Druk nr 438b

Druk nr 438 B

29 lipca 2000 r.

SENAT

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

IV KADENCJA

SPRAWOZDANIE

KOMISJI USTAWODAWCZEJ

o uchwalonej przez Sejm w dniu 14 lipca 2000 r.

ustawie o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej

Marszałek Senatu dnia 17 lipca 2000 r. skierowała ustawę do Komisji.

Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniach w dniach 21, 27 i 28 lipca 2000 r.

- Komisja wnosi:

Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.

Przewodniczący Komisji

Ustawodawczej

(-) Piotr Ł.J. Andrzejewski

p r o j e k t

U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia

w sprawie ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 14 lipca 2000 r. ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)	w art. 2 w ust. 2 pkt 13 otrzymuje brzmienie: "13) regulujących likwidację, upadłość lub prywatyzację przedsiębiorstw państwowych i komunalnych oraz banków; w takich przypadkach dotyczy to obywateli Rzeczypospolitej Polskiej będących pracownikami tych jednostek, którzy nabyli akcje w bankach albo przejęli na własność mieszkania zakładowe, stanowiące własność tych jednostek, z wyłączeniem zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej,";
2)	w art. 2 w ust. 2 skreśla się pkt 14;
3)	w art. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: "2a. Za uwłaszczenie bezpośrednie uważa się również przejęcie na własność mieszkania lub innego lokalu stanowiącego własność Skarbu Państwa lub gminy z naruszeniem zasady słuszności, w szczególności z rażącym naruszeniem ekwiwalentności wzajemnych świadczeń.";
4)	w art. 3: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Obywatel może skorzystać wyłącznie z jednej z form uwłaszczenia, określonych w art. 2, art. 14 ust. 1 pkt 1-3, art. 15, art. 16, art. 17, art. 18 i art. 26.", b) dodaje się ust. 3 i 4 w brzmieniu: "3. Uczestnictwo w uwłaszczeniu stosownie do ust. 2 nie wyłącza korzystania z uprawnień określonych w art. 14 ust. 1 pkt 4, art. 18a, art. 19 i art. 20. 4. Obywatel może korzystać z uwłaszczenia na zasadach określonych w art. 14, art. 15, art. 16, art. 17 i art. 18 niezależnie od faktu korzystania z uwłaszczenia przez jego małżonka.";
5)	art. 4 otrzymuje brzmienie: "Art. 4. Decyzja o uwłaszczeniu podjęta na podstawie ustawy nie narusza praw osób trzecich, w szczególności nie podlegają uwłaszczeniu nieruchomości, w stosunku do których zgłoszono roszczenia reprywatyzacyjne, do czasu ich prawomocnego rozstrzygnięcia, oraz nieruchomości przeznaczone na cele reprywatyzacji.";
6)	w art. 4 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu: "2. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa prowadzi ewidencję roszczeń reprywatyzacyjnych i udostępnia dane z tej ewidencji właściwym wójtom, burmistrzom i prezydentom miast na ich wniosek.";
7)	dodaje się art. 4a w brzmieniu: "Art. 4a. Nieruchomości nabyte na własność na podstawie ustawy nie mogą być zbywane przez okres dwóch lat od daty tego nabycia, wyjąwszy zamianę lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych.";
8)	w art. 6 pkt 2 otrzymuje brzmienie: "2) skorzystali z uwłaszczenia bezpośredniego, określonego w rozdziale 3,";
9)	w art. 8 w ust. 1 i 2, w art. 10 w ust.1, 2 i 3 oraz w art. 21 wyrazy "6 miesięcy" zastępuje się wyrazami "3 miesięcy";
10)	dodaje się art. 8a w brzmieniu: "Art. 8a. 1. Obywatel zainteresowany uczestnictwem w uwłaszczeniu bezpośrednim występuje z wnioskiem do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta - właściwych ze względu na jego miejsce zamieszkania - o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1. 2. Do wniosku obywatel dołącza oświadczenie o nieuczestniczeniu w uwłaszczeniu bezpośrednim na podstawie przepisów wymienionych w art. 2 oraz w art. 14, art. 15, art. 16, art. 17 i art. 18 oraz oświadczenie o rezygnacji z ewentualnego nieodpłatnego nabycia akcji lub udziałów na podstawie ustawy, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt 10. 3. Niezłożenie wniosku w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy oznacza rezygnację z udziału w uwłaszczeniu bezpośrednim. 4. Wniosek, o którym mowa w ust.1, wójt, burmistrz lub prezydent miasta kieruje do ministra właściwego do spraw administracji w celu sprawdzenia prawdziwości zawartych w nim danych i wprowadzeniu do Rejestru. 5. W razie uchybienia obowiązkowi terminowego przekazywania danych do Rejestru stosuje się przepisy art. 417 i 420 Kodeksu cywilnego. 6. Złożenie nieprawdziwego oświadczenia o nieuczestniczeniu w uwłaszczeniu bezpośrednim na podstawie przepisów wymienionych w art. 2 oraz w art. 14, art. 15, art. 16, art. 17 i art. 18 pociąga za sobą nieważność czynności prawnych, na jego podstawie podjętych. 7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, zasady udostępniania i korygowania danych zawartych w Rejestrze z uwzględnieniem ochrony danych osobowych, kierując się dążeniem do usprawnienia procesu powszechnego uwłaszczenia.";
11)	w art. 9 w ust. 3 wyrazy "do dnia 1 marca 2001 r." zastępuje się wyrazami "po upływie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy,";
12)	dodaje się art. 9a w brzmieniu: "Art. 9a. 1. Minister właściwy do spraw administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2, w szczególności wówczas, gdy: 1) dowody, na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe, 2) decyzja została wydana w wyniku przestępstwa, 3) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję. 2. Wzajemne roszczenia stron z tytułu uznania decyzji za nieważną rozstrzyga sąd.";
13)	w art. 10 w ust. 1 po wyrazie "spółdzielni" dodaje się wyrazy "zarządy pracowniczych ogródków działkowych,";
14)	w art. 10 w ust. 4 wyrazy "9 miesięcy" zastępuje się wyrazami "4 miesięcy";
15)	w art. 13 wyrazy "2 miesięcy" zastępuje się wyrazami "30 dni";
16)	w art. 14 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie: "1) byli najemcami komunalnych lokali mieszkalnych i dysponowali tym prawem do lokalu w dniu 26 maja 1990 r.,";
17)	w art. 14 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Z uprawnienia nabycia własności lokalu mieszkalnego, określonego w ust. 1, nie korzystają: 1) osoby zajmujące lokale mieszkalne na podstawie decyzji o przydziale wydanej okresowo na czas pełnienia określonej funkcji służbowej, 2) osoby zajmujące lokale mieszkalne na podstawie umów najmu zawartych w trybie przepisów dotyczących warunku i trybu zajmowania i zwalniania mieszkań przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, 3) osoby, z którymi umowa najmu lokalu mieszkalnego została zawarta na czas trwania stosunku pracy, 4) posłowie i senatorowie, z którymi umowę najmu zawarto na czas trwania kadencji, 5) osoby, będące najemcami lokali mieszkalnych w budynkach będących siedzibami urzędów administracji publicznej i jednostek organizacyjnych utworzonych przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.";
18)	w art. 14 dodaje się ust. 1b w brzmieniu: "1b. Warunkiem wykorzystania uprawnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jest wpłata na rachunek gminy kwoty odpowiadającej 1% wartości mieszkania."
19)	w art. 14 ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Państwowa Służba Geodezyjna po zasięgnięciu opinii zarządów gmin oraz mieszkańców lokali, o których mowa w ust. 1, dokona pomiarów geodezyjnych tych lokali, innych pomieszczeń i gruntu związanego z pomieszczeniami przynależnymi tym lokalom oraz sporządzi niezbędną dokumentację geodezyjną.";
20)	w art. 14 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: "2a. Brak odpowiedzi w terminie 14 dni na pisemne wystąpienie Państwowej Służby Geodezyjnej o opinię uznaje się za opinię pozytywną.";
21)	w art. 14 ust. 3 otrzymuje brzmienie: "3. Ustala się odpłatność za sporządzenie pomiarów i wymaganych dokumentów w wysokości 100 zł od osoby uprawnionej.";
22)	w art. 14 dodaje się ust. 6 w brzmieniu: "6. Lokale socjalne oraz lokale, znajdujące się w budynkach, w odniesieniu do których podjęto decyzję o rozbiórce, są wyłączone z uwłaszczenia.";
23)	w art. 15 w ust. 1 w zdaniu wstępnym po wyrazach "własności lokalu" dodaje się wyrazy "wraz z odpowiadającą temu prawu ułamkową częścią gruntu związanego z budynkiem, w którym się on znajduje,";
24)	w art. 15 dodaje się ust. 5 w brzmieniu: "5. Państwowa Służba Geodezyjna, po zasięgnięciu opinii zarządów spółdzielni mieszkaniowych oraz ich członków uprawnionych do dysponowania prawem do lokalu, dokona wymaganych pomiarów za odpłatnością 100 zł od osoby uprawnionej. Art. 14 ust. 2a stosuje się odpowiednio.";
25)	w art. 16 ust. 2 otrzymuje brzmienie: "2. Wierzytelności banków wynikające z umorzonych zobowiązań, o których mowa w ust. 1, zostaną zaspokojone przez Skarb Państwa w ciągu pięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy w drodze nieodpłatnego zbycia udziałów bądź akcji należących do Skarbu Państwa na podstawie umów, zawartych przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa z bankami.";
26)	w art. 17 w ust. 1 po wyrazach "które obecnie stanowią własność spółek prawa handlowego" dodaje się wyrazy ", spółdzielni mieszkaniowych lub osób fizycznych";
27)	w art. 17 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: "3a. Zobowiązania wynikające z ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomościach, o których mowa w ust. 1, nie związane z utrzymaniem substancji mieszkaniowej obciążają dotychczasowych właścicieli.";
28)	w art. 17 w ust. 4 po wyrazach "osób prawnych" dodaje się wyrazy " i fizycznych";
29)	w art. 17 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: "5. Państwowa Służba Geodezyjna, po zasięgnięciu opinii właścicieli mieszkań oraz ich lokatorów, dokona wymaganych pomiarów za odpłatnością 100 zł od osoby uprawnionej. Art. 14 ust. 2a stosuje się odpowiednio.";
30)	dodaje się art. 18a w brzmieniu: "Art. 18a. 1. Obywatele użytkujący w dniu wejścia w życie ustawy działki pracownicze nabywają z mocy prawa indywidualną własność tych działek z dniem, w którym decyzja, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2, stała się ostateczna. 2. Państwowa Służba Geodezyjna, po zasięgnięciu opinii odpowiednich zarządów ogródków działkowych, dokona pomiarów geodezyjnych działek za odpłatnością w wysokości 50 zł od osoby uwłaszczanej. Art. 14 ust. 2a stosuje się odpowiednio. 3. Podstawę wpisu w księdze wieczystej prawa własności, o którym mowa w ust. 1, stanowi decyzja, o której mowa w ust. 9 ust. 1 pkt 2.";
31)	w art. 20 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Państwowa Służba Geodezyjna, po zasięgnięciu opinii właściciela, dokona niezbędnych pomiarów działek za odpłatnością w wysokości 100 zł od osoby uwłaszczanej. Art. 14 ust. 2a stosuje się odpowiednio.";
32)	w art. 22 w ust. 1 w pkt 2 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu: "3) dla działek pracowniczych - 50 zł."
33)	w art. 22 ust. 2 otrzymuje brzmienie: "3. Osoby, które nabyły prawa majątkowe z mocy ustawy, zwalnia się z podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.";
34)	w art. 24: a) skreśla się wyrazy "z zastrzeżeniem art. 3 ust. 2", b) wyrazy "1999 r." zastępuje się wyrazami "1990 r.", c) po wyrazach "na pobyt stały" dodaje się wyrazy ", chyba że złożył pisemną rezygnację z uwłaszczenia bezpośredniego."
35)	art. 26 otrzymuje brzmienie: "Art. 26. 1. Tworzy się Narodowy Fundusz Uwłaszczeniowy. 2. Bon uwłaszczeniowy, z zastrzeżeniem ust. 3, jest dokumentem stwierdzającym prawo uczestnictwa w Narodowym Funduszu Uwłaszczeniowym i może być zbywany wyłącznie na rzecz Funduszu. 3. Bon uwłaszczeniowy, który otrzyma rolnik lub rybak indywidualny albo były pracownik państwowego przedsiębiorstwa gospodarki rolnej lub rybackiej, uprawnia do uczestnictwa w Narodowym Funduszu Uwłaszczeniowym albo do nieodpłatnego nabycia przeznaczonej do sprzedaży należącej do Skarbu Państwa nieruchomości rolnej o powierzchni nieprzekraczającej 5 ha przeliczeniowych. 4. Jeżeli o jedną nieruchomość ubiega się kilku uprawnionych, pierwszeństwo nabycia przysługuje według następującej kolejności: rolnikowi indywidualnemu zamieszkałemu w gminie, na terenie której znajduje się nieruchomość, byłemu pracownikowi PGR zamieszkałemu w gminie, na terenie której znajduje się nieruchomość, byłemu pracownikowi gospodarstwa doświadczalnego PAN zamieszkałemu w gminie, na terenie której znajduje się nieruchomość, rolnikowi indywidualnemu zamieszkałemu w powiecie, na terenie którego znajduje się nieruchomość, byłemu pracownikowi PGR zamieszkałemu w powiecie, na terenie którego znajduje się nieruchomość, byłemu pracownikowi gospodarstwa doświadczalnego PAN zamieszkałemu w powiecie, na terenie którego znajduje się nieruchomość. 5. Rada Ministrów ustali, w drodze rozporządzenia, tryb powołania i zasady działania Narodowego Funduszu Uwłaszczeniowego stosując odpowiednio rozwiązania ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 139, poz. 933 i z 1999 r. Nr 72, poz. 801)." ;
36)	w art. 29 w ust. 1 po wyrazach "spółdzielni mieszkaniowej" dodaje się wyrazy ", zarządu gminy, spółki prawa handlowego, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 3, albo będąc dyrektorem przedsiębiorstwa państwowego";
37)	w art. 29 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: "1a. Kto złożył nieprawdziwe oświadczenie o nieuczestniczeniu w uwłaszczeniu bezpośrednim na podstawie przepisów wymienionych w art. 2 oraz w art. 14, art. 15, art. 16, art. 17 i art. 18 - podlega karze grzywny do 10 000 zł.";
38)	w art. 30 w lit. b), dodaje się ust. 2a w brzmieniu: "2a. Umowa obejmuje również prawo do ułamkowej części gruntu związanego z budynkiem, w którym znajduje się lokal lub garaż, oraz do działki, na której jest położony dom jednorodzinny.";
39)	w art. 30 w lit. b), w ust. 5 po wyrazach "współwłasności tego garażu," dodaje się wyrazy "wraz z odpowiadającą temu prawu ułamkową częścią gruntu związanego z budynkiem, w którym się on znajduje,";
40)	w art. 30 w lit. b): a) w zdaniu wstępnym wyrazy "ust. 2-6" zastępuje się wyrazami "ust. 2-7", b) dodaje się ust. 7 w brzmieniu: "7. Podstawę wpisu w księdze wieczystej prawa własności, o którym mowa w ust. 1, stanowi decyzja, o której mowa w ust. 9 ust. 1 pkt 2.";
41)	dodaje się art. 32a w brzmieniu: "Art. 32a. Czynności prawne, mające za przedmiot przeniesienie własności nieruchomości, o których mowa w ustawie, dokonane przed jej wejściem w życie, pozostają w mocy.";
42)	dodaje się art. 32b w brzmieniu: "Art. 32b. Postępowania w sprawach nieruchomości, o których mowa w ustawie, wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy i do tej daty nie zakończone, prowadzi się według odrębnych przepisów.";
43)	dodaje się art. 32c w brzmieniu: "Art. 32c. Do czasu odmiennej woli większości uwłaszczonych dotychczasowe zarządy pracowniczych ogródków działkowych sprawują zarząd ogródkami w rozumieniu Kodeksu cywilnego.";
44)	dodaje się art. 32d w brzmieniu: "Art. 32d. W zakresie nie uregulowanym ustawą do właścicieli pracowniczych ogródków działkowych stosuje się odpowiednio przepisy o pracowniczych ogródkach działkowych.";
45)	dodaje się art. 32e w brzmieniu: "Art. 32e. W zakresie nie uregulowanym ustawą do uwłaszczenia stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.".