U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 18 czerwca 1999 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o zawodzie lekarza

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 20 maja 1999 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o zawodzie lekarza, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

  1. w art. 1 w pkt 4, w art. 157a w § 1 wyrazy "podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności" zastępuje się wyrazami "podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2";
  2. w art. 2 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
    "1a) w art. 26 w ust. 3 wyraz "Osoby" zastępuje się wyrazami "Dzieci poczęte, osoby";";
  3. w art. 2 skreśla się pkt 2.

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK

Uzasadnienie

Senat, po rozpatrzeniu w dniu 18 czerwca 1999 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o zawodzie lekarza zadecydował o wprowadzeniu do jej tekstu trzech poprawek.

Pierwsza z nich, do art. 1 pkt 4 zmienia w art. 157a w § 1 sankcję wskazaną w tym przepisie. Zdaniem Senatu, określona w tym przepisie sankcja jest zbyt łagodna. Senat zaostrzył karę za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia zagrażający życia dziecka poczętego, mając na uwadze kary wskazane w przepisach za przestępstwa do nich podobne, chociażby w art. 157 § 2 czyli za przestępstwo lekkiego naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia.

W poprawce trzeciej, Senat zadecydował, że konieczne jest wykreślenie z ustawy o zawodzie lekarza art. 26a. Jest to przepis określający warunki dopuszczalności przeprowadzania badań prenatalnych. Senat uznał za niewłaściwe umieszczenie tego przepisu w rozdziale 4 ustawy dotyczącym eksperymentu medycznego.

Mając na względzie opinie ekspertów oraz uchwałę Zgromadzenia Ogólnego PAN z dnia 28 maja 1999 r. Senat zauważa, że nie można badań prenatalnych traktować jako eksperymentu, są one bowiem częścią składową reguł postępowania klinicznego i stanowią osiągnięcie w zakresie profilaktyki chorób.

Senat uznał że wykreślenie w art. 2 pkt 2 (art. 26a) nie stwarza groźby prowadzenia eksperymentów medycznych z udziałem dzieci poczętych i nie oznacza pozbawienia ich w tym względzie ochrony prawnej. Obowiązuje już bowiem ustawa o zawodzie lekarza (patrz argument a contrario do uzasadnienia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego K 26/96 ), która właśnie w rozdziale 4, a w szczególności w art. 26 chroni kobiety ciężarne przed udziałem w każdym eksperymencie badawczym i ogranicza dopuszczalność udziału kobiet ciężarnych i dzieci poczętych w eksperymencie leczniczym.

Wychodząc jednak z założenia, że wskazana w przepisach art. 26 ustawy o zawodzie lekarza, ochrona dzieci poczętych może okazywać się w praktyce niewystarczającą, Senat pragnąc strzec zdrowie i życie tych dzieci, wprowadził poprawkę oznaczoną numerem 2, która rozciąga na dzieci poczęte zakaz ich uczestniczenia w eksperymencie badawczym. Senat stanął na stanowisku, że wprowadzenie tej poprawki niejako kompensuje wykreślenie w art. 2 pkt 2 i z przyczyn merytorycznych uzależnił jej głosowanie od wcześniejszego przyjęcia poprawki oznaczonej numerem 3.