Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment
***
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Państwowej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Tadeusza Lewandowskiego, złożonym na 37. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 41):
Warszawa, dn. 8 września 1999 r.
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Wielce Szanowna Pani Marszałek
W odpowiedzi na pismo z dnia 23 czerwca 1999 r. (sygn. AG/043/242/99/IV), dotyczące złożonego podczas 37 posiedzenia Senatu RP, w dniu 18 czerwca 1999 r. oświadczenia Senatora RP Pana Tadeusza Lewandowskiego, w sprawie stanowiska Przewodniczącego Rady Powiatu Jeleniogórskiego - Informacji o podstawowych barierach i utrudnieniach w realizacji zadań samorządu powiatowego, z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów oraz w porozumieniu z Ministerstwami: Edukacji Narodowej, Kultury i Sztuki, Zdrowia i Opieki Społecznej, Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Pracy i Polityki Socjalnej, Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Finansów oraz z Urzędem Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, Głównym Urzędem Nadzoru Budowlanego i Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii, uprzejmie przedstawiam - uporządkowane wg przedstawionych w informacji zagadnień - następujące wyjaśnienia.
AD. A. PROBLEMY PRAWNE
I. Oświata, Kultura i Zdrowie
Ad. 1. Brak aktów wykonawczych do ustawy o systemie oświaty.
Ad. 1a Przygotowano projekt rozporządzenia MEN, które reguluje wszystkie sfery kształcenia specjalnego i uwzględnia reformę ustroju szkolnego. Był on opiniowany przez wszystkie resorty i Departament Legislacyjny Rządu. Tekst projektu rozporządzenia, uwzględniający zgłoszone poprawki, został przekazany do dalszych prac legislacyjnych.
Podobnie jest w przypadku nowelizacji rozporządzenia regulującego organizację placówek opiekuńczo-wychowawczych. W opublikowanej koncepcji reformy systemu edukacji wprowadzenie zmian organizacyjnych w tych placówkach planowano dopiero od roku 2000. Na podstawie obowiązujących delegacji w ustawie o systemie oświaty nie można przeprowadzić istotnych zmian. Odpowiednie zmiany w ustawie o systemie oświaty i ustawie o pomocy społecznej zostały przygotowane przez MEN w porozumieniu z Ministerstwem Pracy i Polityki Socjalnej. Dopiero na podstawie nowych delegacji ustawowych zostaną przygotowane nowe akty wykonawcze zmieniające organizację placówek w istotny sposób. W bieżącym roku planuje się jedynie zmianę systemu kierowania wychowanków do placówek. W systemie tym starosta powiatu zastąpi kuratora oświaty. Opóźnienie nowelizacji aktu wykonawczego w tym zakresie uzasadnione jest brakiem przygotowania nowej administracji powiatowej do przejęcia tej funkcji w pierwszych miesiącach bieżącego roku.
Ostatecznych uzgodnień zmian prawnych w omawianych aktach wykonawczych spodziewamy się dokonać w najbliższych kilku tygodniach.
Ad. 1b Błędy i uchybienia w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 14, poz. 128).
Błędy w ramowych planach nauczania zamieszczonych w ww. rozporządzeniu wiązały się z mylnym zrozumieniem zamieszczenia "starych planów" dotyczących klas V i VI dotychczasowej ośmioletniej szkoły podstawowej oraz klasy ósmej tejże szkoły - głównie w zakresie zajęć z religii/etyki, które były realizowane w szkołach, lecz nie były zapisane w planach nauczania.
Ze względu na różnorodną terminologię stosowaną w latach ubiegłych do części zajęć edukacyjnych, ramowe plany nauczania zawierały rozbieżności w nazewnictwie tych samych zajęć w różnych typach szkół lub na różnych etapach kształcenia.
W planach nauczania z lat ubiegłych znalazły się błędy w podliczeniu sumy godzin przypadających na dany okres nauki (dotyczy to przede wszystkim szkolnictwa ponadpodstawowego).
W zakresie szkolnictwa specjalnego dla uczniów z autyzmem mylnie zamieszczono zapis, iż są uczniami w normie intelektualnej.
W cyt. powyżej Dz. U. Nr 14 zostały opuszczone ramowe plany nauczania dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim do klasy VIII oraz dla niedostosowanych społecznie dla klasy V i VI oraz VIII, a także dla szkół ponadpodstawowych dla ww. grupy uczniów.
Dostrzeżone błędy, niekonsekwencje i braki zostały skorygowane w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 kwietnia 1999 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 41, poz. 415). Jednocześnie informuję, że w poprawionych planach uwzględniono uwagi zgłoszone przez środowiska nauczycielskie oraz kuratoria oświaty.
W chwili obecnej nie są zgłaszane uwagi formalne dotyczące planów nauczania. Jedynie w przypadku szkolnictwa specjalnego w części planów dotyczących zreformowanej szkoły podstawowej i gimnazjum dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim zgłaszane są przez grupy nauczycieli wątpliwości dotyczące nauczania tych dzieci takich przedmiotów jak: język obcy, fizyka, chemia. Zazwyczaj nauczyciele proszą o znaczne zwiększenie godzin zajęć technicznych gdyż "należy stworzyć warunki nauki sprzyjające rozwojowi manualnemu i przygotowujące do pracy fizycznej w przyszłości" (cyt. z jednego z wystąpień).
Ad. 1c Finansowanie przez kasy chorych usług w zakładach leczniczych dla dzieci, w których funkcjonują szkoły oraz opieki pielęgniarskiej w placówkach oświatowych opieki całkowitej.
Wprowadzenie w życie ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 z późn. zm.), spowodowało, że świadczenia zdrowotne realizowane na rzecz dzieci i młodzieży finansowane są ze środków regionalnych Kas Chorych. Dzieci przebywające w zakładach leczniczych oraz inne osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym korzystają ze świadczeń zdrowotnych na zasadach określonych w ww. ustawie. Zgodnie z tą ustawą dzieciom, które są ubezpieczone przez rodziców lub przez placówki, przysługują odpowiednie świadczenia zdrowotne, których finansowanie powinno być wynegocjowane między dyrektorami publicznych zakładów opieki zdrowotnej i dyrektorami kas chorych.
Zgodnie z zapisem art. 31 ust. 1 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, osobom ubezpieczonym przysługują, na zasadach określonych w ustawie, świadczenia zdrowotne mające na celu zachowanie zdrowia oraz zapobieganie chorobom i urazom, wczesne wykrywanie chorób, leczenie i zapobieganie niepełnosprawności oraz jej ograniczanie. Realizację tych uprawnień Kasa Chorych zapewnia ubezpieczonym poprzez m.in. badania i poradę lekarską, badania diagnostyczne, świadczenia pielęgniarskie, opiekę profilaktyczną itd.
W celu zapewnienia ubezpieczonym świadczeń zdrowotnych Kasa Chorych zawiera umowy ze świadczeniodawcami.
Zasady finansowania tych świadczeń wynikają z przedmiotowej ustawy oraz z aktów wykonawczych wydanych na jej podstawie.
Należy podkreślić że Kasy Chorych, zgodnie z unormowaniem ww. ustawy, finansują jedynie usługi zdrowotne świadczone na rzecz ubezpieczonych, nie ponoszą natomiast kosztów innych usług takich jak np. opieka nad dziećmi przebywającymi w zakładach leczniczych. Dlatego też, Kasy Chorych nie zawierały i nie zawierają kontraktów z pielęgniarkami, które wykonują w ramach danej placówki zadania opiekuńcze. Do sprawowania opieki, szczególnie nad dzieckiem, zatrudniane były i są pielęgniarki, fakt ten nie może jednak powodować obciążania Kas Chorych kosztami utrzymania personelu opiekuńczego w placówkach podległych samorządom lokalnym, ani innym organom założycielskim.
Ad. 2. Przekazanie powiatom jednostek o zasięgu ogólnopolskim (szkoły w zakładach leczniczych, domy wczasów dziecięcych) bez odpowiedniego zabezpieczenia finansowego i aktualnych regulacji prawnych dotyczących funkcjonowania tych jednostek.
Przekazanie powiatom placówek systemu opieki nad dzieckiem, w tym także o zasięgu ponadpowiatowym, nie musi bezpośrednio łączyć się ze zmianami ich organizacji. Jak już zostało zaznaczone wyżej, przepisy umożliwiające takie zmiany będą przygotowane na podstawie nowych delegacji ustawowych, które są w ostatniej fazie przygotowania przed przesłaniem ich do Parlamentu. Planuje się, że po przyjęciu tych zmian ustawowych samorządy terytorialne i placówki będą mogły wprowadzać istotne zmiany organizacyjne od roku 2000. Wcześniejszych zmian wymaga natomiast system kierowania dzieci do placówek.
Odrębnym i poważnym problemem jest finansowanie placówek przejętych przez powiaty, który dotyczy nie tylko placówek o zasięgu ponadpowiatowym. Wynika on przede wszystkim z wieloletniego niedoszacowania budżetów szkół i placówek oświatowych. Problem ten do końca zeszłego roku był często "rozwiązywany" przez powiększenie zobowiązań tych jednostek i kuratora oświaty jako organu prowadzącego. W szczególności przejawiał się już na etapie konstrukcji planu budżetu państwa na rok 1999 w zakresie finansowania zadań oświatowych powiatów. Zasady przyjętej podmiotowej kalkulacji budżetowej przewidywały:
- wzrost wydatków płacowych wynikających ze skutków finansowych podwyżki wynagrodzeń wdrożonej od 1 kwietnia 998 r., dodatkowych wynagrodzeń rocznych za 1998 r. oraz planowanej na obecny rok podwyżki wynagrodzeń, w celu zapewnienia wzrostu przeciętnych wynagrodzeń średniorocznie o 2 punkty procentowe ponad prognozowaną inflację,
- wzrost wydatków relacjonowanych do wynagrodzeń również o 2 punkty procentowe powyżej wspomnianej stopy inflacyjnej,
- poziom wydatków rzeczowych w skali 75% kwot zaplanowanych na ten cel w ustawie budżetowej na rok 1998, po wyeliminowaniu zwiększeń jednorazowych.
Z uwagi na trudną sytuację finansową wielu placówek, podjęte zostały działania zmierzające do uzyskania szczegółowych danych, dotyczących aktualnej sytuacji ekonomicznej placówek oświatowych, w tym zwłaszcza placówek w systemie opieki nad dzieckiem, które są najbardziej narażone na niedobory związane z redukcją wydatków rzeczowych na etapie planowania budżetu. Wyniki tego monitorowania posłużą do ustalenia wykazu placówek, których sytuacja ekonomiczna jest najtrudniejsza i wymaga pomocy finansowej. Jednocześnie należy zaznaczyć, że jednym z decydujących czynników przy ustalaniu tego wykazu będzie miesięczny koszt utrzymania wychowanka w placówce. Taki sposób postępowania ma na celu skierowanie pomocy finansowej do placówek, które w sposób rozsądny i oszczędny potrafią gospodarować posiadanymi środkami finansowymi.
Rozpoznanie sytuacji ekonomicznej placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych będzie podstawą do wystąpienia do Ministerstwa Finansów o zwiększenie dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego, które prowadzą placówki znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji finansowej.
Jednocześnie czynione są starania, aby problem finansowania placówek o zasięgu ponadpowiatowym rozwiązany był przez nowy sposób finansowania tych zadań. Naszym zdaniem, zadań tych nie powinien w całości finansować powiat prowadzący placówkę. Koszty utrzymania wychowanków placówek powinny ponosić powiaty właściwe dla miejsca zamieszkania wychowanków.
Ad. 3. Pozbawienie powiatu ziemskiego podstawowych instytucji kultury (biblioteka publiczna, dom kultury, muzeum) i środków w związku z ustawowym ulokowaniem ich w powiatach grodzkich bez względu na obszar ich działania.
Parlament podjął ostateczne decyzje w sprawie ulokowania instytucji kultury, które zostały przekazane od b. wojewodów do powiatu grodzkiego lub ziemskiego. Na podstawie art. 145 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 668, ze zm.), powiaty i miasta na prawach powiatu przejęły z dniem 1 stycznia 1999 r. do prowadzenia (jako zadania własne) instytucje kultury wpisane do rejestru kultury prowadzonego przez wojewodę i działające na terenie danego powiatu lub miasta na prawach powiatu.
Szczegółowe zasady przejmowania instytucji kultury uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872, ze zm.). Stosownie do art. 26 cyt. ustawy, przejęcie instytucji kultury mających siedzibę na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego następuje przez tę jednostkę również wtedy, gdy dotychczasowy obszar działania tych instytucji obejmuje obszar więcej niż jednej jednostki samorządu terytorialnego i jeżeli do dnia 31 grudnia 1998 r.:
1) nie nastąpił jej podział, lub
2) nie zostały zawarte stosowne porozumienia właściwych jednostek samorządu terytorialnego, których obszar pokrywa się z obszarem działania tych instytucji, określający jednostki właściwe do ich przejęcia.
Przepis ten precyzuje możliwość zawarcia stosownych porozumień i przejęcia instytucji kultury przez powiat ziemski, pomimo że siedziba instytucji znajduje się na obszarze miasta na prawach powiatu.
Zatem, w ramach obowiązujących ustaw istnieje możliwość przejmowania instytucji kultury przez odpowiednie jednostki samorządu powiatowego, w zależności od warunków porozumienia.
Powyższe regulacje nie wykluczają prawa jednostek samorządu terytorialnego do zawierania umów o wspólnym prowadzeniu instytucji kultury (oraz ich współfinansowania) na gruncie przepisów art. 21 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 110, poz. 721 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668). Zdaniem Departamentu Legislacyjnego Rządu ww. porozumienia mogą być zawierane przez powiaty po 1 stycznia 1999 r.
Biorąc powyższe pod uwagę, obowiązujący stan prawny umożliwia:
- prowadzenie instytucji kultury przez powiat ziemski, pomimo że siedziba instytucji znajduje się na terenie powiatu grodzkiego, jeżeli nastąpi porozumienie obu jednostek samorządu terytorialnego (art. 26 ust. 2 pkt. 2 cyt. ustawy - Przepisy wprowadzające...),
- dokonanie podziału instytucji we właściwym trybie (art. 26 ust. 2 pkt. 1 i ust. 4 ustawy - Przepisy wprowadzające... oraz art. 20 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej),
- wspólne prowadzenie przez powiaty ziemskie i grodzkie instytucji kultury znajdujących się na terenie powiatów grodzkich.
Ad. 4. Brak możliwości oddziaływania samorządu terytorialnego na funkcjonowanie Kas Chorych.
Trudno jest zgodzić się z powyższym stwierdzeniem. Zaprzeczeniem tego twierdzenia jest zapis art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, zgodnie z którym rada regionalnej Kasy Chorych powoływana jest przez sejmik województwa, spośród osób ubezpieczonych w danej Kasie (z zastrzeżeniem ust. 2 i 3), oraz unormowanie zawarte w art. 55a ust. 1 ustawy, na podstawie którego organy samorządu terytorialnego, po zasięgnięciu opinii samorządów zawodów medycznych w porozumieniu z Kasą Chorych, na których obszarze działa, są obowiązane do opracowania i aktualizacji planu zabezpieczenia ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na obszarze ich działania, w oparciu o który Kasa Chorych zawiera umowy ze świadczeniodawcami.
II. Pomoc Rodzinie i Opieka Społeczna
Ad. 1. Z dniem 1 stycznia 1999 roku weszły w życie zmiany w ustawie z dnia 29 listopada o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414; Nr 106 poz. 668; Nr 117, poz. 756; Nr 162 poz. 1118 i 1126 oraz Dz. U. z 1999 r. Nr 20, poz. 170), rozszerzające zadania pomocy społecznej o zadania opieki nad dzieckiem. Na podstawie delegacji z art. 31f, przygotowane zostało rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. Nr 63, poz. 713).
W przypadku organizowania opieki w rodzinach zastępczych oraz udzielania pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych w nich dzieci, realizacja tego zadania odbywa się w oparciu o rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 października 1993 r. w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. z 1993 r. Nr 103, poz. 470 oraz Dz. U. z 1994 r. Nr 193, poz. 751).
Ad. 2. Projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie udzielenia pomocy na usamodzielnienie wychowankom opuszczającym niektóre placówki opiekuńczo-wychowawcze, resocjalizacyjne, zakłady dla nieletnich oraz rodziny zastępcze zostały przygotowane w oparciu o delegację zawartą w art. 31c ustawy z dnia 29 listopada 1990 roku o pomocy społecznej. Projekt był dwukrotnie uzgadniany międzyresortowo i został przekazany do dalszych prac legislacyjnych.
Ad. 3. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.), pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny w wysokości 70% dochodu osoby przebywającej w domu pomocy społecznej ustalanego na podstawie art. 2a wyżej cytowanej ustawy - nie więcej jednak niż 2005 kwoty określonej w art. 4 ust. 1 pkt. 1.
Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt. 10, z uwzględnieniem art. 140 ust. 4 pkt. 1 i art. 141 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ze świadczeń określonych w ustawie mogą być potrącane, na poczet opłat za pobyt w domu pomocy społecznej, należności z tytułu odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, na wniosek dyrektora placówki, w wysokości nie przekraczającej 50% świadczenia. W większości przypadków kwota potrącana przez ZUS jest niższa, niż wynikająca z kwoty odpłatności ustalonej decyzją administracyjną dla każdego mieszkańca. W tej sytuacji konieczne jest dokonanie przez mieszkańca domu uzupełnienia wpłaty należnej kwoty za pobyt w domu pomocy społecznej, któremu część opłaty potrącił ZUS, a w niektórych przypadkach, gdy świadczenie ZUS jest wysokie - zwrot nadpłaconych kwot, co jest niewątpliwie kłopotliwe, a przede wszystkim budzi niepotrzebne emocje wśród mieszkańców.
W związku z powyższym informuję, iż podjęto działania zmierzające do skorygowania w najbliższym czasie zasad potrącania należności za pobyt w domach pomocy społecznej ze świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w kierunku zmierzającym do potrącania opłat w wysokości zgodnej z art. 35 ustawy o pomocy społecznej. Projekt zmiany zapisów ustawy jest w trakcie uzgodnień.
Ad. 4. Definicja bezdomnego zawarta jest w art. 10a - zadania z zakresu pomocy społecznej realizowane przez powiat - w pkt 5 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.). Odnosi się ona do tej kategorii osób, które w sposób trwały zerwały związki z gminą, a terenie której miało miejsce zdarzenie powodujące bezdomność. Rzeczywisty status bezdomnego powinien być ustalany w każdym indywidualnym przypadku, na podstawie oceny stanu faktycznego pod kątem związku z gminą pochodzenia i możliwości ewentualnego powrotu do tej gminy. Istotny jest fakt przebywania osoby bezdomnej na terenie konkretnej gminy, innej niż gmina pochodzenia, potwierdzony dodatkowymi działaniami dokumentującymi zamiar stałego pobytu w nowej gminie (np. wynajęcie pokoju, ubieganie się o mieszkanie, poszukiwanie i podjęcie pracy lub nauki, nauki zawodu itp.). W pierwszym, przejściowym okresie, pomiędzy dookreśleniem przynależności do gminy, osoba bezdomna winna być wspierana przez powiat. Dla całokształtu sprawy ważna jest również treść deklaracji bezdomnego w tym zakresie, zweryfikowana przez właściwe miejscowo organy jednostek samorządu terytorialnego.
Ad. 5. Zgodnie z postanowieniami art. 11a pkt 7 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414; Nr 106, poz. 668; Nr 117, poz. 756; Nr 162, poz. 1118 i 1126 oraz Dz. U. z 1999 r. Nr 20, poz. 170) do zadań pomocy społecznej realizowanych przez powiat zostało wprowadzone organizowanie i prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych (domy dziecka, rodzinne domy dziecka, pogotowia opiekuńcze, ogniska wychowawcze, świetlice i kluby środowiskowe).
Do końca bieżącego roku zasady funkcjonowania placówek opiekuńczo-wychowawczych regulują przepisy resortu oświaty. Dlatego też, środki finansowe na prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych zostały zapisane w tegorocznym budżecie w dziale 79 - oświata i wychowanie.
Od przyszłego roku placówki te przejdą w pełni do systemu pomocy społecznej. W związku z powyższym, przygotowywane zostały zmiany w zapisach ustawy o pomocy społecznej, w ramach ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2000 roku. Przepisy ustawy określać będą zasady organizacji, nadzór i finansowanie opieki i wychowania, zarówno w rodzinnych formach opieki, jak i w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.
Ad. 6. Z przepisów art. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 ze zm.) oraz § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad powoływania i odwoływania oraz sprawowania nadzoru nad zespołami orzekającymi o stopniu niepełnosprawności, zakresu ich działania, a także zakresu ich współdziałania z organami administracji rządowej i organami jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 8, poz. 72) wynika jednoznacznie, iż powiatowe zespoły do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności są odrębnymi jednostkami organizacyjnymi, funkcjonującymi poza wewnętrzną strukturą organizacyjną powiatowego centrum pomocy rodzinie. Należy to wnosić z wykładni gramatycznej przytaczanego art. 6 ustawy - użycie przez ustawodawcę w tym przepisie przyimka "przy" oznacza stosunek współwystępowania i styczności położenia podmiotu w pobliżu lub w bezpośrednim sąsiedztwie innego podmiotu z zachowaniem swych odrębności. O odrębności organizacyjnej tych zespołów świadczy także sposób powoływania i odwoływania przewodniczącego i członków zespołu, określony w cytowanym wyżej - 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1999 r. Ponadto przepis § 19 rozporządzenia Ministra Prac i Polityki socjalnej z dnia 21 stycznia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stopniu niepełnosprawności, trybu postępowania przy orzekaniu oraz zakresu, składu i sposobu działania zespołów orzekających, a także jednolitego wzoru legitymacji dokumentującej niepełnosprawność oraz organów uprawnionych do jej wystawienia (Dz. U. Nr 9, poz. 82) określa funkcje przewodniczącego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, które wyraźnie sytuują ten zespół poza strukturą powiatowego centrum pomocy rodzinie, natomiast umiejscowienie przy tym centrum znajduje uzasadnienie w charakterze spraw, którymi obydwie jednostki się zajmują.
Tym niemniej, w Biurze Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i o zmianie niektórych ustaw, w którym m.in. proponuje się jednoznaczne określenie, iż zespoły do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności są organami administracji niezespolonej.
Środki na realizację przez samorządy powiatowe poszczególnych zadań wynikających z cytowanej ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r., ustalane są na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1999 r. w sprawie algorytmu podziału środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację określonych zadań jednostek samorządu terytorialnego oraz sposobu przedstawiania sprawozdań o wykorzystaniu tych środków (Dz. U. Nr 8, poz. 73). Wysokość tych środków jest uzależniona od wysokości wpływów oraz od kwot wydatków przewidywanych w planie finansowym Funduszu, stanowiącym integralną część ustawy budżetowej.
Jeżeli wielkość środków na określone zadania jest niedostateczna i zasadne jest przeniesienie środków w stosunku do wielkości przypadającej w 1999 r. (według algorytmu dla danego powiatu) na realizację określonych zadań jednostek samorządu terytorialnego, należy złożyć stosowny wniosek do Zarządu PFRON o dokonanie przedmiotowych przeniesień. Zgodnie bowiem z art. 99 ust. 2 z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 ze zm.), istnieje możliwość dokonania przeniesienia wydatków pomiędzy poszczególnymi pozycjami przez organ lub dysponenta państwowego funduszu celowego, po uzyskaniu zgody ministra nadzorującego.
Ad. 7. Stosownie do art. 55 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872), pracownicy niektórych dotychczasowych państwowych jednostek organizacyjnych, w tym również domów pomocy społecznej, z dniem 1 stycznia 1999 r. stali się pracownikami powiatowych jednostek organizacyjnych.
Status prawny pracowników zatrudnionych m.in. w powiatowych jednostkach organizacyjnych oraz w gminnych jednostkach i zakładach budżetowych określa ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 21, poz. 124 z późn. zm.). Zgodnie z art. 20 ust. 2 tej ustawy Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, zasady wynagradzania i wymagania kwalifikacyjne pracowników samorządowych. Wydane na tej podstawie rozporządzenie Rady Ministrów z 1 lipca 1997 r., w sprawie wynagradzania pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 77, poz. 482 i z 1999 r. Nr 5, poz. 34) obejmuje również pracowników domów pomocy społecznej. W załączniku nr 3 do rozporządzenia, w tabeli XXVIII określone zostały stanowiska, kategorie zaszeregowania i wymagania kwalifikacyjne pracowników domów pomocy społecznej i ośrodków wsparcia, do opracowania których wykorzystano m.in. tabele stanowisk przewidziane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 19 lipca 1996 r. w sprawie zasad wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej prowadzonych przez organy administracji rządowej (Dz. U. Nr 96, poz. 448 z późn. zm.), wydanym na podstawie art. 77/3 Kodeksu pracy.
Jednocześnie rozporządzenie to nie wyklucza możliwości zawierania układów zbiorowych pracy (zakładowych i ponadzakładowych) lub wprowadzenia przez pracodawcę regulaminu wynagradzania zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (§ 17). Wprowadzając własne zasady wynagradzania, czy to w drodze układu zbiorowego pracy, czy regulaminu wynagradzania, należy pamiętać, że w myśl art. 9 § 2 Kodeksu pracy postanowienia układów zbiorowych pracy i regulaminów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, tj. w przypadku pracowników domów pomocy społecznej - ustawy o pracownikach samorządowych oraz rozporządzenia RM w sprawie wynagradzania pracowników jednostek organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego. Dotyczy ton np. wysokości dodatku za wysługę lat, nagrody jubileuszowej, wysokości dodatkowego wynagrodzenia za każdą godzinę w porze nocnej itp.
Również miesięczne stawki wynagrodzenia zasadniczego ustalone przez pracodawcę w regulaminie wynagradzania (układzie zbiorowym pracy), w myśl art. 9 Kp, nie mogą być niższe od miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego, ustalonych wg zasad określonych w § 3 omawianego rozporządzenia. Najniższe wynagrodzenie (§ 1 pkt. 2 rozporządzenia) ustala rada powiatu, a wartość punktu pracodawca w porozumieniu z radą powiatu (§ 3 ust. 3 rozporządzenia). Wielkości te służą do sporządzenia tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego według zasad ustalonych w § 3 ust. 2-4 rozporządzenia. Ustalona w ten sposób wysokość stawek wynagrodzenia zasadniczego będzie punktem odniesienia przy porównaniu wysokości stawek określonych przez pracodawcę w regulaminie wynagradzania (układzie zbiorowym pracy) dla realizacji zasady wynikającej z art. 9 Kp.
Określenie, w odpowiedniej wysokości, wartości jednego punktu i najbliższego wynagrodzenia do konstrukcji porównawczej tabeli, o której mowa wyżej, stwarza możliwość odpowiedniego dopasowania tabeli miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego do możliwości finansowych i potrzeb danej jednostki organizacyjnej. Zmiana przepisów płacowych dla pracowników domów pomocy społecznej nie powinna spowodować obniżenia dotychczasowych wynagrodzeń pracowników.
III. Ochrona Środowiska
Ustosunkowując się do przedłożonych uwag do art. 90 ust. 1 i 3 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska należy stwierdzić, że zasada zrównoważonego rozwoju zapisana jest przede wszystkim w Konstytucji RP. Realizowana jest ona poprzez spełnienie zapisów polityki ekologicznej państwa (Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przygotowało założenia do nowej polityki ekologicznej), koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz poprzez działania inwestycyjne zgodne z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin.
Mając także na względzie związaną z powyższym problemem uwagę, dotyczącą art. 40 ust. 4, pkt. 2 chciałbym nadmienić, że powstała propozycja zwiększenia uprawnień starosty w procesie inwestycyjnym. W poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy - Prawo wodne (przygotowanym przez Podkomisję Nadzwyczajną do rozpatrzenia polskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, kierowaną przez pana Posła Jerzego Madeja) znajduje się w art. 2 pkt. 2 zapis nadający staroście kompetencje w zakresie uzgadniania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska (na podstawie oceny oddziaływania na środowisko). Zmiana ta włącza starostę w proces decyzyjny w zakresie ochrony środowiska w procedurze inwestycyjnej, a tym samym stwarza warunki do realizacji art. 71 ust. 3a ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska w zakresie tworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla obiektów zaliczonych do inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska.
Przepisy art. 71 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska nie precyzują dokładnie, na czyj wniosek wszczyna się postępowanie o utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania w przypadku, gdy z oceny oddziaływania na środowisko wynika, że mimo zastosowania rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, szkodliwe oddziaływanie na środowisko wykracza poza teren zakładu, do którego jednostka organizacyjna prowadząca lub projektująca działalność posiada tytuł prawny. Z zapisu wspomnianego artykułu można domniemywać, że postępowanie w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania wszczyna się na wniosek jednostki organizacyjnej lub z urzędu. Starosta, uczestnicząc w procedurze inwestycyjnej (zgodnie z przedstawioną powyżej propozycją zmiany ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym), może wszcząć takie postępowanie.
We wspomnianym wcześniej poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym jest również propozycja wprowadzenia zmiany brzmienia ust. 5 w art. 68, zgodnie z którą projekt budowlany w przypadku inwestycji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi oraz inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska będzie wymagał uzgodnienia z działającym w imieniu wojewody wojewódzkim inspektorem ochrony środowiska i właściwym terenowym inspektorem sanitarnym.
Należy również zaznaczyć, że w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przygotowany został projekt ustawy o dostępie do informacji o środowisku i ocenach oddziaływania na środowisko, w której znajdują się szczegółowe przepisy dotyczące zarówno postępowania w sprawie ocen oddziaływania na środowisko polityk, strategii, planów zagospodarowania przestrzennego, programów rozwoju i restrukturyzacji (tzw. strategicznych ocen oddziaływania na środowisko), jak i ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć, mogących szczególnie znacząco lub znacząco oddziaływać na środowisko. Myślą przewodnią tej ustawy jest uczynienie z ocen oddziaływania na środowisko interaktywnego procesu, w którym kluczową rolę będą odgrywały konsultacje społeczne.
Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, uprzejmie informuję, iż dwuliterowe oznaczenia województw stosowane do oznakowania sprzętu pływającego, służącego do połowu ryb, zamieszczone są w rozporządzeniu MRiGŻ z dnia 15 marca 1999 r. w sprawie połowu ryb w wodach śródlądowych (Dz. U. Nr 38, poz. 370).
IV. Architektura, budownictwo i gospodarka przestrzenna
Ad. 1. Jednoznaczny podział kompetencji pomiędzy organy administracji architektoniczno-budowlanej, został zawarty w art. 82 ust. 1 oraz 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, ze zm.).
Pewne trudności w stosowaniu przepisów Prawa budowlanego pojawiają się jedynie wobec art. 50 i 51. W tych przypadkach właściwym jest organ nadzoru budowlanego. Drugim przypadkiem jest art. 103 ust. 3, będący przepisem przejściowym i dostosowującym obecny stan prawny do stanów faktycznych istniejących w dniu 1 stycznia 1995 r., czyli w chwili zmiany przepisów.
Niezależnie od powyższych wyjaśnień, przygotowywaną ustawą o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej, zostaną wprowadzone również w ustawie Prawo budowlane pewne zmiany, które ułatwiają jej odczytanie w punktach spornych.
Ad. 2. Kwestię określenia właściwości organów, zobowiązanych do wydania zaświadczeń o samodzielności lokali również rozstrzygnięto w wymienionym wyżej projekcie ustawy. Organem tym jest organ administracji architektoniczno-budowlanej, jako że jest to organ, w posiadaniu którego znajdują się wszystkie dokumenty związane z istniejącymi obiektami budowlanymi, usytuowanymi na terenie jego działania.
Ad. 3. Obowiązki sprawozdawcze wynikają z ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, ze zm.). Program badań jest zatwierdzany corocznie przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego Rady Statystyki. Podmiotami zobowiązanymi do obligatoryjnego przekazywania danych są między innymi organy administracji architektoniczno-budowlanej lub jednostki samorządu terytorialnego i nadzoru budowlanego realizujące zadania określone w ustawie Prawo budowlane. Podmioty te, prowadząc obowiązkową sprawozdawczość przekazują dane na podstawie:
- prowadzonych rejestrów, w tym: rejestrów decyzji o pozwoleniu na budowę oraz ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania obiektów budowlanych,
- wydanych decyzji, w tym pozwoleń na budowę i zatwierdzonych projektów budowlanych,
- innych posiadanych informacji i materiałów.
Główny Urząd Statystyczny prowadzi badania wydanych pozwoleń na budowę oraz efektów działalności budowlanej w oparciu o dane przekazywane przez wymienione wyżej organy. Zakres danych zawartych w formularzach pokrywa się z informacjami posiadanymi przez te organy. Są to dane z wydanych decyzji administracyjnych, jak i dane z projektów budowlanych.
Badania prowadzone przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego - pozwolenia na użytkowanie obiektów budowlanych i decyzje o rozbiórkach - bazują na informacjach z prowadzonych rejestrów oraz wydawanych decyzji.
Pragnę poinformować, że zbyt ogólnikowa treść wniosku nie pozwala na identyfikację informacji, o które należałoby ograniczyć zakres obowiązującej sprawozdawczości GUS. Zakres tej sprawozdawczości, tzn. wzory formularzy oraz treść odpowiednich instrukcji na 1999 r. oraz na rok 2000, jest ustalony Skonkretyzowany wniosek w przedmiotowej sprawie, wraz z uzasadnieniem, odnoszący się do sprawozdawczości w 2001 r., powinien być skierowany bezpośrednio do GUS (Departament Produkcji i Usług) lub za pośrednictwem MSWiA (Departament Budownictwa, Architektury, Geodezji i Kartografii). Natomiast w celu zrealizowania wniosku o oświadczeniu Pana Senatora, Departament BAGiK MSWiA dokona szczegółowej analizy zakresu projektu budowlanego w porównaniu do zakresu tematycznego sprawozdawczości GUS.
Ad. 4. Art. 7 ust. 3 pkt. 1 Prawa budowlanego stanowi, że Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji może określić, w drodze rozporządzenia, warunki techniczne użytkowania budynków mieszkalnych. W dniu 16 sierpnia 1999 r. Minister SWiA podpisał rozporządzenie w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych.
Ad. 5. Art. 72 ust. 2. Prawa budowlanego stanowi, że Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określi, w drodze rozporządzenia, sposób i warunki przeprowadzenia oraz tryb postępowania w sprawach rozbiórek obiektów budowlanych, wykonywanych metodą wybuchową. W Dzienniku Ustaw nr 64 z 1999 r., pod poz. 737 zostało opublikowane rozporządzenie Ministra SWiA w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych metodą wybuchową.
V. Geodezja, Kartografia i Gospodarka Gruntami
Ad. 1. Podniesiona przez Pana Senatora wątpliwość dotyczy zasady wyrażonej w przepisie art. 23 ust. 1 pkt. 7 ustawy z dnia 21 sierpnia 1998 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741), zgodnie z którą starosta zbywa nieruchomości wchodzące w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa na podstawie pełnomocnictwa wojewody. Przyjęte w tym przepisie rozwiązanie było podyktowane tym, że starosta gospodaruje nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, wykonując zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Natomiast zgodnie z przepisami ustaw ustrojowych, starosta nie jest organem Skarbu Państwa. Intencją tego zapisu było zatem pozostawienie pewnej możliwości kontroli nad prawidłowością gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, zwłaszcza w okresie przed uchwaleniem ustawy reprywatyzacyjnej.
Należy się zgodzić, że obowiązujący na mocy art. 23 ust. 1 pkt 7 wymóg uzyskania pełnomocnictwa od wojewody na dokonanie czynności rozporządzających, mających za przedmiot nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa, może powodować pewne utrudnienia i wydłuża procedury prowadzenia tego rodzaju czynności. W tej sytuacji należałoby rozważyć możliwość zaproponowania zmiany istniejącego zapisu w kierunku zastąpienia wymogu uzyskania pełnomocnictwa wymogiem uzyskania zgody wojewody na zbycie nieruchomości. Koncepcja taka mogłaby zostać przedstawiona przy okazji trwających obecnie w Sejmie RP prac nad ustawą o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, lub też na etapie procesu legislacji w Senacie RP. Niewątpliwie tego rodzaju korekta zapisu przyczyni się do znacznego udogodnienia pracy starostów w zakresie gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa.
Ad. 2. Zgodnie z § 12 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 157, poz. 1031). sporządzenie wykazów oddanych do użytku budynków i mieszkań oraz ich ubytków na podstawie prowadzonej ewidencji gruntów i budynków, jest możliwe tylko w przypadku założonej ewidencji gruntów i budynków. Do dnia dzisiejszego taka ewidencja została założona w kilku miastach, natomiast pozostały obszar Polski posiada jedynie ewidencję gruntów.
W bieżącym roku Prezes Rady Ministrów powołał Zespół ds. Opracowania i Koordynacji Rządowego Programu Rozwoju Systemu Katastralnego. Realizacja tego programu powinna przyspieszyć założenie ewidencji budynków.
Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii, urząd ten będzie podejmował niezbędne działania związane z wypełnieniem przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną obowiązku założenia ewidencji budynków i udostępnienia tych danych służbom statystyki państwowej.
VI. Administracja Samorządowa
Od dnia 1 stycznia br. na terenie naszego kraju rozpoczęły funkcjonowanie powiaty i samorządy województw. Poszczególne jednostki samorządu terytorialnego mocą właściwych aktów prawnych zostały wyposażone w określone ustawowo zadania o charakterze odpowiadającym zakresowi działania tych jednostek. Jednakże poza zadaniami określonymi mocą ustaw gminy, powiaty i samorządy województw mogą również wykonywań zadania na podstawie porozumień zawieranych z poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego.
Przykład porozumienia zawieranego w celu realizacji zadań przewiduje regulacja art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.). Przepis ten stanowi, iż powiat na uzasadniony wniosek zainteresowanej gminy przekazuje jej zadania z zakresu swojej właściwości (określone m.in. w art. 4 ust. 1) na warunkach ustalonych w porozumieniu. Wskazany przepis nie wyznacza żadnego sposobu publikacji zawartego porozumienia. Nie można jednak przyjąć założenia, iż brak jest jakiejkolwiek możliwości poinformowania zainteresowanych lokalnych społeczności o zawartym porozumieniu. Zgodnie z cytowanym przepisem przekazanie przez powiat zadań gminie dokonywane jest na podstawie warunków ustalonych w porozumieniu. Pragnę podkreślić, iż nic nie stoi na przeszkodzie, by w treści porozumienia zawartego przez zainteresowane jednostki samorządu terytorialnego zamieszczono również ustalenia odnośnie sposobu poinformowania o zawartym porozumieniu, np. w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terytorium bądź rozwieszenie stosownej informacji w urzędach zainteresowanych jednostek. W przedmiotowej kwestii należy zaznaczyć, iż przejęcie przez gminę zadań z zakresu właściwości powiatu jest potwierdzane uchwałą rady gminy, zaś samo porozumienie zawierają zarządy zainteresowanej gminy i powiatu. Wniosek, dotyczący uregulowaniu trybu uprawomocnienia i publikacji porozumień zawieranych między powiatami i gminami w sprawie powierzania prowadzenia zadań należących do zakresu działania powiatu bądź gminy jest słuszny, tym bardziej, że porozumienia prowadzą do określonych zmian w kompetencjach zainteresowanych jednostek. W związku z powyższym, uprzejmie informuję, że w trakcie prac sejmowych znajduje się wniesiony z inicjatywy Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy - o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (druk nr 1218), zatem istnieje możliwość zaproponowania stosownych zmian do powołanego projektu.
Natomiast, odnosząc się do spraw pracowniczych, wyjaśniam, że zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r.- Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872 z późn. zm.), pracownicy dotychczasowych urzędów wojewódzkich, wykonujący do dnia wejścia w życie ustawy zadania i kompetencje podlegające przejęciu przez samorząd województwa lub powiat, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się odpowiednio pracownikami urzędu marszałkowskiego lub starostwa powiatowego. Zgodnie z wyżej przytoczoną regulacją, pracownicy ci przeszli z mocy prawa - w ślad za przejmowanymi kompetencjami - do odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego (urzędu marszałkowskiego lub starostwa powiatowego). W tym przypadku miała miejsce sytuacja, w której zmienił się pracodawca - podmiot zobowiązany do realizacji świadczeń wynikających ze stosunku pracy. Tezę o kontynuacji dotychczasowego stosunku pracy potwierdza art. 58 ustawy - Przepisy wprowadzające..., regulujący problematykę zmiany treści stosunku pracy. Fakt wprowadzenia takiej regulacji przesądza, iż pomimo przejścia do nowego pracodawcy, została utrzymana dotychczasowa treść stosunku pracy, a co za tym idzie - nowy pracodawca stał się odpowiedzialny za zobowiązania z tego stosunku wynikające. Przepis ten, przewidując wprowadzenie określonych zmian w treści stosunku pracy, przesądza jednocześnie, że do czasu ich dokonania, stosunek pracy trwa w formie ukształtowanej u poprzedniego pracodawcy - mamy więc do czynienia z przeniesieniem stosunku pracy w jego dotychczasowej formie wraz ze wszystkimi prawami i obowiązkami, które z niego wynikają. Należy podnieść, że art. 58 ust. 1 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną stanowi, że stosunki pracy z pracownikami (enumeratywnie wyliczonymi przepisami tej ustawy, m.in. z pracownikami, o których mowa w art. 52 ust. 1), wygasają z dniem 30 czerwca 1999 r., jeżeli przed dniem 31 maja 1999 r. nie zostaną im zaproponowane nowe warunki pracy lub płacy na dalszy okres albo w razie ich nieprzyjęcia do dnia 15 czerwca 1999 r. Jednocześnie, należy zwrócić uwagę na brzmienie art. 58 ust. 3 analizowanej ustawy, zgodnie z którym, wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę może nastąpić za wypowiedzeniem (przepis art. 411 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio). Dyspozycją tego przepisu objęto wypowiedzenie definitywne, zmierzające do rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Jednakże, należy zauważyć, że art. 58 ust. 5 ustawy - Przepisy wprowadzające..., stanowi, iż w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy, o którym mowa w ust. 1, lub wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 3, pracownikom:
1) mianowanym - przysługuje świadczenie pieniężne przewidziane w art. 131 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214 z późn. zm.),
2) innym, niż wymienieni w pkt 1 - przysługuje odprawa, o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 z późn. zm.).
Zatem, uprawnienie do świadczeń określonych w art. 58 ust. 5 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, nabywają pracownicy, którzy zostali objęci dyspozycją art. 58 ust. 1 lub art. 58 ust. 3 powołanej wcześniej ustawy. Ustosunkowując się do niezwykle ważnej kwestii, jaką są zobowiązania finansowe wobec pracowników przekazanych z dniem 1 stycznia 1999 r. do starostwa powiatowego, z którymi następnie pracodawca rozwiązał stosunek pracy za wypowiedzeniem (przed dniem 30 czerwca 1999 r.) - zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy - Przepisy wprowadzające..., pragnę poinformować, że zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie określenia zakresu zadań objętych dofinansowaniem oraz szczegółowych zasad i trybu udzielania dotacji celowych dla powiatów i samorządów województw na dofinansowanie bieżących zadań własnych (Dz. U. Nr 39, poz. 385), regulujące m.in. kwestie dotacji celowych na dofinansowanie bieżących zadań własnych powiatów, jakim w świetle powyższego, są należne świadczenia dla pracowników, którym wypowiedziano wcześniej umowy o pracę. Zatem, zgodnie z § 1 pkt. 1a, b powołanego powyżej rozporządzenia, z rezerw celowych, o których mowa w art. 51 ust. 1 ustawy budżetowej na rok 1999 z dnia 17 lutego 1999 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 154), mogą być udzielone dotacje celowe na dofinansowanie następujących bieżących zadań własnych powiatów, miast na prawach powiatu i samorządów województw na wypłatę:
a) należnych świadczeń dla pracowników, którym zostały wypowiedziane w styczniu i lutym 1999 r. umowy o pracę zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872 z późn. zm.) w związku z ich przejściem do starostwa powiatowego albo do urzędu marszałkowskiego w liczbie przekraczającej możliwości finansowe tych jednostek samorządu terytorialnego, wynikające z wysokości środków przewidzianych w dziale 91 - Administracja państwowa i samorządowa projektu budżetu jednostki samorządu terytorialnego, opracowanego przez Ministra Finansów,
b) dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 1998 r. dla pracowników, którzy przeszli do starostwa powiatowego, albo do urzędu marszałkowskiego, a koszty ich zatrudnienia przekraczają możliwości finansowe tych jednostek samorządu terytorialnego, wynikające z wysokości środków przewidzianych w dziale 91 - Administracja państwowa i samorządowa projektu budżetu jednostki samorządu terytorialnego, opracowanego przez Ministra Finansów.
Natomiast, odnosząc się do kwestii określenia organu wyższego stopnia - w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego - wobec organów jednostek samorządu terytorialnego, należy stwierdzić, że zgodnie z treścią art. 17 Kodeksu postępowania administracyjnego (znowelizowanego ustawą z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa Dz. U. Nr 162, poz. 1126) organem wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego jest samorządowe kolegium odwoławcze, chyba że przepisy ustawy szczególnej stanowią inaczej. Z powyższego przepisu wynika, że z dniem 1 stycznia 1999 r. kompetencje organu wyższego stopnia przejęły samorządowe kolegia odwoławcze, chyba, że przepisy szczegółowe stanowią inaczej. Jako przykład szczególnego odstępstwa od tej reguły generalnej wynikającej z art. 18 Kpa można przytoczyć art. 9a ustawy o gospodarce nieruchomościami w brzmieniu nadanym art. 137 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 668 z późn. zm.). Z art. 9a ww. ustawy wynika bowiem, że od decyzji wydanych przez starostę, wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa przysługuje stronie odwołanie do wojewody. Należy dodać, że ustawa o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.) w art. 39 ust. 5 stanowi, że od decyzji wydanej przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), zarząd gminy, służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej. Analogiczny zapis zawiera art. 38 ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.) oraz art. 46 ust. 3 ustawy o samorządzie województwa (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 576 z późn. zm.). Dokonując analizy powyższych przepisów, należy uznać generalną właściwość samorządowych kolegiów odwoławczych jako organów wyższego stopnia w rozumieniu przepisów Kpa w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Właściwość ta wynika wprost także z art. 1 ust. 1 ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 1994 r. Nr 122, poz. 593 z późn. zm.) w brzmieniu nadanym ustawą o zmianie ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1124). Oznacza to, że o ile przepisy szczególne nie przewidują, że organem odwoławczym od decyzji w sprawach indywidualnych wydawanych w I instancji przez wójta lub starostę jest np.: wojewoda - właściwym organem II instancji będzie samorządowe kolegium odwoławcze, bez względu na charakter zadań, w ramach których decyzja jest wydawana. Dotyczy to więc zarówno zadań realizowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne, jak też z zakresu administracji rządowej.
Odnośnie problemu dotyczącego spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie ww. ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, należy podnieść, iż z treści przepisu art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych wynika, że sprawy z zakresu administracji rządowej wszczęte i nie zakończone decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie ustawy tj. przed dniem 1 stycznia 1999 r. podlegają rozpatrzeniu przez właściwego miejscowo wojewodę. Dotyczy to spraw z zakresu administracji rządowej, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, wszczętych w indywidualnych sprawach przez jednostki samorządu terytorialnego. Sprawy takie podlegają rozpatrzeniu przez właściwego miejscowo wojewodę jako organu II instancji. Brzmienie powołanego przepisu wskazuje, że przez wszczęcie postępowania w indywidualnej sprawie z zakresu administracji rządowej należy rozumieć wszczęcie takiego postępowania przed organem I instancji tj. przed wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta). W związku z powyższym, nie ma uzasadnionych podstaw aby twierdzić, że chodzi tylko o sprawy, które zostały wszczęte przed dniem 1 stycznia 1999 r. przed organem odwoławczym (w tym przypadku - wojewodą), ale także - jak już podniesiono - sprawy wszczęte w I instancji przed organami samorządowymi. Elementem rozstrzygającym jest niezakończenie danego postępowania decyzją ostateczną.
Odnosząc się do tej części oświadczenia Pana Senatora, która dotyczy braku aktów wykonawczych w poszczególnych dziedzinach administracji oraz luk prawnych, bądź sprzeczności wynikających z obecnie obowiązujących uregulowań ustawowych, uprzejmie informuję, że obecnie w końcowym etapie prac znajduje się przygotowany przez MSWiA, przy współudziale zainteresowanych Ministrów, projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej, której celem jest wyeliminowanie zaistniałych niespójności. Zgodnie z założeniami Rady Ministrów wspomniany projekt powinien być przedstawiony w najbliższym czasie - jako inicjatywa rządowa - Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej. Jednocześnie pragnę powiadomić, że Pan Józef Płoskonka - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji zbiera na bieżąco informacje, dotyczące stanu prac nad dostosowywaniem i wydawaniem przepisów wykonawczych na podstawie zmienionych upoważnień ustawowych oraz monituje w sprawie przyspieszenia wydania niezbędnych rozporządzeń.
VII. Problemy dotyczące nieruchomości przejmowanych przez powiat
Zestawienie decyzji wydanych z upoważnienia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, dotyczących nieruchomości pozostających dotychczas w trwałym zarządzie Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego ze szczególnym uwzględnieniem nieruchomości położonych w Jeleniej Górze - zawiera załącznik nr 1.
AD. B. FINANSE POWIATU
Zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 1999 kwoty części oświatowej subwencji ogólnej oraz dotacji celowych na zadania oświatowe na 1999 r. zostały ustalone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej - zgodnie z postanowieniami: art. 2 ust. 1 lit. a) i lit. j) ustawy z dnia 23 października 1987 r. o utworzeniu urzędu Ministra Edukacji Narodowej (Dz. U. z 1987 r. Nr 33 poz. 178, z późn. zm.), art. 35 i art. 60 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 (Dz. U. Nr 150, poz. 983 z późn. zm.) oraz art. 21 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, z późn. zm.).
Zadania placówek oświatowych, w rozumieniu postanowień art. 2, pkt. 3-5 i 7, art. 5 ust. 5a i art. 5a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. nr 67, poz. 329, z późniejszymi zmianami) przejętych od 1 stycznia br. do prowadzenia jako zadanie własne przez powiaty, finansowane są poprzez system dotacji celowych - na mocy art. 60 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000.
Zaplanowane na 1999 r. w budżetach wojewodów, w dziale 79 Oświata i wychowanie, kwoty dotacji celowych dla powiatów na realizację tych zadań, zostały określone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej podmiotowo, dla każdego powiatu przy uwzględnieniu:
- kalkulacji wydatków budżetowych zaplanowanych na realizację zadań w ww. placówkach oświatowych przez organy prowadzące je w 1998 r., na etapie opracowywania projektu budżetu na 1999 r.,
- środków przewidzianych na wdrożenie od 1 kwietnia 1999 r. podwyżek wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w placówkach oświatowych.
W ustawie budżetowej na rok 1999 w części 83 - Rezerwy celowe nie zostały zaplanowane dodatkowe środki, które mogłyby być ewentualnie przeznaczone na zwiększenie dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego, realizujących omówione wyżej zadania oświatowe.
Jednocześnie należy zauważyć, iż zgodnie z upoważnieniami zawartymi w art. 21 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, Minister Edukacji Narodowej koordynuje i realizuje politykę oświatową państwa oraz, zgodnie z art. 35 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000, określa w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady ustalania wysokości kwot części oświatowej subwencji ogólnej.
Zadania z zakresu kultury i sztuki jednostki samorządu terytorialnego realizują w ramach zadań własnych, a wydatki związane z realizacją tych zadań finansowane są z dochodów własnych samorządów. W powiecie jeleniogórskim, zgodnie z propozycją Ministerstwa Finansów (zawartą w piśmie dnia 3 lutego 199 r. Nr SJM/W/531/99), wydatki na kulturę i sztukę możliwe do sfinansowania z dochodów własnych mogłyby wynosić 331 tys. zł.
W naliczaniu części oświatowej subwencji ogólnej na 1999 r. dla jednostek samorządu terytorialnego, na realizacje zadań szkolnych, jednym z podstawowych elementów stanowiącym podstawę do naliczenia wysokości kwoty była liczba uczniów wykazana w odpowiednich sprawozdaniach statystycznych, określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 sierpnia 1998 r., zmieniającym rozporządzenie w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 1998 r. (Dz. U. Nr 110, poz. 689). W statystyce publicznej, w sprawozdawczości dotyczącej oświaty i wychowania, obowiązuje zasada prezentowania danych według stanu na określony dzień roku. Zasada ta dotyczy także badań statystycznych w zakresie szkolnictwa specjalnego. Ministerstwo Edukacji Narodowej wystąpiło do GUS z inicjatywą ujęcia w programie badań statystycznych dodatkowej pozycji, która prezentowałaby dane o średniorocznej liczbie uczniów w obszarze szkolnictwa specjalnego. Proces opracowywania programu badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok jest określony w ustawie o statystyce publicznej. Inicjatywa MEN w przedmiotowej sprawie będzie mogła więc być ewentualnie uwzględniona przez Radę Statystyki przy Prezesie GUS w programie badań statystycznych na rok szkolny 2000/2001.
W związku z obowiązującymi przepisami art. 5 ust. 7 ustawy o systemie oświaty, stanowiącymi, iż organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada m.in. za wykonywanie remontów obiektów szkolnych, w części oświatowej subwencji ogólnej naliczonej jednostkom samorządu terytorialnego na 1999 r. ujęte zostały środki na przeprowadzanie remontów bieżących. Ze względu na stan obiektów szkolnych na terenie Powiatu Jeleniogórskiego, Zespół ds. Reformy Systemu Oświaty Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego podjął decyzję o zwiększeniu części oświatowej subwencji ogólnej na 1999 r. dla Powiatu Jeleniogórskiego o kwotę 500 tys. zł, z przeznaczeniem na prace budowlane w Zespole Szkół Mistrzostwa Sportowego w Karpaczu.
Podstawę gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego stanowi uchwała budżetowa, w której określona jest między innymi wysokość wydatków na poszczególne działy, w tym na realizację zadań z zakresu kultury i sztuki.
Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 110, poz. 721 z późn. zm.) jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć instytucje kultury. Natomiast w oparciu o regulacje art. 21 ww. ustawy, jednostki te mogą również realizować działalność kulturalną poprzez wspólne prowadzenie i współfinansowanie już istniejących instytucji kultury.
W świetle obowiązujących przepisów samorządy mogą zawierać między sobą porozumienia w sprawie wspólnego prowadzenia instytucji kultury, zwłaszcza w odniesieniu do bibliotek i domów kultury, a co za tym idzie - wspólnego ich finansowania.
W 1999 r., w związku z wprowadzonym powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym, nastąpiła zmiana sposobu finansowania ochrony zdrowia - z podmiotowego finansowania jednostek budżetowych ochrony zdrowia na finansowanie zadań wykonywanych przez zakłady opieki zdrowotnej, w oparciu o umowy zawarte z Kasami Chorych w trybie art. 168 i 169 a ustawy z dnia 6 lipca 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153, z późn. zm.).
Kasy Chorych finansują wyłącznie zadania z zakresu ochrony zdrowia wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej oraz przez osoby wykonujące zawód medyczny w ramach prywatnej praktyki.
W świetle obowiązujących przepisów, Kasy nie finansują innej, niż zdrowotnej działalności prowadzonej w zakładach opieki zdrowotnej, np. szkół (które powinny być finansowane z działu oświata i wychowanie) oraz nie zawierają umów na usługi zdrowotne wykonywane w placówkach, które nie mają statusu zakładu opieki zdrowotnej np.: w placówkach oświatowych.
W związku ze stwierdzeniem zawartym w "Informacji o podstawowych barierach i utrudnieniach w realizacji zadań samorządu powiatowego", iż brak jest możliwości oddziaływania samorządu terytorialnego na funkcjonowanie Kas Chorych, informuję, iż zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Kasa Chorych, realizuje swoje zadania, powinna współpracować, między innymi, z organami jednostek samorządu terytorialnego.
W dziale 86 Opieka społeczna, wydatki zostały skalkulowane wg ogólnych zadań przyjętych w założeniach do projektu budżetu państwa na 1999 r., z wyjątkiem wydatków na zasiłki z pomocy społecznej. Do kalkulacji wydatków na zasiłki z pomocy społecznej przyjęto wielkości zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 1998, powiększone o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług na rok 1999, tj. o 8,5%.
Podziału kwoty limitu wydatków na poszczególne działy i rozdziały klasyfikacji budżetowej dokonywali samodzielnie wojewodowie. Tak ustalone kwoty zostały włączone do projektu budżetu na rok 1999.
W opracowanym przez Ministra Finansów projekcie budżetu na rok 1999 wydatki na pomoc społeczną w powiecie jeleniogórskim, zostały zaplanowane w wysokości 7.789 tys. zł.
Dotacje celowe na realizację przez powiaty zadań z zakresu administracji rządowej, to jest dla powiatowych centrów pomocy rodzinie i rodzin zastępczych, zostały podzielone na poszczególne powiaty przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, w porozumieniu z byłym Wojewódzkim Zespołem Pomocy Społecznej w Jeleniej Górze (dla powiatu jeleniogórskiego dotacje te określono odpowiednio w wysokości 61 tys. zł i 820 tys. zł).
Podziału dotacji celowych, na dofinansowanie utrzymania domów pomocy społecznej (zadanie własne powiatów), na poszczególne powiaty dokonało także Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej - zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie ponadgminnych domów pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 166, poz. 1246). Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia wysokość dotacji dla poszczególnych powiatów została ustalona w stosunku do liczby osób danego powiatu, przebywających w domach pomocy społecznej, a nie w stosunku do liczby miejsc w domach pomocy społecznej w poszczególnych powiatach. Tak ustalona dotacja na dofinansowanie utrzymania domów pomocy społecznej dla powiatu jeleniogórskiego wynosiła 6.908 tys. zł.
Powyższe rozporządzenie z dniem 1 czerwca 1999 r. straciło moc. Od 1 czerwca br. wysokość dotacji dla poszczególnych powiatów na utrzymanie domów pomocy społecznej jest ustalana, w odniesieniu do liczby mieszkańców domów pomocy społecznej w poszczególnych powiatach (tzn. dotacja będzie kierowana tylko do tych powiatów, w których znajdują się domy pomocy społecznej).
Do podziału wydatków w dziale 91 Administracja państwowa i samorządowa - z uwagi na stwierdzone znaczne dysproporcje w zaplanowanych przez wojewodów wydatkach dla nowych jednostek samorządu terytorialnego - przyjęte zostało kryterium liczby mieszkańców. Kryterium to stanowiło podstawę określenia poziomu wydatków na zadania własne powiatów oraz dotacji celowych na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej wykonywane przez powiat, wynikające, między innymi, z ustaw: Prawo geodezyjne i kartograficzne, Prawo wodne, o obywatelstwie polskim, o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Ustalone w ten sposób wydatki na administrację dla powiatu jeleniogórskiego wyniosły 775 tys. zł.
Zaplanowane w budżetach wojewodów, w ustawie budżetowej na rok 1999, kwoty dotacji celowej ogółem na przygotowanie i przeprowadzenie poboru przez powiaty są zgodne z propozycjami, przedstawionymi w materiałach planistycznych przez byłych wojewodów.
Wysokość dotacji celowych na finansowanie zadań powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego została określona dla poszczególnych powiatów przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego.
Należy przy tym zaznaczyć, że opracowane przez Ministra Finansów (na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną) projekty budżetów powiatów na 1999 r. miały charakter fakultatywny. Organ stanowiący mógł, uchwałą budżetową, dokonać przesunięć środków wewnątrz budżetu na zasadach określonych ustawą z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że uchwałą nr 101/98 Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie przyznania, z ogólnej rezerwy budżetowej, środków przeznaczonych na niezbędne dostosowanie jednostek niektórych organów do nowego podziału administracyjnego kraju, w 1998 r. przyznano dodatkowe środki dla wojewodów, z przeznaczeniem na finansowanie zwiększonych wydatków urzędów rejonowych, stających się starostwami oraz na utworzenie starostw w miejscowościach, gdzie nie było urzędów rejonowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie określenia zakresu zadań objętych dofinansowaniem oraz szczegółowych zasad i trybu udzielania dotacji celowych dla powiatów i samorządów województw, na dofinansowanie bieżących zadań własnych - starostwa powiatowe otrzymują dotacje na sfinansowanie należnych świadczeń dla pracowników, którym zostały wypowiedziane w styczniu i lutym 1999 r. umowy o pracę zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 1998 r. w przypadkach określonych w § 1 pkt 1 wyżej wymienionego rozporządzenia.
Ponadto, starostwa otrzymają dotacje (na zadania własne bądź na zadania z zakresu administracji rządowej) na sfinansowanie wcześniejszego, niż z dniem określonym w art. 26 ust. 2 ustawy budżetowej na rok 1999, podwyższenia wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych, które w 1998 r. były objęte przepisami ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej.
Mam nadzieję, iż powyższe informacje, odnoszące się do podstawowych barier i utrudnień w realizacji zadań samorządu powiatowego, zostały zaprezentowane w wyczerpujący sposób.
Z poważaniem
Bogdan Borusewicz
***
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Grzegorza Lipowskiego, złożonym na 34. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 37):
Warszawa, dnia 8 września 1999 r.
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
W nawiązaniu do mojego pisma z dnia 12 maja br. znak jw. w sprawie oświadczenia Pana Senatora Grzegorza Lipowskiego złożonego podczas 34 posiedzenia Senatu w dniu 22 kwietnia br. dotyczącego finansowania okresowych badań lekarskich członków ochotniczych straży pożarnych biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych uprzejmie informuję Panią Marszałek, że Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji podziela moje stanowisko w kwestii konieczności ustalenia źródła finansowania tych badań.
Ministerstwo podjęło działania, które pozwoliłyby na ponoszenie tych kosztów przez gminę (nowelizacja art. 32 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351 z późn. zm.)).
Kserokopię otrzymanej odpowiedzi pozwalam sobie przesłać Pani Marszałek w załączeniu.
Z wyrazami szacunku
Franciszka Cegielska
***
Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Józefa Kuczyńskiego, złożonym na 41. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):
Warszawa, 09.09.1999 r.
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
W związku z nadesłanym przy piśmie z 16 sierpnia 1999 r. nr AG/043/344/99/IV oświadczenia senatora Józefa Kuczyńskiego, złożonym podczas 41 posiedzenia Senatu RP w dniu 5 sierpnia 1999 r. w sprawie działań, podejmowanych na rzecz opłacalności produkcji rolniczej i zwiększenia eksportu produktów rolno-spożywczych, w załączeniu przesyłam stosowną odpowiedź, zgodnie z kompetencjami.
Z poważaniem
Z up. Ministra Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej
Jerzy Plewa
Podsekretarz Stanu
Zał.1.
Odpowiedź na oświadczenie senatora Józefa Kuczyńskiego w sprawie konieczności podjęcia przez rząd działań, dotyczących zwiększenia opłacalności produkcji rolnej oraz eksportu produktów rolno-spożywczych, złożone na 41 posiedzeniu Senatu RP w dniu 5 sierpnia 1999 r.
Proces zmniejszania dochodów rolniczych rozpoczął się w 1996 r. i wynikał zarówno z przyczyn strukturalnych jak i bieżącej sytuacji na rynkach rolnych krajowym i zagranicznym. Głównymi przyczynami spadku dochodów rolniczych były:
- niekorzystne "nożyce cen". Na skutek ograniczonego popytu na żywność ceny rolne wzrastały wolniej niż ceny środków produkcji dla rolnictwa. Tendencja ta występowała także w innych krajach jednak na ogół była rekompensowana dopłatami do podstawowych produktów rolnych;
- ujemne saldo obrotów w handlu zagranicznym towarami rolno-spożywczymi. Konkurencja ze strony produktów zagranicznych (często dotowanych w kraju producenta w trakcie produkcji i poprzez dopłaty do eksportu) na rynku krajowym i na zagranicznych rynkach zbytu polskich produktów;
- kryzys gospodarczy w Rosji, który spowodował gwałtowny spadek eksportu polskich produktów rolno-spożywczych (o 74% w I półroczu 1999 r. w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku).
Trudna sytuacja dochodowa wynika też z faktu rozkładania się dochodów rolniczych na zbyt dużą liczbę pracujących w rolnictwie, a także braku dostatecznych środków finansowych i systemów skutecznej interwencji na rynku rolnym, podobnej do stosowanej w krajach Unii Europejskiej. W Polsce trzeba dopiero stworzyć system kwotowania produkcji, dopłat kompensujących spadek cen i innych instrumentów regulujących rynek rolny (np. poprzez poprawę organizacji handlu poprzez giełdy) i oddziaływujących na rolnictwo i przemysł spożywczy. Wymaga to środków i czasu.
W obecnych warunkach podjęto szereg działań na rzecz poprawy bieżącej sytuacji w rolnictwie oraz trwałej przebudowy rolnictwa i obszarów wiejskich. Efekty nie są zadowalające przede wszystkim dlatego, że nie jest możliwe w krótkim czasie nadrobić wieloletnich zapóźnień i dokonać zmian strukturalnych.
W bieżącym roku prowadzone są w uzgodnieniu z organizacjami rolniczymi następujące działania:
- interwencje na rynku wieprzowiny, zbóż, masła, mleka odtłuszczonego w proszku, miodu i skrobi ziemniaczanej. Wprowadzane są nowe sposoby interwencji takie jak dopłaty bezpośrednie do skupu zbóż, dopłaty do eksportu mleka i skrobi. W sierpniu br. na rynku zbóż został wprowadzony nowy system interwencji polegający na stosowaniu dopłat do minimalnych cen skupu ustalonych w wysokości 450 zł/tonę pszenicy i 320 zł/tonę żyta. Bezpośrednie dopłaty dla producentów zbóż (rolników) są zróżnicowane: od 60 zł/tonę w sierpniu, 70 zł/tonę we wrześniu do 90 zł/tonę w październiku dla pszenicy i odpowiednio 40-55-70 zł/tonę żyta. Skup z dopłatami obejmuje 2,5 mln ton pszenicy i 0,62 mln to żyta konsumpcyjnego. Udzielane przez Agencję Rynku Rolnego subsydia eksportowe do krajowych produktów pochodzenia rolniczego zwiększają konkurencyjność cenową polskich towarów. Stosowane są poręczenia kredytowe;
- ochrona na krajowym rynku produktów rolnych i żywnościowych. Przyspieszono możliwość wprowadzenia dodatkowych opłat celnych, zwiększono cła na szereg wrażliwych produktów, zlikwidowano część preferencji przywozowych w umowach handlowych, podzielono kontyngenty taryfowe na kwartały (niewykorzystane nie przechodzą na następny okres), wprowadzono rejestrację przewozu niektórych towarów, włączono część produktów do tych, na które nakłada się obowiązek złożenia opłat tranzytowych. W szczególności:
- W zakresie dodatkowych opłat celnych:
*W roku 1999 rozszerzono listę towarów, w imporcie których można zastosować opłaty celne dodatkowe o tytoń, nasiona traw i skrobię kukurydzianą,
Na wniosek Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej ustanowiony został rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 24 maja 1999 r. (Dz. U. Nr 50 z 1999 r. poz. 512) obowiązek pobierania opłat celnych dodatkowych na importowane mięso wieprzowe, mięso i jadalne podroby z drobiu, róże i chryzantemy cięte, świeże oraz cukier biały. Obowiązek pobierania opłat celnych dodatkowych na powyższe towary rolne został ustanowiony do końca 1999 r. Opłata celna dodatkowa będzie pobierana jeżeli jednostkowa cena importowa powyższych towarów jest niższa o 10% od ceny progu, określonej w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 18 lutego 1999 r. w sprawie określenia ceny progu dla towarów rolnych przewożonych z zagranicy (Dz. U. Nr 16, poz. 150).
- Podniesiono stawki celne autonomiczne na następujące produkty:
- na pszenicę z dniem 31.03.99 r. została podniesiona stawka celna autonomiczna do wysokości stawki celnej konwencyjnej tj. do 70% min. 0,11 EUR/kg,
- na mięso wieprzowe z dniem 1.01.1999 r. do wysokości 83,3% maks. 0,98 EUR/kg,
- na słód z dniem 1.01.1999 r. została podniesiona stawka celna autonomiczna do wysokości 20%,
- na produkty spożywcze pozostałe (m.in. zabielacz do kawy i herbaty produkowane na bazie skrobi, mieszkanki piekarnicze w skład których wchodzi proszek jajeczny). Z dniem 1.01.1999 r. podniesiono również stawkę celną autonomiczną do wysokości stawki celnej konwencyjnej tj. do 27,5% min. 0,14 EUR/kg,
- ponadto skrócony został z trzech miesięcy do jednego miesiąca okres, w którym po zmianach taryfy celnej importerzy mogą sprowadzić towary na poprzednich zasadach tj. po preferencyjnej stawce celnej - z 1.01.1999 r.
- na rzepak pozostały została podniesiona stawka celna autonomiczna do poziomu stawki celnej konwencyjnej, tj. z 15 do 30% - od 15.09.1999 r. (Dz. U. Nr 72 z 1999 r. poz. 805).
- Zastosowane zostały następujące środki ochronne w imporcie produktów
rolnych, z krajów, z którymi Polska ma zawarte umowy preferencyjne:
- na mięso wieprzowe świeże, chłodzone lub mrożone zostały wycofane z dniem 31.03.1999 r. preferencyjne w imporcie mięsa wieprzowego z Węgier co oznacza, że stawka celna w imporcie z tego kraju wynosi 83,3% maks. 0,98 EUR/kg,
- na mięso i jadalne podroby z drobiu wycofane zostały z dniem 31.03.1999 r. preferencje w imporcie z Węgier co oznacza, że stawka celna w imporcie z tego kraju wynosi 60% minimum 0,6 EUR/ kg,
- na pszenicę (poza pszenicą durum) wycofane zostały z dniem 31.03.1999 r. preferencje dla Węgier, Czech i Słowacji, co oznacza, że stawka celna w imporcie z tych krajów wynosi 70% min. 0,11 EUR/kg,
- wycofano również z dniem 31.03.1999 r. preferencje importowe dla Unii Europejskiej w imporcie dla Polski jogurtów o zawartości tłuszczu mlecznego od 3 do 6%, co oznacza, że stawka celna w imporcie z tego kierunku, dla tego rodzaju jogurtu wynosi 35%,
- z dniem 1.01.1999 r. wycofano preferencje celne w imporcie cukru ze Słowacji tj. przywrócono cło do wysokości stawki celnej autonomicznej - 40% minimum 0,17 EUR/kg,
- na produkty skrobiowe wycofano preferencje od 1.01.1999 r. w imporcie z Litwy i Łotwy,
- utrzymano wprowadzone w latach poprzednich środki ochronne w imporcie kukurydzy, koncentratu pomidorowego, produktów skrobiowych z krajów CEFTA i cukru z Czech.
- W zakresie podziału kontyngentów WTO dostępu do rynku wprowadzono na rok bieżący kwartalny podział kontyngentu WTO na następujące pozycje taryfowe:
- mięso wołowe, drobiowe, pszenicę (po 25% na każdy kwartał),
- mięso wieprzowe (I kwartał 40%, II, III, IV kwartał po 20%) oraz skrócony okres ważności pozwolenia przywozu na mięso drobiowe, wieprzowe i wołowe do 1 miesiąca.
Wprowadzenie kwartalnego podziału kontyngentu WTO pozwoli na równomierny import w ramach tych kontyngentów w skali całego roku.
- W zakresie rejestracji przewozu i opłat tranzytowych:
- rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 25.05. br. (DZ. U. Nr 51, poz. 523) ustanowiona została na wniosek Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej automatyczna rejestracja obrotu w przewozie niektórych towarów rolnych w 1999 r. Automatyczną rejestracją obrotu objęte zostały w 1999 r.: mięso wieprzowe, jadalne podroby, mięso i jadalne podroby z drobiu, maślanka, mleko zsiadłe i śmietana kwaśna, jogurt, kefir, jelita, pęcherze i żołądki zwierząt, mąka pszenna, mąka żytnio-pszenna, mąka kukurydziana, mąka jęczmienna, mąka owsiana, otręby, śruty i inne pozostałości odsiewu, przemiału lub innej obróbki zbóż i roślin strączkowych. Na osoby dokonujące przywozu na polski obszar celny powyższych towarów nałożony został obowiązek składania, co 30 dni, sprawozdań ze stopnia wykorzystania udzielonego pozwolenia,
- rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 12 maja br. (Dz. U. Nr 45, poz. 445) ustanowiony został na wniosek Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej obowiązek składania zabezpieczenia przy przewozie towarów w ramach procedury tranzytu. Z obowiązku tego nie mogą zostać zwolnione z towarów rolno-spożywczych: mięso wieprzowe, wołowe, drobiowe, mięsne podroby jadalne, mleko i śmietana, produkty mleczarskie, piwo, wino, wermut i inne wina ze świeżych winogron przyprawione roślinami lub substancjami aromatycznymi, pozostałe napoje fermentowane, spirytus, wódki, litery i inne napoje alkoholowe, cygara, cygaretki, i papierosy, pozostałe przetwory tytoniowe i przetwory namiastki tytoniu, tytoń "homogenizowany" i "odtworzony", ekstrakty i esencje tytoniowe.
Należy nadmienić, że Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej monitoruje import wielu wrażliwych produktów rolnych w celu podjęcia ewentualnych decyzji odnośnie regulacji celnych wobec tych produktów.
- zwiększono kwotę kredytów na zakup środków obrotowych do produkcji rolnej, a jednocześnie utrzymano zakres preferencyjnego kredytowania skupu produktów rolnych przy obniżeniu oprocentowania kredytów na skup zbóż i rzepaku.
Umożliwiono także odroczenie spłaty kredytów obrotowych zaciągniętych w 1998 r., a także inwestycyjnych,
- stosowane są preferencyjnie oprocentowane kredyty inwestycyjne w rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym i otoczeniu rolnictwa,
- wspierane jest tworzenie nowych miejsc pracy na wsi, pozwalające na zmianę zawodu lub uzupełnienie dochodów rolniczych,
- utrzymano niską składkę emerytalną płaconą przez rolników.
Prowadzone jest także wiele innych działań, które w perspektywie powinny zapewnić poprawę sytuacji na wsi i w rolnictwie. Dotyczy to zwłaszcza działań na rzecz poprawy edukacji, doradztwa, budowy infrastruktury, organizacji rynku rolnego itd.
Opracowano trzy programy rządowe, które kompleksowo obejmują działania na rzecz wsi i rolnictwa. Są to:
- Średniookresowa strategia rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 21 kwietnia 1998 r.,
- Spójna polityka strukturalna rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 13 lipca 1999 r.,
- Pakt dla rolnictwa i obszarów wiejskich przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 22 lipca 1999 r.
Przykłady powyższe uwzględniają zadania związane z restrukturyzacją rolnictwa, kładą nacisk na otoczenie rolnictwa. Przykłady światowe wskazują, że tendencja do obniżania cen rolnych i zatrudnienia w rolnictwie jest trwała i poprawę sytuacji dochodowej w rolnictwie trzeba szukać poprzez zapewnienie wielofunkcyjnego rozwoju wsi.
Aktualnie w resorcie rolnictwa opracowywany jest program operacyjny do wykorzystania funduszu przedakcesyjnego SAPARD, który skierowany zostanie wyłącznie na potrzeby wsi i rolnictwa. Fundusz ten wspólnie ze środkami Phare pozwoli na zwiększenie finansowego wsparcia procesów przebudowy wsi i rolnictwa.
Resort rolnictwa podjął również działania, mające na celu tworzenie warunków ułatwiających eksport nadwyżek produktów rolnych. Resort rolnictwa wspiera tworzenie rolnych rynków hurtowych oraz giełd towarowych realizując program rozwoju rynków hurtowych i giełd. Jednym z głównych celów rozwoju tych nowych instytucji rynkowych jest przygotowywanie dużych jednolitych partii towarów rolnych na eksport.
Popierane są wszelkie działania promocyjne, ułatwiające wejście polskich towarów na rynki zagraniczne. Kontynuowana jest tradycja zapraszania na międzynarodowe Targi Rolno-Przemysłowe POLAGRA, które odbywają się pod patronatem Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, ministrów rolnictwa państw, będących znaczącymi importerami polskiej żywności (m.in. z państw WNP). W uzgodnieniu z Międzynarodowymi Targami Poznańskimi S.A. Ministerstwa Rolnictwa tych państw otrzymują bezpłatną powierzchnię wystawienniczą na stoiska informacyjne.
W ramach posiadanych skromnych środków na promocję, Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pomaga w organizowaniu imprez targowo-wystawienniczych, związanych z rolnictwem za granicą oraz wyposażaniu polskich stoisk w materiały informacyjno-promocyjne o polskim rolnictwie i gospodarce żywnościowej. Eksperci Ministerstwa uczestniczą w pracach Rady ds. Promocji Eksportu przy Ministrze Gospodarki, która m.in. określa założenia i kierunki promocji polskiego eksportu, rekomenduje decyzje w sprawie wydatkowania środków budżetowych na przedsięwzięcia promocyjne będące w dyspozycji Ministra Gospodarki. Większość środków przeznaczona jest na dofinansowanie uczestników i organizatorów targów i wystaw. Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wydaje również i upowszechnia publikacje promocyjne.
Należy zaznaczyć, iż są to działania o charakterze uzupełniającym, gdyż generalnie za promocję polskiej gospodarki odpowiada Minister Gospodarki.
***
Minister Finansów przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Krzysztofa Głuchowskiego, złożonym na 41. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):
Warszawa,1999-09-9
Pani
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Wielce Szanowna Pani Marszałek!
Nawiązując do przesłanego przy piśmie z dnia 16 sierpnia 1999 r. Nr AG/043/339/99/IV oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Krzysztofa Głuchowskiego podczas 41 posiedzenia Senatu RP w dniu 5 sierpnia 1999 r. w sprawie długu Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 i 2 w Łukowie wobec Firmy Handlowej A i J Nowiccy, uprzejmie proszę Panią Marszałek o przyjęcie następujących wyjaśnień:
Na podstawie przekazanego do Ministerstwa Finansów przez Wojewodę Lubelskiego skorygowanego sprawozdania o stanie zobowiązań jednostek oświatowych zaliczanych do działu 79 - oświata i wychowanie, decyzją Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 1999 r. Nr FS-5-4330-22/99 został zwiększony budżet części 85/06 - województwo lubelskie o kwotę 13.963.840 zł, z przeznaczeniem na sfinansowanie spłaty zobowiązań (wraz z odsetkami) Skarbu Państwa, powstałych do dnia 31 grudnia 1998 r. w państwowych jednostkach budżetowych, zaliczanych do działu 79 - oświata i wychowanie, które z dniem 1 stycznia 1999 r. zostały przejęte do obligatoryjnego prowadzenia przez jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, określającymi zasady przejmowania zobowiązań Skarbu Państwa w celu realizacji postanowień art. 80 ustawy z dnia 19 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872, z późniejszymi zmianami), przesłanymi do wojewodów przy pismach z dnia 5 stycznia1999 r. Nr BP 10-5100-1/99 oraz z dnia 18 marca br. Nr BP 5-511-63/99, środki na restrukturyzację zobowiązań nie są przekazywane do szkół i placówek oświatowych, lecz bezpośrednio ich wierzycielom przez właściwych dysponentów części budżetowych, tj. poszczególnych wojewodów bądź ministrów.
Zatem sprawa uregulowania zobowiązań wraz z należnymi odsetkami pozostaje obecnie w kompetencji Wojewody Lubelskiego. Dotyczy to również powstałych do dnia 31 grudnia 1998 r. zobowiązań Zespołu Szkół Zawodowych nr 1 i 2 w Łukowie wobec Firmy Handlowej A i J Nowiccy.
Jednocześnie pragnę nadmienić, iż należności z tytułu odsetek za zwłokę, naliczane są zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 marca 1989 r. w sprawie określania wysokości odsetek ustawowych (Dz. U. Nr 16, poz. 84, z późniejszymi zmianami).
Z wyrazami głębokiego szacunku
Z upoważnienia Ministra Finansów
Podsekretarz Stanu
Halina Wasilewska-Trenkner
***
Informację w związku z oświadczeniem senatora Wiesława Pietrzaka, złożonym na 38. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 42), przekazał Wiceprezes Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki:
Warszawa,1999.09.07
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
W odpowiedzi na prośbę zawartą w piśmie AG/043/297/99/IV z dnia 8 lipca br. uprzejmie informuję Panią Marszałek o stanowisku UKFiT w sprawie, którą przedłożył senator Wiesław Pietrzak.
1. W wyniku reformy administracyjnej kraju kultura fizyczna i sport, będąca dotychczas w kompetencjach wojewodów, została przekazana do samorządów wojewódzkich. Niestety nie poszły za tym odpowiednie środki finansowe. Według naszych szacunków są one dzisiaj na poziomie 40 - 45% w stosunku do roku 1998. Spowodowano to liczne komplikacje a bardzo często zawieszenie działalności klubów i stowarzyszeń kultury fizycznej. W takiej sytuacji znalazł się również olsztyński sport.
2. Przekazanie przez Urząd Marszałka woj. warmińsko-mazurskiego określonej dotacji na zadania związane ze szkoleniem młodzieży przez Wojewódzką Federację Sportu w Olsztynie nie może być formalnie podważane. Jest to autonomiczna decyzja sejmiku samorządowego, na którą UKFiT nie może mieć wpływu. Oczywiście uznajemy, że 423 000 zł przekazane na sport młodzieżowy jest niewystarczające i spowoduje poważny regres w działalności klubów sportowych. Według nas odpowiedniejszą formą byłaby osobista interwencja senatora Pietrzaka u Marszałka Województwa.
Przekazując powyższą informację wyrażamy zadowolenie z tego typu reakcji senatorów i posłów. Są to ludzie, którzy rozumieją potrzeby kultury fizycznej i sportu oraz widzą zagrożenie dla tego obszaru społecznego. Niniejszym pismem chcemy również przekazać Senatorowi Wiesławowi Pietrzakowi wyrazy szacunku. Znamy Jego działalność w strukturach Polskiego Związku Kajakowego.
Z poważaniem
Wiceprezes
Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki
Wiktor Krebok
***
Minister Pracy i Polityki Socjalnej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Henryka Stokłosy, złożonym na 41. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):
Warszawa,1999.09.10
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Henryka Stokłosę podczas 41 posiedzenia Senatu RP w dniu 5 sierpnia 1999 r. (przekazane przy piśmie Pani Marszałek z dn. 16.08.99 r., nr AG/043/352/99/IV), dotyczące bezrobocia na terenie powiatu pilskiego uprzejmie informuję, co następuje:
Na koniec lipca br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Pile wyniosła 7,3 tys. osób. W stosunku do grudnia 1998 r. liczba bezrobotnych wzrosła o 1,6 tys. osób, tj. o 29%. Wzrost liczby bezrobotnych odnotowany w powiecie pilskim jest wyższy zarówno od odnotowanego w całym województwie wielkopolskim (wyniósł - 20%), jak i w kraju (15,6%).
Stopa bezrobocia, będąca miernikiem jego natężenia, w powiecie pilskim kształtuje się na poziomie nieco wyższym niż średnia w województwie oraz przeciętna stopa bezrobocia w kraju.
W końcu lipca br. wskaźnik ten wyniósł w powiecie pilskim 12,1%, podczas gdy w województwie wielkopolskim 9,7%, a w kraju 11,8%. Pod względem natężenia bezrobocia powiat pilski plasuje się dopiero na 16 miejscu w województwie. W końcu lipca br. najwyższą stopę bezrobocia w województwie wielkopolskim odnotowano w powiecie złotowskim, wynoszącą 20,1 a więc prawie 1,5-krotnie wyższą niż w powiecie pilskim.
W powiecie pilskim nie odnotowano również drastycznego, jak stwierdził Pan Senator Stokłosa, wzrostu zwolnień grupowych. Udział bezrobotnych zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy w ogólnej populacji bezrobotnych w końcu lipca br. wynosił w powiecie 2,3% (169 osób) i był znacznie niższy niż w całym województwie wielkopolskim (4,8%), a także w kraju /7,2%).
W okresie 7-miu miesięcy br. wskaźnik płynności rynku pracy (tj. liczba bezrobotnych, którzy podjęli pracę w odniesieniu do liczby nowo zarejestrowanych bezrobotnych) w powiecie pilskim wynosił 38,3% i był zbliżony do poziomu tego wskaźnika dla całego kraju (40,3%) oraz województwa wielkopolskiego (41,2%).
Pragnę jednocześnie podkreślić, że w okresie 7-miu miesięcy br. spośród ogólnej liczby wyrejestrowanych bezrobotnych w powiecie pilskim (3,8 tys.) - 22,4% objętych zostało aktywnymi działaniami urzędu pracy finansowanymi z Funduszu Pracy (prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenia, itp.). Średnio w województwie wielkopolskim wskaźnik ten był znacznie niższy i wynosił 15,7%.
Ponadto filia w Pile (będąca jedną z 4-ech filii wojewódzkiego urzędu pracy w Poznaniu) otrzymała 24,6% limitu na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przyznanego na 1999 rok przez Prezesa Krajowego Urzędu Pracy dla województwa wielkopolskiego. Z kwoty tej 22% otrzymał do dyspozycji Powiatowy Urząd Pracy w Pile, będący jednym z 5-ciu powiatowych urzędów pracy tej filii. Przy podziale limitu dla poszczególnych powiatowych urzędów pracy uwzględniono liczbę bezrobotnych, stopę bezrobocia, efektywność zatrudnieniową i kosztową zrealizowanych w roku poprzednim programów oraz złożone zapotrzebowanie na rok 1999.
Na realizację "programu wiejskiego" dotyczącego tworzenia dodatkowych miejsc pracy na terenach wiejskich filia WUP w Pile otrzymała decyzją Prezesa Krajowego Urzędu Pracy dodatkowe - pozakontraktowe środki Funduszu Pracy na 1999 rok w wysokości 728.000 zł, z czego 52,1% przeznaczono dla Powiatowego Urzędu Pracy w Pile.
Pragnę jednocześnie nadmienić, że przyjęty Przez Parlament w ramach ustawy budżetowej na 1999 r. plan finansowy Funduszu Pracy, na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przewiduje niższą kwotę niż wydatkowano na ten cel w 1998 r.
W efekcie powyższego będące w dyspozycji urzędów pracy środki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu są znacznie niższe od występujących w tym zakresie potrzeb zgłaszanych przez wszystkie urzędy pracy.
Decyzje dotyczące ewentualnego zwiększenia limitu dla podległych urzędów pracy podejmują dyrektorzy wojewódzkich urzędów pracy po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady zatrudnienia. Również na szczeblu województwa opracowywane i realizowane są konkretne programy dotyczące przeciwdziałania bezrobociu.
Przekazując powyższą informację
Łączę wyrazy szacunku
Longin Komołowski
***
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Państwowej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Krzysztofa Głuchowskiego, złożone na 41. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44):
Warszawa,1999.09.13
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
W nawiązaniu do oświadczenia złożonego przez senatora Krzysztofa Głuchowskiego podczas 41. posiedzenia Senatu RP w dniu 5 sierpnia 1999 roku dotyczącego naboru psychologów do służby w Policji lub w innych służbach resortu spraw wewnętrznych i administracji, uprzejmie przedkładam następujące wyjaśnienia.
Nabór psychologów do służb podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji przebiega zgodnie z zasadami postępowania kadrowego - z uwzględnieniem potrzeb kadrowych, aktualnego stanu etatowego, możliwości finansowych danej jednostki oraz wymaganych kwalifikacji.
I tak kandydat do służby w Policji powinien spełniać wymogi określone w art. 25 i ust. 1 ustawy o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179) jak również przejść pozytywne postępowanie kwalifikacyjne, prowadzone w oparciu o Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 maja 1999 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do osób ubiegających się o przyjęcie do służby w Policji... (Dz. U. Nr 50, poz. 515).
Etaty psychologów policyjnych zostały utworzone w maju 1996 r., po jednym z 49 ówczesnych Komendantach Wojewódzkich Policji. W styczniu 1999 r. Komendant Główny Policji, uznając ważność roli i zadań psychologów, z własnej rezerwy etatowej zwiększył ich liczbę z 49 do 97.
Aktualny stan liczebny kadry przedstawia poniższa tabela:
Lp. |
Województwo |
Liczba zatrudn. Psychologów |
Wakaty |
Docelowa liczba etatów |
1. |
Dolnośląskie |
4 |
4 |
8 |
2. |
Kujawsko-pomorskie |
3 |
3 |
6 |
3. |
Lubelskie |
4 + 3 x 0,5 cyw. |
1 |
5 |
4. |
Lubuskie |
2 |
1 |
3 |
5. |
Łódzkie |
4 |
4 |
8 |
6. |
Małopolskie |
5 |
2 |
7 |
7. |
Mazowieckie |
2 + 0,5 cyw. |
5 |
7 |
8. |
Opolskie |
1 |
2 |
3 |
9. |
Podkarpackie |
4 |
1 |
5 |
10. |
Podlaskie |
2 |
1 |
3 |
11. |
Pomorskie |
2 |
2 |
4 |
12. |
Śląskie |
10 |
0 |
10 |
13. |
Świętokrzyskie |
1 |
2 |
3 |
14. |
Warmińsko-mazurskie |
2 |
2 |
4 |
15. |
Wielkopolskie |
4 |
4 |
8 |
16. |
Zachodniopomorskie |
3 + 1 pedagog |
2 |
5 |
17. |
KSP |
2 |
3 |
5 |
18. |
KGP |
2 |
1 |
3 |
Razem: |
57 4 x 0,5 cyw. 1 pedagog |
40 |
97 |
W Policji pracuje 57 psychologów na etatach policyjnych, 4 cywili oraz 1 pedagog.
Psycholodzy systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje zawodowe w drodze rozpoczętych specjalizacji, krótkoterminowych kursów doskonalących oraz szkoleń organizowanych przez naukowe placówki społecznej i wojskowej służby zdrowia.
Poniższa tabela przedstawia liczbę osób przyjętych do Policji w ciągu ostatniego roku, z uwzględnieniem poziomu wykształcenia.
DATA NABORU |
ogółem |
w tym osób z wykształceniem wyższym |
% ogółem |
w tym kobiet z wykształceniem wyższym |
% ogółem |
20.08.1998 r. |
1293 |
116 |
8,9 |
45 |
3,5 |
20.11.1998 r. |
882 |
106 |
12,0 |
46 |
5,2 |
20.12.1998 r. |
433 |
61 |
14,0 |
23 |
5,3 |
20.02.1999 r. |
690 |
68 |
9,9 |
25 |
9,6 |
20.05.1999 r. |
1143 |
143 |
12,5 |
59 |
5,2 |
20.08.1999 r. |
1613 |
289 |
17,9 |
124 |
7,7 |
RAZEM |
6054 |
783 |
12,9 |
322 |
5,3 |
W województwach śląskim i wielkopolskim ogłoszone były konkursy, do których zgłosiło się więcej kandydatów niż miejsc, ale chętni rezygnowali przede wszystkim z powodu warunków finansowych - mało atrakcyjna płaca (szczególnie w dużych aglomeracjach), ale także z powodu konieczności zachowania dyspozycyjności oraz ograniczeń w dodatkowym zarobkowaniu.
Sytuacja przedstawiona w oświadczeniu Pana senatora Krzysztofa Głuchowskiego dotyczy Łukowa. Do 31.12.1998 r. miasto to znajdowało się w granicach terytorialnych województwa siedleckiego, policjanci byli pod opieką psychologa KWP w Siedlcach. Od 01.01.1999 r. Łuków leży w województwie lubelskim. Na terenie tego województwa pracuje 4 psychologów (1 zatrudniony od 20.08.1999 r.) na etatach policyjnych i 3 pracowników cywilnych na 0,5 etatu. Psycholodzy współpracują ze sobą w ramach zespołu psychologów KWP w Lublinie i swoim działaniem obejmują teren całego województwa. W Łukowie nie ma zatem etatu psychologa. Ofertę pracy można składać w Wydziale Kadr i Szklenia KWP w Lublinie. Ze względu na liczbę psychologów na terenie całego kraju oraz właściwą organizację pracy psychologowie obejmują opieką zwykle więcej niż jedną komendę powiatową (miejską).
Z poważaniem
Bogdan Borusewicz
Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment