Uchwała Senatu RP

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 2 lipca 1998 r.

w sprawie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin,

rad powiatów i sejmików województw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 19 czerwca 1998 r. ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1) w art. 8 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Można kandydować tylko do jednego z organów wymienionych w art. 3 ust. 1.";

2) w art. 11 w ust. 2 skreśla się wyraz "administracji";

3) w art. 12 w ust. 1 w pkt 2 skreśla się wyraz "administracji";

4) w art. 17 w ust. 1 po wyrazach "komisarz wyborczy" dodaje się wyrazy "przy współudziale zarządu właściwej jednostki samorządu terytorialnego,";

5) w art. 17 w ust. 1 po wyrazach "zgłoszonych przez" dodaje się wyrazy "zarząd gminy oraz";

6) w art. 17 w ust. 3 wyrazy "wojewódzkiej i powiatowej komisji wyborczej" zastępuje się wyrazami "komisji wyborczej wojewódzkiej, powiatowej oraz komisji wyborczej w mieście na prawach powiatu";

7) w art. 18 w ust. 1 wyrazy " w 21 dniu" zastępuje się wyrazami "w 30 dniu";

8) w art. 18:

a) w ust. 1 wyrazy " , z zastrzeżeniem ust. 2" zastępuje się wyrazami "w ilości nie mniejszej niż połowa składu komisji oraz przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta)",

b) w ust. 2 skreśla się wyrazy " , w tym z urzędu, jako członek, osoba wskazana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy";

9) w art. 19 w ust. 3 po wyrazach "o składzie komisji decyduje" dodaje się wyraz "publiczne";

10) )w art. 20 w ust. 2 wyrazy "bezpłatne zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wszystkich świadczeń jak za czas przepracowany" zastępuje się wyrazami "zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia";

11) w art. 20 w ust. 4 wyraz "określonego" zastępuje się wyrazem "określonej";

12) w art. 21 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wojewódzkich komisarzy wyborczych i ich zastępców.";

13) w art. 23 w ust. 1 po wyrazach "do Sejmu" dodaje się wyrazy "Rzeczypospolitej Polskiej";

14) w art. 24 w ust. 1 wyrazy "Zarządcy nieruchomości komunalnych lub nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa są obowiązani" zastępuje się wyrazami "Jednostki organizacyjne sprawujące trwały zarząd nieruchomości państwowych i komunalnych są obowiązane";

15) w art. 24 w ust. 3 wyrazy " , po porozumieniu, w pomieszczeniach innych podmiotów niż wymienione w ust. 1" zastępuje się wyrazami "w pomieszczeniach innych podmiotów niż wymienione w ust. 1, po uprzednim porozumieniu z zarządzającymi tymi pomieszczeniami";

16) w art. 27 w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74, Nr 58, poz. 261, Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622 oraz z 1997 r. Nr 9, poz. 43, Nr 106, poz. 679, Nr 107, poz. 686, Nr 113, poz. 734 i Nr 123, poz. 775)";

17) w art. 30 w ust. 2 w pkt 1 liczbę "1000" zastępuje się liczbą "500";

18) w art. 40 w ust. 1 wyrazy "między godziną 8 a 20" zastępuje się wyrazami "między godziną 6 a 20";

19) w art. 40 w ust. 2 po wyrazie "rozpoczęcia" dodaje się wyrazy "i zakończenia";

20) w art. 43 w ust. 2 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Mężowie zaufania mogą być też obecni przy czynnościach przekazywania terytorialnej komisji wyborczej protokołu głosowania w obwodzie.";

21) w art. 47 w ust. 1 wyrazy "Zarządzenie takie powinno być natychmiast podane do publicznej wiadomości i przesłane" zastępuje się wyrazami "Uchwała w tej sprawie powinna być natychmiast podana do publicznej wiadomości i przesłana";

22) w art. 47 w ust. 2 po wyrazach "komisja zapieczętowuje" dodaje się wyrazy "i podpisuje";

23) w art. 53 w ust. 2 wyraz "Nieważność" zastępuje się wyrazami "Warunki ważności";

24) w art. 54 w ust. 4, w art. 124 w ust. 5, w art. 154 w ust. 5 oraz w art. 181 w ust. 5 po wyrazach "Protokół podpisują" dodaje się wyrazy "i każdą ze stron parafują";

25) w art. 55 po wyrazach "lokalu wyborczym" dodaje się wyrazy "w miejscu łatwo dostępnym dla wyborców";

26) w art. 58 w ust. 4 wyrazy "art. 100 ust. 2" zastępuje się wyrazami "art. 101 ust. 2";

27) w art. 58 w ust. 5 wyrazy "do radnych stosuje się przepisy o obowiązkach i prawach radnych określonych w ustawach" zastępuje się wyrazami "do osób wybranych stosuje się przepisy o obowiązkach i prawach radnych";

28) w art. 62 w ust. 2 wyrazy "art. 25" zastępuje się wyrazami "art. 26";

29) w art. 65 w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "urzędów administracji rządowej i administracji samorządu terytorialnego" zastępuje się wyrazami "urzędów organów administracji publicznej";

30) w art. 66 w ust. 2 skreśla się wyrazy "agitować na rzecz kandydatów na radnych, a także";

31) art. 67 otrzymuje brzmienie:

"Art. 67. Pełnomocnik komitetu wyborczego może zastrzec, że bez jego uprzedniej zgody nie może być prowadzona agitacja wyborcza polegająca na:

organizowaniu wieców wyborczych kandydatów,

rozpowszechnianiu programów wyborczych kandydatów lub komitetów wyborczych oraz ich materiałów propagandowych o charakterze reklamy rozpowszechnianej dla celów kampanii wyborczej za pomocą środków masowego przekazu, plakatów, broszur i ulotek o masowym nakładzie oraz bezpłatnych infolinii.";

32) w art. 69 wyrazy "Od 7 dnia przez dniem" zastępuje się wyrazami "Od dnia poprzedzającego dzień";

33) w art. 71 w ust. 1 wyrazy "i na ogrodzeniach" zastępuje się wyrazami " , ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych";

34) w art. 76 w ust. 1 wyrazy "regionalne spółki akcyjne "Polskiego Radia"" zastępuje się wyrazami "spółki publicznej radiofonii regionalnej";

35) w art. 77 w ust. 2 po zdaniu drugim dodaje się zdanie w brzmieniu: "Wojewódzki komisarz wyborczy rozpatruje sprawę niezwłocznie i wydaje postanowienie.";

36) po art. 81 dodaje się oznaczenie i tytuł rozdziału w brzmieniu:

"Rozdział 12a

Finansowanie kampanii wyborczej";

37) w art. 83 w ust. 1 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie: "Komitety wyborcze zgłaszające kandydatów nie mogą przyjmować środków finansowych pochodzących:";

38) w art. 83 w ust. 1 pkt 1 - 4 otrzymują brzmienie:

"1) z budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego,

2) od państwowych i komunalnych osób prawnych,

3) od przedsiębiorców z udziałem Skarbu Państwa lub komunalnych osób prawnych,

4) od podmiotów korzystających z dotacji budżetowych,";

39) w art. 83 w ust. 1 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:

"4a) od innych osób prawnych, z wyjątkiem partii politycznych i stowarzyszeń,";

40) w art. 84:

a) w ust. 2 po wyrazie "Pełnomocnik" dodaje się wyraz "finansowy",

b) w ust. 3 po wyrazach "instytucji charytatywnej" dodaje się wyrazy "lub na rzecz Funduszu Wyborczego partii politycznej";

41) w art. 84 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Sprawozdanie finansowe obowiązany do jego sporządzenia składa wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu i właściwemu urzędowi skarbowemu w ciągu 3 miesięcy od dnia wyborów.";

42) po art. 84 dodaje się art. 84a - 84h w brzmieniu:

"Art. 84a. 1. Komitety wyborcze w okresie rozpoczynającym się na 120 dni przed dniem upływu kadencji rady i kończącym się w dniu wyborów mogą pozyskiwać środki na cele kampanii wyborczej oraz dokonywać na te cele wydatków wyłącznie za pośrednictwem pełnomocnika finansowego komitetu wyborczego.

2. Przepisy ust. 1 dotyczą także nabywania składników majątkowych i usług po cenach niższych, niż rynkowe.

3. W przypadku wyborów przeprowadzanych przed upływem kadencji okres, o którym mowa w ust. 1, rozpoczyna się w dniu wejścia w życie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie wyborów, w sprawie wyborów, o których mowa w art. 26.

4. Pełnomocnikiem finansowym nie może być kandydat na radnego.

5. Można być pełnomocnikiem finansowym tylko jednego komitetu wyborczego.

6. Nie można łączyć funkcji pełnomocnika komitetu wyborczego i pełnomocnika finansowego.

Art. 84b. 1. Komitet wyborczy zgłasza swojego pełnomocnika finansowego właściwej komisji wyborczej nie wcześniej niż na 120 dni przed upływem kadencji rady. Do zgłoszenia załącza się dokument, wydany przez komitet wyborczy, stwierdzający ustanowienie pełnomocnika finansowego z podaniem jego nazwiska i imienia, adresu zamieszkania oraz serii i numeru dowodu osobistego lub paszportu.

2. W przypadku wyborów wcześniejszych lub uzupełniających pełnomocnik finansowy może być zgłoszony od dnia zdarzenia, o którym mowa w art. 84a ust. 3.

3. Zmianę pełnomocnika finansowego komitet wyborczy powinien zgłosić właściwej komisji wyborczej w sposób określony w ust.1.

4. Pełnomocnik powinien zgłaszać właściwej komisji wyborczej ustanowienie osób, działających w jego imieniu. Do zgłoszenia załącza się dokument, stwierdzający ustanowienie przedstawiciela, z podaniem jego nazwiska, imienia, zakresu umocowania, adresu zamieszkania oraz serii i numeru dowodu osobistego lub paszportu.

Art. 84c.1. Komitet wyborczy jest obowiązany do posiadania konta bankowego i gromadzenia oraz wydatkowania środków pieniężnych za pośrednictwem tego rachunku.

2. Darowizny pieniężne na rzecz komitetu wyborczego powyżej wartości 500 zł mogą być dokonywane wyłącznie w formie pozwalającej na ustalenie tożsamości darczyńcy.

3. Darowizny na rzecz komitetu wyborczego do wartości 500 zł mogą być dokonane z pominięciem konta bankowego.

4. Pisemne wezwania do składania darowizn na rzecz komitetu wyborczego powinny zawierać nazwę tego komitetu oraz informację, że darowizny mogą być składane wyłącznie za pośrednictwem pełnomocnika finansowego.

Art. 84d. 1. Zakazane jest przekazanie środków finansowych i rzeczowych przez jeden komitet wyborczy innemu komitetowi wyborczemu.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy sytuacji, w której przed dniem zgłoszenia list kandydatów dwa odrębne komitety wyborcze utworzyły koalicję wyborczą i ustanowiły wspólnego pełnomocnika finansowego.

Art. 84e. Minister właściwy do spraw administracji publicznej ustali, w drodze rozporządzenia, zasady dokumentowania darowizn na rzecz komitetów wyborczych i wzory niezbędnych dokumentów, umożliwiając:

rejestrowanie danych osób, składających darowizny o wartości powyżej 500 zł,

wydawanie darczyńcom pokwitowań na ewidencjonowanych drukach.

Art. 84f. 1. Wydatki komitetu wyborczego w czasie kampanii wyborczej nie powinny przekroczyć iloczynu liczby mieszkańców gminy, powiatu lub województwa i liczby kandydatów umieszczonych na liście tego komitetu oraz kwoty jednostkowej ustalonej stosownie do przepisów ust. 2 i 3, podzielonego przez liczbę radnych w wybieranej radzie.

2. Kwoty jednostkowe wynoszą, z zastrzeżeniem ust. 3:

1) 40 groszy dla rad gmin i powiatów,

2) 15 groszy dla sejmików województw w województwach o liczbie mieszkańców do 1499999,

3) 12 groszy dla sejmików województw w województwach o liczbie mieszkańców ponad 1500000.

3. Prezes Rady Ministrów corocznie, w drodze rozporządzenia, waloryzuje kwoty jednostkowe uwzględniając przewidywany w ustawie budżetowej wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

4. Państwowa Komisja Wyborcza publikuje rozliczenie komitetu wyborczego. Publikowana jest lista osób prawnych, które przekazały darowizny na rzecz komitetu wyborczego z zaznaczeniem kwoty każdej darowizny.

5. Publikacja następuje w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w przypadku wyborów do sejmiku województwa i w wojewódzkim dzienniku urzędowym w przypadku wyborów do rad gmin i powiatów.

Art. 84g. 1. Państwowa Komisja Wyborcza, w drodze decyzji administracyjnej, przyjmuje rozliczenie lub zwraca je do poprawy, wskazując uchybienia.

2. Stwierdzając przekroczenie ograniczeń wydatków na kampanię wyborczą, Państwowa Komisja Wyborcza, ustala w drodze decyzji administracyjnej, kwotę równą wysokości przekroczenia, którą komitet wyborczy jest zobowiązany przekazać do budżetu państwa.

3. Do kwot, o których mowa w ust. 2, stosuje się przepisy o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych.

Art. 84h . Przepisy art. 84a-84g nie mają zastosowania do wyborów do rad gmin poniżej 40000 mieszkańców.";

43) w tytule rozdziału 13 wyrazy "System wyborczy" zastępuje się wyrazami "Liczba radnych. System wyborczy.";

44) w rozdziale 13 przed art. 85 dodaje się art. (...) w brzmieniu:

"Art.(...). W skład rady gminy wchodzą radni w liczbie:

piętnastu - w gminach do 4 000 mieszkańców,

siedemnastu - w gminach do 7 000 mieszkańców,

dziewiętnastu - w gminach do 10 000 mieszkańców,

dwudziestu jeden - w gminach do 15000 mieszkańców,

dwudziestu trzech - w gminach do 20 000 mieszkańców,

dwudziestu pięciu - w gminach do 40 000 mieszkańców,

dwudziestu siedmiu - w gminach do 60 000 mieszkańców,

trzydziestu - w gminach do 80 000 mieszkańców,

trzydziestu trzech - w gminach do 100 000 mieszkańców,

trzydziestu sześciu - w gminach do 200 000 mieszkańców,

czterdziestu - w gminach do 300 000 mieszkańców,

czterdziestu pięciu - w gminach do 400 000 mieszkańców,

pięćdziesięciu - w gminach do 500 000 mieszkańców,

pięćdziesięciu pięciu - w gminach do 600 000 mieszkańców,

oraz po pięciu na każde kolejne rozpoczęte 100 000 mieszkańców, nie więcej jednak niż 80 radnych.";

45) w art. 87, art. 88, art. 90 ust. 1 i 2, art. 98 ust. 2 pkt 1 i 2, art. 100 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 117 ust. 1, art. 118 ust. 1, art. 122 ust. 1, art. 123 ust. 1, art. 167 ust. 1, art. 190 ust. 1-3, art. 192 ust. 6 pkt 1 i 2, art. 195 ust. 1 i art. 197 ust. 1 liczbę "20000" zastępuje się liczbą "40000";

46) w art. 88 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. W miastach na prawach powiatu w podziale mandatów, o którym mowa w ust. 1, uczestniczą listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy oddano w skali miasta na prawach powiatu co najmniej 5% ważnie oddanych głosów.";

47) w art. 90 w ust. 1 wyrazy "od 1 do 5 radnych" zastępuje się wyrazami "jednego radnego";

48) w art. 90 w ust. 2 wyrazy "10 radnych" zastępuje się wyrazami "15 radnych";

49) w art. 98 w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "może zawierać najwyżej tyle nazwisk kandydatów, ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu wyborczym" zastępuje się wyrazami "zawiera nazwisko tylko jednego kandydata";

50) w art. 100 w ust. 3 i w art. 101 w ust. 2 wyrazy "numeru ewidencyjnego PESEL" zastępuje się wyrazami "serii i numeru dowodu osobistego albo paszportu";

51) w art. 108 w ust. 1 po wyrazach "komisja wyborcza" dodaje się wyraz "niezwłocznie";

52) w art. 117:

w ust. 1 wyrazy "określonych kandydatów, stawiając znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwisk najwyżej tylu kandydatów, ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu wyborczym" zastępuje się wyrazami "określonego kandydata stawiając znak "x" w kratce z lewej strony obok jego nazwiska",

skreśla się ust. 2 i 3,

w ust. 4 wyrazy "nazwisk więcej kandydatów niż radnych jest wybieranych" zastępuje się wyrazami "nazwiska więcej niż jednego kandydata";

53) w art. 117:

a) w ust. 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

"Nazwiska kandydatów są umieszczone w kolejności alfabetycznej na jednej karcie do głosowania.",

b) skreśla się ust. 2;

54) w art. 119, art. 149 i art. 177 po wyrazie "nazw" dodaje się wyrazy "albo poczynienie innych dopisków";

55) w art. 122:

w ust. 1 wyrazy "za wybranych w danym okręgu wyborczym uważa się tych kandydatów, którzy otrzymali kolejno" zastępuje się wyrazami "za wybranego w danym okręgu wyborczym uważa się tego kandydata, który otrzymał",

ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Jeżeli równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu otrzymało dwóch lub więcej kandydatów, o wyborze rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez przewodniczącego właściwej terytorialnej komisji wyborczej w obecności członków komisji i mężów zaufania.",

skreśla się ust. 3 i 4;

56) w art. 123 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. W okręgach wyborczych w miastach na prawach powiatu podziału mandatów dokonuje się pomiędzy listy kandydatów, o których mowa w art. 88 ust. 2.";

57) w art. 124 w ust. 3 wyrazy "art. 122 ust. 2 i 3" zastępuje się wyrazami "art. 122 ust. 2";

58) w art. 125 po wyrazie "siedzibie" dodaje się wyrazy "w miejscu łatwo dostępnym dla wyborców";

59) w art. 132 wyrazy "dziesięciu na każde kolejne rozpoczęte 40000 mieszkańców" zastępuje się wyrazami "pięciu na każde kolejne rozpoczęte 20000 mieszkańców";

60) art. 133 otrzymuje brzmienie:

"Art. 133. 1. Radni są wybierani w okręgach wyborczych bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów. W każdym okręgu wyborczym wybiera się od 5 do 10 radnych.

2. Na jednego kandydata wyborca może oddać tylko jeden głos.";

61) w art. 133 w ust. 1 wyrazy "od 5 do 10 radnych" zastępuje się wyrazami "od 3 do 10 radnych";

62) w art. 134 :

skreśla się ust. 1,

w ust. 2 skreśla się wyrazy "w okręgu wielomandatowym";

63) w art. 135:

w ust. 1 skreśla się wyrazy "jednomandatowe i wielomandatowe",

skreśla się ust. 2 i 3,

w ust. 4 skreśla się wyraz "wielomandatowym",

w ust. 5 i 6 skreśla się użyty dwukrotnie wyraz "wielomandatowych",

w ust. 9 skreśla się wyrazy "jednomandatowych lub wielomandatowych";

64) w art. 135 w ust. 5 wyrazy "mniej niż 5" zastępuje się wyrazami "mniej niż 3";

65) w art. 136 w ust. 1:

w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "oddzielnie w okręgach jednomandatowych i oddzielnie w okręgach wielomandatowych",

w pkt 1 skreśla się wyraz "wielomandatowym",

skreśla się pkt 2,

w pkt 3 skreśla się wyrazy "jednomandatowych lub wielomandatowych";

66) w art. 140 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Każda zgłoszona kandydatura powinna być poparta podpisami co najmniej 200 wyborców.";

67) w art. 144 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Każdy komitet wyborczy może zgłosić do danego okręgu tylko jedną listę kandydatów.";

68) skreśla się art. 147;

69) w art. 148 w ust. 1 wyrazy "W wyborach radnych w okręgu wielomandatowym" zastępuje się wyrazami "W wyborach do rad powiatów";

70) w art. 148 w ust. 3 wyrazy "art. 113 ust. 2" zastępuje się wyrazami "art. 146";

71) art. 152 skreśla się;

72) w art. 153 w ust. 1 w zdaniu wstępnym wyrazy "art. 133" zastępuje się wyrazami "art. 134 ust. 3";

73) w art. 153 w ust. 1:

w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy "w okręgu wielomandatowym",

w pkt 1 skreśla się wyraz "wielomandatowym;

74) w art. 154 w ust. 3 wyrazy "art. 150 ust. 4" zastępuje się wyrazami "art. 153 ust. 4";

75) w art. 162 :

wyrazy "czterdziestu pięciu" zastępuje się wyrazem "pięćdziesięciu",

wyrazy "pięciu radnych" zastępuje się wyrazem "dziesięciu radnych",

liczbę "500000" zastępuje się liczbą "1000000";

76) art. 163 otrzymuje brzmienie:

"Art. 163. 1. Połowa składu rady jest wybierana w jednomandatowych okręgach wyborczych - bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów, a połowa - w wielomandatowych okręgach wyborczych, w których wybiera się od 5 do 10 radnych.

2. Wyborca może oddać jeden głos na jednego kandydata w okręgu jednomandatowym oraz drugi głos na jednego kandydata z listy zgłoszonej w okręgu wielomandatowym.";

77) art. 164 otrzymuje brzmienie:

"Art. 164. 1. O wyborze radnego województwa w okręgu jednomandatowym rozstrzyga liczba głosów ważnie oddanych na poszczególnych kandydatów.

2. O wyborze radnego województwa w okręgu wielomandatowym rozstrzyga liczba głosów ważnie oddanych na poszczególne listy kandydatów. Podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby głosów oddanych na kandydatów danej listy.

3. W podziale mandatów, o którym mowa w ust. 2, uczestniczą listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy oddano w skali województwa co najmniej 5% ważnie oddanych głosów.";

78) w art. 165:

a) w ust. 1 po wyrazach "okręgi wyborcze" dodaje się wyrazy "jednomandatowe i wielomandatowe";

b) w ust. 2 po wyrazach "Okręgiem wyborczym" dodaje się wyraz "jednomandatowym";

c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Łączenie powiatów w jeden okręg jednomandatowy nie jest możliwe, chyba że wynika to z konieczności zachowania jednolitej normy przedstawicielstwa.";

d) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. W celu tworzenia okręgów wielomandatowych możliwe jest łączenie powiatów tylko w tym przypadku, jeżeli liczba radnych przypadająca na którykolwiek z powiatów, wynikająca z normy przedstawicielstwa dla okręgów wielomandatowych, wynosiłaby mniej niż 5.";

e) dodaje się ust. 5 - 8 w brzmieniu:

"5. Podział powiatu na dwa lub więcej okręgów wielomandatowych jest dopuszczalny jedynie wtedy, gdyby liczba radnych przypadających na ten powiat, wynikająca z normy przedstawicielstwa dla okręgów wielomandatowych, wynosiłaby więcej niż 10 radnych.

6. Utworzenie na obszarze powiatu dwóch lub więcej okręgów wyborczych wymaga porozumienia z jego radą; należy przy tym uwzględnić podział danego powiatu na okręgi wyborcze dla wyborów do rad powiatu.

7. Łączenie dwóch lub więcej powiatów w celu utworzenia okręgu wyborczego wymaga zasięgnięcia opinii ich rad.

8. Przy tworzeniu okręgów wyborczych jednomandatowych lub wielomandatowych w miastach uwzględnia się granice jednostek pomocniczych (dzielnic, osiedli).";

79)art.166 otrzymuje brzmienie:

"Art.166. 1. Podział na okręgi wyborcze, ich numery, granice oraz liczbę radnych wybieranych w okręgu wyborczym ustala, na wniosek marszałka, sejmik województwa według jednolitej normy przedstawicielstwa obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców województwa przez liczbę radnych wybieranych oddzielnie w okręgach jednomandatowych i oddzielnie w okręgach wielomandatowych.

2. Przepisy art. 137 - 139 stosuje się odpowiednio.";

80) w art. 167:

w ust. 1 skreśla się wyrazy"w gminach liczących powyżej 20000 mieszkańców",

ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Każda zgłaszana lista kandydatów w okręgu jednomandatowym powinna być poparta podpisami co najmniej 150 wyborców, a każda zgłaszana lista kandydatów w okręgu wielomandatowym - co najmniej 500 wyborców.";

81) w art. 171 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Każdy komitet wyborczy może zgłosić do danego jednomandatowego okręgu wyborczego tylko jednego kandydata oraz do danego okręgu wielomandatowego - tylko jedną listę kandydatów.";

82) art. 175 otrzymuje brzmienie:

"Art.175. 1. W wyborach radnych w okręgu jednomandatowym wyborca głosuje na określonego kandydata, stawiając znak "x" w kratce z lewej strony obok jego nazwiska.

2. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwisk więcej kandydatów niż radnych jest wybieranych lub nie postawiono znaku "x" w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata. Głos jest również nieważny, jeżeli znak "x" postawiono w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata w sytuacji określonej w art. 113 ust. 2.";

83) art.176 otrzymuje brzmienie:

"Art. 176. 1. W wyborach radnych w okręgu wielomandatowym wyborca głosuje tylko na określoną listę kandydatów, stawiając znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy, przez co wskazuje jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu.

2. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak "x" w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów z różnych list lub nie postawiono tego znaku w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata z którejkolwiek z list, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Jeżeli znak "x" postawiono w kratce z lewej strony wyłącznie przy nazwisku kandydata z jednej tylko listy w sytuacji określonej w art. 113 ust. 2, głos uznaje się za ważny i oddany na tę listę.

4. Jeżeli znak "x" postawiono w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów, ale z tej samej listy, głos uznaje się za ważny i oddany na wskazaną listę z przyznaniem pierwszeństwa do uzyskania mandatu temu kandydatowi, przy którego nazwisku znak "x" jest umieszczony w pierwszej kolejności.";

84) w art. 178 w ust. 3 w pkt 7 skreśla się wyrazy "z uwzględnieniem art. 175 ust. 2,";

85) w art. 180:

w ust. 2 w pkt 7 skreśla się wyrazy "z uwzględnieniem art.175 ust. 2,",

w ust. 3 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
"Na podstawie zestawień sporządzonych dla każdego okręgu wyborczego odrębnie, wojewódzka komisja wyborcza ustala wyniki wyborów w okręgach jednomandatowych oraz dokonuje podziału mandatów w każdym wielomandatowym okręgu wyborczym pomiędzy listy kandydatów, o których mowa w art.164 ust. 3, w sposób następujący:";

86) w art. 182 w ust. 1 po wyrazach "w swojej siedzibie" dodaje się wyrazy "w miejscu łatwo dostępnym dla wyborców";

87) w art. 190 :

w ust. 1 po wyrazach "rady powiatu" dodaje się wyrazy "albo w jednomandatowym okręgu wyborczym w wyborach do sejmiku województwa",

w ust. 2 po wyrazach "rad powiatów" dodaje się wyrazy "albo w wielomandatowym okręgu wyborczym w wyborach do sejmiku województwa",

w ust. 3 po wyrazach "w powiecie" dodaje się wyrazy "albo w okręgu wielomandatowym dla wyboru sejmiku województwa";

88) w art. 190 :

w ust. 1 skreśla się wyrazy "lub w jednomandatowym okręgu wyborczym w wyborach do rady powiatu",

w ust. 2 skreśla się wyrazy "w wielomandatowym okręgu wyborczym",

w ust. 3 skreśla się wyraz "wielomandatowym";

89) skreśla się tytuł i oznaczenie rozdziału 37 oraz skreśla się art. 192;

90) w art. 193 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Przewodniczący rady niezwłocznie informuje wojewodę o przypadkach określonych w ust. 1.";

91) w art. 193 w ust. 2 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "a po upływie tego terminu wygaśnięcie mandatu radnego stwierdza wojewoda.";

92) w art. 194 w ust. 1 po wyrazach "Od uchwały rady" dodaje się wyrazy "lub decyzji wojewody";

93) w art. 195 w ust. 1 skreśla się wyrazy "nieobsadzenia mandatów lub";

94) w art. 195 w ust. 1 przed wyrazem "wojewoda" dodaje się wyrazy "albo w województwie w przypadku radnych wybranych w okręgach jednomandatowych";

95) w art. 195 w ust. 1 skreśla się wyrazy "oraz w powiecie w przypadku radnych wybranych w okręgach jednomandatowych";

96) w art. 197 w ust. 1 skreśla się wyrazy "w przypadku radnego wybranego w okręgu wielomandatowym";

97) w art. 197 w ust. 1 przed wyrazami " , właściwa rada" dodaje się wyrazy "albo w województwie w przypadku radnego wybranego w okręgu wielomandatowym";

98) w art. 200 w ust. 5 wyrazy "zmniejszył się do 3/5" zastępuje się wyrazami "zmniejszył się poniżej 3/5";

99) w art. 202 wyrazy "art. 70" zastępuje się wyrazami "art. 71";

100) po art. 202 dodaje się art. 202a w brzmieniu:

"Art. 202a. Kto narusza przepisy art. 83 ust. 1 pkt 2-5, art. 84a ust. 1, art. 84d ust. 1, - podlega grzywnie od 1000 złotych do 50000 złotych albo karze pozbawienia wolności do lat 2.";

101) w art. 204 w ust. 2 wyrazy "podlega karze grzywny" zastępuje się wyrazami "podlega grzywnie i karze pozbawienia wolności od roku do lat 3";

102) w art. 206 skreśla się wyrazy "i 204";

103) w art. 210 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "dla województw określonych w ustawie o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa.";

104) w art. 213 w ust. 1 po wyrazach "kalendarz wyborczy" dodaje się wyrazy " , jeżeli wybory do rad powiatów i sejmików województw zostaną wyznaczone na ten sam dzień";

105) w art. 214 w ust. 1 w pkt 1 po wyrazach "powiatów i" dodaje się wyrazy "określonych w ustawie o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa";

106) w art. 214 w ust. 1 w pkt 2 po wyrazach "zapewnia wojewoda" dodaje się wyrazy "właściwy dla siedziby sejmiku województwa,";

107) w art. 214 w ust. 1 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) art. 135 ust. 7 i 8 nie stosuje się,";

108) po art. 214 dodaje się art. 214a w brzmieniu:

"Art. 214a. W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74, Nr 58, poz. 261, Nr 106, poz. 496 i Nr 132, poz. 622 oraz z 1997 r. Nr 9, poz. 43, Nr 106, poz. 679, Nr 107, poz. 686, Nr 113, poz. 734 i Nr 123, poz. 775) skreśla się art.17.";

109) w art. 216 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 - 3 w brzmieniu:

"2. Art. 82 ust. 2 i 3 oraz art. 84 ust. 4-6 tracą moc z dniem 31 października 1999 r.

3. Art. 83 ust. 1 pkt 4a, oraz art. 84a - 84h wchodzą w życie z dniem 1 listopada 1999 r.".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK

Uzasadnienie

Poprawki Senatu wprowadzone do ustawy można podzielić na kilka grup. Najważniejsze zmiany dotyczą przebudowy zasad funkcjonowania systemu wyborczego, dotyczącej wszystkich trzech szczebli samorządu. Na najniższym poziomie, w gminach, wprowadzono w mniejszych jednostkach - do 40 000 mieszkańców - okręgi jednomandatowe uznając, że w tym przypadku decydujące znaczenie powinny mieć indywidualne kwalifikacje kandydatów, znanych lokalnym zbiorowościom. Zachowując podział na gminy mniejsze - objęte systemem większościowym - i większe - z wyborami proporcjonalnymi - Senat podwyższył granicę dzielącą te grupy, zastępując liczbę 20 000 liczbą 40 000 mieszkańców. Celem tej zmiany jest zmniejszenie liczby gmin, w których wybory są zdominowane rywalizacją pomiędzy komitetami wyborczymi.

Na poziomie powiatowym Senat zniósł dotychczasowy system mieszany i zastąpił go systemem proporcjonalnym. W opinii Izby pierwotna, złożona konstrukcja systemu wyborczego na poziomie powiatu, w zestawieniu z ograniczonymi rozmiarami tych jednostek nie znajdowała uzasadnienia. Przeciwnie w odniesieniu do województwa - w tym przypadku Senat opowiedział się za wprowadzeniem systemu mieszanego uznając, że w jednostkach samorządu terytorialnego znacznej wielkości jest już uzasadnione, aby skojarzyć element rywalizacji osobistej (okręgi jednomandatowe) z rywalizacją list komitetów wyborczych (okręgi wielomandatowe).

Senat poparł koncepcję wprowadzenia ograniczeń w zakresie pozyskiwania środków na prowadzenie kampanii wyborczej. Poprawki dotyczące tej sprawy mają na celu poddanie rozliczeń finansowych komitetów wyborczych podwójnej kontroli: instytucjonalnej (Państwowej Komisji Wyborczej) i społecznej - poprzez publikację rozliczeń komitetów wyborczych. Gwarancją przejrzystości zasilania finansowego komitetów finansowych ma być wprowadzenie instytucji osoby odpowiedzialnej - pełnomocnika finansowego komitetu - oraz formalizacja polegająca m.in. na obowiązkowym korzystaniu z pośrednictwa konta bankowego, rejestracji i szczególnym dokumentowaniu wpłat.

Ograniczenie wysokości wydatków ma uniemożliwić przejęcie kontroli nad jednostkami samorządu terytorialnego przez dysponentów kapitału pochodzącego ze źródeł budzących wątpliwości.

Senat uznał za celowe konsekwentne określenie w Ordynacji liczebności rad wszystkich szczebli, uzupełnił więc ustawę o formułę określania liczebności rady gminy. Wartości ustalone przez Senat są niższe od dotychczasowych w odniesieniu do większych gmin; zmiana ta uwzględnia doświadczenia dużych miast, w których koszty utrzymania rad o znacznej liczebności są odczuwalnym obciążeniem finansowym, a efekt reprezentatywności można uzyskać także przy mniejszym składzie.

Grupa poprawek dotyczy organizacji procesu wyborczego. Precyzując uprawnienia mężów zaufania, zasady zabezpieczania urn czy udostępniania wyników przez komisje wyborcze Senat kierował się dążeniem do zwiększenia przejrzystości i wzmocnienia gwarancji uczciwości wyborów samorządowych.

Istotną zmianą jest wprowadzenie zakazu kandydowania do kilku rad jednocześnie i zmiana związanej z tym procedury wyboru mandatu w przypadku wybrania jednej osoby do dwóch lub trzech organów stanowiących. Poprawka ta uniemożliwi udział w wyborach, nastawiony wyłącznie na zdobycie jakiegokolwiek mandatu.

Liczne poprawki redakcyjne, wprowadzone przez Senat, mają na celu precyzyjniejsze wyrażenie intencji ustawodawcy. Przykładami takich zmian są m.in. skorygowanie przepisu art. 20 , po poprawce jednoznacznie wyłączające prawo do wynagrodzenia za czas, w którym pracownik wykonuje funkcję członka komisji wyborczej, i zmiana w art. 24, dostosowująca terminologię Ordynacji do słownictwa przyjętego w obowiązujących przepisach o gospodarce gruntami.