SPRAWOZDANIE Z PRAC
KOMISJI SPRAW ZAGRANICZNYCH
I INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ (KSZiIE)
/do dnia 18 grudnia 1997 r.,
Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych/
SENATU RP IV KADENCJI
21 października 1997 - 18 października 2001 r.
1. Nazwa i przedmiotowy zakres działania Komisji
Senat RP na drugim posiedzeniu w IV kadencji, w dniu 6 listopada 1997 r. w uchwale
w sprawie zmiany Regulaminu Senatu formalnie określa kompetencje Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych w dodatkowym, w stosunku do wcześniejszych uregulowań, obszarze "integracja europejska".
Komisja Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych na drugim posiedzeniu w IV kadencji, w dniu 26 listopada 1997 r. podejmuje uchwałę w sprawie zmiany nazwy Komisji na "Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej". W uzasadnieniu do uchwały zawarta jest następująca argumentacja:
"Problemy integracji Polski z Unią Europejską odnoszą się zarówno do polityki wewnętrznej jak i zagranicznej państwa. W procesie integracji Polski z Unią Europejską odnoszącym się do polityki wewnętrznej państwa, uczestniczyć będą wszystkie komisje senackie. Szczególną rolę odgrywać będą w tej mierze Komisje: Ustawodawcza, Gospodarki Narodowej oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w związku z wyzwaniem harmonizacji prawa polskiego z unijnym oraz takich dostosowań w gospodarce polskiej, które zapewnią jej konkurencyjność w momencie integracji z Jednolitym Rynkiem Unii Europejskiej. /.../
W pierwszej połowie 1998 r., rozpoczną się negocjacje Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską w sprawie członkostwa Polski w Unii. W Senacie powinna istnieć komisja, która będzie mogła śledzić postępy negocjacji oraz reagować na ewentualne problemy jakie mogą się w ich trakcie rodzić."
W dniu 18 grudnia 1997 r. Senat RP, uchwałą w sprawie zmiany Regulaminu Senatu, zmienia nazwę Komisji z "Komisja Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych" na "Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej".
W tym samym dniu /18 grudnia 1997 r./ już Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP przyjmuje oświadczenie z okazji zaproszenia Polski w dniu 13 grudnia 1997 r. przez Radę Europejską do negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej. W oświadczeniu Komisja w szczególności stwierdza:
"Nie ma pełnej integracji Polski ze strukturami euroatlantyckimi bez jej członkostwa w Unii Europejskiej. W związku z tym Komisja z satysfakcją wita konkluzje odbytej w dniach 12-13 grudnia 1997 r. w Luksemburgu Rady Europejskiej, zwłaszcza zaś tę ich część, która potwierdza rekomendacje Komisji Europejskiej w sprawie rozpoczęcia wiosną 1998 r. negocjacji z pięcioma państwami naszego regionu i Cyprem."
Na kolejnym posiedzeniu w dniu 7 stycznia 1998 r. Komisja rozpatruje projekt uchwały Senatu RP w sprawie zadań stojących przed Polską w związku ze zbliżającym się terminem rozpoczęcia negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej. Z inicjatywy KSZiIE Senat na ósmym w kadencji posiedzeniu, w dniu 19 lutego 1998 r. podejmuje debatę na temat integracji europejskiej; odbywa też pierwsze czytanie przedstawionego przez Komisję ww. projektu uchwały. Uchwała ta zostaje przyjęta przez Komisję w dniu 18 marca 1998 r., a przez Senat w dniu 16 kwietnia 1998 r. Negocjacje o członkostwo Polski w Unii Europejskiej formalnie rozpoczynają się w dniu 31 marca 1998 r.
W dniu 26 listopada 1997 r. Prezydium Senatu zatwierdza skład delegacji Senatu do Parlamentarnej Komisji Wspólnej (PKW) RP i UE. Członkami delegacji zostają: przewodniczący /wtedy jeszcze/ Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych senator Władysław Bartoszewski oraz członkowie Komisji - senatorowie - Krzysztof Majka i Zbigniew Kulak. 11 grudnia 1997 r. ukonstytuowuje się Delegacja Sejmu i Senatu do PKW RP i UE. Wiceprzewodniczącym Delegacji zostaje senator Krzysztof Majka.
Prezydium Senatu deleguje też w tym dniu do Zgromadzenia Unii Zachodnioeuropejskiej senatora Krzysztofa Piesiewicza. 18 grudnia 1998 r. senator Piesiewicz zostaje przez Senat włączony do składu KSZiIE.
Przedstawiciel Senatu /senator Edmund Wittbrodt/ uczestniczy już w XVII Konferencji Komisji ds. Wspólnot Europejskich Parlamentów Państw Członkowskich UE i Parlamentu Europejskiego (COSAC), w dniach 13 - 14 listopada 1997 r., w Luksemburgu. Na kolejnych posiedzeniach COSAC, począwszy od XVIII, w dniach 18 - 19 maja 1998 r., w Londynie, Senat RP reprezentowany jest przez przewodniczącego KSZiIE lub jego zastępcę.
17 marca 2000 r. KSZiIE powołuje Podkomisję ds. Prawa Unii Europejskiej, określając jej skład oraz zakres działania. 29 marca 2000 r. Prezydium Senatu wyraża pozytywną opinię
o powołaniu Podkomisji. (Por. załącznik nr 6 do sprawozdania).
Przedmiotowy zakres działania Podkomisji ds. Prawa Unii Europejskiej obejmuje w szczególności sprawy:
- przygotowywanie opinii w sprawie zgodności inicjatyw ustawodawczych Senatu z prawem Unii Europejskiej, w wypadku skierowania ich do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przez właściwy organ statutowy Senatu;
- przygotowywanie opinii w sprawie zgodności poprawek senackich do ustaw z prawem Unii Europejskiej, w wypadku skierowania ich do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przez właściwy organ statutowy Senatu;
- monitorowanie i przygotowywanie opinii w sprawie prac rządu w zakresie dostosowywania polskiego prawa wewnętrznego do wspólnotowego dorobku prawnego (acquis communautaire), a w szczególności projektów tych prac zawartych w Narodowym Programie Przygotowania do Członkostwa w Unii Europejskiej;
- monitorowanie wdrażania (implementacji) prawa Unii Europejskiej do wewnętrznego porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej;
- przygotowywanie corocznych raportów nt. kierunków zmian prawa Unii Europejskiej.
10 lipca 2000 r. Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu oraz Prezes Rady Ministrów podpisują Deklarację, tzw. Trójporozumienie dla przyśpieszenia procesu dostosowania prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej. "Marszałek Senatu RP, uznając konieczność współdziałania z Marszałkiem Sejmu i Rządem w zakresie prac dostosowawczych" - deklaruje w tym porozumieniu - "wolę podjęcia niezbędnych działań do nadania priorytetowego charakteru, rozpatrywanym przez Senat ustawom koniecznym do dostosowania prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej." Marszałek Senatu zobowiązuje się do podjęcia działań, zmierzających do powołania Nadzwyczajnej Komisji Legislacji Europejskiej, z zapewnieniem jej odpowiednich kompetencji i pierwszeństwa właściwości w dziedzinie dostosowania prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej."
Konsekwentnie, Senat RP w dniu 4 sierpnia 2000 r. powołuje Komisję Nadzwyczajną Legislacji Europejskiej. W związku z tym Podkomisja ds. Prawa Unii Europejskiej nie ukonstytuowuje się i zawiesza swoją działalność do końca kadencji.
2. Ukonstytuowanie się Komisji
Pierwsze posiedzenie /wtedy jeszcze/ Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych odbywa się w dniu 7 listopada 1997 r. Wybrany zostaje na nim kandydat na przewodniczącego Komisji. Tego samego dnia wybór ten zostaje potwierdzony przez plenum Senatu. Przewodniczącym Komisji zostaje senator Władysław Bartoszewski.
Komisja ukonstytuowuje się, już jako Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, w dniu 18 grudnia 1997 r., w składzie dziewiętnastu członków: na zastępcę przewodniczącego Komisji wybrany zostaje senator Krzysztof Majka. (Por. załączniki nr 1 i 2 do sprawozdania).
3. Skład Komisji
Do Komisji, po jej ukonstytuowaniu się, Senat powołuje senatorów: Wiesława Chrzanowskiego (11.05.2000), Genowefę Ferenc (20.08.1998), Bogusława Litwińca (15.03.2001), Zygmunta Ropelewskiego (22.09.2000) oraz Zbigniewa Zychowicza. (2.08.2000).
Jednocześnie w trakcie kadencji z Komisji odchodzą senatorowie: Władysław Bartoszewski (na mocy uchwały Senatu z dnia 02.08.2000 r.), August Chełkowski (2.12.1999 r. Senat stwierdza wygaśnięcie mandatu senatora, w związku z jego śmiercią w dniu 31.10.1999 r.), Leon Kieres (30.06.1998), Grzegorz Lipowski (20.01.1999), Elżbieta Płonka (30.07.1997) oraz Zygmunt Ropelewski (18.05.2001). (Por. załącznik nr 1 do sprawozdania).
4. Przewodniczący Komisji
Senator Władysław Bartoszewski przewodniczy Komisji w okresie od 7 listopada 1997 r. do 2 sierpnia 2000 r. Zastępcą przewodniczącego od 18 grudnia 1997 r. do 2 sierpnia 2000 r. jest senator Krzysztof Majka.
W dniu 2 sierpnia 2000 r., po odwołaniu ze stanowiska przewodniczącego Komisji sen. Władysława Bartoszewskiego, Senat powołuje na nie senatora Krzysztofa Majkę. W dniu 12 października 2000 r. na zastępcę przewodniczącego Komisji wybrany zostaje senator Andrzej Mazurkiewicz. Obaj senatorowie piastują swoje funkcje do dońca IV kadencji Senatu.
5. Posiedzenia Komisji
Komisja odbyła sto dwadzieścia dwa posiedzenia w IV kadencji Senatu: dziewięć posiedzeń w 1997 r., dwadzieścia jeden w 1998 r., trzydzieści dwa w 1999 r., trzydzieści jeden w 2000 r. oraz dwadzieścia dziewięć w 2001 r.
Siedemdziesiąt jeden posiedzeń (ok. 58% wszystkich) poświęconych zostało pracom legislacyjnym.
Na dwudziestu pięciu posiedzeniach Komisji (ok. 20% wszystkich) rozpatrywane były projekty uchwał i oświadczeń Komisji oraz projekty uchwał Senatu.
Siedemnaście posiedzeń Komisji (ok. 14% wszystkich) miało charakter spotkań z gośćmi, względnie delegacjami zagranicznymi. Mniej więcej połowa z tych posiedzeń była wspólna z komisjami sejmowymi.
Na dwunastu posiedzeniach Komisji (ok. 10% wszystkich) przedstawiane były informacje Rządu RP nt. stanu negocjacji o członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Część tych posiedzeń połączona była z oceną polskiej polityki europejskiej w ramach kolejnych prezydencji UE; dwa posiedzenia poświęcone zostały ocenie stanu negocjacji z Unią w dziedzinie ochrony środowiska. W większości z tych posiedzeń uczestniczył główny negocjator RP w negocjacjach z UE minister Jan Kułakowski.
W pięciu posiedzeniach Komisji (ok. 4% wszystkich) [wspólnych z komisjami sejmowymi] uczestniczyli wysocy przedstawiciele Komisji Europejskiej odpowiedzialni za negocjacje z Polską od strony Unii Europejskiej. Byli to: komisarz UE ds. stosunków zagranicznych z państwami Europy Środkowo-Wschodniej Hans van den Broeck (12.02.1998), komisarz UE ds. poszerzenia Guenter Verheugen (25.02.2000 oraz 24.10.2000), komisarz UE ds. rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa Franz Fischler (8.06.2000) oraz przewodniczący Komisji Europejskiej Romano Prodi (8.03.2001).
Na sześciu posiedzeniach (ok. 5% wszystkich) omawiana była polska polityka europejska w kontekście kolejnych prezydencji w Unii Europejskiej. Komisja zainicjowała w Parlamencie RP cykliczne, rutynowe posiedzenia przeglądowe nt. polskiej polityki europejskiej w kolejnych prezydencjach Unii Europejskiej.
Osiem posiedzeń (ok. 5% wszystkich) miało charakter konsultacji przed ważnymi spotkaniami, względnie konferencjami międzyparlamentarnymi, takimi jak: Konferencja Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej, tzw. COSAC, Konferencja przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Parlamentów Państw Kandydujących do członkostwa w Unii oraz spotkanie przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Integracji Europejskiej i Komisji Obrony Parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej.
Pięć posiedzeń Komisji (ok. 5% wszystkich) miało, od strony organizacyjnej, charakter konferencji (okolicznościowych, dwie i problemowych, trzy): - trzy w wymiarze krajowym (17.02.1999, 5.05.1999 i 26.05.2000), - dwa - międzynarodowym (17.05.2001 i 2.07.2001).
W trzech posiedzeniach Komisji w Senacie uczestniczyli ambasadorowie państw Unii Europejskiej. Przedstawiciele korpusu dyplomatycznego z reguły zapraszani też byli na posiedzenia z udziałem gości zagranicznych, wspólne KSZiIE z komisjami sejmowymi.
Na posiedzenia, na których dyskutowane były bieżące, czy też strategiczne problemy polskiej polityki zagranicznej zapraszani byli zazwyczaj, obok przedstawicieli Rządu RP, liczni przedstawiciele organizacji pozarządowych, naukowych i akademickich. W ten sposób posiedzenia Komisji służyły szerokiej konsultacji z elitami społecznymi i intelektualnymi w kwestiach węzłowych dla przyszłości RP.
Spośród posiedzeń KSZiIE Senatu IV kadencji szczególny charakter i szczególne znaczenie miały:
- Posiedzenie w dniu 17 lutego 1999 r., na którym rozpatrzona została ustawa o ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego. W posiedzeniu uczestniczyli ministrowie spraw zagranicznych i obrony narodowej RP, Marszałek Senatu oraz liczni przedstawiciele korpusu dyplomatycznego w Polsce, z Ambasadorem Stanów Zjednoczonych Ameryki Danielem Friedem, na czele.
Zdjęcie nr 1
: 36 posiedzenie KSZiIE w dniu 17 lutego 1999 r., przyjęcie stanowiska w sprawie ustawy o ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego.- Posiedzenie w dniu 5 maja 1999 r., w związku z 50-leciem Rady Europy. Posiedzenie otworzyła Pani Marszałek Senatu. Na temat dorobku i dalszej misji Rady Europy referaty wprowadzające do debaty wygłosili: minister sprawiedliwości profesor Hanna Suchocka, członek Europejskiej Komisji Praw Człowieka w Strasbourgu mecenas Marek Antoni Nowicki, członek Komisji Ochrony Środowiska, Władz Lokalnych i Planowania Przestrzennego Zgromadzenia Parlamentarnego (ZP) Rady Europy (RE) profesor Leon Kieres, pierwszy Ambasador RP przy Radzie Europy senator Jerzy Regulski oraz członek Komisji ds. Parlamentarnych i Stosunków Społecznych ZP RE marszałek Andrzej Wielowieyski. W posiedzeniu wziął udział pierwszy przewodniczący Delegacji Sejmu i Senatu RP do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, a zarazem pierwszy przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senatu I kadencji profesor Janusz Ziółkowski.
- Posiedzenie w dniu 31 marca 2000 r., na którym wystąpił przewodniczący frakcji liberalno-demokratycznej w Parlamencie Europejskim Patrick Cox nt. roli Parlamentu Europejskiego w procesie integracji europejskiej, w kontekście debaty parlamentarnej wokół projektu reformy Unii i jej poszerzenia.
- Posiedzenie w dniu 26 maja 2000 r., nt. Karty Praw Podstawowych oraz reformy instytucjonalnej UE z polskiej perspektywy. Posiedzenie umożliwiło szeroką konsultację społeczną na ww. tematy.
- Posiedzenie w dniu 28 lutego 2001 r., na którym wystąpił minister spraw zagranicznych Władysław Bartoszewski, nt. głównych kierunków polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej. Posiedzenie miało charakter konsultacji przed dorocznym expose sejmowym. Na posiedzenie zaproszeni zostali wszyscy senatorowie oraz eksperci z organizacji pozarządowych, instytucji naukowych i akademickich. Wystąpienie wprowadzające do debaty wygłosiła Pani Marszałek Senatu.
- Posiedzenie w dniu 17 maja 2001 r., zainicjowało w Parlamencie RP debatę nt. roli parlamentów narodowych w przyszłej architekturze Unii Europejskiej, w perspektywie poszerzenia Unii oraz Konferencji Międzyrządowej 2004. W posiedzeniu wzięli udział eksperci zagraniczni z krajów prezydencji UE: bieżącej - Szwecji oraz kolejnej - Belgii.
Posiedzenie w dniu 2 lipca 2001 r., stanowiło kontynuację debaty zapoczątkowanej na posiedzeniu w dniu 17 maja, tym razem już z udziałem parlamentarzystów ze Szwecji i Belgii.
Zdjęcie nr 2
: 109 posiedzenie KSZiIE w dniu 2 lipca 2001 r., nt. roli parlamentów narodowych w przyszłej architekturze Unii Europejskiej, z udziałem, na pierwszym planie, przewodniczącego Komisji Federalnej ds. Unii Europejskiej Parlamentu Belgii, senatora Philippe Mahoux.Generalnie, senacka KSZiIE zainicjowała w Parlamencie RP debatę nad polskim stanowiskiem w sprawach: reformy instytucjonalnej UE (początek 1998 r.), ewentualnego udziału w Unii Gospodarczej i Monetarnej (początek 1998 r.), Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (maj 2000 r.), roli Parlamentu Europejskiego i parlamentów państw członkowskich Unii Europejskiej w kształtowaniu prawa wspólnotowego (maj 2000 r.), przygotowań do Konferencji Międzyrządowej Unii Europejskiej w 2004 r. (maj 2001 r.), roli parlamentów narodowych w przyszłej architekturze UE, w perspektywie poszerzenia Unii oraz Konferencji Międzyrządowej 2004 (maj 2004 r.).
Stenogramy z ok. dwudziestu posiedzeń Komisji zostały opracowane redakcyjnie w formie nieautoryzowanej. Były one powielane i udostępniane senatorom, jak też sukcesywnie przekazywane do Biblioteki Sejmowej oraz do Działu Prasowego Kancelarii Senatu celem umieszczenia na stronach internetowych Senatu.
Stenogramy ze wszystkich posiedzeń KSZiIE, wspólnych z komisjami sejmowymi, redagowane są w ramach Biura Informacyjnego Kancelarii Sejmu i umieszczane na stronach internetowych właściwych komisji sejmowych. Kancelaria Sejmu nie zaznacza jednak, że są to posiedzenia wspólne z KSZiIE Senatu.
Stenogram z 108 posiedzenia Komisji z dnia 17 maja 2001 został zredagowany, poza wersją językową polską, w wersji angielskiej, natomiast stenogram z 109 posiedzenia Komisji
z dnia 2 lipca 2001 r. - poza wersją językową polską, w wersjach: angielskiej i francuskiej.
Ostatnie, 122 posiedzenie Komisji w IV kadencji Senatu odbyło się w dniu 4 października 2001 r. z udziałem ministra spraw zagranicznych RP Władysława Bartoszewskiego oraz zaproszonych gości.
Zdjęcie nr 3
: ostatnie, 122 posiedzenie KSZiIE w dniu 4 października 2001 r., z udziałem ministra spraw zagranicznych RP Władysława Bartoszewskiego.6. Prace ustawodawcze Komisji
Komisja w IV kadencji Senatu rozpatrzyła łącznie siedemdziesiąt ustaw, w tym cztery ustawy budżetowe.
Komisja wnioskowała o wprowadzenie poprawek do czterech ustaw, nie licząc ustaw budżetowych.
Komisja przyjęła bez poprawek sześćdziesiąt dwie ustawy. Zdecydowaną większość (pięćdziesiąt pięć) spośród tych ustaw stanowiły ustawy o ratyfikacji (względnie o wypowiedzeniu) umów międzynarodowych.
Wśród ustaw o ratyfikacji były takie ustawy jak: ▪ ustawa z dnia 8 stycznia 1998 r. o ratyfikacji Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, ▪ ustawa z dnia 17 lutego 1999 r. o ratyfikacji Traktatu Północnoatlantyckiego, sporządzonego w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r., ▪ seria ustaw około-NATO-wskich, ▪ ustawa z dnia 28 kwietnia 2000 r. o ratyfikacji Protokołu nr 6 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności dotyczącego zniesienia kary śmierci, ▪ ustawa z dnia 28 kwietnia 2000 r. o ratyfikacji Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych oraz ▪ ustawa z dnia 31 lipca 2001 r. o ratyfikacji Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej.
Komisja łącznie rozpatrzyła jedenaście ustaw, które nie były ustawami o ratyfikacji (względnie o wypowiedzeniu) umów międzynarodowych: pięć w 1997, jedną w 1998, jedną w 1999, dwie w 2000 oraz dwie w 2001 r.
Wśród ustaw, które nie były ustawami o ratyfikacji Komisja w szczególności rozpatrzyła: ▪ pięć ustaw z listopada oraz grudnia 1997 r. regulujących realizowany przez Polskę obrót z zagranicą towarami i usługami, ▪ ustawę z dnia 17 lutego 2000 r. o umowach międzynarodowych oraz ▪ ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej.
Ponadto Komisja rozpatrywała ustawy budżetowe na lata: 1998, 1999, 2000 i 2001, w częściach dotyczących spraw zagranicznych i integracji europejskiej. W opiniach dla Komisji Gospodarki Narodowej, KSZiIE wnioskowała o przyjęcie ustawy w rozpatrywanych przez siebie częściach: - w odniesieniu do ustawy na rok 1998 - bez poprawek; - w odniesieniu do ustaw na lata 1999, 2000 i 2001 - z poprawkami.
7. Prace Komisji nad projektami uchwał i oświadczeń Komisji oraz projektami uchwał Senatu
Komisja przyjęła pięć własnych uchwał i cztery oświadczenia. Cztery uchwały i dwa oświadczenia odnoszą się do integracji europejskiej, dwa oświadczenia do integracji euroatlantyckiej, jedna uchwała została podjęta w związku z ratyfikacją Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską.
Komisja wniosła też trzy projekty uchwał Senatu RP: ▪ projekt uchwały Senatu RP (z 4 grudnia 1997 r.) w sprawie utworzenia Polskiej Grupy Unii Międzyparlamentarnej (druk senacki nr 26); ▪ projekt uchwały Senatu RP (z 4 lutego 1998 r.) w sprawie wyzwań stojących przed Polską w związku ze zbliżającym się terminem negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej (druk senacki nr 51) oraz ▪ (wniesiony razem z Komisją Obrony Narodowej) projekt uchwały Senatu RP (z 29 stycznia 1999 r.) w sprawie ratyfikacji przez Polskę Traktatu Północnoatlantyckiego (druk senacki nr 190).
Wniesienie przez Komisję projektu uchwały Senatu w sprawie wyzwań stojących przed Polską w związku ze zbliżającym się terminem negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej połączone było z inicjatywą odbycia debaty plenarnej Senatu na temat integracji europejskiej. Debata taka odbyła się na 8 posiedzeniu Senatu w dniu 19 lutego 1998 r.
W uchwale z dnia 18 marca 1998 r. w sprawie zadań stojących przed Polską w związku z rozpoczynającymi się negocjacjami o członkostwo w Unii Europejskiej KSZiIE wyraziła przekonanie o zasadności włączenia do spotkań przewodniczącego Parlamentu Europejskiego z przewodniczącymi parlamentów państw stowarzyszonych z Europy Środkowej i Wschodniej przewodniczących Senatów - Polskiego, Czeskiego i Rumuńskiego, oraz do spotkań Konferencji Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego przewodniczących komisji spraw zagranicznych z ww. izb parlamentarnych. Zawarta w uchwale argumentacja oraz podjęte w ślad za nią działania dyplomatyczne okazały się skuteczne: przedstawiciele Senatów Europy Środkowej włączeni zostali do spotkań międzyparlamentarnych.
Do uchwały KSZiIE z dnia 31 marca 2000 r. w sprawie przygotowań do członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej ustosunkował się w imieniu Rządu RP sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej w piśmie z 10 maja 2000 r. Pismo zaczyna się od stwierdzenia: "Rząd z uwagą odnotował Uchwałę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP, która wpisuje się w intensywny dialog Rządu z Parlamentem w sprawach przygotowań do członkostwa w UE. Rząd wyraża zadowolenie z przebiegu i rezultatów tego dialogu, podziela uwagi i sugestie Komisji oraz kontynuuje działania na rzecz przyspieszenia prac dostosowawczych /.../"
W uchwale z dnia 5 lipca 2001 r. w sprawie roli parlamentów narodowych w architekturze europejskiej, w perspektywie poszerzenia UE oraz Konferencji Międzyrządowej 2004 KSZiIE akcentuje konieczność podjęcia przez Parlament RP inicjatyw mających na celu właściwe przygotowanie Rzeczypospolitej Polskiej do sprawnego funkcjonowania w strukturach poszerzającej się Unii Europejskiej, a w szczególności potrzebę uzupełnienia Konstytucji RP o postanowienia określające wewnętrzne procedury podejmowania decyzji w sprawach unijnych przez organy Rzeczypospolitej Polskiej, zapewniające tym decyzjom legitymację demokratyczną, z uwzględnieniem odpowiedniej roli Parlamentu RP. Wyraża tez przekonanie, że dla ładu demokratycznego przyszłej Unii Europejskiej fundamentalne znaczenie ma umacnianie roli parlamentów narodowych w architekturze europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego w unijnym procesie decyzyjnym.
Ww. uchwała KSZiIE w wersji językowej angielskiej i francuskiej została przekazana na ręce przewodniczącego Komisji Federalnej ds. Unii Europejskiej Parlamentu Belgii a tym samym przewodniczącego Konferencji Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC) w obecnym półroczu senatora Philippe Mahoux.
8. Udział przewodniczącego Komisji SZiIE w posiedzeniach Komitetu Integracji
Europejskiej
W uchwale z dnia 18 marca 1998 r. w sprawie zadań stojących przed Polską w związku z rozpoczynającymi się negocjacjami o członkostwo w Unii Europejskiej KSZiIE wskazała na "potrzebę wypracowania zasad stałej współpracy Sejmu i Senatu RP z Rządem RP w okresie negocjacji". Jedną z form tej współpracy była częsta obecność na posiedzeniach KSZiIE Pełnomocnika Rządu ds. Negocjacji o Członkostwo RP w UE ministra Jana Kułakowskiego.
Inną formą ww. współpracy była obecność przewodniczącego KSZiIE na posiedzeniach Komitetu Integracji Europejskiej (KIE). Przewodniczący KSZiIE został na stałe włączony do tych posiedzeń na wniosek przewodniczącego KIE w połowie 1998 r. Fakt ten pociągnął za sobą włączenie przewodniczącego KSZiIE także do rozdzielnika materiałów informacyjnych i dokumentów na posiedzenia Komitetu. Przewodniczący KSZiIE posiadał na jego posiedzeniach prawo do zabierania głosu. Nie będąc członkiem KIE, nie miał jednak prawa udziału w głosowaniach, czyli bezpośredniego wpływu na podejmowane przez Komitet decyzje.
9. Współpraca międzyparlamentarna
Współpraca międzyparlamentarna KSZiIE Senatu IV kadencji koncentrowała się na obszarze Unii Europejskiej oraz Europy Środkowej (Austria, Niemcy, Grupa Wyszehradzka).
Istotnymi punktami odniesienia współpracy międzyparlamentarnej w ramach UE, w wymiarze multilateralnym, były wspomniane: ▪ Konferencja Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej, tzw. COSAC oraz ▪ Konferencja przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Parlamentów Państw Kandydujących do członkostwa w Unii. Oba fora zbierają się raz na pół roku, w ramach prezydencji kolejnych państw członkowskich Unii Europejskiej.
KSZiIE uczestniczyła też we współpracy Senatu RP z Parlamentem Europejskim w formie udziału jej przedstawicieli w pracach Parlamentarnej Komisji Wspólnej (PKW) RP i UE oraz Delegacji Sejmu i Senatu RP do PKW. Posiedzenia PKW odbywały się raz na pół roku, przemiennie: raz w Warszawie, raz w Brukseli. Z KSZiIE w PKW Senat reprezentowali senatorowie: Władysław Bartoszewski, Krzysztof Majka i Zbigniew Kulak.
PKW RP i UE oraz COSAC stanowiły najważniejsze formy współpracy KSZiIE z parlamentami Unii Europejskiej.
Zasadnicza rola PKW we współpracy między RP i obecnie Unią Europejską określona została w Układzie Europejskim ustanawiającym stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z drugiej strony, sporządzonym w Brukseli dnia 16 grudnia 1991 r. PKW stanowi od 1998 r. najważniejszą formę kontroli parlamentarnej nad procesem negocjacji o członkostwo RP w UE. Ta forma współpracy Parlamentu RP z Parlamentem Europejskim uzupełniana jest od pewnego czasu bezpośrednimi kontaktami między poszczególnymi komisjami obu parlamentów.
W ramach tych kontaktów przewodniczący KSZiIE, przykładowo, dwukrotnie brał udział w posiedzeniach Komisji Konstytucyjnej Parlamentu Europejskiego (na zaproszenie przewodniczącego tej Komisji deputowanego Giorgio Napolitano): 11 - 12 lipca 2000 r. nt. "Jakie reformy dla Europy jutra? Konferencja Międzyrządowa po spotkaniu Rady Europejskiej w Feira" oraz 20 - 21 marca 2001 r. nt. "Traktat Nicejski i debata nt. przyszłości Unii Europejskiej".
COSAC jest jedyną bezpośrednią formą kontroli egzekutywy Unii Europejskiej realizowanej kolektywnie przez parlamenty państw członkowskich UE, z udziałem parlamentów państw kandydujących do Unii, która znajduje umocowanie w ustawodawstwie pierwotnym UE. Rola COSAC określona została w Protokole do Traktatu Amsterdamskiego (z 2.10.1997) w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej.
Istnieje pilna potrzeba wypracowania całościowego podejścia i skoordynowanej polityki Parlamentu RP w stosunku do licznych forów multilateralnej współpracy międzyparlamentarnej w Unii Europejskiej. Jest to tym bardziej istotne, że współpraca międzyparlamentarna w ramach UE staje się coraz istotniejszym punktem odniesienia dla współpracy międzyparlamentarnej państw Europy Środkowej. W Senacie taką rolę koordynacyjną w odniesieniu do obszaru parlamentów UE krajów Europy Środkowej może i powinna pełnić KSZiIE.
Multilateralna współpraca międzyparlamentarna w Europie Środkowej realizowana była głównie w ramach spotkań przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Integracji Europejskiej i Komisji Obrony Parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej. Spotkania te pierwotnie (lata 1998 - 1999) koncentrowały się na integracji euroatlantyckiej. Ostatnio (od 2000 r.) w coraz większym stopniu zaczynają się skupiać na integracji europejskiej. Od IV spotkania w październiku 1999 r., do pierwotnego składu państw uczestniczących w spotkaniach (Czechy, Polska, Węgry) dołącza Słowacja. Od V spotkania w kwietniu 2000 r. w Bratysławie, pierwotny skład przewodniczących komisji (komisji spraw zagranicznych i komisji obrony) poszerzony zostaje o komisje ds. integracji europejskiej.
KSZiIE nawiązała, względnie podtrzymała w IV kadencji Senatu następujące bilateralne kontakty międzyparlamentarne: z Komisją Spraw Zagranicznych Bundesratu RFN [przew. prof. Kurt Biedenkopf] (wizyta w RFN, 11-13.03.1998), z Komisją Spraw Zagranicznych Rady Federalnej (Bundesratu) Republiki Austrii [przew. prof. Manfred Mautner Maurer] (wizyta w Austrii, 28-30.06.1998), z Komisją Spraw Zagranicznych, Obrony i Bezpieczeństwa Senatu Republiki Czeskiej [przew. Michael Zantovsky] (wizyta w Warszawie, 25-26.02.1999) oraz z Komisją Spraw Zagranicznych Senatu Rumunii [przew. delegacji przew. Senatu Mirceia Ionescu-Quintas; w składzie delegacji przew. KSZ senator Ghiorghi Prisecaru] (wizyta w Warszawie, 13-14.09.2000).
Istotne znaczenie miało spotkanie w dniu 17 czerwca 1998 r. przewodniczącego KSZiIE senatora Władysława Bartoszewskiego z delegacją Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Finlandii pod przewodnictwem deputowanego Markusa Aaltonena. Finlandia obejmowała prezydencję w Unii Europejskiej w drugiej połowie 1999 r.
W 72 posiedzeniu KSZiIE w dniu 31 marca 2000 r. brał udział przewodniczący frakcji liberalno-demokratycznej (ELDR) w Parlamencie Europejskim Patrick Cox.
103 posiedzenie KSZiIE w dniu 21 marca 2001 r. miało charakter spotkania z delegacją Komisji Wielkiej (Grand Committee) /ds. Unii Europejskiej/ Parlamentu Finlandii pod przewodnictwem przewodniczącego tej Komisji pana Matti Vanhanena.
W 109 posiedzeniu KSZiIE w dniu 2 lipca 2001 r. udział brali: wiceprzewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentu Szwecji poseł Goran Lennmarker oraz przewodniczący Komisji Federalnej ds. Unii Europejskiej Parlamentu Belgii senator Philippe Mahoux.
Dwie bilateralne wizyty KSZiIE - ▪ w RFN, 11-13.03.1998, na zaproszenie przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Bundesratu RFN prof. Kurta Biedenkopfa oraz
▪ w Austrii, 28-30.06.1998, na zaproszenie przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Rady Federalnej (Bundesratu) Republiki Austrii Manfreda Mautnera Maurera - wymagają ze strony KSZiIE rewanżu, w postaci zaproszeń do Warszawy.
Z wizyt zagranicznych przedstawicieli KSZiIE, nie mieszczących się w ramach współpracy międzyparlamentarnej, odnotować warto: udział senatorów Jerzego Markowskiego oraz Zbigniewa Zychowicza w Forum Spójności Ekonomiczno-Społecznej zorganizowanym przez Komisję Europejską, w dniach 21 - 22 maja 2001 r. w Brukseli, nt. Drugiego Raportu (DG VI) Komisji Europejskiej w sprawie Gospodarczej i Społecznej Spójności pt. "Jedność, solidarność, różnorodność Europy, jej narodów i jej terytorium" oraz wygłoszenie przez senatora Leona Kieresa referatu wprowadzającego na konferencji nt. "Regiony i miasta w obliczu rozszerzenia Unii Europejskiej", zorganizowanej przez Komitet Regionów UE, w dniach 15 - 17 listopada 1999 r. w Brukseli.
Zauważyć także należy częsty udział przewodniczącego KSZiIE, względnie jego zastępcy, w spotkaniach Marszałka Senatu z gośćmi zagranicznymi, w ramach kontaktów międzypaństwowych, w tym międzyparlamentarnych.
Kalendarz istotnych spotkań międzyparlamentarnych istotnych z punktu widzenia prac KSZiIE, w perspektywie do 30 czerwca 2002 r. przedstawia się następująco:
ROK 2001
1. 17 - 18 września
- Konferencja Parlamentarna z udziałem parlamentarzystów z krajów partnerskich Paktu Stabilizacji [dla Europy Południowo-Wschodniej] oraz państw kandydujących do Unii Europejskiej, jak też przedstawicieli organizacji partnerskich Paktu Stabilizacji nt. wkładu parlamentów w stabilizację i współpracę regionalną, nowych priorytetów w zakresie odbudowy i rozwoju gospodarczego oraz walki przeciwko zorganizowanej przestępczości, w szczególności nielegalnemu handlowi, na zaproszenie przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych, Praw Człowieka i Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony Parlamentu Europejskiego Elmara BROKA oraz specjalnego koordynatora Paktu Stabilizacji dla Europy Południowo-Wschodniej Bodo HOMBACHA, w Brukseli.2. 2 - 3 października
- XXV Konferencja Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), w Brukseli.3. 22 - 23 października
- XVIII Konferencja Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów państw członkowskich Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Parlamentów państw kandydujących do Unii, w Brukseli.4. 31 października
- 2 listopada - VIII międzynarodowa konferencja nt. "Estonia i Unia Europejska: Estonia w drodze do zmieniającej się Europy", na zaproszenie wiceprzewodniczącego Parlamentu Estonii (Riugikogu) Tunne KELAMa, w Tallinie (w Bibliotece Narodowej Estonii).5. 6 - 7 listopada - Konferencja przeglądowa nt. wymiaru parlamentarnego Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (ESDP), na zaproszenie przewodniczącego Senatu Belgii Armanda DE DECKERA i przewodniczącego Izby Reprezentantów Belgii Hermana DE CROO. [Oczekiwane wnioski z debaty w Senacie RP nt. ESDP, w terminie do 22 października 2001 r.]
6. 9 listopada
- wizyta robocza przewodniczącego Komisji Federalnej ds. Unii Europejskiej Parlamentu Belgii senatora Philippe Mahoux oraz przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów Belgii deputowanego Pierre Chevaliera, w związku z Radą Europejską w Brukseli-Laeken (14-15 grudnia 2001 r.)7. 16 - 17 listopada
[pierwotny termin 13 - 15 września] - Spotkanie Przewodniczących Parlamentów Państw Członkowskich Unii Europejskiej z udziałem przewodniczących Parlamentów państw kandydujących do Unii, nt. "Rola Parlamentów w okresie negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej", w Sztokholmie.8. 30 listopada - 01 grudnia
- Nadzwyczajne spotkanie przewodniczących Komisji ds. Europejskich Parlamentów państw członkowskich Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz państw kandydackich, w Brukseli [uzgodnione w trakcie XXV COSAC, w dniach 2 - 3 października 2001 r., w Brukseli] {spotkanie poświęcone zostanie dyskusji wokół raportu deputowanego Pierre Chevaliera i senatora Philippe Mahoux nt. debaty nt. przyszłości Europy w kontekście szczytu Rady Europejskiej w Brukseli - Laeken, 14-15.12.2001]9. 3- 4 grudnia - XVI Parlamentarna Komisja Wspólna RP i UE, w Brukseli.
10. 5 - 6 grudnia - XII Spotkanie Przewodniczą -cego (-cej) Parlamentu Europejskiego z przewodniczącymi Parlamentów Państw Kandydujących do Unii, w Brukseli. [Planowane tematy: proces poszerzania Unii Europejskiej oraz debata nt. przyszłości Unii].
11. brak daty
- VIII spotkanie przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Integracji Europejskiej i Komisji Obrony Parlamentów Republiki Czeskiej, Słowacji, Węgier i Polski, w Budapeszcie.ROK 2002 (do 30 czerwca)
1. 12 - 14 maja - XXVI Konferencja Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC), w Madrycie.
2. brak daty - XIX Konferencja Przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych Parlamentów państw członkowskich Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego oraz Parlamentów państw kandydujących do Unii, w Madrycie.
3. brak daty - IX spotkanie przewodniczących Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Integracji Europejskiej i Komisji Obrony Parlamentów Republiki Czeskiej, Słowacji, Węgier i Polski, w Bratysławie.
4. brak daty - XVII Parlamentarna Komisja Wspólna RP i UE, w Warszawie.
10. Korespondencja nadsyłana do Komisji
Napływająca do Komisji korespondencja generalnie dzieli się na: wymagającą odpowiedzi oraz informacyjną. Statystycznie zdecydowanie dominuje ta druga. Znaczna część tej korespondencji ma charakter nieregularny. Rozmiary tej korespondencji rodzą problemy związane z jej przechowywaniem oraz dokumentowaniem.
Korespondencja z polskimi instytucjami rządowymi, parlamentarnymi (np. biura senatorskie) i pozarządowymi realizowana jest głównie drogą faksową. [Niestety oprogramowanie komputerowe nie umożliwia elektronicznego jej wysyłania i odbierania]. Forma faksowa korespondencji nie wymagającej autoryzacji zastępowana jest stopniowo przez korespondencję elektroniczną (e-mailową).
W ciągu ostatnich dwóch lat największą dynamikę wykazuje korespondencja napływająca do Komisji w formie elektronicznej. W związku z rosnącym znaczeniem elektronicznego przekazu informacji w komunikacji między parlamentami, coraz większego znaczenia nabiera wyposażenie i oprogramowanie komputerowe komórek Kancelarii Senatu mających kontakty z partnerami zagranicznymi.
11. Praktyki studenckie w sekretariacie Komisji
W sekretariacie Komisji w tej kadencji Senatu odbyło praktyki studenckie pięciu studentów III roku Stosunków Międzynarodowych z Collegium Civitas oraz jedna studentka I roku Integracji Europejskiej z Krakowskiej Szkoły Wyższej im. Frycza Modrzewskiego. (Por. załącznik do sprawozdania nr 9).
12. Podsumowanie i wnioski
12.1. Przyjęty w końcu 1997 r. model jednej komisji senackiej, nazwanej "Komisją Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej", obejmującej w ramach swojego zakresu przedmiotowego sprawy zagraniczne Rzeczypospolitej Polskiej, a w tym, w szczególności, problemy integracji RP z Unią Europejską, na etapie wchodzenia Polski do NATO oraz negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej, potwierdził swoją użyteczność: zapewniona została niezbędna koncentracja informacji i działań w obszarze o strategicznym znaczeniu dla przyszłości RP.
12.2. Dorobkiem o historycznym znaczeniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu IV kadencji był aktywny udział Komisji w procesie wchodzenia Rzeczypospolitej Polskiej do wspólnoty państw sygnatariuszy Traktatu Północnoatlantyckiego. Istotnym świadectwem tego udziału jest wniesiony przez Komisję projekt uchwały Senatu z dnia 29 stycznia 1999 r. w sprawie ratyfikacji przez Polskę Traktatu Północnoatlantyckiego.
12.3. Istotnym wkładem KSZiIE w debatę nt. integracji RP z Unią Europejską są trzy uchwały Komisji: ▪ z dnia 18 marca 1998 r. w sprawie zadań stojących przed Polską w związku z rozpoczynającymi się negocjacjami o członkostwo w Unii Europejskiej, ▪ z dnia 31 marca 2000 r. w sprawie przygotowań do członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej oraz ▪ z dnia 5 lipca 2001 r. w sprawie roli parlamentów narodowych w architekturze europejskiej, w perspektywie poszerzenia Unii Europejskiej oraz Konferencji Międzyrządowej 2004.
12.4. Szczególne znaczenie ma uchwała z dnia 5 lipca 2001 r. w sprawie roli parlamentów narodowych w architekturze europejskiej, w perspektywie poszerzenia Unii Europejskiej oraz Konferencji Międzyrządowej 2004. Uchwała ta została przyjęta jako dokument roboczy ostatniej Konferencji Komisji ds. Wspólnotowych i Europejskich Parlamentów Unii Europejskiej, tzw. COSAC, w Brukseli. Sprawy podniesione w tej uchwale nie straciły na aktualności, a wręcz odwrotnie znajdują się obecnie w centrum debaty nt. przyszłości Unii Europejskiej.
12.5. W latach 1998-2001 wypracowane zostały zasady stałej współpracy Senatu z Rządem RP odniesieniu do negocjacji o członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Na poziomie KSZiIE współpraca ta opierała się na regularnym uczestnictwie Pełnomocnika Rządu ds. Negocjacji o Członkostwo RP w UE na posiedzeniach Komisji oraz stałym udziale przewodniczącego KSZiIE na posiedzeniach KSZiIE.
12.6. Na posiedzenia KSZiIE zapraszani byli, gdy podejmowane były węzłowe problemy polityki zagranicznej, czy też europejskiej państwa, eksperci z organizacji pozarządowych, instytucji naukowych i akademickich. W szczególności odnosi się to do posiedzenia w dniu 28 lutego 2001 r., na którym wystąpił minister spraw zagranicznych Władysław Bartoszewski, nt. głównych kierunków polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej. Posiedzenie miało charakter konsultacji przed dorocznym expose sejmowym.
12.7. W związku z faktem bardzo rzadkich debat plenarnych Senatu nt. węzłowych problemów polityki zagranicznej, czy też europejskiej państwa, debaty takie odbywały się na forum KSZiIE, z zaproszonymi wszystkimi senatorami oraz udziałem Marszałka Senatu.
12.8. Istotnym problem dla dalszych prac senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej jest określenie jej specyfiki, tak aby jej działalność była uzupełnieniem i wzbogaceniem dorobku tworzonego przez komisje sejmowe. Ta specyfika wiązać się może tak z bardziej strategicznym i dogłębnym spojrzeniem na politykę zagraniczną RP, jak też ewentualnie większym skupieniem na przestrzennym, regionalnym, kulturowym i cywilizacyjnym wymiarze tej polityki.
Opr.: Stanisław Puzyna, st. sekretarz Komisji Warszawa, wrzesień / październik 2001
Sprawozdanie zatwierdzili:
/-/ sen. Krzysztof Majka /-/ sen. Władysław Bartoszewski
przewodniczący Komisji przewodniczący Komisji
[od 2.08.2000 do 18.10.2001] [od 7.11.1997 do 2.08.2000]
Załączniki do sprawozdania:
1. Lista senatorów, członków Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej (KSZiIE) Senatu RP IV kadencji, 21 października 1997 - 18 października 2001 r.
2. Wykaz posiedzeń Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP IV kadencji, 21 października 1997 - 18 października 2001 r.
3. Wykaz obecności senatorów na posiedzeniach Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP IV kadencji.
4. Wykaz ustaw rozpatrzonych przez Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP IV kadencji.
5. Prace nad uchwałami i oświadczeniami Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz wniesionymi przez Komisję projektami uchwał Senatu w IV kadencji Senatu RP, z załączonymi tekstami ww. wymienionych dokumentów.
6. Skład oraz zakres działania powołanej w dniu 17 marca 2000 r. przez Komisję Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Podkomisji ds. Prawa Unii Europejskiej.
7. Uzasadnienie potrzeby powołania Podkomisji ds. Prawa Unii Europejskiej w ramach Senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.
8. Opis korespondencji napływającej do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej w IV kadencji Senatu RP.
9. Wyjazdy zagraniczne delegacji Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP IV kadencji.
10. Wizyty delegacji zagranicznych, których współgospodarzem była Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu RP IV kadencji.
11. Praktykanci, którzy odbyli praktyki (studenckie) w sekretariacie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Kancelarii Senatu RP IV kadencji.
12. Fragment sprawozdania z 17 posiedzenia Prezydium Senatu RP z dnia 25 lutego 1998 r., zamieszczonego w Diariuszu Senatu RP, Nr 9, 5 marca 1998 r.
Przypisy:
1
Regulaminowy zakres działania Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej Senatu IV kadencji obejmuje obszary: I - . polityka zagraniczna państwa, II - . kontakty międzyparlamentarne, III - . integracja europejska oraz IV - . międzynarodowe stosunki gospodarcze.2
Posiedzenia w skali całej IV kadencji odbywały się średnio raz na ok. 10-11 dni: w 1997 r. - średnio raz na ok. 8 dni, w 1998 r. - średnio raz na ok. 15 dni, w 1999 r. - średnio raz na ok. 10 dni, w 2000 r. - średnio raz na ok. 11 dni, w 2001 r. - średnio raz na ok. 9 dni.3
W 1998 r. dwa posiedzenia, w 1999 - dwa, w 2000 - trzy, w 2001 - cztery.4
Taki rytm posiedzeń, regulowany przez zmieniające się w Unii Europejskiej co pół roku prezydencje, jest naturalny dla Komisji ds. UE /względnie Integracji Europejskiej/ w Parlamentach państw członkowskich Piętnastki.5
Czasami konsultacje przed ważnymi spotkaniami, względnie konferencjami międzyparlamentarnymi miały charakter mniej formalny, nie były posiedzeniami Komisji tylko spotkaniami roboczymi.6
KSZiIE wystąpiła też z inicjatywą i na niej spoczywał główny ciężar przygotowań do jedynej w IV kadencji debaty plenarnej Senatu nt. integracji europejskiej, jaka odbyła się w dniu 19 lutego 1998 r.7
Por. załącznik nr 4 do sprawozdania.8
Komisja wnioskowała o rozpatrzenie możliwości utrzymania przedłożonej w rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 1999, a usuniętej przez Sejm, poz. 45 części 83 - rezerwy celowe, tj. środków dla Głównego Urzędu Ceł na skutki zmian w systemie funkcjonowania środków specjalnych, w kwocie 12 milionów zł. Nie wskazywała jednak źródeł pokrycia tych wydatków.9
Komisja wnioskowała o zwiększenie wydatków w części 23 (integracja europejska), rozdział 9100 ustawy budżetowej na rok 2000 o 5.000 tys. zł., z przeznaczeniem na Program Informowania Społeczeństwa, ze wskazaniem źródła pokrycia tych wydatków w części 20 ustawy Gospodarka.10
Komisja wnioskowała o dokonanie wewnętrznych przesunięć w ramach części 45 (sprawy zagraniczne) ustawy budżetowej na rok 2001, o zwiększenie nakładów na: urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej (o kwotę 1.000 tys. zł), placówki zagraniczne (o kwotę 500 tys. zł) oraz współpraca naukowo-techniczna (o kwotę 500 tys. zł), kosztem Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (zmniejszenie nakładów o kwotę 2.000 tys. zł).11
Trzy uchwały Komisji odnoszące się do integracji europejskiej publikowane byłyzostały w Monitorze Integracji Europejskiej UKIE oraz umieszczone na stronach internetowych Senatu, w wersji polskiej i angielskiej. Uchwała z dnia 5 lipca 2001 r.12
W ostatnim posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej Parlamentu Europejskiego, w dniu 10-11 lipca 2001 r., na które był zaproszony, przewodniczący KSZiIE nie brał udziału. Posiedzenie było nt. relacji między Parlamentem Europejskim a parlamentami narodowymi UE oraz nt. podziału władzy pomiędzy Unię Europejską a państwa członkowskie Unii.13
Spotkanie zwoływane jest na podstawie art. 1.4 Regulaminu COSAC: "1.4 Posiedzenia nadzwyczajne przewodniczących: Posiedzenia nadzwyczajne przewodniczących Komisji ds. Europejskich oraz przedstawiciela Parlamentu Europejskiego są zwoływane - o ile zostały zaproponowane - przez parlament państwa członkowskiego sprawującego prezydencję w porozumieniu z Trojką lub - w razie konieczności - przez bezwzględną większość przewodniczących Komisji ds. Europejskich parlamentów narodowych oraz przewodniczącego właściwego organu Parlamentu Europejskiego."14
Pełen zestaw załączników do Sprawozdania dostępny jest w sekretariacie KSZiIE.