Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 września 1998 r. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1. w art. 6:
   a) w ust. 1 w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "ust. 3 oraz",
   b) skreśla się ust. 3;
2. w art. 6 w ust. 1 w pkt 1 skreśla się wyrazy "z wyłączeniem prokuratorów,";
3. w art. 6 w ust. 1 w pkt 4 skreśla się wyrazy "jeżeli zostały zawarte z jednym zleceniodawcą na czas dłuższy niż 14 dni, a okres przerwy między nimi wynosi mniej niż 60 dni,";
4. w art. 8 w ust. 7 po wyrazach "w zakresie" dodaje się wyrazy "architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki,";
5. w art. 22:
   a) w ust. 3 skreśla się wyrazy "ust. 4 i",
   b) skreśla się ust. 4;
6. w art. 24 w ust. 4 wyrazy "5 lat" zastępuje się wyrazami "10 lat";
7. w art. 49 :
   a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
   "1. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia:
   1) kolejność zaliczania wpłat składek na FUS oraz innych należności, do których poboru jest zobowiązany Zakład, jeżeli płatnik opłaca je i przekazuje niezgodnie z przepisami ustawy,
   2) szczegółowe zasady i tryb postępowania w sprawach rozliczania składek i wypłaconych zasiłków, zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz kolejność zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze z uwzględnieniem pierwszeństwa zaspokojenia należności funduszu emerytalnego.",
   b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
   "4. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do innych należności, do których poboru jest zobowiązany Zakład.";
8. w art. 65 w ust. 3 skreśla się wyrazy "w szczególności na zagranicznych rynkach finansowych,";
9. w art. 68 w pkt 1 lit. f) otrzymuje brzmienie :
   "f) orzekanie przez lekarzy orzeczników ZUS dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych,";
10. w art. 73 w ust. 3 po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
    "3a) powoływanie i odwoływanie kierowników jednostek organizacyjnych Zakładu, ich zastępców oraz głównych księgowych,";
11. w art. 74 w ust. 3 skreśla się pkt 6;
12. w art. 75 w ust. 2 w pkt 1 po wyrazie "działania" dodaje się wyraz "Zarządu";
13. w art. 80 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
    "5) poddania się badaniom lekarskim, a także leczeniu lub rehabilitacji, jeżeli oczekuje się, że leczenie lub rehabilitacja przywróci zdolność do pracy lub spowoduje, że zdolność do pracy zostanie zachowana.";
14. w art. 93 w ust. 4 w pkt 5 skreśla się wyrazy "na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów";
15. w art. 102 wyrazy "pkt 15" zastępuje się wyrazami "pkt 11", wyrazy "pkt 16" zastępuje się wyrazami "pkt 12" oraz oznaczenie pkt 16 zastępuje się oznaczeniem pkt 12;
16. w art. 105 w pkt 5 kropkę na końcu zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
    "6) w art. 169c dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 oraz dodaje się ust. 2 i 3 w brzmieniu:
    "2. Do dnia 30 czerwca 1999 r. nie stosuje się przepisów art. 26 ust. 4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dokonują rozdysponowania pomiędzy Kasy Chorych środków finansowych pochodzących z pobranych składek na ubezpieczenie zdrowotne na podstawie planu finansowego sporządzonego przez Pełnomocnika.
    3. Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazują środki, o których mowa w ust. 2, do właściwej Kasy Chorych nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia wpływu składek na ubezpieczenie zdrowotne.".";
17. w art. 106 w pkt 1, w art. 25 po ust. 6 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
    "7. Różnica między składką na ubezpieczenia społeczne, potrącaną osobie niepełnosprawnej pracującej w zakładach pracy, o których mowa w ust. 2 i 3, a częścią składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzoną do ZUS, pozostaje w tych zakładach pracy.";
18. w art. 106 skreśla się pkt 3;
19. po art. 106 dodaje się art. 106a w brzmieniu:
    "Art. 106a. W ustawie z dnia 18 lipca 1998 r. o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 117, poz. 756) w art. 15 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
    "1a) art. 67, który wchodzi w życie z dniem 10 listopada 1998 r.,";";
20. po art. 118 dodaje się art. 118a w brzmieniu:
    "Art. 118a. W terminie do dnia 31 marca 1999 r. minister właściwy do spraw sprawiedliwości odprowadzi składkę na ubezpieczenie społeczne z tytułu ubezpieczenia prokuratorów należną za 1998 rok.";
21. w art. 127 przed pkt 1 dodaje się nowy pkt ... w brzmieniu:
    "...) art. 106a, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia,";
22. w art. 127 w pkt 4 po wyrazach "art. 22 ust. 1 pkt 4" dodaje się wyrazy "i ust. 2".

Senat wnosząc poprawki do ustawy z dnia 22 września 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, stanął na stanowisku, że aby nowy system był systemem rzeczywiście powszechnym (a takie są założenia reformy), powinien obejmować możliwie pełen zakres podmiotowy - a więc również osoby pełniące tzw. służby mundurowe, zarówno obecnie, jak i te, które podejmą taką służbę po wejściu w życie ustawy (art. 6 ust. 1 i ust. 3) oraz prokuratorów (art. 6 ust. 1 pkt 1). Pełnej realizacji zasady powszechności ma służyć także objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym osób wykonujących pracę na podstawie umów zlecenia - zawartych na czas zarówno krótszy, jak i dłuższy niż 14 dni (art. 6 ust. 1 pkt 4). W stosunku zaś do osób duchownych, zdaniem Senatu, zasada powszechności winna być zastosowana w taki sam sposób, jak do innych kategorii ubezpieczonych - a więc ze stworzeniem możliwości odprowadzania części składki do otwartych funduszy emerytalnych (art. 22 ust. 3 i 4).

Dalsze poprawki odnoszą się do kwestii bardziej szczegółowych - m. in. uzupełnia się przeoczenie zawarte w definicji "twórcy", w której zostały pominięte osoby tworzące w dziedzinie architektury (art. 8 ust. 7)); wydłuża się okres przedawnienia należności z tytułu składek z 5 do 10 lat (art. 24 ust. 4); wyłącza się możliwość lokowania środków Funduszu Rezerwy Demograficznej na zagranicznych rynkach finansowych (art. 65 ust. 3). W zakresie składki na ubezpieczenie wypadkowe Senat uznał za celowe zapewnienie wejścia w życie przepisu różnicującego wysokość składki, łącznie z uregulowaniem mówiącym o zróżnicowaniu składki na ubezpieczenie wypadkowe dokonywanym na podstawie decyzji ZUS-u (art. 127 pkt 4). Izba przyjęła ponadto, jako bardziej prawidłowe, włączenie powoływania i odwoływania kierowników jednostek organizacyjnych ZUS, ich zastępców i głównych księgowych, do zakresu działania Prezesa ZUS aniżeli sytuowanie tego uprawnienia wśród zadań Zarządu ZUS (art. 73 ust. 3 pkt 3a oraz art. 74 ust 3 pkt 6).

Niektóre poprawki mają charakter doprecyzowujący (np. art. 68 pkt 1 lit. f) - kto orzeka o ustalaniu uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych czy poprawka do art. 75 ust. 2 pkt 1, w którym chodzi o regulamin działania Zarządu ZUS, nie zaś o regulamin działania ZUS-u) lub usuwający błędy (art. 102 - oznaczenia w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 106 pkt 3 - usuwa uregulowanie bezprzedmiotowe, ponieważ zmiana w tym zakresie już została dokonana przez przepisy tzw. ustawy "kompetencyjnej", które obowiązują od sierpnia br.).

Niezbędne, zdaniem Senatu, jest także wniesienie poprawki do ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (art. 106 pkt 1), która uściśla uregulowania dotyczące składki na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych i zapobiega powstawaniu nie uzasadnionych roszczeń związanych z różnicą między składką potrącaną a częścią składki odprowadzaną do ZUS.