Poprzednia część druku, następna część druku


Dział III

 Budżet państwa

Rozdział 1

Podstawowe definicje i zasady

Art. 61.

1. Budżet państwa jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów:

1) organów: władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa,

2) sądów i trybunałów,

3) administracji rządowej.

2. Budżet państwa jest uchwalany w formie ustawy budżetowej na okres roku kalendarzowego, zwanego dalej "rokiem budżetowym".

3. Do budżetu państwa włączone są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi i wydatki z nich finansowane

4. Ustawa budżetowa zawiera także:

1) zestawienie przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych,

2) plany przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych,

3) zestawienie dotacji dla państwowych agencji i fundacji z udziałem Skarbu Państwa.

5. Ustawa budżetowa może zawierać plany przychodów i wydatków:

1) jednostek, o których mowa w ust. 4 pkt 1,

2) innych jednostek sektora rządowego.

Art. 62.

Dochodami budżetu państwa są:

1) podatki i opłaty, które na mocy odrębnych ustaw nie stanowią dochodów jednostek samorządu terytorialnego, funduszów celowych oraz innych podmiotów sektora finansów publicznych,

2) cła,

3) wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa,

4) dywidendy,

5) wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego,

6) wpłaty nadwyżek środków obrotowych państwowych zakładów budżetowych oraz części zysku gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych,

7) dochody pobierane przez państwowe jednostki budżetowe, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej,

8) dochody z najmu i dzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze składników majątkowych Skarbu Państwa, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej,

9) opłaty od poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa,

10) odsetki od środków na rachunkach bankowych państwowych jednostek budżetowych, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej,

11) odsetki od lokat terminowych ustanowionych ze środków zgromadzonych na centralnym rachunku bieżącym budżetu państwa,

12) odsetki od udzielonych z budżetu państwa pożyczek krajowych i zagranicznych,

13) grzywny, mandaty i inne kary pieniężne, o ile na mocy odrębnych przepisów nie stanowią dochodów innych jednostek sektora publicznego,

14) spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej na rzecz Skarbu Państwa,

15) inne dochody publiczne.

Art. 63.

1. Wydatki budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 2, przeznaczone są na:

1) realizację zadań wykonywanych przez organy władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz administrację rządową, sądy i trybunały,

2) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego,

3) dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

4) dofinansowanie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,

5) dotacje na zadania określone ustawami,

6) współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie podlegających zwrotowi.

2. Z wydatków budżetu państwa wyodrębnia się wydatki, których źródłem finansowania są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi.

Art. 64.

1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu państwa stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu państwa lub deficyt budżetu państwa.

2. Deficyt budżetu państwa może być pokryty przychodami pochodzącymi z:

1) sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i zagranicznym,

2) kredytów zaciąganych w bankach krajowych i zagranicznych,

3) pożyczek,

4) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa,

5) nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych.

Art. 65.

1. Z budżetu państwa, w zakresie ustalonym w ustawie budżetowej, mogą być udzielane pożyczki:

1) dla jednostek samorządu terytorialnego w ramach postępowania naprawczego,

2) wynikające z umów międzynarodowych,

3) wynikające z ustaw innych niż ustawa budżetowa.

2. Pożyczki udzielane z budżetu państwa są oprocentowane; wysokość oprocentowania określa umowa.

Art. 66.

1. W budżecie państwa tworzy się rezerwę ogólną, nie wyższą niż 0,2% wydatków budżetu.

2. W budżecie państwa mogą być tworzone rezerwy celowe:

1) na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu,

2) na wydatki, których źródłem finansowania są środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w tym również nie podlegające zwrotowi,

3) gdy inne ustawy tak stanowią.

3. Suma rezerw celowych, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3, nie może przekroczyć 5% wydatków budżetu.

Art. 67.

1. Budżet państwa składa się z części, odpowiadających organom władzy państwowej, kontroli, ochrony prawa, sądów trybunałów, wymienionym w art. 83 ust. 2 oraz administracji rządowej.

2. W odrębnych częściach budżetu państwa ujmuje się:

1) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego,

2) rezerwę ogólną,

3) rezerwy celowe,

4) obsługę długu Skarbu Państwa,

5) przychody i rozchody związane z finansowaniem deficytu i rozdysponowaniem nadwyżki budżetowej.

3. W uzasadnionych przypadkach w budżecie państwa mogą być tworzone odrębne części dla:

1) państwowych jednostek organizacyjnych nie będących organami władzy lub administracji rządowej,

2) zadań ogólnych, jeżeli wyodrębnienie części jest uzasadnione koniecznością zapewnienia bieżącej kontroli wydatków.

4. Częściami budżetu państwa dysponują kierownicy organów wymienionych w art. 83 ust. 2, właściwi ministrowie, przewodniczący określonych w odrębnych ustawach komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów, kierownicy urzędów centralnych, wojewodowie oraz kierownicy państwowych jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 3 pkt 1, zwani dalej "dysponentami części budżetowej".

Art. 68.

1. Dochody i wydatki oraz przychody i rozchody budżetu państwa klasyfikuje się według zasad określonych w art. 13 oraz według części budżetowych, o których mowa w art. 67.

2. Minister Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, klasyfikację części budżetowych oraz dysponentów części, o których mowa w art. 67 ust. 4.

Art. 69.

1. Wydatki budżetu państwa dzielą się na:

1) wydatki bieżące,

2) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa,

3) wydatki majątkowe.

2. Wydatki bieżące obejmują:

1) subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego,

2) dotacje,

3) wynagrodzenia i uposażenia oraz składki od nich naliczane,

4) inne świadczenia na rzecz osób fizycznych,

5) zakupy towarów i usług,

6) inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych lub realizacją ich statutowych zadań.

3. Świadczenia na rzecz osób fizycznych obejmują wydatki budżetu państwa kierowane, na podstawie odrębnych przepisów, bezpośrednio lub pośrednio do osób fizycznych, a nie będące wynagrodzeniem za świadczoną pracę.

4. Dotacjami są, podlegające szczególnym zasadom rozliczania, wydatki budżetu państwa przeznaczone na:

1) finansowanie lub dofinansowanie:

a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

b) ustawowo określonych zadań, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,

c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,

d) zadań zleconych do realizacji jednostkom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych oraz fundacjom i stowarzyszeniom,

e) kosztów realizacji inwestycji, o których mowa w art. 74 ust. 2,

zwane dalej "dotacjami celowymi",

2) dofinansowanie działalności bieżącej ustawowo wskazanego podmiotu, zwane dalej "dotacjami podmiotowymi",

3) dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub usług, kalkulowanych według stawek jednostkowych, zwane dalej "dotacjami przedmiotowymi",

4) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnej ustawie,

5) pierwsze wyposażenie w środki obrotowe nowo tworzonych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, zwane dalej "dotacjami na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe".

5. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa obejmują w szczególności wydatki budżetu państwa z tytułu oprocentowania i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych, oprocentowania zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wypłat związanych z udzielonymi przez Skarb Państwa poręczeniami i gwarancjami.

6. Wydatki majątkowe obejmują:

1) wydatki na zakup i objęcie akcji oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego,

2) wydatki inwestycyjne państwowych jednostek budżetowych oraz dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.

Art. 70.

Odrębna ustawa określa zasady i tryb udzielania dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na:

1) realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami,

2) dofinansowanie zadań własnych bieżących i inwestycyjnych

Art. 71.

1. Jednostki nie zaliczone do sektora finansów publicznych mogą otrzymywać dotacje celowe na realizację zadań zleconych, o których mowa w art. 69 ust. 4 pkt 1 lit. d), na podstawie umów zawartych z dysponentem części budżetowej.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna określać:

1) szczegółowy opis zadania i termin jego wykonania,

2) dotację celową należną jednostce wykonującej zadanie i tryb płatności,

3) tryb kontroli wykonywania zadania,

4) sposób rozliczenia udzielonej dotacji celowej i zasady zwrotu niewykorzystanej części dotacji.

Art. 72.

1. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje przedmiotowe kalkulowane według stawek jednostkowych dla:

1) przedsiębiorców wytwarzających określone rodzaje wyrobów lub świadczących określone rodzaje usług, z uwzględnieniem ich równoprawności,

2) państwowych zakładów budżetowych,

3) gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych,

4) różnych podmiotów wykonujących zadania na rzecz rolnictwa.

2. Ustawa budżetowa określa kwoty i przedmiot dotacji, o których mowa w ust. 1.

3. Minister Finansów ustala, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, w drodze rozporządzenia, stawki dotacji przedmiotowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, oraz określa szczegółowe zasady i tryb udzielania i rozliczania tych dotacji.

4. W przypadku, gdy ustawa budżetowa określi dotacje przedmiotowe do podręczników szkolnych i akademickich minister właściwy do spraw oświaty i wychowania oraz minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z Ministrem Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki oraz określa szczegółowe zasady, tryb udzielania i rozliczania tych dotacji.

5. Minister właściwy do spraw rolnictwa oraz minister właściwy do spraw rozwoju wsi w porozumieniu z Ministrem Finansów ustala, w drodze rozporządzenia, stawki dotacji, o których mowa w ust. 1 pkt 4, na jednostkę usługi lub produktu oraz szczegółowe zasady i tryb udzielania oraz rozliczania tych dotacji, z uwzględnieniem równoprawności podmiotów.

Art. 73.

1. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje podmiotowe w ustawowo określonym zakresie.

2. Ustawa budżetowa, z zastrzeżeniem ust. 3, zawiera wykaz jednostek, dla których zaplanowano dotacje podmiotowe.

3. W przypadku, gdy z określonych w odrębnych przepisach zasad i trybu udzielania dotacji wynika, że nie jest możliwe ujęcie jednostki w wykazie, o którym mowa w ust. 2, wykaz może zawierać grupy jednostek i łączną kwotę dotacji.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dysponent części budżetu państwa, w której zaplanowane zostały dotacje, podaje do publicznej wiadomości, w drodze obwieszczenia, wykaz jednostek wraz z kwotami dotacji przyznanych poszczególnym jednostkom.

Art. 74.

1. Z budżetu państwa finansowane są, z zastrzeżeniem ust. 3, inwestycje państwowych jednostek budżetowych, w tym ich gospodarstw pomocniczych.

2. Z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji:

1) państwowych zakładów budżetowych,

2) innych państwowych jednostek organizacyjnych, dla których zasady gospodarki finansowej określają odrębne ustawy,

3) jednostek nie zaliczanych do sektora finansów publicznych, na podstawie odrębnego upoważnienia zamieszczonego w ustawie budżetowej lub innej ustawie,

4) realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania:

a) własne,

b) z zakresu administracji rządowej,

c) inne zlecone ustawami,

5) związanych z badaniami naukowymi lub pracami badawczo-rozwojowymi.

3. Inwestycje państwowych jednostek budżetowych mogą być dofinansowane z:

1) części zysku gospodarstwa pomocniczego państwowej jednostki budżetowej,

2) środków specjalnych państwowej jednostki budżetowej.

Art. 75.

Kierownik państwowej jednostki budżetowej jest właściwy dla podjęcia decyzji w zakresie inwestycji gospodarstwa pomocniczego tej jednostki.

Art. 76.

1. Dotacje celowe dla przedsiębiorców mogą być udzielane na realizację inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej oraz ochrony środowiska, mających szczególne znaczenie dla gospodarki narodowej.

2. Łączna kwota dotacji, o których mowa w ust. 1, przyznanych w kolejnych latach na dofinansowanie inwestycji realizowanej przez przedsiębiorcę nie może być wyższa niż 50% planowanej wartości kosztorysowej inwestycji, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

3. Łączną kwotę dotacji, o której mowa w ust. 2, oraz jej przewidywaną wysokość w kolejnych latach realizacji inwestycji ustala się przy wprowadzeniu tej inwestycji do ustawy budżetowej.

Art. 77.

Zwiększenie w okresie realizacji inwestycji jej planowanej wartości kosztorysowej, wynikające z:

1) zwiększenia zakresu rzeczowego inwestycji,

2) zmian w dokumentacji projektowej,

3) wydłużenia okresu realizacji inwestycji

- nie stanowi podstawy do zwiększenia łącznej kwoty dotacji celowej.

Art. 78.

1. Inwestycje finansowane lub dofinansowywane z budżetu państwa, których:

1) okres realizacji przekracza rok budżetowy,

2) wartość kosztorysowa jest wyższa od kwoty określonej przez Ministra Finansów w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 82 ust. 4

- zwane dalej "inwestycjami wieloletnimi", ujmowane są w wykazie, stanowiącym załącznik do ustawy budżetowej.

2. W wykazie, o którym mowa w ust. 1, określa się:

1) nazwę i lokalizację inwestycji,

2) nazwę inwestora,

3) planowane efekty rzeczowe inwestycji,

4) termin jej rozpoczęcia i zakończenia,

5) planowaną wartość kosztorysową inwestycji,

6) źródła finansowania inwestycji w podziale na:

a) nakłady finansowane z budżetu państwa,

b) nakłady finansowane z:

- środków własnych inwestora,

- kredytu lub pożyczki objętej poręczeniem lub gwarancją Skarbu Państwa,

- innych źródeł (w tym dotacje od jednostek samorządu terytorialnego i funduszy celowych),

7) nakłady do poniesienia i źródła ich finansowania w roku budżetowym oraz w dwóch kolejnych latach.

Art. 79.

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady finansowania inwestycji z budżetu państwa, w tym określania wysokości kwot dotacji w kolejnych latach realizacji inwestycji oraz zasady i tryb zwiększania wartości kosztorysowej inwestycji, wynikającej ze zmiany cen dóbr inwestycyjnych oraz towarów i usług budowlano-montażowych.

Art. 80.

1. Ustawa budżetowa może określać, oprócz limitów wydatków na okres roku budżetowego, limity wydatków na programy wieloletnie, ujmowane w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy budżetowej.

2. Programy wieloletnie ustanawiane są przez Radę Ministrów, a na mocy ustawy, jeżeli koszty realizacji programu przekraczają kwotę 100 000 000 zł.

3. Program wieloletni może być ustanowiony wyłącznie w celu realizacji zadań dotyczących:

1) obronności i bezpieczeństwa państwa,

2) ochrony środowiska,

3) rozwoju gospodarki, w tym restrukturyzacji wybranych dziedzin,

4) rozwoju nauki,

5) ochrony ogólnonarodowego dziedzictwa kulturowego.

4. W wykazie, o którym mowa w ust. 1, dla każdego programu określa się:

1) nazwę programu,

2) jednostkę organizacyjną realizującą program lub koordynującą jego wykonanie,

3) cel programu,

4) zadania, które mają być sfinansowane z budżetu państwa,

5) okres realizacji programu,

6) łączne nakłady, w tym z budżetu państwa, na realizację programu,

7) wysokość wydatków w roku budżetowym oraz w dwóch kolejnych latach.

5. Realizacja programów wieloletnich może być podzielona na etapy.

Art. 81.

Rada Ministrów może określać, w drodze rozporządzenia, zasady finansowania zadań realizowanych w ramach międzynarodowej współpracy z zakresu wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, wynikających z umów i porozumień.

Rozdział 2

Opracowywanie i uchwalanie budżetu państwa

Art. 82.

1. Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów założenia projektu budżetu państwa na rok następny.

2. Łącznie z założeniami, o których mowa w ust. 1, Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów wykaz jednostek sektora rządowego, których plany przychodów i wydatków zgodnie z art. 61 ust. 5 może obejmować ustawa budżetowa.

3. Materiały do projektu ustawy budżetowej opracowują i przedkładają Ministrowi Finansów dysponenci części budżetowych.

4. Minister Finansów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady, tryb i terminy opracowania materiałów, o których mowa w ust. 3, w tym:

1) planów rzeczowych zadań realizowanych ze środków budżetowych,

2) projektów planów dochodów i wydatków poszczególnych części budżetowych,

3) wzory formularzy.

Art. 83.

1. Minister Finansów przedstawia Radzie Ministrów projekt ustawy budżetowej na rok następny wraz z uzasadnieniem.

2. Minister Finansów włącza do projektu ustawy budżetowej dochody i wydatki Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, Krajowego Biura Wyborczego oraz Państwowej Inspekcji Pracy.

Art. 84.

1. Rada Ministrów uchwala projekt ustawy budżetowej lub projekt ustawy o prowizorium budżetowym i wraz z uzasadnieniem przedstawia go Sejmowi w terminie do dnia 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy.

2. W przypadku przedstawienia Sejmowi projektu ustawy o prowizorium budżetowym Rada Ministrów przedstawia Sejmowi projekt ustawy budżetowej nie później niż na 3 miesiące przed zakończeniem okresu obowiązywania prowizorium.

3. Do projektu ustawy o prowizorium budżetowym stosuje się przepisy ustawy odnoszące się do projektu ustawy budżetowej.

Art. 85.

1. W przypadku, gdy ustawa budżetowa lub ustawa o prowizorium budżetowym nie zostanie ogłoszona przed dniem 1 stycznia to, do czasu ogłoszenia odpowiedniej ustawy:

1) podstawą gospodarki finansowej jest przedstawiony Sejmowi odpowiedni projekt ustawy, o której mowa w art. 84,

2) obowiązują stawki należności budżetowych oraz składki na fundusze celowe w wysokości ustalonej dla roku poprzedzającego rok budżetowy.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podstawą gospodarki finansowej państwa jest ustawa lub projekt ustawy o prowizorium budżetowym na określoną część roku, a przed upływem terminu obowiązywania prowizorium nie zostanie uchwalona ustawa budżetowa.

Art. 86.

1. Ustawa budżetowa ustala:

1) dochody budżetu państwa,

2) wydatki budżetu państwa,

3) deficyt budżetu państwa oraz źródła jego pokrycia,

4) limity zatrudnienia w administracji rządowej,

5) przychody i rozchody budżetu państwa,

6) zestawienie przychodów i wydatków państwowych zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków specjalnych,

7) plany finansowe państwowych funduszy celowych,

8) wykaz programów wieloletnich,

9) wykaz inwestycji wieloletnich,

10) dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań zleconych ustawami,

11) zakres i kwoty dotacji przedmiotowych,

12) wykaz jednostek otrzymujących dotacje podmiotowe i kwoty dotacji.

2. Do ustawy budżetowej włącza się środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi oraz wydatki, które będą nimi sfinansowane.

3. Suma wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i w ust. 2, stanowi limit wydatków budżetu państwa.

4. Ustawa budżetowa może ustalać plany finansowe innych jednostek sektora rządowego.

5. Dochody budżetu państwa ujmuje się w ustawie budżetowej według:

1) ważniejszych źródeł dochodów,

2) części i działów klasyfikacji budżetowej.

6. Wydatki budżetu państwa ujmuje się w ustawie budżetowej w podziale na: części, działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrębnieniem wydatków, o których mowa w ust. 2.

7. Plany finansowe państwowych zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków specjalnych, włączone do ustawy budżetowej, ujmuje się w podziale na części budżetowe i rodzaje działalności, z wyodrębnieniem stanu początkowego i końcowego środków obrotowych, przychodów własnych, dotacji z budżetu państwa, wydatków na wynagrodzenia i składek naliczanych od wynagrodzeń, wydatków majątkowych oraz wpłat do budżetu.

8. Plany finansowe państwowych funduszy celowych ujmuje się w ustawie budżetowej oddzielnie dla każdego funduszu, z wyodrębnieniem stanu początkowego i końcowego funduszu, przychodów własnych oraz dotacji z budżetu państwa.

9. Dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego na zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zlecone ustawami, ujmuje się w ustawie budżetowej w podziale na poszczególne stopnie jednostek samorządu terytorialnego, części budżetowe, z których przekazywane są dotacje oraz działy klasyfikacji budżetowej.

10. Plany finansowe, o których mowa w ust. 4, ujmuje się w ustawie budżetowej odrębnie dla każdej jednostki, z wyodrębnieniem przychodów własnych oraz dotacji z budżetu państwa.

11. Ustawa budżetowa nie może zawierać przepisów zmieniających inne ustawy.

Art. 87.

Do projektu ustawy budżetowej załącza się uzasadnienie zawierające w szczególności:

1) główne cele polityki społecznej i gospodarczej,

2) założenia makroekonomiczne na rok budżetowy i dwa kolejne lata, dotyczące:

a) kształtowania się produktu krajowego brutto,

b) państwowego długu publicznego oraz długu Skarbu Państwa,

c) poziomu cen towarów i usług konsumpcyjnych,

d) bilansu płatniczego,

e) obrotów bieżących,

f) poziomu zatrudnienia i bezrobocia,

g) dochodów budżetu państwa,

h) deficytu budżetu państwa,

3) kierunki prywatyzacji majątku Skarbu Państwa,

4) przewidywane wykonanie budżetu państwa za rok poprzedzający rok, którego dotyczy projekt ustawy budżetowej,

5) omówienie projektowanych:

a) przychodów i rozchodów oraz dochodów i wydatków budżetowych,

b) przychodów i wydatków państwowych funduszy celowych,

6) informacje o przewidywanej na koniec roku budżetowego wysokości długu Skarbu Państwa oraz aktywów finansowych Skarbu Państwa, będących jednocześnie długiem innych podmiotów sektora finansów publicznych, wraz z odpowiednimi wartościami odnoszącymi się do kwot zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji.

Art. 88.

1. Dysponenci części budżetowych, w terminie do dnia 25 października, przekazują informacje:

1) jednostkom podległym - o kwotach dochodów i wydatków,

2) jednostkom samorządu terytorialnego - o kwotach dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej,

przyjętych w projekcie ustawy budżetowej.

2. W terminie do dnia 1 grudnia jednostki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, opracowują i przekazują właściwym dysponentom części budżetowych projekty planów finansowych na następny rok budżetowy, zgodnie z projektem ustawy budżetowej.

Rozdział 3

Zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej

Art. 89.

1. W terminie 21 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej dysponenci części budżetowych przedstawiają Ministrowi Finansów szczegółowy plan dochodów i wydatków danej części budżetowej, zwany dalej "układem wykonawczym".

2. Układ wykonawczy opracowuje się w podziale na działy, rozdziały i paragrafy klasyfikacji dochodów i wydatków.

3. Dysponenci części budżetowych w terminie, o którym mowa w ust. 1, przekazują jednostkom podległym informacje o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków.

4. Jednostki, o których mowa w ust. 3, sporządzają plany finansowe celem zapewnienia ich zgodności z ustawą budżetową.

Art. 90.

1. Podziału rezerw celowych dokonuje, z zastrzeżeniem ust. 2, Minister Finansów w porozumieniu z właściwymi dysponentami części budżetowych, nie później niż do dnia 31 października z wyjątkiem rezerw, o których mowa w art. 66 ust. 2 pkt 2.

2. Rezerwą celową na wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej dysponuje Rada Ministrów.

3. Rezerwy celowe mogą być wykorzystane, z zastrzeżeniem ust. 4, wyłącznie na cel na jaki zostały utworzone.

4. Minister Finansów może, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu, dokonać zmiany przeznaczenia rezerwy celowej.

5. Rezerwą ogólną dysponuje Rada Ministrów.

6. Rada Ministrów może upoważnić, w drodze rozporządzenia, Prezesa Rady Ministrów i Ministra Finansów do dysponowania rezerwą ogólną do wysokości określonych kwot.

7. Rezerwa ogólna nie może być przeznaczona na zwiększenie wydatków, które w wyniku przeniesień, dokonanych na podstawie art. 96 ust. 4, zostały uprzednio zmniejszone.

8. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, 3, 4 i 7, nie mają zastosowania w przypadku realizacji zadań wynikających z przepisów dotyczących wprowadzenia stanów nadzwyczajnych na terytorium państwa lub jego części.

Art. 91.

1. Rada Ministrów kieruje wykonywaniem budżetu państwa.

2. Minister Finansów sprawuje ogólną kontrolę:

1) realizacji dochodów i wydatków budżetu państwa,

2) poziomu deficytu.

3. Dysponenci części budżetowych sprawują nadzór i kontrolę nad całością gospodarki finansowej podległych im jednostek organizacyjnych i w tym celu, nie rzadziej niż raz na kwartał dokonują okresowych ocen:

1) przebiegu wykonania zadań oraz dochodów i wydatków przez podległe im jednostki organizacyjne,

2) wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa,

3) realizacji innych zadań finansowanych z budżetu państwa

- oraz podejmują, w razie potrzeby, działania zmierzające do prawidłowego wykonania budżetu.

4. Przedmiotem ocen, o których mowa w ust. 3, jest w szczególności:

1) prawidłowość i terminowość pobierania dochodów,

2) zgodność wydatków z planowanym przeznaczeniem,

3) prawidłowość wykorzystania środków finansowych, w tym zakres zrealizowanych zadań,

4) wysokość i terminy przekazywania dotacji,

5) prawidłowość wykorzystania dotacji udzielonych z budżetu państwa, pod względem zgodności z przeznaczeniem oraz wysokości wykorzystanej dotacji a stopniem realizacji zadań przewidzianych do sfinansowania dotacją z budżetu państwa.

Art. 92.

W toku wykonywania budżetu państwa obowiązują następujące zasady gospodarki finansowej:

1) pełna realizacja zadań następuje w terminach określonych przepisami i harmonogramem, o którym mowa w art. 29 ust. 4,

2) ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu państwa następuje na zasadach i w terminach wynikających z obowiązujących przepisów,

3) dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w planie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny,

4) wydatki na współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie podlegających zwrotowi mogą być dokonywane po uzyskaniu tych środków,

5) zlecanie zadań powinno następować na zasadzie wyboru najkorzystniejszej oferty, z uwzględnieniem przepisów ustawy o zamówieniach publicznych,

6) wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa są dokonywane przed innymi wydatkami budżetu państwa,

7) wydatki nieprzewidziane, których obowiązkowe płatności wynikają z tytułów egzekucyjnych lub wyroków sądowych mogą być dokonywane bez względu na poziom środków finansowych zaplanowanych na ten cel; powinny one być zrefundowane w trybie przeniesień wydatków określonym w art. 96,

8) przeniesienia wydatków w budżecie państwa mogą być dokonywane na zasadach i w zakresie określonych w art. 96,

9) dotacje celowe przyznane jednostkom samorządu terytorialnego na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, nie wykorzystane w danym roku, podlegają zwrotowi do budżetu państwa w części, w jakiej zadanie nie zostało wykonane.

Art. 93.

1. Dotacje udzielone z budżetu państwa wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem lub pobrane w nadmiernej wysokości podlegają zwrotowi do budżetu państwa wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, w terminie do dnia 28 lutego następnego roku, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

2. Odsetki, o których mowa w ust. 1, nalicza się odpowiednio od dnia przekazania dotacji z budżetu państwa lub stwierdzenia nieprawidłowego naliczenia dotacji.

3. W przypadku pobrania dotacji w nadmiernej wysokości zwrotowi do budżetu państwa podlega ta część dotacji, która została nadmiernie pobrana.

4. Wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem wyklucza prawo do ubiegania się o przyznanie dotacji przez kolejne trzy lata.

Art. 94.

1. O zmianie wysokości kwot dotacji celowych przyznanych jednostkom samorządu terytorialnego wojewoda zawiadamia niezwłocznie jednostkę samorządu terytorialnego, Ministra Finansów oraz ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

2. Zmiany kwot dotacji na zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego mogą następować w terminie do dnia 15 listopada roku budżetowego, a zmiany kwot dotacji na dofinansowanie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 listopada roku budżetowego.

3. Terminy określone w ust. 2 nie obowiązują w przypadku dofinansowania zadań jednostek samorządu terytorialnego w związku ze zdarzeniem losowym.

Art. 95.

1. Środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym i mogą być wydatkowane do wysokości kwot, zgromadzonych na tym rachunku.

2. W przypadku wykorzystania środków, o których mowa w ust. 1 niezgodnie z przeznaczeniem lub bez zachowania procedur, o których mowa w art. 30 pkt 2, podlegają one zwrotowi na rachunek, na którym są gromadzone.

Art. 96.

1. Dysponenci części budżetowych mogą dokonywać przeniesień wydatków między rozdziałami i paragrafami klasyfikacji wydatków, z zastrzeżeniem ust. 5, w ramach danej części i działu budżetu państwa.

2. Nie są dozwolone przeniesienia wydatków, które powodują zwiększenie wydatków w jakiejkolwiek podziałce klasyfikacji wydatków ujętej w budżecie państwa o więcej niż 5%.

3. Przeniesienie polegające na zmniejszeniu lub zwiększeniu wydatków majątkowych wymaga zgody Ministra Finansów.

4. Dysponenci części budżetowych mogą upoważnić kierowników podległych jednostek do dokonywania przeniesień wydatków w obrębie jednego rozdziału, z uwzględnieniem przepisu ust. 3.

5. Przeniesienia wydatków, o których mowa w ust. 1 i 4, nie mogą zwiększać planowanych wydatków na wynagrodzenia, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

6. Ograniczenia wynikające z przepisów ust. 1-4 nie mają zastosowania do przeniesień wydatków z rezerw budżetu państwa.

Art. 97.

W przypadku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego na terytorium państwa lub jego części Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia planowanych wydatków budżetowych między częściami i działami budżetu państwa w celu realizacji zadań wynikających z przepisów dotyczących wprowadzenia tych stanów.

Art. 98.

1. Środki z budżetu państwa, przeznaczone na finansowanie inwestycji i programów wieloletnich, ujętych w wykazach, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 8 i 9, nie mogą być, z zastrzeżeniem ust. 2, wykorzystane na inne cele.

2. Rada Ministrów, może wyrazić zgodę na zmianę wykorzystania środków budżetowych przeznaczonych uprzednio na finansowanie inwestycji i programów wieloletnich, po uzyskaniu pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu. Środki te nie mogą być wykorzystane na finansowanie wydatków bieżących.

Art. 99.

1. Dokonywanie zmian w planie przychodów państwowego funduszu celowego jest niedozwolone.

2. Przeniesienia wydatków pomiędzy poszczególnymi pozycjami planu mogą być dokonywane, przez organy lub dysponenta funduszu, po uzyskaniu zgody ministra nadzorującego państwowy fundusz celowy.

Art. 100.

1. W przypadku stwierdzenia:

1) niegospodarności w określonych jednostkach,

2) opóźnień w realizacji zadań,

3) nadmiaru posiadanych środków,

4) naruszenia zasad gospodarki finansowej, o których mowa w art. 92

- może być podjęta decyzja o blokowaniu planowanych wydatków budżetowych; blokowanie to oznacza okresowy lub obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków, albo wstrzymanie przekazywania środków na realizację zadań finansowanych z budżetu państwa.

2. Decyzje o blokowaniu planowanych wydatków, w przypadkach określonych w ust. 1, podejmują:

1) Minister Finansów - w zakresie całego budżetu państwa, z wyłączeniem wydatków podmiotów, o których mowa w art. 83 ust. 2,

2) dysponenci części budżetowych - w zakresie ich części budżetu państwa.

3. O decyzjach, o których mowa w ust. 2 pkt 2, dysponenci części budżetowych niezwłocznie informują Ministra Finansów.

4. W decyzjach, o których mowa w ust. 2, może być zawarty wykaz wydatków, które nie mogą być dokonywane.

5. Minister Finansów, po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu może utworzyć nową rezerwę celową i przenieść do tej rezerwy kwoty wydatków zablokowane na podstawie ust. 1 pkt 2 i 3.

6. Rezerwę, o której mowa w ust. 5, przeznacza się na sfinansowanie zobowiązań Skarbu Państwa lub na cele osobno wskazane w ustawie budżetowej.

7. Minister Finansów informuje niezwłocznie Radę Ministrów o przyczynach działania, o których mowa w ust. 2 pkt 1. Rada Ministrów może uchylić decyzję Ministra Finansów.

Art. 101.

1. W przypadku zagrożenia realizacji ustawy budżetowej może nastąpić blokowanie na czas oznaczony planowanych wydatków budżetu państwa; blokowanie to oznacza okresowy lub obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków, albo wstrzymanie przekazywania środków na realizację zadań finansowanych z budżetu państwa.

2. Decyzję o blokowaniu wydatków podejmuje Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, po uzyskaniu w tej sprawie pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu.

Art. 102.

1. Nie zrealizowane kwoty wydatków budżetu państwa wygasają, z zastrzeżeniem ust. 2, z upływem roku budżetowego.

2. Nie wygasają z upływem roku budżetowego wydatki:

1) których planowanym źródłem finansowania są:

a) przychody z kredytów zagranicznych,

b) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi,

2) przeznaczone na współfinansowanie programów realizowanych z nie podlegających zwrotowi środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.

3. Nie później, niż do dnia 15 grudnia roku budżetowego, Rada Ministrów może ustalić, po uzyskaniu w tej sprawie opinii komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu, wykaz wydatków, do których nie stosuje się przepisu ust. 1. Ustalając ten wykaz Rada Ministrów powinna uwzględniać w szczególności:

1) terminy zakończenia procedur wynikających z ustawy, o której mowa w art. 28 ust. 4,

2) w przypadku wydatków inwestycyjnych - zrealizowany, ale nie zafakturowany zakres zadań rzeczowych danej inwestycji,

3) stopień zaawansowania realizacji inwestycji i programów wieloletnich.

4. Łącznie z wykazem wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, Rada Ministrów ustala plan finansowy tych wydatków, w szczegółowości określonej w art. 86 ust. 5, oraz wydatków, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a) i pkt 2, a także określa ostateczny termin ich dokonania.

5. Środki finansowe na wydatki:

1) ujęte w wykazie, o którym mowa w ust. 3,

2) o których mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a) i pkt 2

- są gromadzone na wyodrębnionym subkoncie centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, zwanym dalej "subkontem".

6. Minister Finansów, do dnia 31 grudnia roku budżetowego, przekazuje na subkonto środki finansowe w wysokości równej łącznej kwocie wydatków ujętych w planie, o którym mowa w ust. 4.

7. Środki finansowe nie wykorzystane w terminie określonym przez Radę Ministrów podlegają przekazaniu na dochody budżetu państwa.

Art. 103.

1. Wykonanie budżetu państwa podlega kontroli Sejmu.

2. Rada Ministrów przedstawia Sejmowi i Najwyższej Izbie Kontroli, w terminie do dnia 31 maja roku następującego po upływie roku budżetowego, coroczne sprawozdanie z wykonania budżetu państwa wraz ze:

1) sprawozdaniem o dochodach i wydatkach związanych z zadaniami z zakresu administracji rządowej, realizowanymi przez jednostki samorządu terytorialnego i innymi zadaniami zleconymi jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

2) zbiorczą informację o wykonaniu budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

3) wraz ze sprawozdaniem Rada Ministrów przedkłada ocenę realizacji założeń makroekonomicznych oraz przebiegu prywatyzacji majątku Skarbu Państwa.

3. Sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej powinno zawierać:

1) dochody, wydatki oraz nadwyżkę lub deficyt sektora finansów publicznych,

2) dochody i wydatki wynikające z zamknięć rachunków budżetu państwa, sporządzone według szczegółowości i układu ustawy budżetowej,

3) przychody i wydatki zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, środków specjalnych oraz państwowych funduszy celowych,

4) omówienie wykonania budżetu państwa, z uwzględnieniem różnic między budżetem uchwalonym a wykonanym,

5) informację o realizacji wydatków, które nie wygasły z upływem roku budżetowego,

6) informację o wykorzystaniu środków finansowych pochodzących z dopłat do stawek w grach liczbowych.

4. Informacja o wykonaniu budżetów jednostek samorządu terytorialnego powinna zawierać odrębnie dla każdego stopnia jednostki samorządu terytorialnego:

1) zestawienie dochodów według ważniejszych źródeł,

2) zestawienie wydatków według działów,

3) zestawienie wydatków według ważniejszych rodzajów wydatków,

4) zestawienie przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych, środków specjalnych oraz funduszy celowych,

5) omówienie wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

5. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 2, Rada Ministrów załącza:

1) sprawozdanie dotyczące przestrzegania zasady stanowiącej, iż:

a) łączna kwota państwowego długu publicznego powiększona o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez podmioty sektora finansów,

b) łączna kwota długu Skarbu Państwa powiększona o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa

- nie może przekroczyć 3/ 5 wartości rocznego produktu krajowego brutto w danym roku budżetowym,

2) informację dotyczącą długu, deficytu, poręczeń i gwarancji sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 12 ust. 1.

Art. 104.

Minister Finansów przedstawia komisji sejmowej właściwej do spraw budżetu i Najwyższej Izbie Kontroli informację o przebiegu wykonania budżetu państwa za I półrocze, w terminie do dnia 10 września tego roku.

Rozdział 4

Kasowa obsługa budżetu

Art. 105.

1. Wydatki budżetu państwa dokonywane są poprzez obciążenie centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. Wydatki jednostek wymienionych w art. 83 ust. 2, dokonywane są poprzez obciążenie rachunków bieżących tych jednostek.

3. Wydatki budżetu państwa finansowane ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie podlegających zwrotowi, dokonywane są z rachunku bieżącego tych środków.

4. Minister Finansów może przekazać upoważnienie do kasowej realizacji wydatków wszystkim lub niektórym dysponentom części budżetowych poprzez:

1) otworzenie odrębnego rachunku wydatków dla dysponenta części budżetowej,

2) określenie rodzajów wydatków, które będą dokonywane z rachunku dysponenta części budżetowej.

5. Minister Finansów może upoważnić dysponentów części budżetowych do przekazania prawa do kasowej realizacji wydatków podległym jednostkom budżetowym.

Art. 106.

Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób wykonywania budżetu państwa, w tym w szczególności:

1) zasady i warunki ustanawiania przez dysponentów części budżetowych dysponentów niższego stopnia,

2) tryb i terminy przekazywania na centralny rachunek bieżący budżetu państwa dochodów pobieranych przez urzędy skarbowe i inne państwowe jednostki budżetowe,

3) tryb dokonywania wydatków w ciężar centralnego bieżącego rachunku budżetu państwa.

Art. 107.

1. Dla obsługi budżetu państwa są prowadzone następujące rachunki bankowe:

1) centralny rachunek bieżący budżetu państwa,

2) rachunki bieżące jednostek wymienionych w art. 83 ust. 2,

3) rachunek bieżący środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, nie podlegających zwrotowi,

4) rachunki bieżące państwowych funduszy celowych,

5) rachunki bieżące zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych i środków specjalnych,

6) rachunki pomocnicze,

7) rachunki państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Obsługę bankową budżetu państwa w zakresie rachunków bankowych wymienionych w ust. 1 - z wyłączeniem rachunków państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej - prowadzi Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Wyboru banku, dla obsługi rachunków wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5 dokonuje się z zachowaniem przepisów o zamówieniach publicznych.

4. Obsługa bankowa rachunków budżetu państwa jest prowadzona w ramach umowy rachunku bankowego.

5. Minister Finansów określi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady obsługi centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, zakres informacji z wykonania budżetu państwa oraz terminy ich udostępniania w ramach obsługi centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.

Art. 108.

1. W przypadku występowania przejściowych nadwyżek środków na centralnym rachunku bieżącym budżetu państwa Minister Finansów może dokonywać oprocentowanych lokat w Narodowym Banku Polskim, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, może dokonywać lokat, o których mowa w ust. 1, w dowolnie wybranym banku.

Dział IV

Budżet jednostki samorządu terytorialnego

Rozdział 1

Podstawowe definicje i zasady

Art. 109.

1. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest uchwalany w formie uchwały budżetowej na rok budżetowy.

2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem:

1) dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki,

2) przychodów i wydatków:

a) zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych,

b) funduszy celowych jednostki samorządu terytorialnego.

3. Uchwała budżetowa stanowi podstawę gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 110.

1. Uchwała budżetowa może określać, oprócz limitów wydatków na okres roku budżetowego, limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne, ujmowane w wykazie stanowiącym załącznik do uchwały budżetowej.

2. W załączniku, o którym mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego dla każdego programu określa:

1) nazwę programu, jego cel i zadania, które będą finansowane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

2) jednostkę organizacyjna realizującą program lub koordynującą wykonywanie programu,

3) okres realizacji programu i łączne nakłady finansowe,

4) wysokość wydatków w roku budżetowym oraz w dwóch kolejnych latach,

3. Kolejne uchwały budżetowe będą określały nakłady na uruchomiony program w wysokości umożliwiającej jego terminowe zakończenie,

4. Zmiana kwot wydatków na realizację programu następuje w drodze uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, zmieniającej zakres wykonywania programu lub wstrzymującej jego wykonywanie.

Art. 111.

1. Dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego określa odrębna ustawa.

2. Wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w ustawach, w szczególności na:

1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego,

2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

3) zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia,

4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego,

5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

3. Podziału wydatków jednostek samorządu terytorialnego dokonuje się zgodnie z art. 69.

Art. 112.

1. Różnica między dochodami a wydatkami budżetu jednostki samorządu terytorialnego stanowi odpowiednio nadwyżkę budżetu jednostki samorządu terytorialnego lub deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

2. Deficyt budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być pokryty przychodami pochodzącymi z:

1) sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego,

2) kredytów zaciąganych w bankach krajowych,

3) pożyczek,

4) prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego,

5) nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego z lat ubiegłych.

Art. 113.

1. Łączna kwota przypadających do spłaty w danym roku budżetowym rat kredytów i pożyczek oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostki samorządu terytorialnego poręczeń wraz z należnymi w danym roku odsetkami od tych kredytów i pożyczek, oraz należnych odsetek i dyskonta a także przypadających w danym roku budżetowym wykupów papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nie może przekroczyć 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego.

2. W przypadku, gdy relacja, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. b), przekroczy 55%, to  kwota, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 12% planowanych dochodów jednostki samorządu terytorialnego, chyba że obciążenia te w całości wynikają z zobowiązań zaciągniętych przed datą ogłoszenia tej relacji.

Art. 114.

Łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekraczać 60% dochodów tej jednostki w tym roku budżetowym.

Art. 115.

1. Regionalne izby obrachunkowe przedstawiają opinie w sprawach:

1) możliwości sfinansowania deficytu przedstawionego przez jednostki samorządu terytorialnego,

2) prawidłowości załączonej do budżetu prognozy kwoty długu jednostki samorządu terytorialnego, ze szczególnym uwzględnieniem zapewnienia przestrzegania przepisów ustawy dotyczących uchwalania i wykonywania budżetów lat następnych.

2. Opinie, o których mowa w ust. 1, powinny być opublikowane w terminie miesiąca od dnia przekazania uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego do regionalnej izby obrachunkowej, w trybie przewidzianym dla opublikowania uchwały budżetowej.

3. W przypadku negatywnej opinii regionalnej izby obrachunkowej wymagana jest odpowiednia uchwała jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 116.

1. W budżecie jednostki samorządu terytorialnego mogą być tworzone rezerwy celowe i rezerwa ogólna.

2. Rezerwy celowe są tworzone na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie może być dokonany w okresie opracowywania budżetu.

3. Suma rezerw celowych nie może przekroczyć 5% wydatków budżetu.

4. Rezerwa ogólna nie może być wyższa niż 1% wydatków budżetu.

5. Rezerwami, o których mowa w ust. 1, dysponuje zarząd jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 117.

1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, kalkulowane według stawek jednostkowych.

2. Kwoty i zakres dotacji, o których mowa w ust. 1, określa uchwała budżetowa.

3. Stawki dotacji przedmiotowych ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 118.

Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje wyłącznie imiennie określonym podmiotom publicznym i tylko na cele publiczne, związane z realizacją zadań określonego stopnia samorządu terytorialnego.

Rozdział 2

Opracowywanie i uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego

Art. 119.

Przygotowanie projektu uchwały budżetowej wraz z objaśnieniami, a także inicjatywa w sprawie zmian tej uchwały, należą do wyłącznej kompetencji zarządu jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 120.

Zarząd jednostki samorządu terytorialnego opracowuje informację o stanie mienia komunalnego, zawierającą:

1) dane dotyczące przysługujących jednostce samorządu terytorialnego praw własności,

2) dane dotyczące innych niż własność praw majątkowych, w tym w szczególności o ograniczonych prawach rzeczowych, użytkowaniu wieczystym, wierzytelnościach, udziałach w spółkach, akcjach oraz o posiadaniu,

3) dane o zmianach w stanie mienia komunalnego, w zakresie określonym w pkt 1 i 2, od dnia złożenia poprzedniej informacji,

4) dane o dochodach uzyskanych z tytułu wykonywania prawa własności i innych praw majątkowych oraz z wykonywania posiadania,

5) inne dane i informacje o zdarzeniach mających wpływ na stan mienia komunalnego.

Art. 121.

1. Projekt uchwały budżetowej wraz z objaśnieniami, oraz informację, o której mowa w art. 120, zarząd jednostki samorządu terytorialnego przedstawia:

1) regionalnej izbie obrachunkowej - celem zaopiniowania,

2) organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego

- najpóźniej do dnia 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy.

2. Opinię regionalnej izby obrachunkowej o projekcie uchwały budżetowej, zarząd jednostki samorządu terytorialnego jest obowiązany przedstawić, przed uchwaleniem budżetu, organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.

3. W przypadku, gdy dochody i wydatki państwa określa ustawa o prowizorium budżetowym, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, na wniosek zarządu, może uchwalić prowizorium budżetowe jednostki samorządu terytorialnego na okres objęty prowizorium budżetowym państwa.

Art. 122.

Uchwałę budżetową organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego uchwala przed rozpoczęciem roku budżetowego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach nie później niż do dnia 31 marca roku budżetowego.

Art. 123.

1. Do czasu uchwalenia uchwały budżetowej, jednak nie później niż do dnia 31 marca roku budżetowego, podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały budżetowej przedstawiony organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego.

2. Bez zgody zarządu jednostki samorządu terytorialnego, organ stanowiący nie może wprowadzić w projekcie uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego zmian powodujących zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększenie deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

3. W przypadku nieuchwalenia uchwały budżetowej w terminie, o którym mowa w ust. 1, regionalna izba obrachunkowa w terminie do dnia 30 kwietnia roku budżetowego ustala budżet jednostki samorządu terytorialnego w zakresie obowiązkowych zadań własnych oraz zadań zleconych. Do dnia ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki finansowej jest projekt uchwały, o której mowa w ust. 1.

Art. 124.

1. Uchwała budżetowa jednostki samorządu terytorialnego określa:

1) prognozowane dochody jednostki samorządu terytorialnego według ważniejszych źródeł i działów klasyfikacji,

2) wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków, z wyodrębnieniem:

a) wydatków bieżących, w tym w szczególności:

- wynagrodzeń i pochodnych od wynagrodzeń,

- dotacji,

- wydatków na obsługę długu jednostki samorządu terytorialnego,

- wydatków z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego,

b) wydatków majątkowych,

3) źródła pokrycia deficytu lub przeznaczenie nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

4) wydatki związane z wieloletnimi programami inwestycyjnymi, z wyodrębnieniem wydatków na finansowanie poszczególnych programów,

5) plany przychodów i wydatków zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i środków specjalnych,

6) plany przychodów i wydatków funduszy celowych,

7) upoważnienia dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania długu oraz do spłat zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego,

8) zakres i kwoty dotacji przedmiotowych,

9) dochody i wydatki związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego ustawami,

10) dotacje,

11) dochody i wydatki związane z realizacją zadań wspólnych realizowanych w drodze umów lub porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego, w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, której powierzono realizację tych zadań.

2. Uchwała budżetowa jednostki samorządu terytorialnego może zawierać:

1) upoważnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania kredytów i pożyczek oraz emisji papierów wartościowych na pokrycie występującego w ciągu roku budżetowego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

2) upoważnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do dokonywania zmian w budżecie, w zakresie określonym w art. 128 ust. 2,

3) inne postanowienia dotyczące wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

3. W uchwale budżetowej gminy określa się także dochody z tytułu wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych i wydatki na realizację zadań określonych w programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

4. Uchwała budżetowa gminy może również określać:

1) wydatki jednostek pomocniczych gminy,

2) uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy.


Poprzednia część druku, następna część druku