodawcy, o których mowa w ust. 2a i 2b, nie osiągający wskaźników zatrudnienia osób niepełnosprawnych
    wymienionych w ust. 2a i 2b, dokonują wpłat na zasadach określonych w art. 49.";
  7. w art. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
    "2) art. 65 otrzymuje brzmienie:
    "Art. 65. Obowiązek wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1, dla państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych będących jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi albo gospodarstwami pomocniczymi, powstaje z dniem 1 stycznia 2001 r.".".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


UZASADNIENIE

Senat, uchwalając wraz z poprawkami ustawę z dnia 3 grudnia 1999 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, miał na względzie doprecyzowanie przyjętych przez Sejm rozwiązań w taki sposób, aby prowadziły one do osiągnięcia celu dokonywanych zmian, jakim w założeniu projektodawcy było stworzenie warunków prawnych sprzyjających rozwojowi integracyjnego systemu kształcenia osób niepełnosprawnych. Izba, przyjmując poprawkę do art. 21 ust. 2e ustawy nowelizowanej, uznała, że bardzo trudno będzie określić, czy działalność uzasadniająca zwolnienie z wpłat do Funduszu stanowi główny statutowy cel jednostki będącej podmiotem tego zwolnienia. Ponadto kierowała się argumentem, iż nie każdy przewidziany statutem cel działania jednostki, musi być przez nią realizowany. W związku z tym postanowiła, że zwolnione z wpłat mogą być tylko te jednostki, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad takimi osobami.

Ustawa przewiduje w art. 21 ust. 2f obowiązek dokumentowania przez pracodawców osiągania odpowiednich wskaźników, nie określając, jakiego rodzaju miałyby to być dokumenty, komu składane i w jakich terminach. Nie jest to także uregulowane w art. 49, który dotyczy wpłat, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy nowelizowanej. Poprawka przyjęta przez Senat zmierza do wprowadzenia takiej regulacji do ustawy, zawierając także delegację dla właściwego w tej materii ministra do określenia rozporządzeniem wzorów informacji.

Ponadto Senat postanowił objąć wskaźnikiem zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 2% jednostki organizacyjne zajmujące się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii. Uznanie za pomnik historii następuje na mocy zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Kultury i Sztuki. Zabytków stanowiących pomniki historii jest kilkanaście w przeciwieństwie do instytucji kultury także objętych wskaźnikiem dwuprocentowym. Senat, biorąc pod uwagę wysokie koszty utrzymania zabytków będących pomnikami historii, nie widzi powodów do różnicowania tych podmiotów na gruncie nowelizowanej ustawy.

Izba, w miejsce skreślanego art. 65, postanowiła wprowadzić przepis przejściowy odnoszący się do podmiotów, których w aktualnym stanie prawnym skreślany przepis dotyczy. Są to państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne będące jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi albo gospodarstwami pomocniczymi. Ze względu na skutki dla budżetów tych jednostek (jednostki samorządu terytorialnego przedstawiły projekty budżetów do 15 listopada), uznając jednocześnie potrzebę realizacji ustawy w pierwszej kolejności przez wymienione podmioty, Senat postanowił, że obowiązek dokonywania wpłat do Funduszu dla tych jednostek powstanie z początkiem 2001 r.

Poza tym Senat zlikwidował błędne odesłanie w art. 21 ust. 2b i 2c ustawy nowelizowanej do ust. 1 i 2 art. 21, który to przepis stanowi tylko o wskaźniku zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Wprowadzenie w ustawie nowego wskaźnika podkreślone zostało nadaniem mu nazwy "wskaźnik zatrudnienia i kształcenia osób niepełnosprawnych", utrzymanie jednak nazwy "wskaźnik zatrudnienia" poprzez poprawkę Senatu pozostaje bez wpływu na koncepcję ustawy, bowiem szczegółowy sposób obliczania wskaźnika zatrudnienia dla podmiotów wymienionych w ust. 2b zawarty jest w ust. 2c i wynika z niego, że bierze się pod uwagę liczbę osób uczących się obok zatrudnionych w tych jednostkach.

Pozostałe dwie poprawki usuwają lukę prawną polegającą na nieokreśleniu w noweli wskaźnika zatrudnienia dla szkół, zakładów kształcenia nauczycieli oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych, który będzie obowiązywał po 2005 roku oraz doprecyzowują przepis ust. 2d.